Oekraïense reserve-kolonel: ‘Alles wat Prigozjin heeft gedaan is nuttig voor Oekraïne’

Uitgerekend zaterdag viel de Oekraïense krijgsmacht Bachmoet aan, de Oost-Oekraïense stad die Jevgeni Prigozjin en zijn Wagnerhuurlingen na maanden van intense gevechten deze lente hadden ingenomen. Prigozjin dankt er zijn naam en faam aan tijdens de Russische oorlog in Oekraïne: het vernietigde Bachmoet is de enige stad die Rusland dit jaar in handen kreeg. Maar terwijl Prigozjin en zijn leger dit weekend Rusland op zijn kop zetten, ging Oekraïne bij Bachmoet over in de aanval.

Het Russische ministerie van Defensie schreef op Telegram dat de Oekraïense krijgsmacht, gebruikmakend van de „desorganisatie veroorzaakt door Prigozjin”, probeert door de frontlinie bij Bachmoet te breken. De Oekraïense viceminister Hanna Maliar van Defensie liet zaterdag via hetzelfde medium weten dat Oekraïne een offensief had geopend in verschillende richtingen, waaronder Bachmoet.

Een bonus

Speelde Kyiv hiermee inderdaad in op de gebeurtenissen in Rusland? Nee, zegt Roman Svitan, militair expert en reserve-kolonel van de Oekraïense krijgsmacht. „Zulke aanvallen bedenk je niet binnen een dag. Daar gaat een langere voorbereidingstijd aan vooraf.”

Hij ziet dat Rusland verzwakt uit de afgelopen gebeurtenissen komt met een „gewonde” krijgsmacht. „Dit is voor Oekraïne een bonus.” Zie het als een tenniswedstrijd, zegt hij, waarin een speler geblesseerd raakt maar wel nog kan doorspelen.

Voor de strijd aan het Oekraïense front verwacht hij geen veranderingen. Oekraïne, bezig aan een tegenoffensief, gaat zijn plannen niet wijzigen, denkt hij.

Svitan ziet de gebeurtissen in Rusland de afgelopen dagen als een groot voordeel voor Oekraïne. „Alles wat Prigozjin heeft gedaan is nuttig voor Oekraïne.” Hij somt op wat hem opviel: Prigozjin liet zien dat het Russische leger besluiteloos is, hij liet zijn dat Vladimir Poetin geen controle heeft over zijn troepen, hij liet zien dat Rusland in eigen land zijn eigen verdediging niet op orde heeft en hij liet zien dat het Russische leger geen gevechtseigenschappen heeft. „Ze kunnen niet vechten op eigen grondgebied. Laat staan dat ze dat kunnen in Oekraïne of in de wereld. Dit is nuttige informatie voor Kyiv. De Russische federatie is zwak en op den duur betekent dit het einde van het Russische rijk. We moeten daarom doorgaan met vechten.”

Het moment om aan te vallen

Die zwakte hoeft niet te betekenen dat Oekraïne meteen zijn tegenoffensieve plannen gaat veranderen, denkt Svitan. Oekraïne vecht nog altijd tegen een imperiaal leger van 300.000 man op Oekraïens grondgebied, zegt hij aan de telefoon vanuit Oekraïne. Daarbij, aan offensieve plannen gaan maandenlange voorbereidingen vooraf als je kijkt naar de militairen en het gevechtsmaterieel die je daarvoor nodig hebt. „Dan kun je niet in een seconde je plannen veranderen.”

Toch is dit wel het moment om Rusland aan te vallen. De Oekraïense krijgsmacht kan juist nu de binnenlandse chaos in Rusland vergroten, stelt Svitan. Je kunt de raketaanvallen in hoeveelheid opvoeren, denkt hij. Zoals op strategische bruggen in Rusland of op het schiereiland de Krim, in 2014 onder Poetin door Rusland geannexeerd.

Het creëren van extra chaos is momenteel een optie voor Oekraïne, ziet ook Joeri Boetoesov, Oekraïens militair journalist. En dan zeker met aanvallen op de Krim. Dat ligt gevoelig bij Poetin. „Iedere druk op de Krim is erg pijnlijk voor Rusland. De Krim is een doel van Poetin. Voor hem een symbool van het Russische rijk. Hij wil hiermee indruk maken. Iedere Oekraïense raketaanval toont aan dat de Russische president de Krim niet kan controleren.”

Eerste stap naar een catastrofe

Ook Boetoesov verwacht geen wijzigingen in het Oekraïense optreden aan het front. „Rusland heeft een groot voordeel in de hoeveelheid mensen en wapens. Ze hebben genoeg voorraden om deze oorlog voort te zetten. Daar zullen we tegen moeten blijven strijden.”

De huidige situatie in Rusland komt zelfs door Oekraïne, merkt Boetoesov op. Rusland dacht Oekraïne in drie dagen op de knieën te krijgen. Als dit was gelukt, had dat Poetin vrijwel zeker ongenaakbaar gemaakt. In plaats daarvan vocht de Oekraïense krijgsmacht terug en komen er tal van externe en interne problemen op de Russische president af. „Oekraïne brengt Rusland in moeilijkheden. Dat maakt ons alleen maar sterker. Ze droomden ervan Kyiv in drie dagen te veroveren. Nu zitten ze met een oorlog die jaren gaat duren. Het is een grote ramp voor het Kremlin. Deze rebellie is een eerste stap naar een catastrofe voor Rusland.”

Ook Kyiv ziet dat. Volodymyr Zelensky concludeerde zaterdag dat Rusland verzwakt uit deze dagen komt, veroorzaakt door Oekraïne. „Hoe langer Rusland zijn troepen en huurlingen op onze grond houdt, hoe meer chaos, pijn en problemen het zichzelf zal opleveren”, schreef de Oekraïense president zaterdag op zijn Telegramkanaal. „Al onze commandanten, al onze soldaten weten wat ze moeten doen.”

Oekraïne, denkt Boetoesov, haalt motivatie uit de gebeurtenissen. „Politiek en informatief waren deze dagen een ramp voor Rusland.” Oekraïne ziet een zwakke staat met problemen, legt hij uit. En Oekraïne zag beelden van Russische legerhelikopters die door het Wagnerleger werden neergehaald.

Wagner is niet weg

Wat Svitan van de afgelopen dagen bijblijft, is een verdeeld Rusland. Daar kan Oekraïne gebruik van maken. Op sociale media verschenen beelden van Russen die Prigozjin steunden en de politie in Rostov aan de Don, waar het Wagnerleger een militair hoofdkwartier had ingenomen, uitjouwden. Het uiteindelijke Oekraïense doel is het einde van het Russische rijk, stelt Svitan.

Kyiv kan naast de huidige strijd daar een extra zet aan geven. Richt met Russische krijgsgevangenen aparte bataljons op voor de Russische deelrepublieken Tatarstan, Basjkirië, desnoods een voor Moskou, legt de reserve-kolonel uit, om het Kremlin te ondermijnen. Net zoals er nu ook een Legioen voor de Vrijheid van Rusland bestaat dat deze lente een gewapende aanval uitvoerde op Russisch grondgebied.

Rusland mag dan verzwakt zijn volgens de twee experts en Zelensky, Oekraïne houdt nog wel een geduchte tegenstander over: Prigozjins vechtersbazen die Bachmoet veroverden. Van Wagner is Oekraïne niet af, denken Svitan en Boetoesov. Prigozjin staakte zijn opmars richting Moskou nadat hij de Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko had gesproken. De afspraak zou nu onder meer zijn dat Prigozjin naar Wit-Rusland wordt verbannen. Zijn Wagnermannen blijven achter. Boetoesov: „Ze zullen terugkeren aan het front in Oekraïne.”