Nieuwe TEFAF-directeur Dominique Savelkoul over haar eerste week op de kunstbeurs: ‘Leve de rijstwafels met zeezout en pindakaas’

Dinsdag 11 maartKeuring

Het indrukwekkend dikke draaiboek loopt. Mijn eerste kunstbeurs van binnenuit gaat los. De uitrol van een jaar lange minutieuze voorbereiding. En van drie weken lang, twaalf uur per dag, met honderden handen zo’n vijf voetbalvelden volbouwen. En vervolgens drie dagen om 273 individuele stands voor de beste handelaars uit de wereld in te richten. Vandaag en morgen overhandigen we dan de spreekwoordelijke sleutels aan de zogeheten vetters, de keurmeesters. Het unieke van TEFAF zit ongetwijfeld in de diversiteit van het aanbod (oude meesters, antiek, modern en hedendaags, design, juwelen, oudheid, werken op papier) maar ook in de queeste naar kwaliteit.

Zo worden ieder jaar weer alle kandidaturen van internationale deelnemers gewikt en gewogen. En worden iedere beurs weer alle prachtige objecten, weliswaar in afwezigheid van de handelaars, gekeurd door niet minder dan 250 internationale experts – fijn ook trouwens om oude bekenden uit mijn National Gallery periode terug te zien. Een zeer indrukwekkende concentratie van kennis dus vandaag op de beurs.

Directeur Dominique Savelkoul op TEFAF 2025.
Foto Chris Keulen

Woensdag 12 maartBloemenpracht en sponsor

Stilte voor de storm. De laatste spots worden afgesteld, de laatste labels recht gehangen, de laatste stofzuigerbeurt, de laatste bloemen worden via de hoogwerkers geschikt in de opnieuw verbluffende bloemencreaties. Ik vind het heerlijk om nu rond te lopen. De duivel zit in de details.

Vanavond was ik te gast bij het exclusieve AXA XL Collectors Dinner, op de beurs onder de bloemenpracht. Na 21 jaar partnership werden zij nu voor het eerst Global Lead Partner, zowel voor onze beurs in Maastricht als in New York. Ondersteuning vanuit de privéwereld is cruciaal voor de kunsten in het algemeen, en voor TEFAF in het bijzonder.

Donderdag 13 maartMode-appgroepje

Previewdag voor kunstverzamelaars en museumdirecteuren uit de hele wereld. Wat ziet iedereen er mooi uit. De vrouwelijke teamleden begonnen een paar weken geleden met een soort mode-appgroepje – de resultaten mogen gezien worden. Mijn agenda werd op de minuut geregisseerd van ontbijt, speech, tot fotosessies, interviews en verwelkomingen. Belangrijk voor iemand die moeite heeft om op tijd te komen. Toch te laat voor de teamfoto. Jammer. Ik weet niet precies hoeveel handen ik heb geschud en hoeveel handen ik nog extra geschud zou willen hebben. Maar het zijn er honderden. Hoogtepunt was waarschijnlijk het weerzien met Mr Tokura de onovertroffen commissaris voor cultuur van Japan, die ik eerder dit jaar in Tokio bezocht.

De dag eindigde met het internationale persdiner in het mooie stadhuis van Maastricht.

Dominique Savelkoul, directeur Tefaf, overlegt met een Japanese delegatie in de brasserie.
Foto Chris Keulen

Vrijdag 14 maartInternationale ambassadeurs

Het ritme ligt hoog. Ik kan best mijn stappenteller opnieuw installeren. Geen tijd voor gezond eten. Leve de ontdekking van rijstwafels met zeezout, rijkelijk besmeerd met pindakaas.

TEFAF floreert dankzij haar reputatie. We hebben dan ook een groep invloedrijke internationale ambassadeurs die zowel onze missie uitdragen als een vinger aan de pols houden in hun eigen gemeenschap.

Twee keer per jaar vergaderen we en daar komen heel wat bruikbare nieuwe ideeën uit. Vanavond dineerden we ook samen hier in de oude rode Gasfabriek, nu het absoluut schitterende atelier van Valentin Loellmann wiens designmeubels ook op de TEFAF te bewonderen zijn. Ik mocht naast hem zitten en naast een charmante prins – twee totaal verschillende maar erg boeiende tafelheren.

Nadien toch nog even langsgegaan bij bevriende verzamelaars en de dag – veel te laat – afgesloten op de Markt met mijn kinderen. Eentje studeert in Maastricht. Zalig dat ze er alle drie waren.


Lees ook

Met publiek geld onderweg in de exclusieve bubbel van de Tefaf: ‘Hier is alles – en iedereen’

Het herontdekte schilderij van Gustav Klimt op de Tefaf: Prins William Nii Nortey Dowuona.

Zaterdag 15 maartRadio en fundraising

‘Een goedemorgen met Dominique Savelkoul’, op de radio bij NPO Klassiek. Ik mocht mijn favoriete muziek kiezen met mijn persoonlijke verhalen erbij. Gelukkig werd de uitzending reeds eerder in Hilversum opgenomen. Hartverwarmend om nadien de vele reacties te lezen.

In 1988 erkenden de oprichters van TEFAF het belang van Europese samenwerking en kozen ze bewust Maastricht als locatie aan het drielandenpunt. De samenwerking met de autoriteiten blijft belangrijk. Een warm onthaal voor gouverneur en burgemeester op de beurs dus.

Zilveren schoenen Dominique Savelkoul
Foto Chris Keulen

Wist u trouwens dat de laatste F van TEFAF voor Foundation staat? The European Fine Art Foundation. Een belangrijke reden waarom ik deze baan aanvaardde. Als stichting heb je een andere verantwoordelijkheid dan winstbejag. Als stichting willen wij de kunsthandelaars zoveel mogelijk ontzorgen, willen wij aan iedere belangrijke onderhandelingstafel spreekbuis zijn voor de internationale kunsthandel en vinden we het belangrijk om meer kwetsbare initiatieven te steunen.

Daarom ga ik naar een fundraising avond voor het Cultural Emergency Response waar TEFAF al 12 jaar aan bijdraagt. Dit Nederlandse initiatief verleent wereldwijd eerste hulp aan cultureel erfgoed dat beschadigd is door conflict of rampen – een soort culturele ambulance. Alle respect. Kunst integreren in humanitaire hulpacties brengt hoop en kan soms het wezenlijke verschil betekenen tussen in leven zijn en leven.

Zondag 16 maartOchtendwandeling

Ik heb behoefte aan natuur en wandel iedere ochtend een half uurtje alleen van het hotel naar het MECC langs de Maas waar ik de laatste 50 meter steevast begeleid word door een groep ganzen. Heerlijk. Maar vandaag zijn ze er niet. Om 08.00 uur hebben we een vergadering van de Board of Trustees. Pittig om die nu te houden, maar alle leden zijn op de beurs en het blijft toch veel aangenamer om live in plaats van digitaal te vergaderen. De drukke dag vliegt voorbij. Het is zondagavond laat als ik in dierbaar gezelschap op zoek ga naar een leuk plekje om te eten. In de mooi verlichte winkelstraten geniet ik van de door TEFAF geïnspireerde etalages. Het werd restaurant Il Giardino, een vertrouwde plek waar veel kunsthandelaars zich duidelijk thuis voelen.

Directeur Dominique Savelkoul op TEFAF 2025.
Foto Chris Keulen

Maandag 17 maartAlle kunsthandelaren spreken

Dit jaar is het thema van onze Summit Re-imagening Philanthropy. De opkomst is hoog. De discussie verkent dringende kwesties, waaronder de uitdagingen die gepaard gaan met de afname van publieke financiering voor de Europese non-profit sector van beeldende kunst. Op de beurs heerst er weer een levendige drukte.

We verwachten circa 50.000 bezoekers. Maar nog belangrijker dan bezoekersaantallen is dat de verkoop goed loopt. De kunst is wereldklasse – klaar om van eigenaar te veranderen. Het is ook mijn betrachting om al onze kunsthandelaren persoonlijk gesproken te hebben voor het einde van de beurs. Naast hun passie voor kunst, ontdek ik de meest verrassende verhalen – eentje blijkt hartchirurg te zijn, een ander fokt dressuurpaarden en weer een andere is de oudste solozeiler die ooit de oversteek naar Amerika maakte. Dat men mij maar nooit zegt dat de kunstwereld saai is.