Nu de Europese begrotingsplannen gepresenteerd zijn, slijpen lidstaten de messen

Door een onzer redacteuren

Westerse journalisten worden steeds vaker geweigerd aan de grens met Georgië. Het Zuid-Kaukasische land, dat wordt geleid door de regeringspartij Georgische Droom, vaart sinds ruim twee jaar een allengs autoritairder koers en daarmee is ook de persvrijheid ernstig onder druk komen te staan.

Deze week werd de Nederlandse freelance correspondent Joost Bosman, werkzaam voor onder meer Algemeen Dagblad en Het Financieele Dagblad, geweigerd aan de grens, toen hij voor een tweede maal probeerde het land binnen te komen. Vorige maand had hij al problemen op de luchthaven van hoofdstad Tbilisi, toen hij het land wilde verlaten.

De Britse journalist Will Neil zei mikpunt te zijn geworden van een „lastercampagne”

Na jaren in Rusland te hebben gewerkt, woonde Bosman sinds vorig jaar in Tbilisi, vanwaar hij als freelancer schrijft over de regio. Hij deed verslag van de antiregeringsdemonstraties die het land sinds de omstreden parlementsverkiezingen van vorig najaar in de greep houden. Demonstranten worden met gezichtsherkenningscamera’s gefilmd en beboet.

Dat overkwam ook Bosman, zo vertelt hij telefonisch aan NRC. Bosman ontving een boete van omgerekend bijna 1.600 euro nadat hij tijdens een demonstratie op video was vastgelegd. Hoewel hij met succes bezwaar aantekende en de boete werd kwijtgescholden, werd hij deze week opnieuw geweigerd. „Het is een heel vreemde zaak”, reageert Bosman, die inmiddels in de Armeense hoofdstad Jerevan verblijft.

Drie dagen vastgezet

De internationale organisatie Committee for the Projection of Journalists (CJP) sloeg begin deze maand alarm over de weigeringen van de Georgische autoriteiten om buitenlandse journalisten het land binnen te laten. Daarnaast worden buitenlandse en Georgische journalisten, die kritisch schrijven over de regeringspartij, lastiggevallen. De Britse freelance onderzoeksjournalist Will Neil zei mikpunt te zijn geworden van een „lastercampagne”, nadat hij een kritisch stuk had gepubliceerd over de oprichter van regeringspartij Georgische Droom, de machtige en sterk pro-Russische oligarch Bidzina Ivanisjvili.

De CJP spreekt over „vijf tot zes” gevallen. Daaronder de Britse Neil, een Zwitserse, een Tsjechische en drie Franse journalisten, die in de periode tussen oktober 2024 en juni 2025 werden tegengehouden aan de grens. De zaak van Bosman komt daar nu bij. De Georgische regering geeft geen, of tegenstrijdige verklaringen voor de weigeringen, die daarmee nogal willekeurig lijken.

In Georgië werken nog tal van westerse en niet-westerse journalisten, onder wie de Nederlandse Trouw-journalist Jarron Kamphorst. Tijdens een demonstratie eind vorig jaar werd een vriend van Kamphorst, de Belg Wietse de Geyter, opgepakt en drie dagen vastgezet op verdenking van „agressie tegen de politie en vernielingen.” De Geyter is geen journalist en de beschuldiging werd niet onderbouwd met bewijs.

Ook onafhankelijke Georgische en Russische journalisten lopen grote risico’s vanwege de autoritaire koers in het land. Ze worden beboet, lastiggevallen en in sommige gevallen gearresteerd. Dat gebeurde met journalist Mzia Amaglobeli van de krant Batumelebi uit de havenstad Batoemi aan de Zwarte Zee. Zij zit sinds januari vast op beschuldiging van fysiek geweld tegen een agent tijdens een demonstratie.

Delen

Mail de redactie

Het was „niet zomaar een podium”, schrijft dancefestival Tomorrowland donderdagochtend op zijn website. „Het was een levende, ademende wereld.” Elk deel van het podium „droeg een deel van onze ziel”. Dat stukje ziel, het hoofdpodium dus, is woensdagavond in vlammen opgegaan. Aan ‘Orbyz’, zo heette het podium deze editie, is sinds 2023 gewerkt, door 35 mensen uit 10 landen. „We houden vast aan de magie die Orbyz ons gaf. Aan de dromen die het met zich meedroeg. Aan het team, dat alles heeft gegeven dat het in zich had”, schrijft Tomorrowland donderdag.

Onduidelijk is nog of het festival kan doorgaan. De organisatie hoopt daar in de loop van donderdag meer duidelijkheid over te kunnen geven. In Belgische media gaat een brief rond die vanuit de festivalorganisatie aan artiesten zou zijn verstuurd, waarin staat dat de organisatie hard werkt aan een nieuw hoofdpodium.

Ondertussen zijn er al tienduizenden bezoekers onderweg naar het Belgische Boom, of zelfs al ter plaatse, vrijdag begint vlak bij Antwerpen het eerste van twee festivalweekenden, waar in totaal 400.000 mensen worden verwacht, van over de hele wereld.

Het is een van de grootste festivals van Europa. De camping is in elk geval al open, sinds donderdag tien uur ’s ochtends zijn de festivalgangers welkom. De tienduizenden mensen die donderdag worden verwacht, weten nu nog niet precies wáár ze zich voor installeren. Ze hopen in elk geval een paar van de bekendste dj’s ter wereld te zien: Martin Garrix, Hardwell, Armin van Buuren, David Guetta, Dimitri Vegas en Charlotte de Witte, onder anderen.

Burgemeester terug van vakantie

Óf het festival kan doorgaan, is niet helemaal aan de organisatie van Tomorrowland: de van vakantie teruggekomen burgemeester moet met de veiligheidsdiensten een conclusie trekken, en dan kan de festivalorganisatie beoordelen of ze het praktisch haalbaar achten. „We geven de hoop niet op”, zegt Debby Wilmsen, de woordvoerder van Tomorrowland op de radio. „Het enige waar we zeker van zijn, is de opening van DreamVille (de camping) en de ontvangst in Brussel”, van festivalgangers uit het buitenland.

Onduidelijk is ook nog waardoor de brand precies ontstond. Dagblad Het Laatste Nieuws berichtte dat het mogelijk fout ging rond de pyrotechnische installaties aan het podium, voor de spectaculaire vuurwerkshows die het festival kenmerken.

Dat afgebrande podium dus, het droeg „een deel van de ziel” van het festival, ook al zijn er nog veertien andere podia. Kan het doorgaan zonder? Is het logistiek overkomelijk, en zou de ervaring ook zonder het belangrijkste middelpunt overeind kunnen blijven staan?

Één ding is duidelijk: „Je hebt in elk geval een enorm probleem”, zegt Eric van Eerdenburg, directeur van Lowlands, het Nederlands popfestival waar zo’n 65.000 bezoekers komen. In de logistiek van een festival is het terrein van het hoofdpodium belangrijk: voor de looproutes, maar ook omdat er in de crowd management rekening wordt gehouden met tienduizenden mensen op hetzelfde moment op dezelfde plek. Als het terrein toch niet wordt vrijgegeven voor bezoekers, levert dat een hoofdpijndossier op.

Opruimwerkzaamheden

De opruimwerkzaamheden van het verbrande podium zijn bezig, bericht Het Laatste Nieuws donderdagochtend. Als Tomorrowland de geboekte hoofdacts wil laten doorgaan, kan een nieuw podium worden opgebouwd, zoals de circulerende brief aan artiesten suggereert. Grootleverancier van podia en toebehoren Stageco zit op ongeveer drie kwartier rijden. Lowlands-directeur Van Eerdenburg wijst erop dat het dancefestival een logistiek voordeel heeft, ten opzichte van bijvoorbeeld de poppodia die Lowlands moet vullen: de ‘sets’ van dj’s zijn minder ingewikkeld op te bouwen, je hoeft niet „twintig vrachtwagens” aan materiaal naar het podium te brengen en weer weg te halen.  

Maar ook als een vervangend podium lukt, blijf je met een groot nadeel zitten, zegt Van Eerdenburg: Tomorrowland ís dat extravagante, disney-achtige sprookjespodium. Dat is niet te herstellen.”

De bezoekers zullen hun best doen, als het doorgaat, om het toch te laten slagen. Dat kan veel uitmaken. Van Eerdenburg: „Wij maken bijvoorbeeld ook weleens mee dat het festival helemaal verregent. Dan is de sfeer toch goed, omdat er dan veel saamhorigheid is.”

Achter het festival zit een grote organisatie. Het bedrijf achter Tomorrowland, WeAreOne.World, wordt gerund door de oprichters van het festival, twee broers. Tomorrowland bestaat sinds 2005, en beslaat inmiddels de laatste twee weekenden van juli. Broers Manu en Michiel Beers hadden in 2005 iets voor ogen: elektronische muziek, maar dan als visuele totaalervaring, een sprookjesachtig spektakel.

Wereldwijd succes

De eerste editie besloeg één dag, er kwamen tienduizend bezoekers. Inmiddels is het festival een wereldwijd succes. Vanaf 2013 zijn er dependances van het festival opgezet, er zijn drie edities van TomorrowWorld georganiseerd in het Amerikaanse Atlanta met zo’n 160.000 bezoekers. Vanaf 2015 is er Tomorrow Brasil. Beide festivals zijn stukgelopen op financiële problemen bij de uitvoerende partij, SFX Entertainment. Inmiddels is er ook Tomorrowland Winter, voor wie de sprookjesachtige festivalervaring wil combineren met wintersport. En dan is er nog een muzieklabel, een academie, en een radiozender.

De vennootschap maakte in 2023 8,4 miljoen euro winst, op een omzet van 129 miljoen euro. Het beschikbare eigen vermogen, zo berichtte het bedrijf, was aan het einde van dat jaar bijna 30 miljoen euro.

Zo’n 15.000 mensen worden ingeschakeld voor de organisatie van het festival, schrijft het bedrijf in een jaaroverzicht over 2023. Ruim 1.200 Belgische leveranciers zijn betrokken bij de organisatie van het festival.

Dit bericht is aangevuld (17/7) met informatie uit de brief die Tomorrowland aan artiesten zou hebben gestuurd.

Delen

Mail de redactie