Ondanks alle weerstand blijkt een quotum toch echt de meest effectieve manier om diverser te worden

Posted on March 14, 2024 by admin

Het aantal beursgenoteerde bedrijven dat nog niet voldoet aan de eis om de raad van commissarissen voor minimaal een derde uit vrouwen te laten bestaan, is sinds de invoering van een wettelijk quotum fors gedaald. Inmiddels voldoet 18 procent van de beursgenoteerde bedrijven nog niet aan die eis, de rest (ruim 80 procent) heeft wel voldoende vrouwen in de raad van commissarissen. Vijf jaar geleden, toen er nog geen wettelijk quotum was, voldeed maar 35 procent van de bedrijven aan deze regel.

Bedrijven die qua omvang vergelijkbaar zijn met de beursgenoteerde bedrijven, maar die in plaats van een wettelijk quotum nog mogen werken met een vrijblijvend streefcijfer, blijven nog verder achter. Bij deze bedrijven voldoet nu 43 procent aan de eis om in de rvc minimaal een derde vrouwen te hebben. Dit onderschrijft de effectiviteit van een bindend quotum ten opzichte van een vrijblijvend streefcijfer.

Dat blijkt uit een donderdag door het Centraal Planbureau (CPB) gepresenteerde eerste evaluatie van de Wet ingroeiquotum en streefcijfers, in de volksmond ook wel het vrouwenquotum genoemd. Het vrouwenquotum bepaalt dat benoemingen in rvc’s van beursgenoteerde bedrijven moeten bijdragen aan een verhouding van ten minste een derde man en een derde vrouw. Wordt daar niet aan voldaan, dan wordt de benoeming nietig verklaard.

Einde aan de discussie

De evaluatie maakt in één klap een einde aan de jarenlange discussie of dwang wel het juiste middel is om tot verandering te komen. Vertegenwoordigers van het bedrijfsleven hebben zich lang verzet tegen het verplichte karakter van een quotum en beloofden zelf met verbeteringen te komen. Dat ging echter zo langzaam dat de politiek uiteindelijk in 2020 besloot om toch wettelijke grenzen af te dwingen, zoals eerder al succesvol in onder meer België, Frankrijk, Italië en Noorwegen was gebeurd.

Lees ook
Meer vrouwen in de top? Dat lukt alleen de bedrijven die ertoe verplicht worden

Het fascinerende aan het rapport van het CPB is dat de aankondiging van de wet al voldoende bleek om een enorme verandering tot stand te brengen. De wet, die pas in 2022 in werking trad, wierp in positieve zin zijn schaduw vooruit. Al vanaf de aankondiging begonnen bedrijven met benoemingen die bijdragen aan een betere man-vrouwbalans in de rvc, constateren de onderzoekers. Uiteindelijk steeg het aandeel van bedrijven dat voldoet aan het quotum tot bijna 82 procent.

Het CPB-rapport leest sowieso als één grote weerlegging van zo’n beetje alle drogredenen die er jarenlang aangevoerd zijn om onder een quotum uit te komen. Er zouden niet genoeg gekwalificeerde vrouwen te vinden zijn, werd gezegd. En als ze er al waren, dan zouden die paar vrouwen die wel in rvc’s zitting namen veel meer van die posities moeten gaan bekleden in verschillende bedrijven dan hun mannelijke evenknieën, het zogenoemde ‘golden skirt’-fenomeen.

De onderzoekers van het CPB gingen daarom ook op zoek naar de karakteristieken van de rvc’s vóór en na de invoering van het vrouwenquotum. Er werd gekeken naar individuele kenmerken van de leden, zoals het opleidingsniveau, de opleidingsrichting, jaren bestuurservaring en jaren managementervaring. Terwijl de man-vrouw-verhouding in de rvc fors veranderde, bleef de rvc qua karakter nagenoeg onveranderd. De ervaring daalde niet, het opleidingsniveau daalde niet, zelfs de gemiddelde leeftijd veranderde nauwelijks. Of, zoals de onderzoekers het formuleren: „Het uitblijven van significante negatieve effecten op de kwalificaties suggereert dat er voldoende vrouwelijke bestuursleden met de juiste competenties beschikbaar waren om de gemiddelde kwalificaties van het bestuur op peil te houden.” Ook is er geen snipper bewijs gevonden voor ‘golden skirts’. Per saldo is het fabeltje dat er niet voldoende vrouwen met de juiste kwalificaties beschikbaar zouden zijn dus precies dat: een fabeltje.

Kleinere rvc’s

Zelfs de verwachting dat het quotum vooral gehaald zou worden door de kleinere rvc’s (die met de vervanging van één man door een vrouw in één klap het quotum zouden halen) is geloochenstraft. De evenrediger verdeling van mannen en vrouwen is over de hele linie meetbaar, zowel bij grote als bij kleinere rvc’s. Ook halen bedrijven het quotum over het algemeen niet door de rvc uit te breiden.

Op één punt blijven de resultaten van het quotum achter. De gedachte was dat een evenwichtiger man-vrouw-verhouding in de raad van commissarissen ook een positief effect zou hebben op andere vormen van diversiteit. Uit de wetenschap bleek namelijk dat vrouwen minder waarde hechten aan traditie en sociaal inclusiever zijn dan mannen. Meer diversiteit in leeftijd, opleidingsachtergrond of nationaliteit zou positief kunnen zijn voor de bestuurskwaliteit vanuit het oogpunt van diversity of thought. De onderzoekers van het CPB moeten vaststellen dat het quotum niet heeft geleid tot meer spreiding van de leeftijd van commissarissen, meer diversiteit in opleidingsachtergrond, of een hoger aandeel met een buitenlandse nationaliteit.

Hoe Feyenoord in 14 minuten en 44 seconden een miraculeuze comeback maakte bij Manchester City

admin
November 27, 2024
0

Manchester City-coach Pep Guardiola zit met zijn armen over elkaar in de dug-out. Blik op het veld, tegelijkertijd druk in gesprek met assistent Juanma Lillo. Hij oogt ontspannen, met eindelijk weer zicht op een zege na vijf nederlagen op rij. City leidt in het eigen Etihad Stadium met 3-0 tegen Feyenoord in de Champions League. De 74ste minuut loopt, als de spanning ver te zoeken is. City hoeft niet meer, waar Feyenoord de indruk maakt de schade te willen beperken.

Guardiola heeft drie van zijn belangrijke spelers zes minuten eerder gewisseld – Phil Foden, Nathan Aké en Ilkay Gündogan. Ongetwijfeld om ze rust te geven met het oog op de clash tegen Liverpool FC, komende zondag op Anfield. En waarschijnlijk om het risico op het wegvallen van spelers te verminderen, dit seizoen heeft City te maken met veel blessures.

City was jarenlang de norm, met bijna perfect uitgevoerd voetbal, onder regie van Kevin De Bruyne en Bernardo Silva in combinatie met spits Erling Haaland. Vier keer op rij landskampioen, winnaar van de Champions League in 2023. Maar dit seizoen is anders. De ploeg is in fases kwetsbaar. In de Premier League heeft City al acht punten achterstand op Liverpool, gecoacht door Arne Slot. Zaterdag werd thuis nog met 4-0 verloren van Tottenham Hotspur.

Gebutst vertrouwen

De ontmoeting met Feyenoord lijkt voor City de ideale wedstrijd om het gebutste vertrouwen terug te winnen. Volgens dat scenario voltrekt City-Feyenoord zich lang, dinsdagavond in het oostelijk deel van Manchester. City combineert soepel, drukt Feyenoord ver naar achteren, doelman Timon Wellenreuther redt een paar keer knap.

Feyenoord krijgt gaandeweg wel meer controle. Het heeft langer balbezit, creëert een kansje via aanvaller Igor Paixão. Maar City blijft gevaarlijk en kort voor rust valt de goal die niet kan uitblijven: Quinten Timber raakt Haaland onhandig en de Noor benut zelf de strafschop (1-0). Na de pauze loopt City uit door een schot van Gündogan en opnieuw Haaland, via een fraaie, razendsnelle aanval. 3-0 na 53 minuten.

Manchester City-spits **Erling Haaland** (in het midden) viert zijn 3-0 met Phil Foden en Matheus Nunes.

De wedstrijd zit dan op slot. Ogenschijnlijk, want de wissels die rond de zeventigste minuut plaatsvinden zullen van groot belang zijn. En niet alleen die bij City.

Bij Feyenoord komt de talentvolle centrumverdediger Thomas Beelen voor linksback Gijs Smal, die het lastig heeft. Hancko, een van de pijlers van de ploeg, verhuist van de as naar de linkerflank. Rechtsback Bart Nieuwkoop wordt vervangen door Jordan Lotomba, die terug is na een blessure. Ook beoogde basisspits Santiago Giménez maakt zijn rentree na een hamstringkwetsuur, hij valt in voor Julián Carranza.

Deze omzettingen van coach Brian Priske zorgen ervoor dat Feyenoord – met de power van linksback Hancko en rechtsback Lotomba – meer dynamiek heeft op de flanken. En in de spits zorgt Giménez voor meer diepgang dan de vrij statische Julián Carranza.

Giménez is nog maar net in het veld, als hij meteen een bal in de diepte vraagt. Dat Feyenoord met drie goals achter staat, is niet aan Giménez af te lezen. Hij maakt een gretige indruk.

Woede en irritatie

De Mexicaan sprint in de 74ste minuut weg, als Hancko vanaf links achterin een lange bal naar voren geeft. City neemt simpel over, lijkt te controleren. Verdediger Josko Gvardiol krijgt de bal in de as. Hij wordt, en dat is cruciaal, meteen onder druk gezet door Giménez. Daardoor speelt Gvardiol een moeilijke, hoge bal terug op doelman Ederson.

Hadj Moussa, een 22-jarige talentvolle Algerijns-Franse rechtsbuiten, ziet dat het fout gaat bij City. Hij sprint meteen achter de bal aan, neemt die perfect aan, direct mee in de loop, omspeelt de uitkomende keeper Ederson en mikt vanuit een lastige, krappe hoek zonder te kijken binnen: 3-1, klokslag 74 minuten.

Feyenoord-aanvaller **Hadj Moussa** is op weg naar de 3-1.

Woede, irritatie, zorgen – het is allemaal zichtbaar bij Guardiola. Secondenlang kijkt hij naar de grond, terwijl hij zijn handen boven op zijn hoofd houdt.

Feyenoord speelt met meer durf en overtuiging, jaagt op City. Onderlinge duels worden gewonnen, waar City aarzelt, broos als het vertrouwen is. Feyenoord bouwt geduldig op, probeert met korte passes de tegenstander te lokken, zo ruimtes te creëren en de creatieve pingelaar Moussa in stelling te brengen.

In de 81ste minuut komt hij aan de bal, rechts voorin, loopt zich dan vast. Ook dat is Moussa. Maar Feyenoord blijft hoge pressie uitoefenen. Weer geeft Gvardiol een moeilijke pass, Timber en zijn kompaan Hwang In-beom duiken erop, nemen over.

Het spel wordt verplaatst naar links, naar Paixão. Die slingert de bal naar de tweede paal, waar Lotomba opduikt. Die trekt de bal terug en gaat wonderlijk via de paal en het linkerbeen van Ederson richting de borst van de inlopende Giménez: 3-2 na 81 minuten en 12 seconden.

Guardiola klapt een paar keer, lijkt zijn defensie wakker te willen schudden. Spanning – of is het angst? – is te zien in zijn ogen.

Invaller **Santiago Gimenez** nadat hij de 3-2 heeft gemaakt.

Loeren op uitbraak

Feyenoord voetbalt zonder vrees. Lotomba ontdoet zich enkele keren soepel van Haaland, een beer van een aanvaller. Er is nog even tijd voor Feyenoord, in een wedstrijd die allang als verloren beschouwd werd.

Na 88 minuten en 30 seconden begint het met de onderschepping van Hwang, als twee City-spelers elkaar in de weg lopen bij de middenlijn. Feyenoord-spelers loeren meteen op een uitbraak – waar liggen de ruimtes?

Er lijkt dan nog weinig aan de hand voor City, zoals eigenlijk de hele avond. Hwang kopt naar invaller Ramiz Zerrouki, die passt naar Moussa, die nog op eigen helft staat, zeker tien meter voor de middenlijn.

Voorin is Paixão dan aan het zwerven. De Braziliaanse linksbuiten duikt opeens diep in de rechterzone op. Daar ligt ruimte omdat Moussa zijn directe tegenstander – linksback Gvardiol – heeft weggelokt. Moussa ziet de loopactie van Paixão, geeft een splijtende bal tussen Gvardiol en Jack Grealish door.

De defensieve organisatie bij City is ontluisterend, zoveel ruimte krijgt Paixão. Noodgedwongen komt Ederson ver uit zijn doel om de aanvaller af te stoppen, meters buiten zijn strafschopgebied. Maar Paixão is hem net voor, springt iets hoger, kopt de bal vooruit, neemt hem mee, is de keeper kwijt, maar staat in een moeilijke hoek schuin rechts voor de goal.

Paixão heeft even tijd, kijkt, en doet wat je bijna niet ziet aankomen. Hij geeft een puike voorzet op de onvermoeibare, opstomende linksback Hancko. Die kopt in een leeg doel, langs de laatste overgebleven verdediger Rico Lewis. 88 minuten en 44 seconden en het staat 3-3.

Feyenoord-verdediger **Hancko** kopt kort voor tijd de 3-3 binnen.

In zijn enthousiasme valt Hancko even als hij naar het uitvak rent met 4.000 Feyenoord-fans. Het vak ernaast houden City-fans handen voor hun mond of ogen. De ontgoocheling compleet. Guardiola plukt even aan zijn neus, drinkt wat water.

Verbijstering is te zien bij Haaland – bij wie niet eigenlijk. Maar het zit zo dicht bij elkaar. Twee minuten later schiet Grealish via het been van Zerrouki nog op de paal – net niet de 4-3 dus.

Invaller De Bruyne staat druk te wijzen, met 94 minuten en 30 seconden op de klok. Dáár moet je lopen, zegt hij tegen een ploeggenoot, in een poging een opening te vinden in de Feyenoord-defensie. Maar verdediger Gernot Trauner poeiert de bal richting de tribune voor Haaland eraan kan komen.

Guardiola dirigeert zijn spelers in de laatste seconden met wilde armgebaren naar voren. En geeft dan, als na 96 minuten is afgefloten, vierde official Marcel Birsan met een zuinig lachje, waarin ongeloof verscholen zit, als eerste een hand.

Opinie | Kröller-Müller

admin
November 27, 2024
0

Met mijn vriend was ik aan het wandelen over de Veluwe waar we een stop maakte in het Kröller-Müller Museum voor het toilet. Druk kletsend zaten daar groepen tieners hun A4’tjes in te vullen voor een schoolopdracht. De één wat luidruchtiger dan de ander. Dat viel ook een van de meiden zelf op, die haar vriendin in toom probeerde te houden: „Praat niet zo hard. We zijn in een museum…. En jij bent niet de kunst.”

Lezers zijn de auteurs van deze rubriek. Een Ikje is een persoonlijke ervaring of anekdote in maximaal 120 woorden. Insturen via [email protected]

Wat vindt NRC | Slachtoffers van verkrachting hoeven zich niet te schamen

admin
November 27, 2024
0

Het slachtoffer van verkrachting kreeg de afgelopen maanden niet alleen een gezicht, maar zei ook luid en duidelijk dat ze wilde dat „de schaamte van kamp wisselt”. Niet zij, Gisèle Pelicot, hoeft zich immers te verbergen. Degenen die zich moeten schamen, zijn volgens haar degenen die ervan worden verdacht dat ze haar, terwijl ze gedrogeerd en dus buiten bewustzijn was, verkrachtten. Onder wie haar ex-man Dominique, die schuld bekent en tegen wie eerder deze week twintig jaar celstraf is geëist.

Met haar optreden, in de volle openbaarheid, en vooral haar weigering het slachtofferschap op zich te nemen, heeft Pelicot het denken over seksueel geweld, over verkrachting binnen een relatie, en over consent – wederzijdse instemming bij seks – een enorme dienst bewezen. Ongeacht wat de Franse rechter zal oordelen, en niet alleen in Frankrijk, waar duizenden vrouwen de afgelopen maanden de straat op gingen om Pelicot te steunen.

Het zou daarom jammer zijn als na deze geruchtmakende rechtszaak alleen overblijft dat deze zo geruchtmakend is vanwege het grote aantal verdachten, het door Pelicots ex-man gefilmde bewijs van de vijftig mannen die op zijn uitnodiging zijn vrouw verkrachtten, en de wereldwijde aandacht.