Minister Heinen getergd over verwijt racisme: herkent zichzelf ‘totaal niet in heel veel woorden’

Er is gelogen, zegt minister Eelco Heinen (Financiën, VVD) deze maandag voorafgaand aan een overleg in de Tweede Kamer. Hij doelt op de verhalen die rondgaan over de ministerraad van vorige week maandag, waar anti-Marokkaanse en racistische uitspraken zouden zijn gedaan. Hij herkent zich „totaal niet” in „heel veel woorden” die hij voorbij zag komen. Woorden die deels aan hem werden toegeschreven. Tegelijkertijd wil Heinen maandagmiddag niet álle geruchten ontkennen.

De ministerraad van maandag 11 november was aanleiding voor een kabinetscrisis. Voor staatssecretaris Toeslagen Nora Achahbar (NSC) zouden uitspraken in die vergadering, toen het kabinet sprak over het geweld in Amsterdam, mede reden zijn geweest om uit het kabinet te stappen. In haar ontslagbrief heeft ze het over de „polariserende omgangsvormen van de afgelopen weken”. Toen ze vrijdag zei te willen vertrekken, volgde urenlang crisisoverleg op het Catshuis. De vraag die centraal stond: wat doen de andere bewindslieden van NSC? Uiteindelijk besloot de partij in het kabinet te blijven.

In media werd van alles gelekt over wat over moslims en Marokkaanse Nederlanders zou zijn gezegd tijdens de ministerraad. „Halalvreters”, zouden ze zijn genoemd. Antisemitisme zou „diep in het dna” zitten van moslims. De term „kutmarokkanen”, zou zijn gevallen. En antisemitisme zou niet „als een puist met pus uitgeknepen” kunnen worden. Het zou van ministers van meerdere partijen zijn gekomen, maar de enige naam die klonk, was die van Heinen.

Antisemitisme

Heinen wil reageren op de verhalen. Dit weekend heeft hij „eraf gelegen”, zegt hij, vanwege de berichten over vrijdag. „Je herkent je er totaal niet in. Ik zag ook echt flagrante leugens voorbijkomen”, zegt hij.

Tegelijkertijd wil hij niet alle geruchten ontkennen. Hij wil „de leugens” niet „één voor één aflopen”. Heinen kan niet duiden of hij iets zou hebben gezegd wat opgevat zou kunnen worden als racistisch. „Dan vraagt u mij om in de huid van anderen te kruipen.” Heinen heeft, zegt hij, vooral geprobeerd te zeggen dat hij geen groepen tegenover elkaar wilde plaatsen. Hij heeft antisemitisme volgens hemzelf een „breed probleem” genoemd, dat een brede aanpak vereist.

Ik zag ook echt flagrante leugens voorbijkomen

Eelco Heinen
minister van Financiën (VVD)

De eenvoudigste manier om alle geruchten te smoren, is openbaarmaking van de notulen van de ministerraad. Dat noemt Heinen een dilemma. „Enerzijds zou ik willen zeggen: kom maar in de keuken kijken, want dit slaat nergens op. Anderzijds moeten we het land goed kunnen besturen en moeten we in de ministerraad in vertrouwen met elkaar kunnen spreken.” Het lijkt er vooralsnog niet op dat er een debat komt over de crisis van afgelopen vrijdag.

Dat nu al twee staatssecretarissen van Heinens ministerie vertrokken – eerder stapte Folkert Idsinga (NSC) op – heeft volgens de minister van Financiën niet met hem te maken. Hij heeft „goed en professioneel” met de staatssecretarissen samengewerkt en heeft daar ook nog navraag over gedaan op het ministerie, zegt hij. Achahbar had hij niet veel gesproken, laat Heinen weten. Maar de keren dat hij haar wel sprak, verliep dat „altijd vriendelijk”.


Lees ook

Van Vroonhoven ziet geen racisme in kabinet, ‘Achahbar maakte persoonlijke afweging’

Tijdelijk NSC-fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven staat de pers te woord na de afgewende kabinetscrisis.