Liew Huat Kok (1957-2024): restauranteigenaar die te lief was

Erg zakelijk was ondernemer Liew Huat Kok niet. 35 jaar lang was hij de eigenaar van het Chinees Kantonese restaurant Paradijs op het Utrechtse Vredenburg. „Terwijl alle Chinese restauranthouders in de jaren negentig hun prijzen verhoogden, liet Liew Huat alles bij het oude”, vertelt goede vriendin en voormalig vaste klant, Sioe Tan. „Hij schonk jarenlang gratis jasmijnthee bij het eten. Terwijl je bij andere restauranthouders moest betalen. Heel lief. Maar zo verdien je natuurlijk geen geld.”

De Maleisiër verkocht Paradijs zeven jaar geleden met een fikse schuld; zijn zonen wilden hem niet opvolgen en de gouden tijden voor Chinese restaurants waren voorbij. Terwijl het restaurant onder leiding van Liew Huat een begrip was in Utrecht en daarbuiten.

Van afwasser tot kok

Liew Huat Kok, in 1957 geboren in Malakka, komt begin jaren zeventig als 14-jarige naar Nederland. Een moetje. Zijn vaders meubelzaak is failliet gegaan. Liew Huat stopt met school en emigreert samen met zijn vader om geld te verdienen zodat de schuld kan worden afbetaald. Een oom zit al in Nederland. Zijn vrouw Jennifer Gan: „Op diens aanraden zijn ze hiernaartoe gegaan.”

Liew Huat Kok in 1971. Hij was veertien toen hij naar Nederland kwam om te werken.
Foto privéarchief

De piepjonge Liew Huat gaat, net zoals zijn vader, illegaal als afwasser aan de slag. Zijn vader gaat na drie jaar terug naar Maleisië. Liew Huat blijft. „Mijn man verdiende 400 gulden per maand en stuurde daarvan 350 gulden naar zijn familie”, vertelt zijn vrouw. „Hij at in het restaurant waar hij werkte en was heel erg zuinig.” Bij een politiecontrole wordt hij opgepakt en uitgezet naar België; de dichtstbijzijnde grens. Hij klopt voor hulp aan bij een Chinees restaurant, de eigenaar zet hem in een taxi terug naar Nederland.

Rond zijn achttiende krijgt hij een vast contract en komt hij in aanmerking voor een verblijfsvergunning. Een Nederlands paspoort vraagt hij nooit aan. Jennifer: „Zijn moeder wilde dat niet. Zij hoopte dat hij ooit terug zou komen naar Maleisië.”

Liew Huat klimt op van afwasser naar kok. En wordt dankzij zijn liefde voor koken een geweldig Kantonese chef. Maar eigenlijk wil hij een eigen zaak. Die kans krijgt hij als zijn neef Paradijs van de hand wil doen; begin jaren tachtig een matig lopend Chinees restaurant in Utrecht. Onder de leiding van Liew Huat wordt de zaak een succes. Bewoners uit de aangrenzende Wijk C vieren bruiloften en verjaardagen in Paradijs. En iedere zaterdagmiddag zit de tent vol met Chinezen die komen dimsummen.

Vrijwilligers en muzikanten die bij nabijgelegen popzaal de Vrije Vloer werken of optreden, komen er steevast eten, vertelt voormalig programmeur Peter Hagenaar: „Ik denk dat ik soms wel drie keer per week bij Kok at.” Judoka Anton Geesink is vaste gast, net als acteur Jon Bluming. Popgroep De Dijk niet, die zijn bang voor het gebruik van vetsin, een smaakversterker die ten onrechte kampt met een inslecht imago. Daarom weigeren zij bij Paradijs te eten als zij in de Vrije Vloer spelen.

Liew Huat is gastvrij. „Altijd tijd voor een praatje. En altijd benieuwd naar het leven van jou en je familie”, vertelt voormalig vaste klant, casino-medewerker en Elvis-imitator, John Regter. „Hij gaf iedere dag aan de achterdeur eten weg aan een paar vaste daklozen en leverde gratis soep aan het Leger des Heils in de stad voor de soepbus”, memoreert Peter Hagenaar.

„Hij gaf iedere dag aan de achterdeur eten weg aan een paar vaste daklozen”

De zaak gaat steeds beter lopen, maar het is bikkelen. „Mijn vader werkte vaak zeven dagen in de week”, zegt oudste zoon Calvin. „Mijn broertje en ik zagen hem niet zo vaak.” Liew Huat is vaak pas rond twaalven thuis, omdat hij na zijn werk in het casino aan een gokkast speelt.

Als Calvin en zijn broer naar de middelbare school gaan, gaat hun moeder ook in de zaak werken. Ze heeft Liew Huat in 1989 in Maleisië leren kennen en is twee jaar later naar Utrecht gereisd om met hem te trouwen. Jennifer: „Ik had in het begin heel veel heimwee. Ik kende alleen mijn man en sprak nog geen Nederlands. Dankzij de liefde kon ik het aan.”

Omdat goeie Kantonese koks steeds moeilijker te vinden zijn, gaat Liew Huat vanaf het begin van deze eeuw zelf de keuken in. „Koken was zijn passie”, zegt zijn vrouw. „Hij wilde altijd dingen leren. Zo heeft hij zichzelf de Kantonese taal geleerd door veel met Kantonese koks te werken. En hij vond het leuk om nieuwe dingen uit te proberen.”

Peter Hagenaar kreeg inderdaad bijzondere dingen voorgeschoteld, vertelt hij: „Ik kwam eens eten afhalen en toen zette hij mij aan een tafeltje om abalone te proeven. Een delicatesse. Iets wat uren moet koken. Helaas deed hij mij daar geen plezier mee. Ik had niets met zo’n reuzenmossel.”

Longkanker

Omdat het gebrek aan vrije tijd Liew Huat steeds meer gaat opbreken, probeert hij vanaf 2011 de zaak te verkopen. Het duurt zes jaar voor hij Paradijs eindelijk van de hand kan doen. Omdat hij met een schuld blijft zitten, gaat Liew Huat, inmiddels zestig, bij een Wok-To-Go in zijn woonplaats Houten werken. Later wordt hij kok in een Chinees restaurant in Amsterdam. Maar hij miste zijn klanten, zegt zoon Calvin, miste Utrecht. „Hij wilde daarom samen met mijn moeder nog iets kleins beginnen.”

Het loopt anders. Pijn op zijn borst blijkt veroorzaakt te worden door longkanker, die zich uitzaait naar zijn hersenen. Op de verjaardag van zijn vrouw overlijdt hij. Liew Huat Kok is 67 jaar geworden.