Ondernemingskamer weigert Centric-topman Sanderink zijn ‘steuntje’ te geven

„De heer Sanderink lijkt niet in staat het belang van Centric gescheiden te houden van zijn privébelangen. De gebeurtenissen afgelopen tijd geven aanleiding te twijfelen aan het vermogen van Sanderink om rationele beslissingen te nemen.” De Ondernemingskamer van het gerechtshof in Amsterdam is donderdag ongekend hard in haar oordeel over Centric-topman Gerard Sanderink. Die had de IT-dienstverlener meegetrokken in de privéruzie die hij sinds enkele jaren met zijn ex-vriendin Brigitte van Egten uitvecht. En dat was voldoende reden om het verzoek van het OM in te willigen om Sanderink per direct te schorsen als bestuurder bij Centric. Ook moet hij zijn aandelen in het bedrijf in ieder geval tijdelijk overdragen aan een externe beheerder.

Volgens de Ondernemingskamer wordt het openbaar belang te zeer geschaad door de al drieënhalf jaar aanhoudende rechtszaken die Sanderink en Van Egten over en weer voeren. Door eerder dit jaar Centric de opdracht te geven een zaak tegen zijn ex-vriendin te starten, betrok Sanderink een bedrijf dat cruciale functies uitvoert voor onder meer overheden bij zijn privéperikelen. Ook lijden de 2.500 medewerkers in Nederland onder het weglopen van klanten dat daarvan het gevolg is.

„De werving van nieuw personeel stokt, de Nederlandse activiteiten van Centric zijn inmiddels verlieslatend geworden”, motiveerde de Ondernemingskamer haar besluit. „Dit vormt een acute bedreiging voor de onderneming. Er bestaat gegronde reden om te twijfelen aan de juistheid van het bij Centric gevoerde beleid.”

Unieke zaak

Het Openbaar Ministerie verzocht twee weken geleden bij de Ondernemingskamer om nader onderzoek naar mogelijk wanbeleid bij Centric nadat Sanderink zichzelf opnieuw tot topman van het bedrijf had benoemd. Begin 2021 was hij er vanwege de ontstane onrust juist vertrokken.

De zaak is ongezien in Nederland. Zelden begon het OM een procedure bij de Ondernemingskamer om een onderzoek te starten naar wanbeleid bij een dusdanig groot bedrijf (omzet 2021: 422 miljoen euro, circa 3.800 medewerkers). Het verzoek vloeide voort uit een langer lopend onderzoek door justitie zelf naar de gang van zaken bij het bedrijf. Het OM was bang dat de continuïteit van de dienstverlening door het bedrijf voor klanten (zoals overheden) en werknemers in het gevaar zou komen als het niet zou ingrijpen.

Met Centric gaat het al langere tijd niet goed. Sinds Sanderink in 2018 een relatie kreeg met de zelfbenoemde en omstreden cyberexpert Rian van Rijbroek moesten verschillende bestuurders vertrekken of stapten zelf op. Betrokkenen schetsten tegenover onder meer NRC meermaals dat de bemoeienis van Van Rijbroek met het bedrijf daarmee te maken had. Zij zou op de achtergrond belangrijke beslissingen nemen en ook mails opstellen namens Sanderink.

Lees hier meer over de hoofdrolspelers in de zaak-Sanderink: Wordt Gerard Sanderink gedwongen op te stappen bij Centric?

Ook vocht en verloor Sanderink sinds begin 2019 verschillende juridische gevechten met zijn ex-vriendin, Brigitte van Egten. De ondernemer beschuldigt haar al jarenlang van fraude bij een van zijn bedrijven, zonnepanelenfabrikant DSS, waar ze directeur was. Ook zou zij op de server van die onderneming voor terabytes aan porno hebben gezet. Voor de verschillende beschuldigingen is door de rechter nooit enig bewijs gevonden. Inmiddels moet Sanderink voor miljoenen aan dwangsommen betalen aan Van Egten.

Sanderink liet er donderdag weinig twijfel over bestaan wie schuldig zijn aan zijn schorsing: zijn ex-vriendin en de media. „Ik heb dit bedrijf groot gemaakt. Ik heb Strukton op de rails gekregen, ik heb Antea [Group] er bovenop geholpen”, zei hij, een verwijzing naar andere bedrijven uit zijn imperium. „En dat gaat mij nu weer lukken. Maar ik word gekilled door negatieve berichtgeving.”

Volgens Sanderink en zijn advocaat Paul Acda is er niets aan de hand bij Centric. Als Acda donderdag gedurende de zitting zijn betoog afsteekt, gaat het pagina’s lang alleen maar over de negatieve manier waarop Sanderink in de media zou zijn weggezet. Totdat de voorzitter van de Ondernemingskamer ingrijpt. „Meneer Acda, deze zaak gaat wel over Centric. De eerste plek in uw verweer waarop dat bedrijf wordt genoemd, is op pagina 5.”

Opstappen bestuur Centric

Directe aanleiding van het vooronderzoek dat het OM begin deze zomer zelf startte naar Centric was een beslaglegging door het bedrijf bij Van Egten. Centric claimde door toedoen van Sanderinks ex-vriendin tientallen miljoenen euro’s te zijn misgelopen. Klanten zouden zijn weggelopen door de negatieve publiciteit die alle juridische gevechten met zich hebben meegebracht.

Het IT-bedrijf had daarom voor 1,96 miljoen euro aan beslag laten leggen bij Van Egten. Toevalligerwijs was dat precies het bedrag dat Sanderink uit eerdere rechtszaken aan nog te betalen dwangsommen had openstaan bij zijn ex-vriendin. De rechter maakte dan ook korte metten met het beslag en verweet Centric misbruik van recht. Dat leidde tot het opstappen van verschillende Centric-bestuurders die zich niet langer voor Sanderinks privégrillen wilden laten gebruiken.

Lees ook hoe de soap rond Centric begon: Hoe de automatiseerder werd betoverd door de cybergoeroe

Het OM wilde bekijken hoe de onrust rond Centric kon worden weggenomen. De automatiseerder draait volgens justitie, dat onder meer verschillende oud-bestuurders sprak, inmiddels rode cijfers door de hoge kosten aan inhuur van extern personeel en het werven van nieuwe klanten. Volgens Sanderink is het inhuren van extern personeel nodig om klanten te „bedienen met specifieke kennis die Centric niet in huis heeft”.

Om de onrust te bezweren wilde Centric zelf de bevoegdheden van de eigen ondernemingsraad (OR) uitbreiden. Die zou dan ook zelf onderzoek kunnen doen naar misstanden binnen het bedrijf. Voorwaarde was wel dat Sanderink niet zou terugkeren als bestuurder.

De ondernemingsraad en alle bestuurders van Centric buiten Sanderink waren daar al mee akkoord. De optie werd echter geblokkeerd door de ondernemer zelf. Hij keerde kort daarop terug bij het bedrijf, waarna verschillende bestuurders opstapten. Het enige overgebleven lid van de directie – niet-uitvoerend bestuurslid Peter Mous – werd woensdagmiddag door Sanderink geschorst nadat bleek dat hij zich achter het verzoek van het OM zou scharen.

De ondernemingsraad zelf was donderdag ongekend fel over zijn eigenaar. „Klanten willen een leverancier van onbesproken gedrag. Niet een topman die zomaar allerlei complotten de wereld in slingert. Het is uitermate vervelend dat klanten die tevreden zijn over de dienstverlening toch contracten opzeggen omdat ze niet meer in verband willen worden gebracht met Centric.”

Sanderink zelf wilde het allemaal niet horen. Het was volgens hem duidelijk wie het bedrijf moet leiden. Al mag er een door de Ondernemingskamer aangestelde bestuurder naast die „niet de beslissende stem heeft”. „U heeft toch gezien dat ik een turn-around kan veroorzaken bij bedrijven. Ik heb de power en kracht om bedrijven weer op de been te krijgen.” En: „Maar krijg ik steun van het gerechtelijk stelsel? Nee. Mijn mond wordt gesnoerd. Het zou fijn zijn als u vandaag een steuntje zou willen geven door dit verzoek tot schorsing te verwerpen.”

Dat steuntje bleef donderdag uit.