‘Mensen zeggen dat er geen herkenningspunten meer zijn, dat wil ik zelf zien’

Het staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas dat vorige week zondag inging, is fragiel. Dat bewijst de enorme mensenmassa die deze zondag ontstond bij de Netzarim-corridor, een doorgang die het noorden van de Gazastrook afsnijdt van de rest van Gaza en wordt bewaakt door Israël. De corridor zou, conform de afspraken tussen Israël en Hamas, zaterdag opengaan, maar bleef langer dicht dan afgesproken.

Onderdeel van de wapenstilstand tussen Israël en Hamas was de afspraak dat ontheemde Palestijnen vanuit het zuiden geleidelijk weer mochten terugkeren naar hun huizen in het noorden van Gaza. Maar Israël beschuldigt Hamas ervan zich niet aan de afspraken te houden.

Een van de Israëlische gijzelaars, Arbel Yehud (28) zou afgelopen vrijdag vrijkomen, maar zij is nog steeds in handen van Hamas. Daarom hield Israël de grens zaterdag en zondag dicht. Hamas heeft laten weten Yehud op 1 februari alsnog vrij te zullen laten.

Duizenden Gazanen strandden daarom langs de kust, met hun eigendommen en hun hoop op terugkeer. De grens tussen Noord en Zuid is een militaire zone van zo’n vier kilometer breed. Zondag zou Israël de al-Rashidweg, een kustweg die momenteel wordt geblokkeerd door de corridor, openen voor Palestijnse voetgangers. Maar ook de Salah al-Dinstraat, die zou opengaan voor auto’s, bleef dicht.

Een droneshot van de Palestijnse families die wachten om terug te keren vanuit het zuiden naar het noorden van de Gazastrook, naast de al- Rashidweg, ten westen van het Nuseirat vluchtelingenkamp.
Foto Haitham Imad/EPA


Foto Omar al-Quattaa/AFP
Foto Eyad Baba/AFP
Foto Omar al-Quattaa/AFP

Trump wil Gaza ‘opschonen’

De Amerikaanse president Donald Trump opperde zondag dat het merendeel van de Gazaanse bevolking ten minste tijdelijk zou moeten worden opgevangen in buurlanden, zoals Egypte en Jordanië, om het door oorlog geteisterde gebied „op te schonen”. Volgens Trump zou Egypte alleen al zo’n anderhalf miljoen Gazanen moeten opvangen. „We gaan het hele gebeuren daar opruimen en kunnen daarna zeggen: het is voorbij.”

Bijna de hele burgerbevolking van Gaza, zo’n 2,3 miljoen mensen, raakte tijdens de oorlog ontheemd, vaak meerdere keren achter elkaar. Trump hintte niet alleen op tijdelijke opvang in buurlanden, maar ook op permanente migratie. Zaterdag zei hij te hopen dat andere Arabische landen huizen voor de vluchtelingen bouwen, „waar de Palestijnen misschien in vrede kunnen wonen, voor de verandering”.

Israël zei op zaterdag 25 januari dat het de terugkeer van Palestijnen naar hun huizen in Noord-Gaza zou tegenhouden zolang de Israëlische gijzelaar Arbel Yehud niet is vrijgelaten.
Foto Eyad Baba/AFP


Palestijnen wachten tot ze terug mogen naar hun huizen in het noorden van Gaza.
Foto Hatem Khaled/Reuters
Een ontheemd kind zit op een bus die is volgeladen met eigendommen van de families die proberen terug te keren naar hun huizen in het noorden van Gaza.
Foto Abdel Kareem Hana/AP
Een Palestijns kind hangt uit een auto die is volgeladen met eigendommen, wachtend tot de grensovergang met het noorden van Gaza opengaat.
Foto Hatem Khaled/Reuters

‘Palestijnen zullen dit niet accepteren’

De Palestijnse en Jordaanse autoriteiten hebben Trumps suggestie onmiddellijk afgewezen. Egypte sprak zich eerder al fel uit tegen het idee om grote groepen Palestijnen op te vangen. De autoriteiten daar vrezen dat Israël de vluchtelingen daarna Gaza niet meer in zal laten.

Hamas heeft ook gereageerd en liet weten dat Palestijnen zo’n voorstel niet zouden accepteren, „ook niet onder het ogenschijnlijk goedbedoelde mom van wederopbouw”. Volgens Hamas zullen de Palestijnen „Gaza beter opbouwen dan het was” als Israël de blokkade zal opheffen.

Een man zit bij zijn auto te wachten tot hij kan terugkeren naar zijn huis in Noord-Gaza, nadat hij samen met vele andere Palestijnen moest vluchten naar het zuiden van Gaza vanwege Israëlische evacuatiebevelen.
Foto Hatem Khaled/Reuters

Gehuild van de kou

De BBC sprak met Gazanen die wachten bij de grensovergang naar Noord-Gaza. „We hebben hier geslapen”, vertelde een Palestijnse man zondag. „De kinderen hebben de hele nacht gehuild van de kou, daarom hebben we een kampvuur gemaakt.”

„Mensen zeggen dat er in het noorden door alle verwoestingen geen herkenningspunten meer zijn”, zei iemand anders. „Dat wil ik met mijn eigen ogen zien.”

Een Palestijns kind wacht bij het kampvuur naast de weg, wachtend tot de blokkade op de route naar het noorden van Gaza wordt opgeheven door Israël.
Foto Hatem Khaled/Reuters
De Palestijnen die hopen terug te keren naar hun huizen, werden eerder door Israël uit het gebied verdreven en vertrokken naar het zuiden van de Gazastrook.
Foto Hatem Khaled/Reuters