KLM bezuinigt: harder werken, geen gratis eten meer aan boord

Het personeel moet harder werken, onderhoud aan vliegtuigen wordt mogelijk uitbesteed, de bouw van een nieuw hoofdkantoor wordt opnieuw uitgesteld, en passagiers moeten betalen voor eten en drinken aan boord: KLM heeft donderdag een groot aantal maatregelen aangekondigd om de kosten te verlagen. Op deze manier wil de luchtvaartmaatschappij het bedrijfsresultaat op korte termijn verbeteren met 450 miljoen euro.

De aankondiging is geen verrassing. Eind juli maakte KLM al bekend dat er bezuinigingen zouden aankomen. De Nederlandse luchtvaartmaatschappij publiceerde destijds een „tegenvallend resultaat door hoge kosten”. Aan personeel, materieel en onderhoud was KLM veel meer geld kwijt in het eerste halfjaar van 2024.

Het bedrijf leed daardoor een operationeel verlies van 31 miljoen euro (in het eerste halfjaar 2023 was de operationele winst 125 miljoen). De omzet in het eerste halfjaar was wel gestegen, van 5,6 miljard euro in de eerste zes maanden van 2023 naar 6 miljard in 2024.

Nieuwbouw hoofdkantoor

Een greep uit de maatregelen: de arbeidsproductiviteit moet structureel omhoog met minimaal 5 procent (in 2025) door automatisering, mechanisering, het terugdringen van verzuim en het aanpassen van roosters. KLM wil de piloten flexibeler inzetten op intercontinentale én Europese vluchten; onderhandelingen daarover met de machtige pilotenvakbond VNV lopen.

Alle investeringen worden heroverwogen en uitgesteld, zoals de nieuwbouw van een hoofdkantoor (al uitgesteld na de coronapandemie), maar „de investeringen in onze vloot blijven zoveel mogelijk in stand”. KLM investeert miljarden euro’s in nieuwe, zuinigere vliegtuigen. Die vlootvernieuwing is het belangrijkste argument dat KLM gebruikt in het debat over de overlast van het vliegverkeer op Schiphol.

Een „uitgebreid cateringaanbod” en andere nieuwe producten aan boord moeten minimaal 100 miljoen euro per jaar opleveren. In eenvoudiger taal: passagiers moeten gaan betalen voor eten en drinken aan boord, net als bij budgetmaatschappijen als Ryanair en easyJet. KLM-dochter Transavia laat passagiers sinds kort al betalen voor (extra) bagage. Dat levert de Nederlandse budgetmaatschappij 100 miljoen euro per jaar op.

Nog onbekend is in hoeverre de besparingen arbeidsplaatsen zullen kosten. In een persbericht van donderdagochtend zegt Marjan Rintel, president-directeur van KLM, dat het bedrijf „er alles aan gaat doen om ons netwerk, de dienstverlening voor onze klanten en de werkgelegenheid in stand te houden”.

Een woordvoerder van KLM zegt desgevraagd dat schrappen van banen „nu niet aan de orde is”. „We sluiten alleen niks uit.”