Beeldend kunstenaar Julian Andeweg (38) ziet alsnog af van zijn hoger beroep in bij de Amsterdamse rechtbank en gaat de gevangenis in voor aanranding, verkrachting en voor mishandeling van zijn toenmalige vriendin. Dat heeft zijn advocaat Peter Plasman maandagochtend bevestigd.
Volgens Plasman vindt zijn cliënt het „in ieders belang dat er een einde komt aan deze zaak. Dat heeft even tijd gekost.” Er is sprake van „voortschrijdend inzicht” bij zijn cliënt. Plasman: „Hij erkent dat hij beter had moeten nadenken bij de kwesties waarvoor hij veroordeeld is.” Ook het Openbaar Ministerie, dat Andeweg strafrechtelijk vervolgde voor zes aangiften van verkrachting, jarenlange mishandeling en aanranding, trekt zijn hoger beroep in.
De Haagse kunstenaar Andeweg werd in september 2023 voor drie van de zes aangiften veroordeeld tot twintig maanden celstraf, waarvan acht voorwaardelijk. Daarnaast legde de rechtbank Andeweg een boete op van respectievelijk 1.000 euro en 2.500 euro voor het aanranden en verkrachten van twee vrouwen. „Uit de zaak rijst het beeld van een dominante man die zich onder invloed van verdovende middelen in de eerste plaats bekommert om wat hij zelf wil en geen rekening houdt met anderen”, oordeelde de rechter. „Bij dat gedrag past een onvoorwaardelijke gevangenisstraf”.
Smartengeld
Het OM had in deze „high profile case”, zoals de officier van justitie het omschreef tijdens de twee zittingsdagen, een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van twee jaar geëist, met een jaar voorwaardelijk. Ook had zij 5.000 euro smartengeld geëist voor vijf slachtoffers.
De slachtoffers kregen op afgelopen december van het OM te horen dat het hoger beroep zou worden ingetrokken „vanuit menselijke overwegingen” – de zaak duurt al lang. „En volgens de officier van justitie was de kans gering dat in hoger beroep een zwaarder oordeel zou worden geveld”, aldus een slachtoffer tegen NRC. „Ik ben niet gelukkig met dit besluit maar wel blij dat de zaak nu ten einde komt.”
Lees ook
Hoe een kunstenaar carrière maakt onder aanhoudende beschuldigingen van aanranding en verkrachting
De zaak kwam aan het licht toen NRC eind oktober 2020 een onderzoek publiceerde, waarin meer dan twintig mannen en vrouwen de kunstenaar beschuldigden van verkrachting, mishandeling, aanranding, stalking en bedreiging. Kunstopleidingen en kunstinstellingen wisten van wangedrag, maar keken weg. Meerdere directeuren van kunstinstellingen zijn na publicatie opgestapt.
Het Openbaar Ministerie beraadt zich nog op een reactie.
Een van de leukste dingen aan werken in Hollywood is dat geen enkel idee als gek wordt bestempeld, vertelt regisseur en concept artist Didier Konings (33). „Als je tijdens een vergadering zegt dat je aliens in je film wilt, wordt dat bloedserieus genomen.” Een droomomgeving voor de Rotterdammer die van jongs af aan genrefilms wil maken. Hij debuteerde afgelopen jaar als regisseur van televisiefilm Witte Wieven, horror gebaseerd op middeleeuwse Drentse spookverhalen, volledig in het Oud-Nederlands gesproken. Iets waarover vooraf in het „nuchtere Nederland” de wenkbrauwen werden gefronst. Konings: „Je maakt het jezelf erg moeilijk én neemt een risico; als het niet goed wordt gedaan, is het snel lachwekkend.” Maar hij was vastbesloten iets „unieks” neer te zetten.
Konings was afgelopen maand tijdelijk in Nederland. Daarna keerde hij terug naar de VS, waar hij al meer dan een decennium werkt als ‘concept artist’. Hij maakt, vaak foto-realistische, tekeningen die een idee geven van hoe een film er zou kunnen uitzien voordat er iets gefilmd is of acteurs zijn gecast. „Concept art zorgt ervoor dat de regie en het team weten wat de sfeer en stijl is waarop wordt gemikt; het verhaal dat je met het beeld wilt vertellen.”
Konings belandde in dit vakgebied na een stage in Hollywood tijdens zijn studie Visual Effects & Immersive Media aan de Nederlandse filmacademie. Hij werkte onder meer aan de concept art van Hollywoodproducties als Kingdom of the Planet of the Apes (2024) en Wonder Woman (2017). Sinds 2019 werkt hij zelfstandig in Hollywood en focust ook op regiewerk; dat was altijd het doel van zijn verhuizing naar Hollywood.
„Ik groeide op in Hoogvliet, in de buurt van een groot bos en vanaf dat ik een jaar of zes was maakte ik daar filmpjes met vrienden. Vaak met een camera van mijn ouders.” Naarmate Konings ouder werd, kwamen er steeds meer ‘visual effects’ kijken bij zijn projecten. „Achter de computer van mijn ouders zat ik met vrienden de hele tijd te experimenteren met 3D-software. Omdat we daarmee onze fantasieën tot leven konden laten komen; opnames in Nederland er bijvoorbeeld uit te laten zien alsof we in het buitenland hadden gefilmd of onze buurt wordt aangevallen door aliens. Je had toen nog geen ‘tutorials’ op YouTube waar dingen werden uitgelegd, dus als iets lukte, was dat echt een overwinning, wat het verslavend maakte.”
Konings’ passie werd steeds professioneler en „echter”; zo werkte hij op zijn zestiende met klasgenoten drie jaar aan een oorlogsfilm. „Die film slaat nergens op, maar het was de ultieme filmschool. We deden alles zelf, van de storyboards tot de montage én natuurlijk de regie.” Via de vele ‘making-off-video’s’ die hij toen bekeek, leerde hij regisseurs kennen die zijn gestart binnen de visual effects en later doorgroeiden – „mensen als Gareth Edwards [regisseur van Rogue One: A Star Wars Story, 2016] en Wes Ball [van de Maze Runner-trilogie]”. Het inspireerde Konings tot zijn specialisatie aan de filmacademie.
Rijzende ster, filmregisseur Didier Konings.Foto Andreas Terlaak
Omdat hij overtuigd was dat hij buiten zijn „comfort zone” moest stappen als hij zijn droom waar wilde maken, solliciteerde hij tijdens zijn studie voor stages in Los Angeles. Én hij ging ook net dat stapje verder toen hij enkele jaren later, in 2022, op de radar belandde van regisseur en genrefilmliefhebber Martin Koolhoven. Die vroeg hem een idee te pitchen voor een talentontwikkelingstraject van de VPRO dat aan zes beginnende regisseurs de kans gaf om een televisiefilm te maken.
Scenarist Marc Nollkaemper, met wie Konings eerder samenwerkte voor zijn afstudeerfilm, stelde voor om een film in te sturen rond de Witte Wieven, vrouwelijke spookverschijningen waarover sagen bestaan in de buurt van Drenthe. Iets wat bij Konings een snaar raakte: „Ik had vroeger een leuke tante die altijd zei dat ze een heks was en een bezem naast de deur had staan. Ze nam me later mee naar middeleeuwse activiteiten als museumpark Archeon en fantasyfestival Castlefest, wat ik geweldig vond. Sindsdien ben ik gefascineerd geraakt door witchcraft en de middeleeuwen.” Bovendien was het marketingtechnisch een slim onderwerp, wist Konings. „Veel mensen kennen de Witte Wieven.”
https://www.youtube.com/watch?v=4N2JrbBopXU
Maar waar Nollkaemper een modern spookverhaal voor zich zag, wilde Konings liever een verhaal maken dat zich echt in de middeleeuwen zou afspelen, waar de Witte Wieven-sagen hun oorsprong hebben. Alleen was een historische film maken met het beperkte beschikbare budget volgens velen onbegonnen werk. „We zijn toen tijdens de pitchfase al openluchtmusea gaan zoeken met middeleeuwse dorpjes die in aanmerking zouden komen als set. En ik kende visual effectstechnieken die het er meer zouden kunnen laten uitzien als een schilderij.” Dat hielp mensen te overtuigen.
Veel van de special effects in de uiteindelijke film zijn praktisch, zo is een behekst lichaam dat je tussen de bomen ziet hangen een pop die met de hand werd bewogen. Maar Konings kon ook dankzij zijn visual effects-achtergrond digitaal „wat extra mist toevoegen, of huisjes bij wide shots”.
Het viel me op hoe veel hedendaagse problemen, zoals onderdrukking door georganiseerde religie of mensen die hun potentie niet kunnen waarmaken, in de Middeleeuwen al speelden. Hoe weinig er op sommige vlakken is veranderd
Konings wilde graag een historische film maken omdat je „tijdens het kijken dan echt wordt meegenomen naar een andere wereld”. Een prettige bijkomstigheid is dat je het – net als bij sciencefiction of horror – over actuele zaken kunt hebben op indirecte wijze. „Ik houd niet van boodschappen die te veel in your face zijn.” Zo draait Witte Wieven rond een jonge vrouw, Frieda, in een arme, streng-religieuze gemeenschap die wordt uitgespuwd door haar partner en dorpsgenoten omdat ze geen kinderen kan krijgen. Dat zorgt ervoor dat ze het bos binnengaat waar Witte Wieven leven.
Voor zijn film deden Konings en zijn team research naar middeleeuwse gebruiken en hoe men in die periode naar de wereld keek. „Het viel me op hoe veel hedendaagse problemen, zoals onderdrukking door georganiseerde religie of mensen die hun potentie niet kunnen waarmaken, toen al speelden. Hoe weinig er op sommige vlakken is veranderd.” Het verhaal voelt voor Konings ook persoonlijk, omdat Frieda de ‘veilige omgeving’ van het dorp verlaat en een sprong in het diepe waagt, net zoals hij ooit deed door naar LA te vertrekken. „En door haar safe space te verlaten, verbaast ze zichzelf en groeit ze ook.”
Momenteel is Konings zowel in de VS als in Nederland filmprojecten aan het opzetten. In de VS gaat hij de komende tijd een „cosmic-horrorscript” uitwerken – „denk aan horror vermengd met sciencefiction”, maar hij mag binnenkort ook langs bij studio’s om een franchise te pitchen gebaseerd op een korte film die hij maakte in 2021, Uncario. Ondertussen werkt hij ook aan een Nederlandse folkhorror-bioscoopfilm.
Hij hoopt zowel in Hollywood door te breken als regisseur, als te blijven filmen in Europa. Door het maken van Witte Wieven leerde hij vaak wat kleinere, Europese filmprojecten enorm waarderen. „Je hebt veel meer een familiegevoel met de cast en crew. En daagt elkaar ook uit.” Ook de ruimte om „out of the box” te denken, is iets wat hij zou missen in de VS. „De vakbonden zijn in Hollywood enorm belangrijk in de filmwereld en vanaf dat je een productie hebt met een iets groter budget zijn er allerlei wetten en afspraken waar je niet van mag afwijken.”
Zo merkten ze tijdens het filmen van Witte Wieven dat ze te weinig ‘middeleeuwse schoentjes’ hadden voor alle figuranten. „We hadden onvoldoende budget om voor iedereen de historisch correcte, leren schoenen van 70 euro te kopen. Ik herinnerde me toen dat we bij de opnames van mijn vroege projecten aan figuranten soms vroegen bruine sokken gedoopt in modder over hun schoenen te trekken.” Konings wist dat in Witte Wieven de schoenen nooit in close-up in beeld zouden komen, dus die oplossing zou ook hier perfect werken. „Maar zoiets zou in het gestroomlijnde Hollywoodsysteem nooit goedgekeurd worden. Terwijl dat samen zoeken naar oplossingen ook bijdroeg aan de sfeer op set.”
Kevin Hassing, schrijver van de kinderboekenserie Mus en kapitein Kwaadbaard, is dit najaar de auteur van het Kinderboekenweekgeschenk. De geschenknovelle, tijdens de Kinderboekenweek gratis te verkrijgen bij de aankoop van een kinderboek, behaalt steevast een van de grootste oplagen binnen het genre. Prentenboekenmakers Levina van Teunenbroek en Charlotte Bruijn nemen de andere Kinderboekenweekuitgave, een prentenboek, voor hun rekening.
Hassing (1984) begon zijn carrière als acteur, speelde in theaterproducties, was stemacteur en had rollen in Goede Tijden, Slechte Tijden en andere televisieseries, opvallend vaak als arts. In 2020 gooide hij het roer om: hij kreeg enerzijds grip op zijn alcoholverslaving en angststoornis en debuteerde daarnaast als kinderboekauteur. Mus en kapitein Kwaadbaard en De 5 slangen was het eerste deel van wat een vijfdelige serie werd, die al meteen werd opgepikt en gewaardeerd door jonge lezers. In 2022 ontving het tweede deel in de serie de Prijs van de Kinderjury, de grote publieksprijs voor kinderboeken. Dat succes herhaalde zich, dankzij fanatieke, van tevoren meelezende jonge ambassadeurs, verenigd in ‘Team Mus’. Hassing kreeg de Kinderjuryprijs intussen drie keer op rij.
Leesbevordering
Kevin Hassing zet zich expliciet in voor het aanwakkeren van enthousiasme voor lezen en geeft met zijn ervaring als stemacteur ook cursussen in voorlezen. Met hem kiest de organiserende Stichting CPNB opnieuw voor een van de populairste kinderboekenmakers als Kinderboekenweek-auteur: leesbevordering, ook onder kinderen die weinig of niet lezen, is de afgelopen jaren een expliciet speerpunt bij de keuze.
De verhalen over het stoere weesmeisje Mus en de voormalig piraat Kapitein Kwaadbaard, die telkens de strijd aangaan met kwaadaardige piraten, monsters en mysteries, passen bovendien naadloos in het thema dat de Kinderboekenweek dit jaar heeft: avonturen – al staat Hassings geschenk vermoedelijk los van zijn inmiddels afgeronde serie.
Het Kinderboekenweek-prentenboek maakt wel deel uit van een serie: sinds het succesvolle De ridder zonder billen (2021) variëren Van Tuinenboek en Bruijn nu al vier boeken lang op het komische stramien waarin een sprookjesfiguur een min of meer essentieel onderdeel van zijn identiteit mist – of dat nu de billen van een ridder, de kroon van een koning of de scheten van een prinsesje zijn. De Kinderboekenweek loopt dit jaar van 1 tot en met 12 oktober.
Beeldend kunstenaar Julian Andeweg (38) ziet alsnog af van zijn hoger beroep in bij de Amsterdamse rechtbank en gaat de gevangenis in voor aanranding, verkrachting en voor mishandeling van zijn toenmalige vriendin. Dat heeft zijn advocaat Peter Plasman maandagochtend bevestigd.
Volgens Plasman vindt zijn cliënt het „in ieders belang dat er een einde komt aan deze zaak. Dat heeft even tijd gekost.” Er is sprake van „voortschrijdend inzicht” bij zijn cliënt. Plasman: „Hij erkent dat hij beter had moeten nadenken bij de kwesties waarvoor hij veroordeeld is.” Ook het Openbaar Ministerie, dat Andeweg strafrechtelijk vervolgde voor zes aangiften van verkrachting, jarenlange mishandeling en aanranding, trekt zijn hoger beroep in.
De Haagse kunstenaar Andeweg werd in september 2023 voor drie van de zes aangiften veroordeeld tot twintig maanden celstraf, waarvan acht voorwaardelijk. Daarnaast legde de rechtbank Andeweg een boete op van respectievelijk 1.000 euro en 2.500 euro voor het aanranden en verkrachten van twee vrouwen. „Uit de zaak rijst het beeld van een dominante man die zich onder invloed van verdovende middelen in de eerste plaats bekommert om wat hij zelf wil en geen rekening houdt met anderen”, oordeelde de rechter. „Bij dat gedrag past een onvoorwaardelijke gevangenisstraf”.
Smartengeld
Het OM had in deze „high profile case”, zoals de officier van justitie het omschreef tijdens de twee zittingsdagen, een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van twee jaar geëist, met een jaar voorwaardelijk. Ook had zij 5.000 euro smartengeld geëist voor vijf slachtoffers.
De slachtoffers kregen op afgelopen december van het OM te horen dat het hoger beroep zou worden ingetrokken „vanuit menselijke overwegingen” – de zaak duurt al lang. „En volgens de officier van justitie was de kans gering dat in hoger beroep een zwaarder oordeel zou worden geveld”, aldus een slachtoffer tegen NRC. „Ik ben niet gelukkig met dit besluit maar wel blij dat de zaak nu ten einde komt.”
Lees ook
Hoe een kunstenaar carrière maakt onder aanhoudende beschuldigingen van aanranding en verkrachting
De zaak kwam aan het licht toen NRC eind oktober 2020 een onderzoek publiceerde, waarin meer dan twintig mannen en vrouwen de kunstenaar beschuldigden van verkrachting, mishandeling, aanranding, stalking en bedreiging. Kunstopleidingen en kunstinstellingen wisten van wangedrag, maar keken weg. Meerdere directeuren van kunstinstellingen zijn na publicatie opgestapt.
Het Openbaar Ministerie beraadt zich nog op een reactie.
