Moskou heeft nog geen antwoord op Oekraïense inval in Koersk

Moskou heeft op de zesde dag van de inval in Koersk nog geen sluitend militair antwoord gegeven op het Oekraïense offensief. De Oekraïense militaire aanwezigheid op Russisch grondgebied duurt voort. Wel heeft Wit-Rusland aangekondigd extra troepen naar de grens met Oekraïne te sturen. In Wit-Russisch luchtruim zouden afgelopen weekend „tientallen Oekraïense drones” zijn gesignaleerd en uitgeschakeld, aldus het Russische staatspersbureau.

Het Wit-Russische ministerie van Binnenlandse Zaken heeft de Oekraïense diplomatieke vertegenwoordiging op het matje geroepen en geëist dat Kyiv afziet van verdere escalatie. Indien er toch nieuwe problemen ontstaan, overweegt Minsk om de Oekraïense vertegenwoordiging uit te zetten, meldt Russische persbureau TASS. „Provocaties zullen niet onbeantwoord blijven”, stelde president Aleksandr Loekasjenko zaterdag.

Erkenning offensief

President Volodymyr Zelensky erkende zaterdag voor het eerst expliciet dat Oekraïne „de oorlog heeft verplaatst naar het grondgebied van de agressor”. De operatie „heeft het moreel van het Oekraïense leger, de staat en de samenleving aanzienlijk gestimuleerd”, stelt een hoge ambtenaar in het Oekraïense veiligheidsapparaat tegenover AFP.

Over de Oekraïense opmars en intentie is nog altijd veel onduidelijk. Oekraïne betracht operatiestilte. De informatie die van Russische zijde naar buiten komt is zeer gefragmenteerd, vaak niet te verifiëren en soms aantoonbaar onjuist. Bekend is dat Oekraïne met zeker twee gemechaniseerde brigades actief is op Russisch grondgebied. Het is een zorgvuldig voorbereide, gecoördineerde operatie die wordt ondersteund met vele observatie- en aanvalsdrones, raketten en luchtafweer.

Algemeen wordt aangenomen dat Oekraïne onder meer poogt Russische troepen weg te trekken van het front

Het offensief begon dinsdagochtend. Naar alle waarschijnlijkheid zijn er enkele duizenden Oekraïense militairen bij betrokken. Volgens analisten wisten de strijdkrachten tot zo’n 30 kilometer in Rusland door te dringen, maar onbekend is of ze dat terrein ook echt bezetten of dat ze in beweging blijven.

Algemeen wordt aangenomen dat Oekraïne onder meer poogt Russische troepen weg te trekken van het front, om zo de Russische zijde van de linie te destabiliseren. Vooralsnog heeft de operatie geen veranderingen teweeggebracht in de situatie aan het front in Oost-Oekraïne.

Probleem voor Moskou

Rusland voerde in de afgelopen decennia geregeld oorlog, maar het Oekraïense offensief is de grootste inval op Russisch grondgebied sinds de Tweede Wereldoorlog. Hoewel het qua omvang uiteraard onvergelijkbaar is, stelt ‘Koersk’ Moskou wel degelijk voor een probleem.

Allereerst voor de bevolking. Het Kremlin verbergt de aanval niet; al dagenlang is het Oekraïense offensief opening van het staatsjournaal. Daar zijn explosies in het gebied te zien en worden ontredderde burgers aan het woord gelaten. De inval is in lijn met het staatsnarratief dat Oekraïne een bedreiging vormt voor Rusland en om die reden bevochten moet worden. Het kan dus de publieke steun voor de oorlog vergroten, lijkt de gedachte.

Maar verschillende Russische media laten zien dat inwoners zich ter plaatse in de steek gelaten voelen. Ze lieten op eigen gelegenheid huis en haard achter toen de oorlog plotseling opvlamde in hun regio. De mobiele telefoonverbinding viel weg in het gebied en onderweg troffen ze uitgebrande voertuigen aan.

„Ik wil weten waar onze staat is? Waar is het bestuur? Praat met ons”, zegt een gevluchte burger uit het dorp Soedzja, een brandpunt van de Oekraïense operatie, tegen een verslaggever van de Russische zakenkrant Kommersant. „We weten helemaal niets. […] Als ze nou zouden zeggen ‘Burgers, lieven, wij weten ook niets, wij staan met jullie’, maar er is niemand.” Een ander: „Waarom werd tot op het laatste moment gelogen op tv? Ze zeiden dat de situatie stabiel was […] Mensen hadden de tijd gehad om normaal met hun spullen te vertrekken.”

Kritiek van nationalisten

In Russische ultranationalistische kringen en mogelijk ook in de gelederen van de strijdkrachten, zorgt de Oekraïense incursie voor schuine ogen richting het Russische ministerie van Defensie en de Generale Staf. Twee weken voor het begin van het offensief zou de Russische inlichtingendienst hebben gerapporteerd dat er iets aanstaande was, meldde Bloomberg afgelopen week op basis van bronnen.

Desondanks werd de grens niet versterkt en was die vooral bemand door dienstplichtigen. Die mannen van tussen de 18 en 30 jaar oud zijn minimaal getraind en bewapend en mogen niet ingezet worden voor gevechtsmissies in het buitenland. „Zij bevinden zich in een heel gevaarlijke situatie”, stelt de Russische militair analist Jan Matvejev tegenover het onafhankelijke Russische televisiekanaal TV Rain. „Ze zitten in de loopgraven en dan komt het Oekraïense leger dat natuurlijk veel sterker, meer ervaren en beter bewapend is. Dan kunnen ze niks doen. Ze sterven of geven zich over”, aldus Matvejev.

Lees ook

Tegenoffensief Oekraïne op Russisch grondgebied blijft in mist gehuld

Al sinds het begin van de oorlog ontstond meermaals frictie tussen Russische nationalisten en militairen die in principe vóór de oorlog zijn, maar ontevreden zijn over hoe deze gevoerd wordt. Die onvrede kwam tot een kookpunt tijdens de gewapende mars op Moskou van huurlingenleider Jevgeni Prigozjin, vorige zomer.

Sinds de dood van Prigozjin klinkt er vanuit Rusland in het openbaar veel minder vaak kritiek op de legertop, maar afgelopen dagen laaide die weer op bij ultanationalistische bloggers. Als Moskou inderdaad wist van een aanstaand offensief, had het maatregelen kunnen treffen die de levens van dienstplichtigen hadden kunnen redden, is de gedachte. Het zal moeten blijken of het Moskou lukt deze onvrede onder controle te houden. Met repressie weet het Kremlin tot nu toe grootschalig protest in Rusland te voorkomen.

Delen





Mail de redactie