N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2023/07/web-0107binketikotikoningspeech.jpg)
Koning Willem-Alexander heeft zijn excuses aangeboden voor de rol die Nederland heeft gespeeld in de slavernij. Dat deed hij tijdens een toespraak bij de nationale herdenking van het afschaffen van de slavernij in het Oosterpark in Amsterdam. „Vandaag sta ik hier voor u. Als uw koning en deel van de regering maak ik vandaag deze excuses zelf”, zei de koning. „Ze worden door mij met hart en ziel intens beleefd.”
Zijn excuses, die met luid gejuich en applaus werden ontvangen, kenden ook een persoonlijk deel. De koning vroeg om „vergiffenis” en zei dat de stadhouders en koningen, de familie Oranje-Nassau, niets had ondernomen tegen de slavernij. Veel aanwezigen reageerden geëmotioneerd op de woorden van Willem-Alexander – iemand uit het publiek schreeuwde „eindelijk!”
Inmiddels loopt er, in opdracht van de koning, een onderzoek naar de rol van het Huis Oranje-Nassau in de koloniale geschiedenis. Hoewel het onderzoek naar zijn familie nog niet is afgerond, zei de koning dat zijn familieleden – al hielden ze zich aan de toen geldende wetten – moreel fout zaten doordat ze niet optraden tegen het onrecht. „De Tweede Wereldoorlog heeft ons geleerd dat je je niet tot het uiterste achter wetten kunt verschuilen wanneer medemensen tot beesten worden gereduceerd en aan de willekeur van machthebbers zijn overgeleverd”, aldus de koning.
De toespraak van de koning volgt op de excuses van premier Mark Rutte (VVD) namens de regering eind vorig jaar voor de rol van de Nederlandse staat in de slavenhandel en slavernij. Die excuses werden, ondanks dat er veel kritiek was op het proces ernaartoe, in Afro-Surinaamse en Afro-Caribische gemeenschappen overwegend positief en geëmotioneerd ontvangen.
