Klaas Knot (DNB) begrijpt zorgen van bedrijven over vestigingsklimaat – ‘grote vraag’ is of Nederland goed blijft scoren

Posted on March 14, 2024 by admin

Bedrijven met zorgen over het vestigingsklimaat in Nederland kunnen rekenen op begrip van De Nederlandsche Bank (DNB). Bij de presentatie van het jaarverslag van de centrale bank, donderdag in Amsterdam, zei DNB-president Klaas Knot dat hij „begrijpt” dat er „enige zorgen zijn” over de „verruwing” van de manier waarop politiek Den Haag over het bedrijfsleven praat.

De discussie over het Nederlandse vestigings- en investeringsklimaat laaide vorige week op. Chipmachinefabrikant ASML zei te overwegen buiten Nederland te gaan groeien; het demissionaire kabinet heeft een offensief opgetuigd om het bedrijf voor Nederland te behouden. Baggeraar Boskalis kondigde aan het hoofdkantoor naar Abu Dhabi te verplaatsen. Topbestuurders van onder meer chemiebedrijf DSM Firmenich en fintech Mollie uitten recent eveneens hun zorgen over Nederland als basis voor hun onderneming.

Lees ook
Bedrijven klagen steen en been over het vestigingsklimaat. Is het echt zo slecht?

Een belangrijke bron van onvrede is een pakket maatregelen dat de Tweede Kamer in oktober vorig jaar aannam, kort voor de verkiezingen. Zo besloot de Kamer onder meer inkoop van eigen aandelen – een beproefd middel van bedrijven om de eigen beurskoers te stutten – te belasten.

„Op een achternamiddag werd in weinig tijd een belastingpakket aangenomen zonder daarvan de consequenties door te denken”, zei Knot. Hij vindt dat Nederland, als kleine open economie, beter kan inzetten op internationale fiscale afspraken.

Op internationale ranglijsten over het vestigingsklimaat heeft Nederland „overwegend posities in de voorhoede”, staat in het jaarverslag van DNB. Dan gaat het bijvoorbeeld over (digitale) infrastructuur en de efficiëntie van overheid en bedrijfsleven.

Maar, zei Knot, dit zijn „terugkijkende indicatoren”. De „grote vraag” is volgens de DNB-baas of Nederland net zo goed blijft scoren. Daarvoor draagt een nieuw kabinet de verantwoordelijkheid, aldus Knot.

Arbeidsmigratie

De DNB-baas liet zich ook uit over het politiek gevoelige thema arbeidsmigratie. In het ‘oktoberpakket’ besloot de Tweede Kamer ook de fiscale regeling voor expats te versoberen, tot irritatie van ondernemingen als ASML die veel kennismigranten aanwerven.

Ondernemingen hebben „legitieme zorgen” over de tekorten aan hooggekwalificeerd personeel, zei Knot. Er moeten „voldoende” kennismigranten Nederland binnen blijven komen, zei hij. Dit is volgens Knot „hoogproductieve werkgelegenheid” waarvan de „baten de lasten overstijgen”. In het buitenland wordt „met jaloezie” gekeken naar de Nederlandse chip- en chipmachinesector, zei hij.

De DNB-president sloot zich overigens aan bij Tuur Elzinga, voorzitter van vakbond FNV, die woensdag in De Telegraaf zei dat de kwaliteit van de zorg en het onderwijs minstens zo belangrijk zijn voor bedrijven die in Nederland willen produceren. De FNV-voorzitter maakt zich daar zorgen over.

‘Schimmige uitzendconstructies’

Beperking van laaggeschoolde migratie is wel mogelijk, en economisch gezien zelfs wenselijk, meent DNB. Nederland heeft ruim 800.000 arbeidsmigranten, van wie ongeveer de helft het wettelijk minimumloon of minder verdient, zo valt te lezen in het jaarverslag. In sommige gevallen gaat het om „schimmige uitzendconstructies”, zei Knot. Als de overheid de „wetten handhaaft” met „voldoende handhavingscapaciteit”, krijgt dit soort arbeid een „eerlijke kostprijs”, zei Knot. Dan vertrekken de bedrijven die profiteren van zeer laagbetaalde arbeid vanzelf uit Nederland.

De Nederlandse economie lijdt onder „krapte” en dus moeten „keuzes” worden gemaakt voor „hoogproductieve sectoren”, meent DNB.

Lees ook
Uitbuiting, onderbetaling en dakloosheid: arbeidsmigrant met werkgever in ander EU-land loopt nóg meer risico

In haar jaarverslag gaat de centrale bank in op het onbehagen over bestaanszekerheid dat bij veel Nederlanders leeft. „We zien dat de Nederlandse economie weliswaar best goed draait […] maar voor een deel van Nederland niet voldoende werkt”, zei Knot. DNB wijst onder meer op „te ver doorgeschoten flexibilisering op met name de onderkant van de arbeidsmarkt” – een trend die in Nederland veel sterker is geweest dan in andere landen.

We zien dat de Nederlandse economie weliswaar best goed draait, maar voor een deel van Nederland niet voldoende werkt

Daarnaast bespreekt DNB de ongelijkheid op de woningmarkt. Nederland komt volgens de instelling zo’n 400.000 woningen tekort – bijna 5 procent van de woningvoorraad. „En dat is nog gunstig berekend”, zei Olaf Sleijpen, directielid van DNB. „Uiteindelijk kunnen we dit alleen oplossen door meer en sneller te bouwen: koop- en huurwoningen. Fiscale regelingen en subsidies om starters te helpen, drijven alleen de huizenprijs op.”

NIEUWS

Plastic is overal. Toch blijven oliereuzen maar produceren

admin
November 27, 2024
0

Deze week is in Zuid-Korea een VN-top over de groeiende plasticberg. Verslaggever Liza van Lonkhuyzen bezocht een nieuwe plasticfabriek van Shell in de Amerikaanse staat Pennsylvania, en zag daar de impact van de productie op milieu en gezondheid. Moet er een plasticplafond komen?

Gast:: Liza van Lonkhuyzen
Presentatie:: Egbert Kalse
Redactie:: Iddo Havinga & Tessa Colen
Montage:: Jeroen Jaspers
Foto:: Quinn Glabicki

Hoe Feyenoord in 14 minuten en 44 seconden een miraculeuze comeback maakte bij Manchester City

admin
November 27, 2024
0

Manchester City-coach Pep Guardiola zit met zijn armen over elkaar in de dug-out. Blik op het veld, tegelijkertijd druk in gesprek met assistent Juanma Lillo. Hij oogt ontspannen, met eindelijk weer zicht op een zege na vijf nederlagen op rij. City leidt in het eigen Etihad Stadium met 3-0 tegen Feyenoord in de Champions League. De 74ste minuut loopt, als de spanning ver te zoeken is. City hoeft niet meer, waar Feyenoord de indruk maakt de schade te willen beperken.

Guardiola heeft drie van zijn belangrijke spelers zes minuten eerder gewisseld – Phil Foden, Nathan Aké en Ilkay Gündogan. Ongetwijfeld om ze rust te geven met het oog op de clash tegen Liverpool FC, komende zondag op Anfield. En waarschijnlijk om het risico op het wegvallen van spelers te verminderen, dit seizoen heeft City te maken met veel blessures.

City was jarenlang de norm, met bijna perfect uitgevoerd voetbal, onder regie van Kevin De Bruyne en Bernardo Silva in combinatie met spits Erling Haaland. Vier keer op rij landskampioen, winnaar van de Champions League in 2023. Maar dit seizoen is anders. De ploeg is in fases kwetsbaar. In de Premier League heeft City al acht punten achterstand op Liverpool, gecoacht door Arne Slot. Zaterdag werd thuis nog met 4-0 verloren van Tottenham Hotspur.

Gebutst vertrouwen

De ontmoeting met Feyenoord lijkt voor City de ideale wedstrijd om het gebutste vertrouwen terug te winnen. Volgens dat scenario voltrekt City-Feyenoord zich lang, dinsdagavond in het oostelijk deel van Manchester. City combineert soepel, drukt Feyenoord ver naar achteren, doelman Timon Wellenreuther redt een paar keer knap.

Feyenoord krijgt gaandeweg wel meer controle. Het heeft langer balbezit, creëert een kansje via aanvaller Igor Paixão. Maar City blijft gevaarlijk en kort voor rust valt de goal die niet kan uitblijven: Quinten Timber raakt Haaland onhandig en de Noor benut zelf de strafschop (1-0). Na de pauze loopt City uit door een schot van Gündogan en opnieuw Haaland, via een fraaie, razendsnelle aanval. 3-0 na 53 minuten.

Manchester City-spits **Erling Haaland** (in het midden) viert zijn 3-0 met Phil Foden en Matheus Nunes.

De wedstrijd zit dan op slot. Ogenschijnlijk, want de wissels die rond de zeventigste minuut plaatsvinden zullen van groot belang zijn. En niet alleen die bij City.

Bij Feyenoord komt de talentvolle centrumverdediger Thomas Beelen voor linksback Gijs Smal, die het lastig heeft. Hancko, een van de pijlers van de ploeg, verhuist van de as naar de linkerflank. Rechtsback Bart Nieuwkoop wordt vervangen door Jordan Lotomba, die terug is na een blessure. Ook beoogde basisspits Santiago Giménez maakt zijn rentree na een hamstringkwetsuur, hij valt in voor Julián Carranza.

Deze omzettingen van coach Brian Priske zorgen ervoor dat Feyenoord – met de power van linksback Hancko en rechtsback Lotomba – meer dynamiek heeft op de flanken. En in de spits zorgt Giménez voor meer diepgang dan de vrij statische Julián Carranza.

Giménez is nog maar net in het veld, als hij meteen een bal in de diepte vraagt. Dat Feyenoord met drie goals achter staat, is niet aan Giménez af te lezen. Hij maakt een gretige indruk.

Woede en irritatie

De Mexicaan sprint in de 74ste minuut weg, als Hancko vanaf links achterin een lange bal naar voren geeft. City neemt simpel over, lijkt te controleren. Verdediger Josko Gvardiol krijgt de bal in de as. Hij wordt, en dat is cruciaal, meteen onder druk gezet door Giménez. Daardoor speelt Gvardiol een moeilijke, hoge bal terug op doelman Ederson.

Hadj Moussa, een 22-jarige talentvolle Algerijns-Franse rechtsbuiten, ziet dat het fout gaat bij City. Hij sprint meteen achter de bal aan, neemt die perfect aan, direct mee in de loop, omspeelt de uitkomende keeper Ederson en mikt vanuit een lastige, krappe hoek zonder te kijken binnen: 3-1, klokslag 74 minuten.

Feyenoord-aanvaller **Hadj Moussa** is op weg naar de 3-1.

Woede, irritatie, zorgen – het is allemaal zichtbaar bij Guardiola. Secondenlang kijkt hij naar de grond, terwijl hij zijn handen boven op zijn hoofd houdt.

Feyenoord speelt met meer durf en overtuiging, jaagt op City. Onderlinge duels worden gewonnen, waar City aarzelt, broos als het vertrouwen is. Feyenoord bouwt geduldig op, probeert met korte passes de tegenstander te lokken, zo ruimtes te creëren en de creatieve pingelaar Moussa in stelling te brengen.

In de 81ste minuut komt hij aan de bal, rechts voorin, loopt zich dan vast. Ook dat is Moussa. Maar Feyenoord blijft hoge pressie uitoefenen. Weer geeft Gvardiol een moeilijke pass, Timber en zijn kompaan Hwang In-beom duiken erop, nemen over.

Het spel wordt verplaatst naar links, naar Paixão. Die slingert de bal naar de tweede paal, waar Lotomba opduikt. Die trekt de bal terug en gaat wonderlijk via de paal en het linkerbeen van Ederson richting de borst van de inlopende Giménez: 3-2 na 81 minuten en 12 seconden.

Guardiola klapt een paar keer, lijkt zijn defensie wakker te willen schudden. Spanning – of is het angst? – is te zien in zijn ogen.

Invaller **Santiago Gimenez** nadat hij de 3-2 heeft gemaakt.

Loeren op uitbraak

Feyenoord voetbalt zonder vrees. Lotomba ontdoet zich enkele keren soepel van Haaland, een beer van een aanvaller. Er is nog even tijd voor Feyenoord, in een wedstrijd die allang als verloren beschouwd werd.

Na 88 minuten en 30 seconden begint het met de onderschepping van Hwang, als twee City-spelers elkaar in de weg lopen bij de middenlijn. Feyenoord-spelers loeren meteen op een uitbraak – waar liggen de ruimtes?

Er lijkt dan nog weinig aan de hand voor City, zoals eigenlijk de hele avond. Hwang kopt naar invaller Ramiz Zerrouki, die passt naar Moussa, die nog op eigen helft staat, zeker tien meter voor de middenlijn.

Voorin is Paixão dan aan het zwerven. De Braziliaanse linksbuiten duikt opeens diep in de rechterzone op. Daar ligt ruimte omdat Moussa zijn directe tegenstander – linksback Gvardiol – heeft weggelokt. Moussa ziet de loopactie van Paixão, geeft een splijtende bal tussen Gvardiol en Jack Grealish door.

De defensieve organisatie bij City is ontluisterend, zoveel ruimte krijgt Paixão. Noodgedwongen komt Ederson ver uit zijn doel om de aanvaller af te stoppen, meters buiten zijn strafschopgebied. Maar Paixão is hem net voor, springt iets hoger, kopt de bal vooruit, neemt hem mee, is de keeper kwijt, maar staat in een moeilijke hoek schuin rechts voor de goal.

Paixão heeft even tijd, kijkt, en doet wat je bijna niet ziet aankomen. Hij geeft een puike voorzet op de onvermoeibare, opstomende linksback Hancko. Die kopt in een leeg doel, langs de laatste overgebleven verdediger Rico Lewis. 88 minuten en 44 seconden en het staat 3-3.

Feyenoord-verdediger **Hancko** kopt kort voor tijd de 3-3 binnen.

In zijn enthousiasme valt Hancko even als hij naar het uitvak rent met 4.000 Feyenoord-fans. Het vak ernaast houden City-fans handen voor hun mond of ogen. De ontgoocheling compleet. Guardiola plukt even aan zijn neus, drinkt wat water.

Verbijstering is te zien bij Haaland – bij wie niet eigenlijk. Maar het zit zo dicht bij elkaar. Twee minuten later schiet Grealish via het been van Zerrouki nog op de paal – net niet de 4-3 dus.

Invaller De Bruyne staat druk te wijzen, met 94 minuten en 30 seconden op de klok. Dáár moet je lopen, zegt hij tegen een ploeggenoot, in een poging een opening te vinden in de Feyenoord-defensie. Maar verdediger Gernot Trauner poeiert de bal richting de tribune voor Haaland eraan kan komen.

Guardiola dirigeert zijn spelers in de laatste seconden met wilde armgebaren naar voren. En geeft dan, als na 96 minuten is afgefloten, vierde official Marcel Birsan met een zuinig lachje, waarin ongeloof verscholen zit, als eerste een hand.

Column | Mooie, kleine film

admin
November 27, 2024
0

Het bioscoopzaaltje was nog bijna leeg toen ik mijn plaats op de achterste rij zocht. Er bleek al een vrouw te zitten, maar die maakte meteen ruimte door een stoel even verderop te kiezen. Terwijl we zaten te wachten, ontstond tussen ons een gesprekje dat je in de bioscoop vrij zelden met vreemden hebt.

Ze leek me een vrouw van achterin de zestig en ze maakte een rustige, vriendelijke indruk. Ze sprak met een zachte g en bleek dan ook afkomstig uit het zuiden des lands. Daar woonde ze nog altijd, maar elk jaar vertoefde ze één volle week in Amsterdam om er dagelijks het documentairefestival IDFA te volgen.

Dat deed ze nu al twintig jaar. Ze betrok een appartement in het centrum en bezocht zoveel mogelijk voorstellingen, soms wel drie per dag. Altijd alléén, vroeg ik me af, maar die impertinente vraag hield ik maar voor me. Tussendoor pikte ze dan ook nog een ‘gewoon bioscoopje’ mee, zoals die middag, omdat ze de Iraanse speelfilm My Favourite Cake graag wilde zien na alle enthousiaste recensies die ze erover gelezen had.

Kortom, een filmliefhebber.

Welk soort speelfilms ze het liefst zag? „Geen Amerikaanse films meer”, zei ze, „vooral die blockbusters ben ik helemaal zat. Ik houd van mooie, kleine films.” Ik vroeg haar naar haar favoriete film, want zeg mij van welk boek of welke film u het meest houdt en ik zeg u wie u bent, of beter: wie ik dénk dat u bent. Ze wist het meteen: Kes van Ken Loach, de Britse filmregisseur, bekend om zijn sociaal-realistische stijl. „Ik houd erg van zijn films, zei ze. „En uw favoriete film?” „A Woman Under The Influence”, antwoordde ik zonder aarzeling, „een film over een overspannen vrouw die niet begrepen wordt door de mensen in haar omgeving.” Ja, John Cassavetes”, zei ze, „met Gena Rowlands.”

Kortom, filmliefhebbers onder elkaar, al moet ik bekennen dat ik later thuis even moest opzoeken waar Kes, een film uit 1969, ook weer over ging: een eenzaam arbeidersjongetje dat uit zijn ellende probeert te ontsnappen door een jonge torenvalk te trainen.

Toen moesten we zwijgen want ‘onze’ film begon, althans de lastige, inleidende beschietingen via reclame en trailers van films die je goddank nooit hoeft te zien. Een betere antireclame dan de trailer bestaat er niet.

My Favourite Cake is een Iraanse speelfilm, gemaakt door het regisseurskoppel Maryam Moghadam en Behtash Sanaeeha, dat moedig de strijd met de censuur aanbond. De film is in Iran verboden, vervolging van de makers dreigt wegens propaganda tegen het regime en het overtreden van islamitische regels.

Hun film gaat over een eenzame 70-jarige vrouw die de liefde hoopt te vinden bij een bejaarde taxichauffeur. Zij is al op haar dertigste weduwe geworden, hij is door zijn vrouw ingewisseld voor een rijker exemplaar. Het lijkt tussen hen even te lukken. Lijkt. Een ontroerende film met schitterend spel van de hoofdrolspelers. „De film gaat over het leven, maar evenzeer over vergankelijkheid”, zei Moghadem in NRC tegen Dana Linssen. „Het is een aansporing om nu te leven en daar niet mee te wachten tot het hiernamaals.”

We stonden op, de vrouw en ik. „Een mooie, kleine film”, zeiden we tegen elkaar. Bij de uitgang namen we beleefd afscheid, want het leven is doorgaans geen speelfilm.