Hoe AI mijn werk verandert. Vandaag al.

Iedereen in mijn omgeving experimenteert met AI. Sommigen met tegenzin, omdat ze vinden dat het tot bloedeloze ideeën leidt. Anderen gaan er vol voor, omdat ze geloven dat alles wat door AI gedaan kán worden ook door AI gedaan zál worden.

Wat ze echter allemaal delen is de grote verbazing over wat er nu al kan. Geldt ook voor mij.

Wat gebruik ik nu?

De afgelopen maanden heb ik van alles geprobeerd. Dit zijn de voorlopige blijvertjes.

1. Podcasts via NotebookLM. Je uploadt een stapel artikelen en even later heeft NotebookLM (van Google) er een hele goede podcast van gemaakt, met natuurlijk klinkende stemmen. Zo spijker je snel en prettig je kennis bij.

2. Artikelen ‘interviewen’ via ChatGPT. Een wetenschappelijk artikel uploaden (of twintig) en daarna alles vragen wat je wilt. Vat eens samen. Korter. Langer. Leg die onderzoeksmethode eens uit. Wat is de rode draad?

3. Een eigen turbo-geheugen. Een slimme TU’er heeft voor mij een eigen assistent gebouwd binnen ChatGPT. Daarin staan alle 632 columns die ik tot nu toe schreef voor NRC. Op die manier kan ik supersnel mijn eerdere research en schrijfsels checken.

Waar gaat dit naartoe?

Het gaat snel. Volgens onderzoek van McKinsey worden AI-tools drie keer zo vaak op het werk gebruikt als managers denken. En 70 procent van de ondervraagde medewerkers verwacht dat AI binnen twee jaar minstens een derde van hun werk zal overnemen.

Moeten die mensen vrezen voor hun baan? Ik las in De Correspondent over de inzichten van hoogleraar Anna Salomons. Korte samenvatting: technologie neemt geen banen over, maar taken. We moeten de komende tijd ontdekken welke taken naar AI kunnen en welke we zelf moeten of willen blijven doen. Oftewel: waar ligt de meerwaarde van mij als menselijke arbeidskracht?

Je denkt dan al snel aan dingen als emotie, relatie en empathie. Maar klopt dat idee?

De Harvard Business Review onderzocht de ontwikkeling in AI-gebruik. Opmerkelijk: in 2024 groeide vooral het ‘emotionele gebruik’. Voor therapie, gezelschap, persoonlijke ontwikkeling en nadenken over zingeving. Ai.

En de ethische kant?

Veel mensen maken zich zorgen over de risico’s van AI. Zoals groeiende ongelijkheid, versterking van vooroordelen, desinformatie, misbruik van intellectueel eigendom, het enorme energiegebruik en de toenemende macht van machines.

Heel eerlijk? Ik dacht tot voor kort: te ingewikkeld. Dat is meer iets voor mensen die heel veel slimmer zijn dan ik en heel veel meer begrijpen van AI. Mensen als de Nobelprijswinnaars John Hopfield en Geoffrey Hinton.

Maar Phaedra Boinodiris bracht mij op andere gedachten. Zij is verantwoordelijk voor ‘trustworthy AI’ bij IBM. Volgens haar is het essentieel dat een zo divers mogelijke groep mensen meepraat over de toekomst van AI. Via democratische instituties die regels opstellen, maar ook door na te denken over AI-codes voor onze bedrijven.

Daarvoor is het volgens Boinodiris essentieel dat we werken aan onze AI-geletterdheid: het vermogen om kunstmatige intelligentie te begrijpen, te gebruiken en te beoordelen.

Ben Tiggelaar schrijft wekelijks over persoonlijk leiderschap, werk en management.