Ook dit verkiezingsjaar proberen Russische inlichtingendiensten de Amerikaanse publieke opinie heimelijk zo te beïnvloeden, dat de door het Kremlin gewenste kandidaat Donald Trump in het Witte Huis belandt.
Dat hebben Amerikaanse opsporingsautoriteiten woensdag onthuld bij de aankondiging van een gezamenlijke aanpak van deze en andere buitenlandse bemoeienis met de presidentsverkiezing van 5 november. Minister Merrick Garland van Justitie stelde dat „we steeds meer [inmenging] zien. Ze komt steeds sneller en sneller op ons af. Ze vormt een grotere bedreiging dan ooit tevoren.”
Na de door Trump verrassend gewonnen verkiezingen van 2016 concludeerden Amerikaanse inlichtingendiensten dat Moskou zich actief in de presidentsrace had gemengd. Trump werd door trollennetwerken op sociale media geprezen, terwijl de kansen van zijn rivaal Hillary Clinton werden ondergraven met desinformatie en via hacks buitgemaakte correspondentie van haar campagneteam.
Dit jaar zouden de Russen andere wegen ontdekt hebben om de Amerikaanse kiezer te bereiken. Zo werd recent een grote beïnvloedingscampagne opgerold, die zou zijn opgezet en aangestuurd door de top van het Russische staatspropagandakanaal RT (voorheen Russia Today).
Lees ook
FBI bevestigt dat het Kremlin Trump hielp tegen Clinton
‘Imperium aan schaduwprojecten’
In reactie op de grootscheepse Russische inval van Oekraïne, februari 2022, werd deze Kremlin-spreekbuis ook in de VS in de ban gedaan. Volgens Garland tuigde de zender hierna echter „een heel imperium aan schaduwprojecten” op om „westerse publieken” met desinformatie en propaganda te blijven voeden.
Volgens een woensdag door Justitie onthulde tenlastelegging werd onder meer 10 miljoen dollar betaald aan een in Tennessee gevestigd mediabedrijf, dat weer rechtse influencers inhuurde om content te maken met pro-Russische boodschappen en deze op hun sociale media te delen. In deze webvideo’s werd twijfel gezaaid over het nut van Amerikaanse steun aan Oekraïne, maar ook onrust gestookt rond binnenlandse thema’s.
Zo werden de influencers aangespoord nadruk te leggen op ‘campagne-onderwerpen’ als „recordinflatie”, „het risico op banenverlies voor witte Amerikanen”, „privileges voor mensen van kleur, viespeuken en gehandicapten”, „het gevaar van criminele migranten” en „de overbesteding van geld aan buitenlands beleid”.
Deze boodschappen moesten vooral worden gericht aan Republikeinse kiezers, Trump-fans, „aanhangers van traditionele familiewaarden” en „witte Amerikanen uit de lagere middenklasse”. Het liefst ook inwoners van die „swing states waar de uitslag de uitkomst van de verkiezingen sterker bepaalt dan in andere staten.”
Operatie-Doppelganger
Naast deze campagne via influencers, werd ook een zogenoemde operatie-Doppelganger opgezet. Hiervoor werden zeker tientallen internetadressen geregistreerd om nepnieuwsberichten met een pro-Russische verhaallijn te verspreiden. Op deze sites werden de logo’s, lay-out en lettertypes van bestaande Amerikaanse en internationale massamedia gekopieerd om ze betrouwbaar te laten ogen.
De Amerikaanse justitie heeft 32 van deze internetadressen geconfisqueerd. Ook zijn twee RT-leidinggevenden, onder wie hoofdredacteur Margarita Simonovna Simonyan, aangeklaagd voor witwassen en schending van de zogeheten Foreign Agents Registration Act. Op de banktegoeden van nog eens negen RT-medewerkers is beslag gelegd.
De kans dat een van hen in de VS zal terechtstaan is nihil, daar Rusland hen niet snel zal uitleveren. Volgens de Amerikanen reageerde RT op de aanklacht met een kort ‘hahaha’.
Het bedrijf uit Tennessee zou „de influencers – noch hun miljoenen volgers – nimmer hebben verteld over de banden met RT en de Russische overheid”. Daarentegen werd hen wijsgemaakt dat de financiering van een privé-donor kwam. Dat leidinggevenden van het bedrijf niet zijn aangeklaagd, kan er op wijzen dat zij in ruil voor een lagere of geen straf meewerken met het justitie-onderzoek.
