Nederland Droogteland vraagt om harde keuzes

Er is gelogen, zegt minister Eelco Heinen (Financiën, VVD) deze maandag voorafgaand aan een overleg in de Tweede Kamer. Hij doelt op de verhalen die rondgaan over de ministerraad van vorige week maandag, waar anti-Marokkaanse en racistische uitspraken zouden zijn gedaan. Hij herkent zich „totaal niet” in „heel veel woorden” die hij voorbij zag komen. Woorden die deels aan hem werden toegeschreven. Tegelijkertijd wil Heinen maandagmiddag niet álle geruchten ontkennen.

De ministerraad van maandag 11 november was aanleiding voor een kabinetscrisis. Voor staatssecretaris Toeslagen Nora Achahbar (NSC) zouden uitspraken in die vergadering, toen het kabinet sprak over het geweld in Amsterdam, mede reden zijn geweest om uit het kabinet te stappen. In haar ontslagbrief heeft ze het over de „polariserende omgangsvormen van de afgelopen weken”. Toen ze vrijdag zei te willen vertrekken, volgde urenlang crisisoverleg op het Catshuis. De vraag die centraal stond: wat doen de andere bewindslieden van NSC? Uiteindelijk besloot de partij in het kabinet te blijven.

In media werd van alles gelekt over wat over moslims en Marokkaanse Nederlanders zou zijn gezegd tijdens de ministerraad. „Halalvreters”, zouden ze zijn genoemd. Antisemitisme zou „diep in het dna” zitten van moslims. De term „kutmarokkanen”, zou zijn gevallen. En antisemitisme zou niet „als een puist met pus uitgeknepen” kunnen worden. Het zou van ministers van meerdere partijen zijn gekomen, maar de enige naam die klonk, was die van Heinen.

Antisemitisme

Heinen wil reageren op de verhalen. Dit weekend heeft hij „eraf gelegen”, zegt hij, vanwege de berichten over vrijdag. „Je herkent je er totaal niet in. Ik zag ook echt flagrante leugens voorbijkomen”, zegt hij.

Tegelijkertijd wil hij niet alle geruchten ontkennen. Hij wil „de leugens” niet „één voor één aflopen”. Heinen kan niet duiden of hij iets zou hebben gezegd wat opgevat zou kunnen worden als racistisch. „Dan vraagt u mij om in de huid van anderen te kruipen.” Heinen heeft, zegt hij, vooral geprobeerd te zeggen dat hij geen groepen tegenover elkaar wilde plaatsen. Hij heeft antisemitisme volgens hemzelf een „breed probleem” genoemd, dat een brede aanpak vereist.

Ik zag ook echt flagrante leugens voorbijkomen

De eenvoudigste manier om alle geruchten te smoren, is openbaarmaking van de notulen van de ministerraad. Dat noemt Heinen een dilemma. „Enerzijds zou ik willen zeggen: kom maar in de keuken kijken, want dit slaat nergens op. Anderzijds moeten we het land goed kunnen besturen en moeten we in de ministerraad in vertrouwen met elkaar kunnen spreken.” Het lijkt er vooralsnog niet op dat er een debat komt over de crisis van afgelopen vrijdag.

Dat nu al twee staatssecretarissen van Heinens ministerie vertrokken – eerder stapte Folkert Idsinga (NSC) op – heeft volgens de minister van Financiën niet met hem te maken. Hij heeft „goed en professioneel” met de staatssecretarissen samengewerkt en heeft daar ook nog navraag over gedaan op het ministerie, zegt hij. Achahbar had hij niet veel gesproken, laat Heinen weten. Maar de keren dat hij haar wel sprak, verliep dat „altijd vriendelijk”.

Delen

Mail de redactie

De voormalige strafadvocaat Inez Weski staat op 14 januari volgend jaar voor het eerst in een openbare zitting voor de strafrechter. Ze is gedagvaard als verdachte van deelname aan de criminele organisatie van Ridouan Taghi, die zich bezighield met internationale drugshandel en het witwassen van crimineel geld.

De dagvaarding is vorige week aan Weski betekend. De verdachte advocaat (69 jaar) werd op 21 april 2023 in haar woning gearresteerd. Ze kwam na 41 dagen voorarrest weer op vrije voeten. Een paar jaar geleden kreeg het Openbaar Ministerie toegang tot een versleutelde berichtenservice die vaak door criminelen wordt gebruikt, wat geleid zou hebben tot de verdenkingen tegen Weski.

Sindsdien voerde Weski verschillende juridische procedures die voornamelijk handelden over de vraag welke informatie het OM mag gebruiken die bij haar thuis en op haar kantoor in beslag is genomen. Weski stelt zich op het standpunt dat een advocaat een beroepsgeheim heeft: de plicht om wat aan hem of haar in de functie van advocaat is toevertrouwd, geheim te houden. „Cliënten en anderen die de advocaat in vertrouwen nemen, mogen erop rekenen dat een advocaat dat recht respecteert en zich op zijn verschoningsrecht als geheimhouder kan beroepen”, vertelde ze eerder dit jaar aan NRC in een interview. Weski kondigde aan nooit te zullen praten over zaken als de verdachte appjes. Ze kan immers de geheimhoudingsplicht „niet verloochenen, zelfs als dat mijzelf zou kunnen redden”.

‘Toezeggingen’

Haar voormalige cliënt Taghi werd in februari van dit jaar veroordeeld tot levenslang. Hij was volgens de rechtbank „de onbetwiste leider” van een criminele organisatie, verantwoordelijk voor vijf moorden, twee pogingen tot moord en meerdere voorbereidingen van moord.

Het strafproces tegen Weski wordt gehouden in de rechtbank van Rotterdam. Eerder dit jaar, in april, publiceerde ze het boek Het geluid van de stilte over de wijze waarop ze na haar arrestatie door het OM is behandeld. Ze zegt onder meer dat ze tijdens haar detentie in de gevangenis in Nieuwersluis door twee officieren van justitie is benaderd om kroongetuige te worden. „Mij worden allerlei wollige opties en verhulde toezeggingen voorgeschoteld, kennelijk in de sfeer van het worden van kroongetuige of hoe dan ook het geven van informatie. Men kan wat voor mij betekenen, ik zou naar het buitenland kunnen.”

Het OM wilde niet op haar beweringen reageren. Dit gebeurt op de zitting, aldus justitie. Bij het OM groeide het afgelopen jaar de irritatie over de wijze waarop Weski volgens de aanklagers bezig was haar berechting te vertragen. Weski laat desgevraagd weten dat „het onderzoek absoluut nog niet rond is”. Eerder zei ze nog een reeks van getuigen te zullen oproepen.

Delen

Mail de redactie