Nieuwsuur: Europese landen dienen klacht in bij VN om Russische verstoring van satellieten

Acht Europese landen dienen maandag een klacht in bij de VN vanwege Russische verstoringen van Europese satellieten. Dat blijkt uit documenten die Nieuwsuur heeft ingezien. De landen, waaronder Nederland, willen dat Rusland stopt met het saboteren van de satellieten en leggen de klacht neer bij de International Telecommunication Union (ITU), dat onder de VN valt. Naast Estland, Letland, Litouwen, Polen, Oekraïne, Finland Frankrijk en Nederland, de formele ondertekenaars van de klacht, steunen nog eens zeventien EU-lidstaten de klacht.

Sinds ongeveer een jaar hebben verschillende Europese landen te maken met Russische sabotage. Het meest opvallende voorbeeld was zo’n jaar geleden, toen propagandabeelden verschenen op de tv-zender BabyTV in België, Scandinavië, Portugal en Nederland. Op de kindveilige gecertificeerde zender verschenen marcherende soldaten, tanks en de Russische inlichtingendienst FSB die „Glorie, glorie, jij bent mijn Rusland” zong. De aanval was gericht op het ontregelen van de Oekraïense televisie. Dat Nederland ook Russische propaganda te zien kreeg, was ‘nevenschade’, liet de afdeling ruimtevaartsystemen bij het Koninklijk Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) eerder weten aan NRC.

Propaganda op BabyTV

BabyTV wordt uitgezonden door het Franse bedrijf Eutelsat via een satelliet die in 2022 de ruimte in werd gestuurd. Dit soort satellieten wordt ook voor scheeps- en luchtvaartcommunicatie gebruikt. Door de Russische sabotage raken navigatiesystemen in de war, waardoor vliegtuigen en schepen niet weten waar ze zich bevinden. In Nederland nam het aantal meldingen over verstoorde gps-signalen het afgelopen jaar flink toe. Volgens cijfers van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) deden Nederlandse piloten in 2024 1.318 meldingen, in 2023 waren dat er nog maar 163, meldt Nieuwsuur.

Zowel Eutelsat als SES, een satellietaanbieder uit Zweden en Luxemburg, onderzochten de verstoringen. Uit het onderzoek van SES bleek dat de sabotage vanaf het bezette schiereiland Krim en uit de Russische exclave Kaliningrad kwam. Rusland heeft tot nu toe aan de VN ontkend betrokken te zijn bij de sabotage. Volgen Nieuwsuur hebben Frankrijk en Zweden, waar Eutelsat en SES zijn gevestigd, deze week voor het eerst gesprekken met de Russische delegatie bij de VN in Genève.


Lees ook

Rusland zond piraat-video uit via Europese satelliet. Hoe kwetsbaar is het netwerk?

Poetins jaarlijkse speech, hier te zien in een elektronicawinkel op de door Rusland bezette Krim.