In deze wijk verzwolg het vuur ook de droom van een betaalbare woning in Los Angeles

Het vuur dat Los Angeles bij de strot heeft, is gulzig tekeergegaan in de wijk Altadena. Van de meeste huizen staan alleen de schoorstenen nog overeind. Her en der ook een stenen buitenmuur. Verwrongen speeltoestellen. Gesmolten stoelen en vuilnisbakken. Karkassen van auto’s. Omringd door grijswitte, verpulverde, onherkenbare resten van al het dierbare dat families hier generatieslang hadden opgebouwd.

De krachtige wind die de dinsdag uitgebroken brand oncontroleerbaar maakte, blies vonken in alle richtingen en die de wijk grotendeels in de as legden. Van de 24 tot nu toe bekende dodelijke slachtoffers van de branden in de stad kwamen er 16 om in Altadena.

De geur en smaak van rook hangen nog in de lucht, waar af en toe stofjes opvlammen. Een rit door de wijk voelt post-apocalyptisch omdat er nauwelijks een levende ziel op straat is. De wijk is afgegrendeld en bewoners mogen niet terug om te zien hoe groot de schade is. Alleen brandweermannen en monteurs die gas- en waterleidingen afsluiten rijden rond tussen de omgevallen elektriciteitspalen. Het geluid van overvliegende blushelikopters doorbreekt de stilte. De brand in de Eaton-kloof is nog niet onder controle.

Enkele huizen staan nog overeind, van schutting tot en met dakgoot, alsof er niets gebeurd is. Uit één zo’n bungalow stapt Antonio Antonetti (66). Hij heeft het roet nog op zijn handen, kleine gaatjes in zijn blauwe T-shirt, rode ogen van de rook waaraan hij is blootgesteld, haast in zijn stem alsof het vuur hem nog op de hielen zit. Met twee Mexicaanse buurmannen en enkele tuinslangen heeft de Venezolaan zeven huizen van de vlammen gered, vertelt hij.

Antonio Antonetti wist zijn huis te redden door het met een tuinslang nat te houden.

„Toen de meeste buren vertrokken en mij aanspoorden ook te evacueren, wist ik meteen dat ik zou blijven om mijn huis te redden. Dit is alles wat ik heb. Als ik dit kwijtraak, krijg ik nooit meer zoiets terug.”

In zijn tuin met een sinaasappel- en avocadoboom laat Antonetti zien waar hij het vuur bevocht, toen het de schutting tussen zijn achterburen en hem verzwolg. „Toen dit neerging heb ik wel even gedacht: hier zijn we niet tegen opgewassen. Zeker omdat er nauwelijks water uit de tuinslang kwam, maar we hebben het in bedwang gehouden.” De brandweer heeft hij niet gezien. „Ze hebben het hier laten fikken tot het uitgebrand was.”

Gemengde wijk

Antonetti kwam eind jaren zeventig voor zijn studie naar de VS en kocht dit huis in 1996. De bergkam van San Gabriel waar hij tegen opkijkt, doet hem denken aan de bergen ten noorden van Caracas. Tot de financiële crisis werkte hij als manusje-van-alles aan de productie van televisieprogramma’s en -reclames. Ruim vijftien jaar geleden verloor hij zijn huis ook bijna. „Toen heb ik de bank net zo hard bestreden als dit vuur.”

Altadena is geen Pacific Palisades, de rijke enclave aan de kust waar de afgelopen week veel beroemdheden hun villa’s aan het vuur verloren. Waar films werden opgenomen en een huis in december gemiddeld bijna vijf miljoen dollar kostte. Dit is een gemengde wijk waar leraren, winkeliers, koeriers en andere mensen uit de middenklasse het zich nog kunnen veroorloven om in Los Angeles in een vrijstaand huis dicht bij de natuur te wonen. Vaak omdat de huizen, die tot de brand gemiddeld ruim een miljoen dollar waard waren, al decennia in dezelfde familie zijn. Het was één van de eerste plekken in Los Angeles waar zwarte mensen een hypotheek konden krijgen en waar ook de Mexicaanse bouwvakkers naast Antonetti al 25 jaar wonen. Het is de vraag of zij de kans krijgen om de huizen die ze verloren te herbouwen.

Shari Shaw groeide op in Altadena en bleef er wonen. Zij verloor haar broer Victor bij de Eaton-brand.

„Niemand vertrekt uit Altadena”, zegt Shari Shaw (62). Ze groeide er op en ging er naar school en woont nu vlak ten zuiden van de wijk in een appartement. Toen het vuur dinsdagavond uitbrak, reed ze in het donker naar haar ouderlijk huis, waar haar chronisch zieke broer Victor (66) woonde. En het lukte haar niet om hem aan te sporen te vluchten.

Terwijl zij de auto inpakte met documenten en persoonlijke spullen, bleek dat hij medicatie had genomen om zichzelf te kalmeren en in slaap viel. Ze bleef bij hem tot ze een oranje gloed zag. Toen ze naar buiten ging, sprong het vuur voor haar ogen over op het huis van de buren. „Ik rende naar binnen en schudde en schopte hem: het is tijd, wordt wakker, we moeten gaan.”

Victor werd wakker en vroeg een paar minuten om bij te komen, maar toen zij de laatste dingen naar de auto bracht, vlogen er gloeiende brokstukken door de lucht. „Ik sloeg op de deur om hem aan te sporen, maar de wind van warmte, rook en vonken werd overweldigend. Ik dacht: als de auto in brand vliegt, kom ik hier zelf niet weg.”

Sindsdien pijnigt ze zichzelf met de vraag wat ze nog meer had kunnen doen. „Ik had hem nooit kunnen tillen. Had ik nog een paar minuten bij hem moeten blijven om hem te overtuigen?”

Aan het eind van de straat zag ze een politieagent, maar die wilde haar niet helpen. „Ik ben omgekeerd, de straat weer in, nog één poging, maar ik kon door de rook niets zien. Ik kon alleen maar bidden dat hij in zijn eigen auto was gestapt.” De volgende dag vonden zij en een buurman Victor in de smeulende puinhoop van zijn huis. Op zijn rug, met een tuinslang in zijn hand.

Shaw en andere inwoners van Altadena hebben het gevoel dat ze door de autoriteiten en bestuurders in de steek gelaten zijn. Ze kunnen het niet bewijzen, maar ze hebben het idee dat er meer water en mankracht werden ingezet in het chique Palisades. Dat er onvoldoende gedaan is om mensen te evacueren.

Politieke strijd

Aanstaand president Donald Trump en zijn trawant Elon Musk beschuldigen Democratische politici, van president Joe Biden tot burgemeester Karen Bass en vooral de ambitieuze gouverneur Gavin Newsom, van incompetentie bij het bedwingen van het vuur. De twee verspreiden desinformatie over het beleid in Californië en doen alsof het redden van een vis en diversiteitsbeleid ten koste is gegaan van brandpreventie- en bestrijding.

Feit is dat Los Angeles werd overvallen door branden in januari. Californië kampt elke zomer en herfst met natuurbranden. Nu had het in januari al acht maanden bijna niet geregend, toen een sterke wind opstak. Er zijn aanwijzingen dat het vuur in ieder geval op sommige plekken is aangestoken. Die combinatie leidde tot een soort orkaan van vuur die door delen van Los Angeles raasde.

Water is er in theorie genoeg: na flinke sneeuwval in de afgelopen winters zijn de reservoirs in het achterland van LA vol. Maar een belangrijk bassin in de stad lag al maanden droog vanwege onderhoud. En tijdens het blussen viel de druk weg in brandkranen in de straten van zowel Palisades als Altadena, waarschijnlijk omdat op zoveel plekken tegelijk afgetapt werd.

De uitdaging was om het water snel genoeg naar de juiste brandhaarden te krijgen, zegt brandweerman Matt Sanchez (44), die geparkeerd staat in de straat waar Victor Shaw omkwam. Hij is woensdag met collega’s en vier bluswagens uit Watsonville komen rijden, vijf uur ten noorden van Los Angeles, om te helpen.

Toen hun eigen voorraad opraakte – tot het niveau van bijna vierhonderd liter dat ze altijd houden om zichzelf te kunnen beschermen – moesten ze telkens zo’n twintig minuten wachten op een rijdende tanker die elders in de stad werd volgepompt vanuit brandkranen daar. Maar ook mét snellere watertoevoer was de schade gigantisch geweest, denkt Sanchez. „Ik doe dit werk al twintig jaar en ik heb nog nooit zo’n brand gezien als deze. De rondwaaiende vonken waren niet te bedwingen.”

In Altadena wordt naar geen enkele politicus persoonlijk gewezen, ook niet door de Republikeinse kiezer Jim Orlandini (41). Hij wist het huis, waar hij met zijn vrouw en drie kinderen woont, voldoende nat te houden, maar is zijn ijzerwarenwinkel kwijt. „Ik denk er vaak over om deze staat te verlaten, vanwege de hoge kosten en problemen met criminaliteit en dakloosheid, maar dit blijft een geweldige plek.” Hij hoopt dat de wijk zijn oude karakter en middenklassebevolking kan behouden. „Je zag recent al dat rijke types uit Hollywood dit gebied ontdekt hebben.”

Wederopbouw

Susan en Darrell Carr weten zeker dat ze op de plek waar hun huis stond zullen herbouwen. Zij hebben zaterdag hun weg het rampgebied in gevonden, wat onder andere beveiligd wordt tegen plunderaars. „Dit is ons huis”, roept Susan van een afstandje. „We zijn alles kwijt.”

Susana en Darrell Carr willen hun huis herbouwen op een klimaatbestendige manier. „Het weer verandert overal ter wereld zo erg dat we op alles voorbereid moeten zijn.”

Dat is niet helemaal waar. Het gietijzeren hek ter ere van hun zoon Justin, die in 2013 op 16-jarige leeftijd overleed aan een ongediagnostiseerde hartkwaal, oogt ongedeerd. Ze hebben ook zijn foto’s en schilderijen kunnen redden. Die stonden opgeborgen in een speciale doos sinds hun huis bij een eerdere brand rookschade opliep. Zij waren op evacuatie voorbereid.

„We moeten een nieuw huis bouwen dat brandwerend is, aardbevingen en orkanen kan doorstaan. Het weer verandert overal ter wereld zo erg dat we op alles voorbereid moeten zijn”, zegt Darrell Carr (72), een gepensioneerde leraar.

Op dit moment is Altadena onbewoonbaar. Het vuur is nog niet overal onder controle. In de huizen die nog staan, zijn water, stroom en gas afgesloten. Er zal veel puin geruimd moeten worden voordat iemand kan beginnen met wederopbouw. „Terwijl je gewoon je hypotheek moet blijven betalen”, zegt Susan Carr (66), die voor de pretparken van Disney werkte. „Ik weet hoelang vergunningen duren.”

Darrell: „Onze wijk is hoe dan ook verdwenen: de scholen, de apotheek, het postkantoor, de restaurants, de gemeenschap. Het zal nooit meer hetzelfde zijn.”

Het is daarom waarschijnlijk dat veel inwoners elders hun leven oppakken en de kostbare grond onder hun verbrandde huis verkopen. De Carrs kennen mensen die nu al door projectontwikkelaars benaderd zijn. Die kunnen er villa’s gaan bouwen die voor mensen uit Altadena onbetaalbaar zouden zijn. Darrell vreest een scenario zoals na orkaan Katrina, toen een groot deel van de arme, zwarte bevolking nooit terugkeerde naar New Orleans.

De zorg dat de aloude bewoners door deze ramp uit hun wijk gedreven kunnen worden, leeft ook bij anderen. Zelfs Shaw, die net haar broer verloor sombert hierover. „Wat iedereen nu bezighoudt is: kunnen we onze charmante, hechte wijk behouden?”

Huizen langs Lake Avenue in de buurt van Altadena Drive tijdens de Eaton-brand op vrijdag 10 januari 2025. Veel huizen en bedrijven in het gebied werden verwoest door de Eliot-brand.

Delen





Mail de redactie