N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Analyse
Drugszaak De verdachte in een grote drugszaak uit 2002 werd veroordeeld, maar in een langlopende ontnemingszaak boekte hij een overwinning. Het Hof vindt dat er te weinig bewijs is voor grootschalig witwassen.
Het hof in Den Haag heeft een ontnemingsvordering van bijna 90 miljoen euro tegen de Surinaamse Nederlander Bidjay P. afgewezen. Volgens het hof blijkt uit het strafdossier niet dat de verdachte drugsgeld heeft witgewassen via zijn bedrijf Yokohama.
De ontnemingszaak, een van de grootste uit de Nederlandse strafrechtgeschiedenis, is een uitvloeisel van het roemruchte Ficus-onderzoek dat in 2002 begon met de inzet van een aantal politie-infiltranten bij het Surinaamse bedrijf Yokohama van Bidjay P. Uiteindelijk werden een tiental verdachten in 2005 aangeklaagd voor betrokkenheid bij cocaïnesmokkel vanuit Suriname naar Nederland.
De criminele winsten van die drugshandel zouden zijn witgewassen via het bedrijf Yokohama, een bedrijf dat onder andere handelde in auto’s en valuta. De familie van eigenaar Bidjay P. onderhield ten tijde van het onderzoek banden met de NDP, de politieke partij van toenmalig president Desi Bouterse.
Bidjay P. werd in 2008 door het Haagse hof veroordeeld tot een celstraf van 4 jaar en 6 maanden voor het leidinggeven aan een criminele organisatie, valsheid in geschrift vanwege het doen van onjuiste belastingaangifte en het witwassen van 62.000 euro. In tegenstelling tot enkele medeverdachten werd Bidjay P. voor aan drugshandel gerelateerde feiten vrijgesproken.
Hoge inflatie in Suriname
In vervolg op dit oordeel van het hof oordeelde de Rotterdamse rechtbank in een zogeheten ontnemingsprocedure dat Bidjay P. een bedrag van bijna 60 miljoen euro aan crimineel verkregen vermogen moest terugbetalen aan de Nederlandse staat.
In hoger beroep werd het te ontnemen geldbedrag verhoogd naar bijna 90 miljoen euro. Maar waar het hof in Den Haag de verdachte wel veroordeelde tot celstraf voor witwassen, vindt datzelfde hof nu dat „onvoldoende aannemelijk is geworden” dat Bidjay P. controle had over de bankrekeningen waarop een bedrag van bijna 90 miljoen euro is gestort of bijgeschreven tussen 1999 en 2005.
Daarnaast vindt het hof het aannemelijk dat Bidjay P. voor zijn bedrijfsactiviteiten regelmatig grote contante bedragen stortte vanwege zijn handel in auto’s en valuta. Vanwege de hoge inflatie in Suriname was het rond de eeuwwisseling heel gebruikelijk de lokale Surinaamse valuta zo snel mogelijk om te wisselen voor dollars.
Uiteindelijk concludeert het hof dat „niet aannemelijk is geworden dat betrokkene [Bidjay P.] uit strafbare feiten waarvoor hij onherroepelijk is veroordeeld wederrechtelijk voordeel heeft gekregen. De vordering van het OM dient dan ook te worden afgewezen”.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in België hebben op de meeste plekken de zittende partijen standgehouden. Socialisten, liberalen, christendemocraten en de rechtse Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA) werden, al dan niet met gezamenlijke lijsten, elk in een aantal steden de grootste, en hielden daarmee de extremen op links en rechts op afstand. Op het Vlaamse platteland domineren de christendemocraten en lokale partijen. Op de progressieve stad Gent na, lijden de groene partijen in veel plaatsen verlies.
Het radicaal-rechtse Vlaams Belang groeit, maar is in slechts drie gemeenten de grootste geworden. Een van die plaatsen is Ninove, in het zuiden van de provincie Oost-Vlaanderen, waar Guy D’haeseleer voor Vlaams Belang een absolute meerderheid kreeg. Daarmee kan hij de eerste radicaal-rechtse burgemeester van België worden, een coalitie vormen lijkt niet nodig. Vlaams Belang wilde dat het cordon sanitaire, de afspraak tussen politieke partijen om niet met radicaal-rechts te regeren, doorbroken zou worden. Dat lijkt te mislukken, waardoor besturen voor Vlaams Belang nog steeds alleen mogelijk is met een absolute meerderheid.
Tweestrijd in Antwerpen
Veel aandacht ging uit naar Antwerpen, de tweede stad van België. De huidige burgemeester Bart De Wever, die de N-VA leidt, houdt stand met 37 procent van de stemmen.
Bij de regionale verkiezingen in juni scoorde de marxistische Partij van de Arbeid (PVDA) onverwacht goed in Antwerpen, met 23 procent. Die winst greep De Wever aan voor een tweestrijd met het op TikTok populaire PVDA-boegbeeld Jos D’Haese. De Wever, die gefascineerd is door het Romeinse Rijk, sprak van „kiezen tussen Rome of Moskou”. Zijn overwinningstoespraak gaf De Wever naast een staf met een Romeinse adelaar. „Rome heeft gewonnen”, verklaarde hij. Met 20 procent is PVDA de tweede partij van Antwerpen geworden.
De Wever zet naar verwachting zijn coalitie met de socialistische partij Vooruit voort. Het ligt voor de hand dat De Wever aanblijft als burgemeester, maar de vraag is voor hoe lang. De N-VA-leider hoopt in november een nieuwe Belgische regering te hebben gevormd – met zichzelf als premier. De formatie van die Belgische nationale regering liep fors vertraging op door de lokale verkiezingen.
Lees ook
Hemelbestormer De Wever wil laatste kans aangrijpen
Lagere opkomst
De grootste verrassing is wellicht niet de uitslag, maar de opkomst. Slechts 60 procent van de Vlamingen heeft zondag gestemd, bij de vorige lokale verkiezingen was dat nog ruim 90 procent.
Voor het eerst sinds 1893 waren Vlamingen niet verplicht te stemmen. In Wallonië en Brussel geldt de opkomstplicht onverkort. Nadat Belgen in juni al stemden voor Europese, federale en regionale parlementen, ontstond in aanloop naar de lokale verkiezingen de vrees voor ‘verkiezingsmoeheid’. Sinds Pasen voeren politici praktisch non-stop campagne. Politici en politicologen spraken zondag hun zorgen uit over de representativiteit van de uitslag. De Vlaamse regering gaat de afschaffing van de opkomstplicht „evalueren”.
Krap een jaar voor het einde van zijn ambtstermijn trekt de IJslandse minister-president Bjarni Benediktsson de stekker uit het kabinet. Dat maakte Benediktsson zondagavond bekend tijdens een persconferentie.
De huidige coalitie is sinds 2017 aan de macht en bestaat naast Benediktssons conservatieve Onafhankelijksheidspartij uit de Links-Groene partij en de liberale Progressieve Partij. De verkiezingen zouden normaal gesproken uiterlijk plaatsvinden in september 2025, maar door de val van het kabinet staan die nu voor november op de planning.
Premier Benediktsson laat het kabinet naar eigen zeggen vallen omdat hij geen vertrouwen meer heeft in de samenwerking met de Links-Groene partij op de onderwerpen migratie en energie. Benediktssons Onafhankelijkheidspartij streeft naar strengere asielwetgeving, schrijft zakenkrant Viðskiptablaðið.
IJsland is geen lid van de EU, maar wel van de Schengenzone, waarbinnen mensen en goederen vrij kunnen reizen. Zo’n 18 procent van de IJslandse bevolking is in het buitenland geboren.
Lees ook
IJslanders eten nauwelijks walvis. Toch jaagt miljonair Kristján Loftsson er nog altijd op. ‘Walvissen zijn gewoon een soort vis voor mij’
In de schaduw van de oorlog in Libanon is het Israëlische leger bezig met een nieuwe invasie van de noordelijke Gazastrook. Al ruim een week concentreren de aanvallen zich met name op het vluchtelingenkamp Jabalia, maar ook het nabijgelegen Beit Hanoun en Beit Lahia worden belegerd en bestookt met luchtaanvallen.
Het leger heeft de bevolking van het noorden bevolen om naar het zuiden te vertrekken, naar de kuststrook al-Mawasi, waar al honderdduizenden ontheemden verblijven. Volgens het ministerie van Gezondheid in Gaza zijn door de recente Israëlische aanvallen op het noorden tot nu toe al zeker tweehonderd mensen gedood, onder wie kinderen, vrouwen en ouderen.
Israël zegt dat Hamas zich heeft gehergroepeerd in het noorden van Gaza, en dat Hamas-strijders het doelwit waren van de aanvallen. De militaire tak van Hamas, de al-Qassam Brigades, plaatste op Telegram een bericht over een aanval op Israëlische soldaten die een huis in Jabalia bestormden. De Israëlische krant Haaretz meldt echter, op basis van anonieme leger- en veiligheidsbronnen, dat het leger niet direct Hamasstrijders trof toen het Jabalia binnenging.
Steeds minder journalisten
Ondertussen zijn er steeds minder journalisten in Gaza die de situatie in het noorden kunnen verslaan. Ruim honderdtwintig journalisten zijn gedood door de Israëlische aanvallen op Gaza. Buitenlandse pers mag nog steeds de Gazastrook niet in. Vorige week werd de Al Jazeera-cameraman Fadi al-Wahidi in zijn nek geschoten terwijl hij verslag deed van het beleg van Jabalia. Hij verkeert momenteel in kritieke toestand.
De weinigen die nog verslag doen in de regio, omschrijven de belegering van het noorden als een van de meest hevige aanvallen tot nu toe. Journalisten en andere ooggetuigen in het noorden zeggen dat er doden en gewonden op straat liggen, die niet bereikt kunnen worden door hulpdiensten.
„Het gebrek aan medische middelen en goede behandelingsmogelijkheden maakt het onmogelijk om de meeste gewonden te redden”, schreef Al Jazeera-journalist Anas al-Sharif, die vanuit Jabalia verslag doet, zaterdag op X.
„We blijven hier”
In het noorden van Gaza zijn nog drie functionerende ziekenhuizen. Een daarvan is het Kamal Adwan-ziekenhuis in Beit Lahia. „Noord-Gaza wordt van alle kanten volledig belegerd”, vertelt Hussam Abu Safia, de directeur van het ziekenhuis, telefonisch vanuit Beit Lahia. „Er is geen coördinatie [met het leger] voor ambulances. Er moet worden geïmproviseerd.”
Alleen al tussen zaterdag en zondagochtend telde het ziekenhuis vijftien doden en meer dan zestig gewonden, vertelt Abu Safia, waaronder kinderen en ouderen. Op de intensive care voor kinderen liggen nu ook volwassenen, omdat er geen andere plek voor hen is. „De situatie is catastrofaal”, zegt Abu Safia, mede door de totale blokkade van het gebied.
Vorige week kreeg het ziekenhuis, net als de andere twee ziekenhuizen in Noord-Gaza, een „evacuatiebevel” van het Israëlische leger. „Er is geen andere plek waar we onze diensten kunnen verlenen. We blijven hier”, zegt Abu Safia.
In een recent gepubliceerd rapport schrijft de VN dat Israël als onderdeel van de bredere aanvallen op Gaza beleidsmatig de medische infrastructuur vernietigt, en spreekt van „meedogenloze en doelbewuste aanvallen op medisch personeel en medische faciliteiten” waarmee „oorlogsmisdaden worden gepleegd” en sprake is van „uitroeiing als misdaad tegen de menselijkheid”.
Gedwongen vertrek
Afgelopen weekend gaf het Israëlische leger opnieuw bevelen aan Palestijnen in Noord-Gaza om te vertrekken. Journalisten ter plaatse wijzen erop dat het ondanks de „evacuatiebevelen” niet mogelijk is om vanuit het noorden naar het zuiden te gaan. Al Jazeera berichtte op zondag dat duizenden mensen vanuit Jabalia te voet naar Gaza-Stad vluchtten, maar dat het leger volgens ooggetuigen zandbarrières heeft opgeworpen op de weg naar Gaza-Stad.
Daarmee is de Gazastrook door het Israëlische leger niet alleen doormidden gesplitst door de ‘Netzarim corridor’, maar lijkt het uiterste noorden ook afgesloten van Gaza-Stad. Vorige week zeiden inwoners die wel probeerden te vluchten tegen CNN dat zij werden beschoten door het Israëlische leger.
Ook zeggen inwoners in het grotendeels verwoeste noorden – naar schatting van de VN verblijven er circa 400.000 mensen – niet te willen vertrekken, omdat het elders ook niet veilig is.
Ibrahim al-Kharabishy, een advocaat en vader van drie kinderen uit Jabalia, zei tegen de Financial Times dat hij ondanks oproepen van het leger thuisblijft. „Het is het enige toevluchtsoord dat we hebben”.
Geen voedselhulp
De hernieuwde aanvallen en de herhaalde bevelen aan de bevolking om te vertrekken, leiden tot nieuwe internationale zorgen over gedwongen ontheemding en etnische zuivering. Haaretz sprak met Israëlische ambtenaren van Defensie die menen dat het politieke leiderschap aandringt op geleidelijke annexatie van grote delen van de Gazastrook.
De belegering en de „evacuatiebevelen” voor dit gebied suggereren dat het Israëlische leger het zogenaamde „generaalsplan” – geheel of ten dele – implementeert. Dat „generaalsplan” verwijst naar een plan van oud-legerleiders, onder wie voormalig generaal Giora Eiland, waarbij de bevolking van Noord-Gaza of zou worden gedwongen te vertrekken, of zou verhongeren door de blokkade, of zich zou overgeven. Wie er achterblijft zou bovendien als Hamas-strijder worden beschouwd.
De Israëlische nieuwswebsite Yedioth Ahronoth spreekt van een „kleinere en voorlopige versie” van dit „plan” in Jabalia. Eiland zelf zei tegen CNN dat de huidige belegering geïnspireerd is door zijn plan, maar op punten afwijkt. In Noord-Gaza is hoe dan ook sinds het begin van oktober helemaal geen humanitaire hulp meer binnengekomen, meldt het Wereldvoedselprogramma (WFP). Bovendien zijn enkele centrale bakkers door de aanhoudende luchtaanvallen gesloten. „Deze mensen kunnen nergens heen en het WFP kan ze nauwelijks bereiken”, schrijft WFP. De organisatie is „niet langer in staat om voedsel in welke vorm dan ook uit te delen aan gezinnen die het hard nodig hebben.”