Met de uitvinding van het pdf’je gaf John Warnock de digitalisering een trap vooruit

1940-2023 John Warnock was niet alleen de bedenker van het pdf-bestand, maar ook medeoprichter van softwarebedrijf Adobe. Vorige week overleed hij op 82-jarige leeftijd.
Warnock stichtte Adobe in een garage.
Warnock stichtte Adobe in een garage. Foto Paul Sakuma/AP

Bedrijven zitten met een fundamenteel probleem, schreef John Warnock in 1990. Het printen van bestanden lukt meestal wel, maar digitaal delen en bekijken is moeilijker. En faxen is ook niet ideaal. Was er maar een universele manier om documenten te delen. „Als dit probleem kan worden opgelost, dan verandert de fundamentele manier waarop mensen werken.”

Terloops beschrijft Warnock, toen al aan het hoofd van het softwarebedrijf Adobe dat hij acht jaar eerder had opgericht, een oplossing. Hij ziet een nieuw bestandstype voor zich dat grotendeels gebruik maakt van coördinaten: tussen welke twee punten komt een lijn? Waar staat een letter? Stel je voor, schrijft Warnock: op die manier zou je volledige bestanden naar anderen kunnen mailen, met afbeeldingen en al. Het bestand ziet er overal hetzelfde uit, ongeacht de computer.

Warnocks idee resulteerde drie jaar later in het Portable Document Format, het alomtegenwoordige pdf’je dat volgens de PDF Association een grote meerderheid van de documenten op het hedendaagse internet omvat. Voor elk docx-bestand, leesbaar met Word, zouden er zo’n dertig pdf-bestanden zijn. Adobe schat „conservatief” in dat er 3.000 miljard pdf-bestanden op de wereld zijn.

Vorige week is John Warnock op 82-jarige leeftijd overleden, bericht Adobe. Shantanu Narayen, de huidige topman van het bedrijf, schrijft: „Johns briljantheid en technologische innovaties hebben de wereld veranderd.”

Grijs en gefrustreerd

Warnock begon Adobe volgens de overlevering in de garage van zijn huis, samen met Charles Geschke. Bij printerbedrijf Xerox hadden ze een computertaal ontwikkeld om computers met printers te laten communiceren, maar Xerox wilde die niet op de markt brengen. Warnock en Geschke vertrokken en begonnen voor zichzelf.

Liever dat dan „oud en grijs en gefrustreerd worden”, zei Geschke volgens tijdschrift Entrepreneur. Warnock, in een ander interview: „Ik kan niet goed omgaan met regels, conventies en autoriteit.” De twee IT’ers brachten een alternatief voor de technologie van Xerox uit, Postscript, dat Apple-oprichter Steve Jobs in zijn printer verwerkte. Hun bedrijf vernoemden ze naar de Adobe, een kreek die achter het huis van Warnock in Californië stroomde.

Warnock en Geschke stonden aan het roer van Adobe toen het bedrijf kwam met programma’s als Photoshop, Illustrator en Indesign, die voor generaties grafisch ontwerpers en fotografen de standaard werden. De verkoop en later de verhuur van software leverden miljarden op – vorig jaar meldde Adobe een omzet van 17,6 miljard dollar (16,2 miljard euro).

Digitale boeken

Alle software bij elkaar leverde Warnock en Geschke in 2008 een eremedaille op, die de toenmalige president Barack Obama hen om de nek hing. „Voor hun baanbrekende technologische bijdragen die een revolutie in digitale publicatie hebben ontketend”, schreef de medaillecommissie.

Met zijn pensioen in 2001 kreeg Warnock meer tijd voor zijn hobby, het verzamelen van zeldzame boeken. Hij was al een bedrijf begonnen dat manuscripten digitaliseerde en op cd’s zette. De verkoop viel tegen, schreef The New York Times, maar nog steeds zijn de oude boeken uit Warnocks eigen verzameling op een stoffige website te vinden.

De pdf zal Warnock ruimschoots overleven, ook als Adobe ooit omvalt. Sinds 2008 is het bestandsformaat een zogeheten Open Standaard, wat inhoudt dat de onderliggende code voor iedereen gratis beschikbaar blijft.