Hoe zorg je dat elke baby vitamine K krijgt? Een prik is effectief maar niet geliefd

Posted on by admin

Alle jonge ouders krijgen het te horen: krijgt je baby borstvoeding? Geef dan de eerste drie maanden elke dag een lepeltje vitamine K. Vandaag komt de Gezondheidsraad met een nieuw advies: als pasgeborenen voortaan een prik krijgen, zullen minder baby’s bloedingen krijgen. Of zo’n vitamine-K-injectie de standaard wordt, moet nog blijken. Want weerstand is er ook.

1
Waarom krijgen baby’s vitamine K?

Vitamine K zet de eiwitten aan het werk die ervoor zorgen dat bloed kan stollen. Baby’s hebben vitamine K bij de geboorte nog nauwelijks in hun bloed, terwijl ze wel kwetsbaar zijn. Een tekort is gevaarlijk, baby’s kunnen inwendige bloedingen krijgen, aan een hersenbloeding kunnen ze zelfs overlijden.

Baby’s die borstvoeding krijgen, hebben een hoger risico op vitamine-K-tekort dan baby’s die flesvoeding krijgen, waaraan vitamine K is toegevoegd. En dan is er nog een groep kinderen die door een leveraandoening vet niet goed opneemt. De vitamine K van de drogist, die in olie is opgelost, gaat dan ongebruikt de luier in. In Nederland worden elk jaar zo’n 50 kinderen met zo’n leveraandoening geboren.

Hoeveel van deze kinderen bloedingen krijgen, is moeilijk te zeggen. Er worden ook gevallen gemist. Maar van de 168.000 kinderen die per jaar in Nederland geboren worden, treft het minimaal vijf baby’s, schat de Gezondheidsraad. En circa één daarvan overleeft het niet.

2
Hoe zit dat in andere landen?

Daar gebeurt het minder vaak. In Engeland komen bloedingen voor bij 0,3 op de 100.000 baby’s, in Duitsland is dat 1,1. De manier waarop baby’s daar vitamine K toegediend krijgen is anders. In sommige landen krijgen baby’s op drie momenten druppels in hogere doses, bijvoorbeeld van een kinderarts. In andere landen, zoals Denemarken, Engeland en België, krijgen baby’s snel na de geboorte één injectie met vitamine K en dan zijn ze klaar. Ook de baby’s met een leveraandoening zijn daarmee beter beschermd, omdat de vitamine K via de spieren wordt opgenomen. En baby’s kunnen het ook niet uitspugen.

De baby’s die in deze landen nog bloedingen kregen, hadden bijna allemaal geen prik gehad. Als het doel is dat minder kinderen overlijden of levenslang met de gevolgen van een hersenbloeding moeten leven, lijkt ‘intramusculair toedieningsbeleid’, zoals dat heet, dus een no brainer.

3
Alle baby’s een prik dus?

Zo simpel is het niet. Wel of niet prikken, dat is al jaren de vraag. In 2017 adviseerde de Gezondheidsraad ook al om over te stappen van druppels op injecties, maar hoewel jaren aan de invoering werd gewerkt, besloot het ministerie van Volksgezondheid mede vanwege alle bezwaren om dat niet door te zetten en de Gezondheidsraad de alternatieven nog eens te laten onderzoeken.

Tegenstanders van prikken wijzen op het ‘do no harm’-principe. Moeten zó veel baby’s die gemene naald in hun bovenbeentje krijgen, terwijl zó weinig kinderen een bloeding krijgen? En er bovendien pijnloze alternatieven voorhanden zijn?

Er is een groep ouders die sowieso moeite heeft met prikken. Als veel ouders de injectie weigeren, zou dit beleid weleens minder effectief kunnen zijn dan wanneer je veel meer ouders trouw kunt laten druppelen, vreest onder andere de organisatie van verloskundigen (KNOV). Bovendien is de weerstand dan misschien al zo groot dat prikweigeraars ook de druppels laten staan. Een andere zorg is dat een vitamine-K-injectie de afkeer van vaccinaties versterkt, waardoor de toch al lage vaccinatiegraad mogelijk verder daalt.

Overigens is de vraag hoe heet de soep gegeten wordt als prikken beleid wordt. In Denemarken, dat in 2000 overstapte van druppelen naar prikken, ebde de aanvankelijke weerstand al snel weg en blijken ouders die geen prik willen trouw te druppelen.

4
Wat adviseert de Gezondheidsraad dan nu?

Eigenlijk nog steeds hetzelfde: prikken. Dat is het meest effectief, het hoeft maar één keer en – met gezondheidsongelijkheid in het achterhoofd – je bereikt er alle kinderen mee. Alleen als prikken niet haalbaar blijkt, of als te weinig ouders en zorgverleners meedoen, zou de staatssecretaris kunnen overstappen op druppels, aldus de Gezondheidsraad. Hoewel ook dat niet alles oplost. Zo zijn bij de drogist bijvoorbeeld nog niet de juiste druppels op waterbasis beschikbaar.

Als dat allemaal niet lukt, is het advies om te switchen naar eens per week (1 milligram) of in totaal drie keer 2 mg. Met drie keer een hogere dosis, toegediend door verloskundige, kraamhulp of consultatiebureau, krijgen meer kinderen de volledige dosis, is de verwachting. En in Denemarken is te zien dat wanneer ouders één keer per week zelf druppelen betere resultaten worden behaald dan hoe het nu in Nederland gaat. Om te kijken of het nieuwe beleid werkt, moet landelijk goed in de gaten gehouden worden hoeveel baby’s nog bloedingen krijgen.

Het klinkt een beetje halfhartig, maar dit ambigue advies weerspiegelt de spagaat van de commissie. De wetenschap kan het erover eens zijn dat prikken het beste is, maar uiteindelijk levert het middel dat door de meeste ouders en zorgverleners wordt opgevolgd de meeste gezonde baby’s op. De bal ligt nu weer bij de staatssecretaris, die moet beslissen wat het nieuwe beleid wordt.




Related Posts

Amanda Anisimova leek in de Wimbledon-finale tegen Iga Swiatek in een ‘nachtmerrie’ beland: 6-0 en 6-0

Amanda Anisimova stuitert zo’n tien seconden met de bal, als ze met haar rug naar de baan staat. Ze pakt een moment rust op het centercourt van Wimbledon, zaterdag laat in de middag. Ze ademt diep. Praat zich moed in. Net heeft ze weer een rally verloren van Iga Swiatek, een forehand landt zeker een meter achter de baseline. Direct erna schudt Anisimova haar hoofd.

De druk van Swiatek (24) is verzengend. Haar services, groundstrokes, returns en volleys zijn zo zuiver, hard en scherp, dat Anisimova (23) nauwelijks tijd krijgt. En ook geen ritme. Dat ze erg zenuwachtig is in haar eerste grandslamfinale, helpt haar spel evenmin. 6-0 en 2-0 staat ze achter, 15-gelijk op eigen service. Als ze de finale nog wil omdraaien, hoe ingewikkeld dat scenario ook is, moet daar nu een begin mee worden gemaakt.

Dus niet meteen weer een dubbele break achter komen, zoals in de eerste set gebeurde. Swiatek staat al klaar om de service van Anisimova te ontvangen. De Poolse, vijfvoudig grandslamkampioen, wil het tempo hoog houden om in haar onoverwinnelijke roes te blijven. Daar waar Anisimova juist probeert de tijd even stil te zetten.

Amanda Anisimova kwam geen moment in haar ritme. Foto Henry Nicholls / AFP

Mentale gezondheid

Zoals ze twee jaar geleden ook een pauze nam van het tennis om aan haar mentale gezondheid te werken. „Het is ondraaglijk geworden om aan tennistoernooien deel te nemen”, schreef ze in mei 2023 op Instagram. De burn-out, zoals ze het noemde, bouwde zich in de jaren daarvoor op. Anisimova, dochter van Russische ouders die voor haar geboorte naar de Verenigde Staten emigreerden, gold als een supertalent. In 2019, op haar zeventiende, haalde ze de halve finale van Roland Garros.

Het overlijden van haar vader Konstantin – in augustus 2019 na een hartaanval, kort voor de achttiende verjaardag van Anisimova – veranderde veel. Hij was lang haar hoofdcoach, nadat moeder Olga in de eerste jaren de beginselen van tennis had bijgebracht. „Dit is duidelijk het moeilijkste wat me ooit is overkomen, en ik praat er eigenlijk met niemand over”, zei Anisimova in 2020 in The New York Times.

De finale duurde minder dan een uur. Foto Henry Nicholls / AFP

Tijdens haar onderbreking ging ze op vakantie, bezocht vrienden, volgde een semester op de universiteit en begon met schilderen. „Wat ik heb geleerd, is om eerlijk naar jezelf te luisteren, naar je intuïtie en naar wat je lichaam je vertelt”, zei ze afgelopen week in Londen. Acht maanden duurde haar tennispauze, voor ze begin 2024 terugkeerde op de tour als nummer 373 van de wereld.

Datzelfde jaar verloor ze nog in de kwalificatie voor Wimbledon. Maar gaandeweg werden de resultaten beter. Begin dit jaar won ze een sterk bezet toernooi in Doha, recentelijk was ze finalist op een voorbereidingstoernooi op gras. Op Wimbledon zelf maakte ze indruk met haar harde, vlakke slagen, met name in een schitterend gevecht in de halve finale tegen Aryna Sabalenka, de nummer één van de wereld. Misschien wel de wedstrijd van het toernooi.

Afstraffing dreigt

Maar nu in de finale tegen Swiatek lijkt ze wel in een „nachtmerrie” te zijn beland, zegt commentator en oud-speler John McEnroe op de BBC. Swiatek – eigenlijk een gravelspecialist, ze won Roland Garros vier keer – speelt dit toernooi tennis van een andere orde. In de halve finale versloeg ze Belinda Bencic met 6-2 en 6-0.

Zo’n afstraffing dreigt nu ook. Daarom probeert Anisimova even te recupereren, als ze serveert bij 0-2 en 15-15 in de tweede set. Eigenlijk doet ze alles goed bij het volgende punt. Uitstekende eerste service, dan een forehand diep in de backhandhoek van Swiatek. Die redt met een hoge bal terug, Anisimova neemt in één keer uit de lucht, wat technisch lastig is. De twijfel in haar forehand is onmiskenbaar – voluit of niet? Ze slaat laag in het net. En buigt dan moedeloos voorover.

De aarzeling van Anisimova steekt scherp af bij de onverstoorbaarheid van Swiatek. De Poolse pept zichzelf bij 6-0 en 4-0 nog op alsof een cruciaal punt wacht. „Alles klikt”, zegt McEnroe bij de BBC. Ze speelt met veel agressie en tegelijk ook controle. Bijna als een machine, zo consciëntieus. Daar waar ze voorheen veel moeite had op gras, op Wimbledon kwam ze nooit verder dan de kwartfinale.

Twijfel over integriteit

Aan die superioriteit ging ook bij Swiatek een moeilijke periode vooraf. Mede door een dopingschorsing raakte ze haar eerste plek op de wereldranglijst kwijt. Vorig najaar mocht ze een maand niet spelen – ze miste drie toernooien – omdat ze positief had getest op de verboden substantie trimetazidine. Swiatek ging met succes in beroep: de dopinginstantie in het tennis vond het aannemelijk dat er sprake was van een vervuild middel – melatonine – waar sporen van trimetazidine in zat.

Hoewel de overtreding als niet opzettelijk werd beoordeeld, vond Swiatek de onzekerheid over de uitspraak en de twijfel over haar integriteit moeilijk. „Het was verschrikkelijk”, zei ze in januari in de podcast Tennis Insider Club. Swiatek, van zichzelf vrij ingetogen, vreesde dat mensen een negatief beeld van haar zouden blijven houden en zich tegen haar zouden keren.

Swiatek slaat een service – ze kreeg de hele wedstrijd geen breakpoint tegen. Foto Kirill Kudryavtsev / AFP

Ze won geen toernooi meer na de schorsing – haar laatste titel was Roland Garros vorig jaar. Nu serveert Swiatek al na 57 minuten voor de Wimbledon-titel, voor een zeldzame 6-0 en 6-0 in een grandslamfinale. Steffi Graf deed dat in 1988 voor het laatst op Roland Garros tegen Natasha Zvereva. Op Wimbledon gaat dit terug tot 1911, toen Dorothea Lambert Chambers met zo’n ‘double bagel’ Dora Boothby versloeg – nog ver voor het proftijdperk.

Zelfs McEnroe is er even stil van op de BBC, wanneer Swiatek met een backhandwinner de partij beslist. 6-0, 6-0. Maar het meest indrukwekkende applaus is voor Anisimova, wanneer zij in tranen haar moeder op de tribune bedankt. „Zij is de meest onbaatzuchtige persoon die ik ken, ze heeft er alles aan gedaan om mij op dit punt in mijn leven te brengen.”


Britse politie pakt meer dan 70 sympathisanten van verboden actiegroep Palestine Action op

Ruim een week nadat de Britse regering de activistengroep Palestine Action heeft verboden, hebben de Britse autoriteiten zaterdag meer dan zeventig personen opgepakt die vermoedelijk hun steun betuigden aan de groep. Britse media schrijven dat die steunbetuigingen plaatsvonden tijdens protesten in Londen, Cardiff en Manchester. Actievoerders hadden borden meegenomen met daarop de tekst ‘Ik ben tegen genocide, ik steun Palestine Action’.

In Londen werden 41 personen gearresteerd vanwege steunbetuigingen aan de verboden groep. Eén persoon werd opgepakt voor mishandeling. Het protest werd georganiseerd door de actiegroep Defend Our Juries. Vorig weekend werden in Londen al 29 mensen opgepakt bij een vergelijkbaar protest. In Manchester werden 16 demonstranten opgepakt, in Cardiff ging het om 13 personen.

Het Britse parlement stemde ruim een week geleden in met een wetswijziging waardoor Palestine Action voortaan wordt beschouwd als terroristische organisatie, en daarom voortaan verboden is. In het Britse Lagerhuis stemden 385 parlementariërs voor, en 26 tegen de voorgestelde aanpassing van de terrorismewetgeving. Wie nu nog lid wordt van Palestine Action of steun verleent aan een actie van de groep, riskeert een vervolging en in uiterste geval 14 jaar celstraf.

‘Orwelliaanse maatregel’

Palestine Action, ook actief in Nederland, voert sinds 2020 acties uit, vooral tegen de wapenindustrie. Meermaals hebben de actievoerders kantoren beklad en fabrieken bezet. De acties gaan volgens Labour-staatssecretaris van Binnenlandse Zaken Dan Jarvis te ver, vooral omdat de schade soms hoge kosten met zich meebrengt.

Medestanders spraken na het verbod over een „Orwelliaanse” maatregel en hadden acties aangekondigd op meerdere plekken in het Verenigd Koninkrijk. Critici en mensenrechtenorganisaties zeggen daarnaast het verbod op Palestine Action binnen een bredere trend in het Verenigd Koninkrijk past van criminalisering van solidariteit met de Palestijnen.


Swiatek wint voor de eerste keer Wimbledon in eenzijdige finale tegen Anisimova

Iga Swiatek heeft voor het eerst in haar carrière Wimbledon op haar naam geschreven. De 24-jarige Poolse tennisster versloeg in een eenzijdige finale de Amerikaanse Amanda Anisimova: 6-0 6-0. Nog nooit eerder in het professionele tijdperk sinds 1968 won een tennisster de finale zonder een game te verliezen.

Voor Swiatek is het de zesde grandslamtitel. Vier van de vorige vijf titels won de Poolse op Roland Garros. Het is de eerste titel in 2025 voor Swiatek, die lang de nummer 1 van de wereld was, maar is weggezakt naar de vierde plaats. Op Wimbledon was de Poolse als achtste geplaatst.

Zowel voor Swiatek als voor Anisimova was de finale van Wimbledon een primeur. Swiatek kwam in de voorgaande jaren niet verder dan de kwartfinales. Ook Anisimova bereikte in 2022 de kwartfinale op het Londense gras. Aan de twee edities daarna deed de Amerikaanse niet mee. In de halve finale afgelopen donderdag verraste de nummer 12 van de wereldranglijst nummer 1 Aryna Sabalenka in een lange driesetter en bereikte daarmee voor het eerst de finale van een grandslamtoernooi.

6-0 na 25 minuten

Anisimova kon in de finale op het Centre Court in Londen niet hetzelfde brengen als in haar partij tegen Sabalenka. Ze stond al snel twee breaks achter. Na 25 minuten had Swiatek de eerste set met 6-0 gewonnen. Anisimova won slechts negen punten in de hele eerste set.

In de tweede set was Swiatek ook onverbiddelijk op de breakpoints. In de eerste en derde opslagbeurt van de Amerikaanse won ze meteen het eerste breakpoint. In de tweede opslagbeurt deed ze dat op het derde breakpoint. Anisimova probeerde het wel, maar zag de bal vaak net uitgaan. Na 58 minuten serveerde de Poolse de partij uit op haar tweede matchpoint. Tennisicoon Billie Jean King, die op de tribune zat naast prinses Catherine, won in 1975 met 6-0 6-1 van de Australische Evonne Goolagong.