N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
ZAP Ongehoord nieuws ging volledig over de boete die omroep ON kreeg van de NPO en het al dan niet intrekken van de voorlopige erkenning van de omroep. De trukendoos uit de argumentatieleer ging open.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data99757026-457ea0.jpg)
Foto ON
Na veertig minuten was ik murw. Dinsdagmiddag tussen 12:20 uur en 13:00 verklaarde omroep ON de oorlog aan NPO. Of nee, NPO had hun de oorlog verklaard. Ik hoorde: Hetze, heksenjacht, ramkoers. ON stond met de rug tegen de muur, pistool tegen de slapen. Het was de eerste uitzending van Ongehoord nieuws sinds de omroep – op maandag – te horen had gekregen dat de NPO ze weer een boete oplegt, de derde, en dat de staatssecretaris nu moet beslissen of ze de voorlopige erkenning van de omroep intrekt. Ik hoorde: Van de buis gehaald. Gecanceld. Monddood. De haat tegen ons ontploft.
Grote woorden, zwaar geschut, overdreven oorlogstaal. Maar mij hadden ze bijna. Wat gebeurde daar in dat krappe uurtje? Dit: De volledige trukendoos die de argumentatieleer te bieden heeft, werd over de kijker uitgestort. Vijf man sterk werd er op ons ingepraat, zogenaamd in dialoog tussen de twee presentatoren – Raisa Blommenstijn en Arlette Adriani – en de drie ‘gasten’. Omroepvoorzitter Arnold Karskens (de baas!). Emeritus hoogleraar Paul Cliteur (aanzien! statuur! kennis!) en financieel expert Ab Flipse (cijfers liegen niet!). De rolverdeling was perfect. Karskens was „boos”, Cliteur „verbaasd” en Flipse „verbijsterd”. De malicieuze munitie werd vooral geleverd door de presentatoren. Zij spraken consequent over ‘wij’ en ‘ons’, zij kozen de aanval, zij speelden op de vrouw: niet de NPO wil hen uit het bestel, maar Frederieke Leeflang, de NPO-baas. En zij baseert zich weer op een rapport van Margo Smit, de NPO-ombudsman. Het halve scherm wordt gevuld met onflatteuze foto’s van de twee.
Briljant, de eerste klap is voor iemand uit het kamp van de tegenstander. Bauke Geersing, oud-directeur van de NOS legt het fundament voor alle argumenten die erna komen. Hij zegt dat er „formeel persvrijheid is” maar dat het televisielandschap „materieel eenzijdig aan het worden is.” Moeilijke woorden, dus het zal wel waar zijn wat-ie zegt. Vervolgens gooien politici er een duit bovenop. Fleur Agema (PVV) zegt dat „we met z’n allen wel moeten betalen” voor de NPO, maar dat niet ieders geluid mag worden gehoord. Thierry Baudet (FvD) spreekt van een „totalitaire trend” en Nicki Pouw-Verweij (JA21) zegt dat ON zware onderwerpen als klimaat en vrouwenrechten uitstekend besprak. We hebben nu: de media zijn eenzijdig, de persvrijheid is in gevaar – en dat van onze centen. Huisadvocaat Hakan Külcü mag de mat onder de NPO vandaan trekken door te zeggen dat de boete onrechtmatig is. Geen idee of dat zo is, maar het maakt vast indruk.
‘Clown met een cirkelzaag’
En wie is het slachtoffer van de NPO? Arnold Karskens? Ja, die ook. Maar de echte pineut is: de Nederlandse burger, de rechtstaat, de democratie. Karskens toont zich geenszins de „clown met een cirkelzaag” die WNL-directeur Bert Huisjes in hem zag. Hij straalt rust en redelijkheid uit, en maakt zich tegelijkertijd heel klein en heel groot. „Twee keer in de week veertig minuten televisie”, ON is zo klein. waar maakt iedereen zich druk over? Om daarna te laten vallen dat hij uit een verzetsfamilie komt en oorlogscorrespondent was. Hij is vaak genoeg in landen zonder vrije pers geweest om te weten dat het weren van zijn omroep mensen „extra boos zal maken op het systeem”.
Dan komt er nog een rijtje Europese politici steun betuigen. Nederland is al de risée in het buitenland, weet financieel man Flipse. „Nu gaan we helemaal af.” Om het helemaal af te maken, komt de pot stroop op tafel. Het verstand van staatssecretaris Gunay Uslu wordt geprezen. „Ze heeft iets met het bedrijfsleven en ze zit hoog bij Corondon.” (Ze is de zus van de oprichter ervan). Karskens heeft haar zelf horen zeggen dat PVV’ers Corendon vliegen, zegt hij. Hijzelf trouwens ook. En ze is dan wel D66, maar te „pragmatisch” om de stekker uit ON te trekken. Zou ze hem hebben gehoord?
