
Laatste update:
Honderden Palestijnen bestormden dinsdagmiddag een distributiepunt van de omstreden Gaza Humanitarian Foundation (GHF) in Zuid-Gaza, meldt Reuters. Een journalist van persbureau AP zegt dat hierbij werd geschoten door Israëlische militairen en tanks. Het is nog onduidelijk of er slachtoffers zijn gevallen.
Op sociale media worden beelden gedeeld van de chaos rondom het centrum nabij de stad Rafah, deze zijn niet door NRC te verifiëren. GHF zelf zei dinsdag dat het aantal mensen op zoek was naar hulp zo groot was, dat hun team zich moest tijdelijk terugtrekken om slachtoffers te voorkomen. De organisatie meldt hun werkzaamheden inmiddels weer te hebben hervat.
Israël blokkeerde 11 weken lang het leveren van noodhulp aan Gaza, dit bracht honderdduizenden Gazanen op het randje van uithongering. Sinds vorige week laten de Israëliërs weer mondjesmaat hulp toe.
GHF was maandag begonnen met het leveren en uitdelen van hulpgoederen in Gaza volgens een Amerikaans-Israëlisch plan dat door de Verenigde Naties en andere hulporganisaties fel wordt bekritiseerd.
Israël stelt al langer dat er een alternatief systeem voor het leveren van noodhulp in Gaza nodig is om te voorkomen dat hulpgoederen in handen vallen van Hamas. De VN ontkennen dat dit op grote schaal gebeurt. Het nieuwe plan is volgens critici tevens een manier om de VN – die binnen de Israëlische regering worden gewantrouwd – buitenspel te zetten. Volgens de VN probeert Israël met het nieuwe plan „hulp in te zetten als wapen.” Zowel de VN als veel hulporganisaties weigeren daarom aan het plan mee te werken.
Niet onpartijdig
De nieuwe hulpoperatie van GHF begon slechts enkele uren nadat het hoofd van de organisatie, Jack Wood, bekendmaakte per direct op te stappen. In een verklaring stelt Wood dat „het plan niet kan worden uitgevoerd zonder de humanitaire principes van menselijkheid, neutraliteit, onpartijdigheid en onafhankelijkheid te schenden.”
Volgens het plan van GHF, dat samenwerkt met Amerikaanse beveiligingsbedrijven, kunnen inwoners van Gaza dozen met water, voedsel en hygiënekits ophalen bij zo’n vier door Israël aangewezen afhaalpunten in het zuiden van Gaza. Die afhaalpunten liggen in de nabijheid van Israëlische legerposten. Israël krijgt daardoor „de volledige controle over het leveren en uitdelen van humanitaire hulp,” stelt de VN-noodhulporganisatie OCHA in een brief aan de VN-Veiligheidsraad ingezien door de Israëlische krant Haaretz.
Het beperkte aantal distributiepunten dwingt Palestijnen om lange, gevaarlijke tochten te maken door oorlogsgebied, aldus OCHA. Daarbij is het onduidelijk hoe gewonde of verzwakte Palestijnen de hulp kunnen ophalen. Ook wijst de organisatie erop dat het nieuwe plan waarschijnlijk de doelstelling van het Israëlische leger faciliteert om de bevolking van Gaza van het noorden naar het zuiden te verplaatsen. GHF zelf zegt dat er binnen 30 dagen extra distributiepunten zullen worden opgezet, onder meer in het noorden van Gaza.
Lees ook: Ook voedseldroppings kunnen de bevolking in Gaza niet helpen
De VN maakte eerder gebruik van zo’n vierhonderd distributiepunten door heel Gaza om noodhulp te leveren. Het is onwaarschijnlijk dat GHF zonder infrastructuur van de VN en hulporganisaties de ruim twee miljoen inwoners van Gaza weer van de nodige hulp kan voorzien. OCHA-chef Tom Fletcher noemde het plan twee weken geleden tijdens een vergadering van de VN-Veiligheidsraad dan ook een „bewuste afleidingsmanoeuvre” en een „schaamlap” om verder humanitair leed in Gaza te verdoezelen.
Een ander punt van kritiek is dat GHF gebruik zou maken van camerasystemen met gezichtsherkenning om te garanderen dat rantsoenen gelijk worden verdeeld. Hulporganisaties vrezen dat die informatie zal worden gedeeld met het Israëlische leger, iets wat GHF ontkent. Uit onderzoek van The New York Times bleek eerder dit jaar dat Israël al op grote schaal gezichtsherkenning inzet voor de surveillance van de bevolking in Gaza.
