Met een drone-aanval op een van de grootste olieraffinaderijen van Rusland heeft de Oekraïense Veiligheidsdienst de Russische olie-industrie in de nacht van dinsdag op woensdag opnieuw een zware slag toegebracht.
Alleen al dit jaar was het zeker de achttiende Oekraïense drone-aanval op Russische olie-infrastructuur. Dit keer was het doelwit een raffinaderij van Lukoil bij de stad Kstovo in de regio Nizjny Novgorod, ongeveer vijfhonderd kilometer ten oosten van Moskou en achthonderd kilometer van de grens met Oekraïne. In grootte is het de vierde raffinaderij van Rusland.
Rond middernacht meldden omwonenden via sociale media drie zware explosies op het complex, aldus de Oekraïense omroep Soespilne. Uit videobeelden blijkt dat een aanzienlijk deel van het complex in brand stond. Dezelfde raffinaderij lag vorig jaar al eens twee maanden stil na een aanval.
Kyiv beschouwt de aanvallen op de Russische energiesector als gerechtvaardigd, omdat Oekraïne zich verdedigt tegen de grootschalige Russische aanval die in 2022 begon. Moskou financiert zijn oorlogsmachine grotendeels met winsten uit de olie-industrie, de belangrijkste pijler van de economie.
Een andere belangrijke reden voor de Oekraïense aanvallen is het verzwakken van de Russische strijdkrachten. De oliesector produceert immers de brandstof voor gevechtsvliegtuigen, tanks en ander oorlogsmaterieel. „De strijd tegen de strategische objecten die betrokken zijn bij de gewapende agressie van de Russische Federatie tegen Oekraïne zal worden voortgezet”, stelde de generale staf van de Oekraïense krijgsmacht woensdag.
Raffinaderijen stilgelegd
Maandag werd bekend dat de Rosneft raffinaderij in de stad Rjazan, tweehonderd kilometer ten zuidoosten van Moskou, moest worden stilgelegd na verschillende Oekraïense drone-aanvallen. In dat complex, de derde raffinaderij van Rusland, werd vorig jaar zo’n 5 procent van de Russische olie bewerkt. Eind december werd het grootste oliecomplex in het zuiden van Rusland, de Novoshachtinsky raffinaderij bij Rostov, ook al stilgelegd na een Oekraïense aanval.
De Oekraïense aanval op de Lukoil raffinaderij van woensdagochtend maakte deel uit van een nieuwe zwerm van Oekraïense drones op meerdere Russische regio’s. Volgens het Russische ministerie van Defensie werden 104 Oekraïense drones in negen Russische regio’s onderschept en vernietigd, ook de drones boven de raffinaderij in Kstovo. De brand zou zijn ontstaan door vallende brokstukken, stelt het Kremlin.
Twee weken geleden voerde Oekraïne met meer dan tweehonderd drones een van de grootste aanvallen op Rusland uit sinds het begin van de oorlog, tot diep in de regio Tatarstan, meer dan duizend kilometer van de Oekraïense frontlijn. Toen werd bij Kazan onder meer een opslagplaats van Gazprom voor vloeibaar gas geraakt. Gazprom, Lukoil en Rosneft zijn de drie grootste bedrijven van Rusland.
Moskou heeft geen antwoord
De Russische olie-industrie is de afgelopen jaren tientallen keren doelwit geweest van Oekraïense aanvallen. Maar gezien de schade die Kyiv nog steeds kan aanrichten, lijkt Moskou geen antwoord te hebben gevonden als het gaat om de luchtverdediging rond de parels van de Russische economie.
Militaire experts wijzen erop dat de Russische luchtverdediging nog onvoldoende is ingericht op de onderschepping van grote aantallen laag vliegende projectielen die grotendeels onder de radar blijven. Daarnaast richt Oekraïne zich steeds meer op doelen dieper in Rusland, waardoor Moskou zijn schaarse luchtafweer moet verdelen over te veel plaatsen.
Hoewel het Kremlin doorgaans bijna routinematig meedeelt dat alle Oekraïense drones zijn onderschept, is duidelijk dat de schade soms enorm is, niet alleen door aanvallen op de olie-industrie, maar ook op wapen- en munitieopslagplaatsen, brandstofdepots en militaire vliegvelden. Sommige complexen, zoals recent een brandstofdepot bij het militaire vliegveld Engels-2 bij Saratov, stonden na een drone-aanval dagenlang in brand.
Lees ook
‘Als Oekraïne zichzelf niet had verdedigd, zag Europa er nu heel anders uit. Jullie defensiebudget zou al op 6 procent liggen’
Oekraïne produceert inmiddels op grote schaal langeafstandsdrones die het land zelf heeft ontwikkeld. In de loop van de oorlog is niet alleen het aantal drone-aanvallen op Rusland fors toegenomen, het bereik van de drones wordt ook steeds groter en de manier waarop de doelwitten worden benaderd, in grote zwermen met laagvliegende projectielen, steeds efficiënter.
Oekraïne stortte zich de afgelopen jaren volop op het ontwikkelen en produceren van drones omdat het land, anders dan Rusland, niet of nauwelijks beschikt over langeafstandsraketten. Dankzij vergelijkbare innovaties slaagde Kyiv er eerder in de oorlog al in met zeedrones de Russische Zwarte Zeevloot te verjagen uit de wateren rond de Krim, het Oekraïense schiereiland dat Moskou in 2014 annexeerde.