Hiqpy is ineens the next big thing, terwijl er nog niets op Spotify staat

Posted on May 27, 2024 by admin

‘Oké, ik ga heel erg m’n best doen om een chronologisch verhaal te vertellen. Bare with me, soms kan ik dit heel goed maar ik ben vandaag echt een beetje blurry”, zegt Abir Hamam in een café in haar woonplaats Amsterdam. De zangeres-gitarist van de band Hiqpy heeft de enige plek met relaxte fauteuils in de zaak gekozen en hangt soms even boven de telefoon die haar stem voor het interview opneemt – „Hallo hallo!” – met een ongrijpbare combinatie van speels en cool. Ze waarschuwt: „Ik ben zo’n flapuit, ik moet echt goed nadenken over hoe ik sommige dingen zeg in de pers, anders krijgen mensen nog een hartaanval.”

Ze krijgt binnenkort mediatraining. Da’s nodig want „het gaat allemaal zo snel”, zucht ze. Met bandleden Tom Radsma (bas), Kasper de Boer (drums) en Victor ter Veld (gitaar) waren ze na hun deelname aan de Popronde nog maar net lekker ingespeeld, toen ze afgelopen januari op het Groningse festival Eurosonic-Noorderslag werden besprongen door de Nederlandse muziekindustrie.

Kranten en blogs waren lyrisch, boekers, managers, agenten, labels en grote festivals hingen aan de lijn. ‘Zelfverzekerde, alternatieve rock (…) met een geheim wapen: de stem van Abir Hamam, een helder ankerpunt tussen de dromerige, soms grillige riffs’ schreven we in NRC, na Hiqpy midden op de dag te hebben zien spelen op een klein podiumpje in de hal van de Groningse Oosterpoort, pal naast de patatkraam. Daar was de meeslepende rock met die sterke stem niet te negeren. Hun muziek doet aan de altrock van de jaren negentig denken, maar met de frisse aanpak van nu. Slimme, catchy songs en dat dan ook zo cool en zelfverzekerd spelen, dat is onweerstaanbaar. De hal bleek dan ook nauwelijks berekend op de toeloop: zo sterk was de buzz rond de groep toen al.

**Abir Hamam**, zangeres van de band Hiqpy: „Ik dacht, heb ik iets gemist? Weten ze wel dat wij het maar zijn die hier komen spelen?”

Buzz

„Ik had géén idee van die buzz”, zegt Hamam (26), nog steeds verbaasd. Ze studeerde nog niet zo lang geleden af aan het conservatorium in Amsterdam, en was daarvoor bezig met het beginnetje van een carrière in de Haarlemse band Nemsis. Toen een springende bos donkere krullen die op haar sokken over het podium stuiterde, nu een volwassen vrouw met geblondeerd, stijl haar en zwarte leren laarzen tot haar knieën.

„We waren al vier dagen bezig geweest in Groningen, ik was gewoon best wel moe. Dus ik had even een dutje gedaan.” Ze lacht. „In de kleedkamer van zangeres Roxy Dekker! Ze was er niet, ik dacht, ik ga gewoon even liggen. Na een uurtje maakte Tom me wakker. Ik snel m’n lippenstift een beetje bijwerken, haarspray in de haartjes, laarzen aan en oké, let’s go. Ik verwachtte tien man of zo, prima. Maar het stond daar bómvol. Ik dacht, heb ik iets gemist? Weten ze wel dat wij het maar zijn die hier komen spelen? Ik was helemaal in de war.”

Tijd om zenuwachtig te worden was er niet, ze speelden maar drie nummers. „Daarna kwam de boeker naar mij toe en die zei: jij hebt echt geen idee wat er net gebeurd is, hè?” Ze zag wel goedkeurende blikken, werd verrast door het applaus, maar had inderdaad nog niet begrepen wat het effect van dat kwartiertje was. „Ik kreeg de volgende dag een berichtje van een zangleerling van mij, die ons in een krant had gezien. Ik dacht: goh wat leuk, we staan in de krant. Maar het werden er steeds meer. Crazy.”

Al snel liep hun concertagenda vol. Ze speelden dit jaar op Paaspop, Bevrijdingspop, Grasnapolsky, en staan straks op Best Kept Secret, Loose Ends en Into the Great Wide Open. Niet slecht voor een band die nog maar in januari 2023 hun eerste bericht online plaatste: „Hallo, we zijn Hiqpy. Gelukkig nieuw jaar, gelukkig nieuwe band”. Het zou volgens hun eigen omschrijving klinken alsof Kurt Cobain en Ariana Grande samen een Pokémon hadden gekregen, een Hiqpy – een zelfverzonnen woord dat niets betekent.

„Het is gruizige, shoegazey pop, goed in het gehoor liggend met duidelijke melodieën en songstructuren, en met veel energie”, zegt Abir Hamam er nu over. Ze werden geïnspireerd door Wolf Alice, The Strokes, The Cardigans en Aldous Harding. Maar ze luisteren samen ook graag naar folky muziek van Julia Jacklin en de synthpop van Chappell Roan. Bij het noemen van Pixies en Smashing Pumpkins betrekt haar gezicht een beetje. „Bij veel muziek uit de jaren negentig hou ik van de energie en dat scherpe randje, maar om de een of andere manier vonden ze het allemaal niet belangrijk om vocaal goed te zijn. I cannot, gewoon. Ik houd heel erg van gitaarmuziek, maar wel met goeie zang.”

Het gekke is dat Hiqpy nog geen enkel nummer op de streamingdiensten heeft staan – en dat terwijl artiesten tegenwoordig juist doorgaans op sociale media of streamingdiensten doorbreken voordat ze een live-reputatie opdoen. Op Youtube zijn alleen wat liveopnames te vinden, en vorige maand kwam er voor Record Store Day een vinyl singletje uit met twee nummers, maar ook die staat niet online. Ze zijn wel in gesprek met meerdere platenlabels, waaronder met een van de drie grootste in de wereld verklapt ze, maar ze willen niet overhaasten en zomaar een aantrekkelijk contract tekenen.

Lees ook
Froukje kan oogsten op langzaam loskomend Noorderslag

Lange adem, geen piekje

„Er wordt van alle kanten aan ons getrokken, die druk is best wel heftig. Het belangrijkste is dat we onderling blijven praten over wat we zelf belangrijk vinden, en over onze onzekerheden en wat we moeilijk en eng vinden. Want iedereen vindt het eigenlijk eng. Je moet jezelf er constant aan helpen herinneren dat je dit echt doet voor je lol. Natuurlijk hebben we ambities en dromen, maar dat is ook omdat we het zo leuk vinden. En daar een balans in houden is superlastig. Want oké, we zitten in deze sneltrein, daar wil je zo lang mogelijk in zien te blijven zitten. Maar als dat te veel energie kost, dan is het echt belangrijker dat we elkaar en de muziek leuk blijven vinden. Dat we nieuwe muziek willen blijven maken, en bouwen aan een lange adem in plaats van een piekje.”

Hamam is af en toe een spraakwaterval, zegt uitdagend hoe lastig het uitwerken van het artikel zal worden met zo veel informatie – „good luck with that!” Haar opvallende blonde haren strak in het gareel, daaronder donkere, sprankelende ogen. Ze is geboren in Nabeul, Tunesië. Haar opa was eerder als gastarbeider naar Nederland gekomen en kon zijn dochter en kleinkinderen uiteindelijk ook over laten komen. „Ik was twee en ben dus echt in Nederland opgegroeid. Maar Nederland was wel buiten, en thuis was het Tunesië.”

Ze werd islamitisch opgevoed, waar ze op haar zestiende afstand van nam. Haar vader was in Tunesië gebleven, haar moeder stond er alleen voor en dat maakte het soms nog ingewikkelder. „Als Arabische, alleenstaande moeder is het geloof de fundering van de opvoeding en cultuur. Dus als ik vroeg waarom ik voor twaalf uur thuis moest zijn, dan was het argument: omdat islamitische vrouwen dan niet op straat zijn, Abir. Maar als mijn weerwoord dan was: maar ik ben dat niet, dan werd het gesprek heel moeilijk. Maar goed, ik ben uit huis, ik heb een vriend, het is allemaal goed tussen ons hoor. Ze is supertrots op mij.”

Hartaanval

Moeilijke kwesties zijn er soms nog. „She looked at me the way I have not seen before/ and I cannot help it, but of that I want more”, zingt ze in ‘Something’. En: „They make it so fucking hard to love you at all/ I thought I knew myself, well I guess I’m very wrong”. Waar dat nou precies over gaat? „Volgens mij gaat het precies over waar je denkt dat het over gaat. Het is gewoon een liedje over …” Ze zoekt haar woorden, begint af en toe opnieuw. „Ik wil het graag goed verwoorden, ik wil dus niemand een hartaanval bezorgen, snap je? Uiteindelijk gaat het gewoon over het gevoel dat iemand, wie dan ook, je kan geven. Iemand van wie je het nooit had verwacht. Zo van holy shit, ik wist niet dat dit kon.” Ze grapt: „Je gaat niets expliciets over mij persoonlijk opschrijven toch? Ik weet je te vinden, Peter!” Haar lach rolt door het café. „Er zijn gewoon dingen die mijn familie en ik van elkaar kunnen tolereren, en daar stellen we ons naar elkaar toe voor open”, zegt ze er even later over. „En er zijn dingen waarmee we elkaar gewoon niet gaan lastigvallen. Ik respecteer de normen en waarden waarmee iemand is opgegroeid.”

Concert van Hiqpy tijdens Noorderslag. Abir Hamam: „Ik verwachtte tien man of zo. Maar het stond daar bómvol.”

Spijt van dat nummer heeft ze niet. „Misschien dat ik als ik het nú zou schrijven, iets voorzichtiger zou zijn. Maar ik vind het ook een van de beste nummers die ik de afgelopen drie jaar heb geschreven. Het vangt zo goed hoe ik me voelde in die periode en het gebeurt niet zo vaak dat je dat zo mooi vangt, en dat het dan ook zo wordt ondersteund door de muziek, dat dezelfde emoties vertelt als de tekst. Ik zou het nooit willen terugnemen.”

Er komt meer muziek, belooft ze. In augustus gaat Hiqpy de studio in om de eerste helft van hun debuutplaat op te nemen, en de rest volgt dan snel. „We hebben nu een uur aan materiaal dat we live spelen, en ons ideaal is dat we er nog een uur bij schrijven. We spelen nu ook nog een cover van Rihanna, ‘Shut up and Drive’, en een cover moeten spelen, zegt meestal wel genoeg over je repertoire, toch?” Ze lacht. „Dat is wel de keerzijde van dat het zo snel gaat: we spelen best veel liedjes die we er eigenlijk wel uit zouden willen hebben. Die zijn goed hoor, maar we groeien zo snel en dan wil je verder.”

Hiqpy speelt: 9/6 Best Kept Secret, Hilvarenbeek; 13/7 Dijkpop, Andijk; 14/7 Hongerige Wolf, Groningen; 24/8 Loose Ends, Utrecht; 30/8 Into the Great Wide Open, Vlieland. Meer: greenhousetalent.com/

Lotte Geeven nam de hartslag van Oekraïense militairen op : ‘In de armen van zijn moeder, roffelde zijn hart in een hoog tempo’

admin
November 25, 2024
0

Aan het front in Oekraïne loopt de 48-jarige priester Sergiy rond om een luisterend oor te bieden aan Oekraïense militairen. Hij straalt kalmte uit, maar diep van binnen gaat zijn hart tekeer. Dit weet Lotte Geeven (44), want ze heeft zijn hartslag opgenomen.

Geeven maakt multimediakunst. Ze werkte eerder als emergency evacuator in conflictgebieden. In 2022, het eerste jaar van de Russisch-Oekraïense oorlog, was ze in die hoedanigheid in Oekraïne en reisde er drie weken lang met een Oekraïense vertaler langs de frontlinie. Naast haar werk als hulpverlener nam Geeven aan het front de hartslagen op van 150 Oekraïense militairen, door een stethoscoop-microfoon op hun borst te houden. Van de hartslagen en veldopnames maakte de Oekraïense elektronische artiest Koloah een muziekstuk.

Geeven en de vertaler begonnen hun bijna duizend kilometer omspannende tocht in een dorp in de zuidelijke regio Cherson. Vanaf daar reisden ze verder in de richting van de oostelijke regio Charkiv. Aan het front ontmoette Geeven militairen met allerlei soorten achtergronden. „Er was een masseur bij, een boer, botanicus, bodybuilder, meubelmaker, monnik, blockchain developer, slotenmaker”, zegt Geeven. „Ze waren allemaal tot de tanden toe bewapend en strak ingesnoerd in een scherfvest.”

Stethoscoop-microfoon

De 19-jarige Nikolai, een icoonschilder, stond op het punt om in zijn vers gestreken uniform afscheid te nemen van zijn moeder. „In de armen van zijn moeder roffelde zijn hart in een hoog tempo”, zegt Geeven. Zijn hartslag was te horen via een ingebouwde microfoon in de stethoscoop. De microfoon heeft ze samen met technici in Amsterdam ontwikkeld.

Het raakt Geeven dat mensen snel moe worden van oorlogsbeelden. Ze merkt dat doordat mensen zich afvragen waarom er „überhaupt” nog gefilmd wordt aan de frontlinie, omdat volgens hen alle beelden er hetzelfde uitzien. „Met de audio-opnamen van de hartslagen hoop ik de weerslag van de oorlog op de mens op een intieme manier toch weer dichtbij het publiek te brengen.”

Geeven ontwikkelde in 2013 met hulp van wetenschappers al eens een microfoon om te luisteren naar hoe het diepste gat van de aarde klinkt. „Het leek doodstil, maar aangesloten op een grote speaker klonk het als ver verwijderd onweer.” Ook deed ze in 2020 en 2021 forensisch audio-onderzoek naar hoe vogels protestleuzen overnemen. „Het bleek dat spotvogels de kreten van menigten overnemen in hun zang.” Volgens Geeven zeggen de geluiden die zij opneemt iets over de staat van de wereld.

Het muziekstuk genaamd TILO (lichaam in het Oekraïens) en de rauwe opnames van de harten zijn vastgelegd op één grammofoonplaat. De veldopnames en de hartslagen zijn door artiest Koloah gemengd met elektronische muziek in een hoog tempo. Geeven: „Volgens Koloah is het aantal bpm (beats per minute) in de elektronische muziek momenteel wereldwijd ontzettend hoog en laat de razendsnelle muziek op de dansvloer horen hoe slecht het met de wereld gaat.”

Lichaamsdelen verzamelen

Tijdens hun reis sliepen Geeven en de vertaler bij vrienden van vrienden of in verwoeste hotels. Of ze zich onveilig voelden? „Ik weet hoe ik moet handelen in gevaarlijke situaties, omdat ik daarin ben getraind.” Zo was ze online betrokken bij de evacuaties tijdens de val van de Afghaanse hoofdstad Kabul. Zowel Geeven als de militairen waren gewend geraakt aan gevaar.

Onderweg ontmoette ze de 38-jarige Daniel, een Oekraïense presentator en acteur, die „doodsbang” is geworden voor stilte. „Hij kan alleen in slaap vallen met het geluid van oorlogsfilms op zijn koptelefoon.” Later kwam ze Irina tegen, een sluipschutter die haar lange blonde haren had afgeknipt en nu kort stekelig haar heeft. „Ze kon haar haren niet wassen omdat er op haar dienstplek amper water is.” Door het „eenzame beroep” als sluipschutter, leidt ze aan een klinische depressie, vertelde Irina aan Geeven. Van beide militairen heeft ze de hartslagen opgenomen.

Hoe verder Geeven reisde, hoe meer stress ze via de stethoscoop-microfoon beluisterde in de lichamen van de militairen. Een van hen vertelde haar dat hij op al zijn lichaamsdelen met een waterdichte stift zijn naam heeft geschreven, „voor het geval hij zou overlijden, dan zouden de restanten van zijn lichaam gemakkelijker geïdentificeerd kunnen worden”.

Tegen het einde van haar tocht kwam Geeven een jonge Zuid-Koreaanse monnik tegen. Hij had een gitaar van een overleden militair bij zich. De gitaar was van een Spaanse jongeman genaamd Angel, die net als de monnik uit het Oekraïense vreemdelingenlegioen kwam. „De gitaar moet ik naar de moeder van Angel brengen”, zei de monnik tegen Geeven. Ook zijn hart is te „voelen” via de opnames. Vanaf begin volgend jaar komt de muziekplaat in het War Museum in de Oekraïense hoofdstad Kyiv te staan.

De preview van TILO is op 29 november bij West in Den Haag te zien en te horen. Info: westdenhaag.nl

De weelde van drie iconische kunstenaars die in 1504 elkaar de hand konden schudden

admin
November 25, 2024
0

De Britse koning Charles III bezit een wereldvermaarde kunstcollectie, die gedeeltelijk voortkomt uit de verzameling van zijn 17de-eeuwse voorganger en naamgenoot Charles II (1630-1685). In die tijd kende Engeland, anders dan bijvoorbeeld de Nederlandse Republiek of Italië, geen bijzonder grote traditie van lokale kunstproductie. Dus moesten ze het doen met kunstenaars van het Europese vasteland die ze bewonderden. De Royal Collection bulkt zelfs van bladen door Italiaanse renaissancekunstenaars van topkwaliteit. De King’s Gallery in Buckingham Palace toont nu een selectie van zo’n 150 tekeningen van kunstenaars als Fra Angelico, Leonardo da Vinci, Correggio en Carracci.

Raphael, **De Drie Gratiën**, ca.1517–18. (te zien in King’s Gallery)

Giovanni Bellini, Het hoofd van een oude man, c. 1460–7. (te zien in King’s Gallery) en Bernardino Campi, De Maagd en het Kind, ca. 1570–80. (te zien in King’s Gallery)

Foto’s Royal Collection Trust

De expositie – met secties als ‘figuren’, ‘koppen’, ‘studies voor paleisdecoraties’ – laat zien dat tekeningen in de 15de en 16de eeuw meestal niet bedoeld waren als zelfstandige kunstwerken. Vaak zijn figuren, motieven of composities getekend ter voorbereiding van een schilderij of fresco. Illustratief is een studie in rood krijt waarin de befaamde schilder Rafael de figurenrijke compositie van een groot tapijtontwerp voor de bijbelscène van de Sleuteloverdracht van Christus aan de apostel Petrus (ca 1514) uitprobeert in de vorm van een groep mannen die poseren in hun alledaagse kleren.

Bij de ‘studies naar de natuur’ zijn schetsen van landschappen, paarden en poezen, maar ook een opvallende houtskooltekening toegeschreven aan de Venetiaan Titiaan, met een natuurgetrouwe weergave van de exotische struisvogel (ca. 1550). Het lichtblauwe blad is voorzien van een raster dat erop duidt dat het motief bedoeld was om te worden overgezet naar een schilderij, maar dat werk is niet meer bekend.

De presentatie van werk van de ene briljante tekenaar na de andere, geeft daarmee een overvol maar ook adembenemend fraai overzicht van renaissance-tekeningen en hun functies, uit artistieke centra vooral in de noordelijke helft van het huidige Italië. De nadruk die daar destijds werd gelegd op het belang van het maken van tekeningen in het artistieke proces, en de grote aandacht die kunstenaars er daarom ook aan besteedden, verklaren de uitzonderlijke kwaliteit van de tekeningenproductie die deze expositie weerspiegelt.

Verbeten expressie

Van meer studieuze aard is een tweede tentoonstelling in Londen, in de Royal Academy, over Italiaanse renaissance-kunst, met 45 bruiklenen uit collecties in het Verenigd Koninkrijk en elders in Europa. Hier geen overdonderend aantal kunstenaars en tekeningen, maar juist een relatief klein aantal goedgekozen werken, uit een tijdsspanne van slechts enkele jaren, en gemaakt door drie iconische kunstenaars. In 1504 konden ze elkaar in Florence de hand schudden: Leonardo da Vinci (1452-1519) en Michelangelo (1475-1564), beiden uit de omgeving afkomstig, hadden elders gewerkt en waren in de eerste jaren van de 16de eeuw kortstondig terug in Florence. De jonge Rafael (1483-1520) uit Urbino, verbleef in dat jaar in de stad om te leren van de werken van de buitengewone kunstenaars van die tijd.

Foto Royal Academy of Arts, Londen. / Prudence Cuming

Leonardo da Vinci, De Maagd en het Kind met Sint Anna en de jonge Johannes de Doper (‘The Burlington House Cartoon’), ca. 1506-08. Houtskool met wit krijt op papier, gemonteerd op doek, 141,5 x 104,6 cm, te zien in Royal Academy) en Toegeschreven aan Pietro Faccini, Het hoofd van een jongeling, ca.1590.

Foto’s The National Gallery, Foto Royal Collection Trust

Op even ingenieuze als instructieve wijze toont de expositie de artistieke verhoudingen tussen de drie kunstenaars. Zo maakte Rafael schetsen naar een cirkelvormig, tachtig centimeter hoog, marmer-reliëf door Michelangelo, bijgenaamd ‘Taddei tondo’ naar opdrachtgever Taddeo Taddei (1504-1507). Het stelt de Maagd Maria voor met half liggend in haar armen het Christuskind. Hij lijkt weg te duiken voor een vleugelklapperend vogeltje (een distelvink, symbool van Christus’ latere lijdensweg) in de handen van de jonge Johannes de Doper. Rafaels tekening staat in de expositie op een sokkel precies halverwege de afstand tussen Michelangelo’s reliëf en een schilderij van Maria met kind (‘Bridgewater Madonna’, 1507), waarin Rafael een vergelijkbare compositie heeft toegepast.

Raphael, **De Maagd Maria met het Kind en de jonge Johannes de Doper (‘De Esterhazy Madonna’)**, c. 1508. Tempera en olieverf op paneel, 28,5 x 21,5 centimeter, te zien in Royal Academy)

Even doordacht is de plaatsing, pal tegenover Michelangelo’s tondo, van een tweede uitzonderlijk bruikleen: Leonardo da Vinci’s enorme houtskooltekening van de bijna levensgrote Maria zittend op schoot bij haar moeder Anna. Ook hier heeft het Christuskind een liggende pose en ook nu staat Johannes ernaast. Mogelijk, zoals in deze expositie en de bijbehorende catalogus voor het eerst wordt geopperd, was deze tekening bedoeld als ontwerp voor een nooit voltooid altaarstuk voor de grote zaal van het Florentijnse stadsbestuur in het Palazzo della Signoria.

Voor diezelfde zaal maakten Michelangelo en Leonardo tussen 1503 en 1506 ontwerpen voor frescoschilderingen van veldslagen waarin de stadstaat Florence in het verleden verwikkeld was geweest. Ook deze projecten zijn nooit voltooid, maar in een reeks tekeningen laat zich in de expositie prachtig volgen hoe de kunstenaars op papier hun schilderingen voorbereidden: Leonardo in de Slag bij Anghiari met aandacht voor verbeten expressie in de hoofden van mensen en paarden, Michelangelo geconcentreerd op de anatomie van naakte mannen die zich klaarmaken voor de Slag bij Cascina. En in een pentekening (1505), losjes geïnspireerd op Michelangelo’s fresco-ontwerp, maar dan met een zodanig gedraaid perspectief op twee naakte mannen dat het lijkt alsof de tekenaar zelf deel is geworden van het groepje, openbaart zich het compositorische genie van Rafael.

Tentoonstelling Renaissancekunst uit Boijmans in Parijs

Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam bezit een van de belangrijkste verzamelingen van Italiaanse renaissancetekeningen in Nederland. Een selectie van 122 bladen uit die collectie wordt nu getoond in de Fondation Custodia in Parijs. Naast al vaker beschreven en geëxposeerde bladen uit de periode 1400-1600, van de hand van onder anderen Pisanello, Jacopo Tintoretto, Paolo Veronese, en een bijzondere groep tekeningen door Fra Bartolommeo, worden ook nieuwe vondsten en toeschrijvingen gepresenteerd. Zo is uit recent onderzoek, gefinancierd door de Getty Foundation, gebleken dat een Engel van de Annunciatie (ca. 1514) in rood krijt moet worden toegeschreven aan de Florentijnse schilder Jacopo Pontormo, en een indrukwekkende zwartkrijttekening van de Bijbelse Jozef van Arimathea met het lichaam van de gestorven Christus (1590-1610), aan Aurelio Lomi uit Pisa.

Naissance et Renaissance du dessin italien: Italiaanse renaissancetekeningen uit Museum Boijmans Van Beuningen. T/m 12/1. Fondation Custodia, Parijs. Info: fondationcustodia.fr.

Michelangelo Buonarroti, **Studies van mannelijke hoofden, helmen voor soldaten en gezichtskenmerken**, c.1504. (pen, bruine inkt, en zwart krijt op papier, 20,5 x 25,3 cm, te zien in Royal Academy).

Michelangelo Buonarroti, Mannelijk naakt, c. 1505-06. (Zwart krijt op papier, 40,4 x 22,5 cm, te zien in Royal Academy) en Raphael, naar Michelangelo Buonarroti, David, c. 1505-08. (pen en bruine inkt op papier, 39,6 x 21,9 centimeter, te zien in Royal Academy).

Foto’s Teylers Museum, Haarlem en British Museum

Expres niet zoals Charles Dickens het bedoelde, maar wel vrolijk en lekker suikerzoet

admin
November 24, 2024
0

Zul je net zien: Kerst staat voor de deur – een afschuwelijke feestdag voor afschuwelijke mensen – en dan klieft je domme zusje ook nog eens haar hoofd in tweeën op de rand van haar badkuip. Het overkomt Carola (Nandi van Beurden), eigenaar van Carola’s Christmas Shop, voorheen Carels Christmas Shop. Rechtstreeks naar de hemel kan zusje Christel (Suzan Seegers) niet: ze moet zich eerst nog een laatste keer tegen Carola aan bemoeien.

Op Kerstavond meldt Christels spook zich daarom bij haar grote zus in huis om daar te verkondigen dat Carola bezocht zal worden door drie geesten. Die ervaring zal haar ervan moeten overtuigen haar leven te beteren. Daar zal wel een hoop overtuigingskracht voor nodig zijn, want Carola lijkt niet meteen onder de indruk van Christels spookverschijning. Al zal ze haar zusje (tevens haar werknemer) wel missen in de winkel. Carola: „Niemand maakt zo’n goede cappuccino als jij.”

In kerstmusical A XXXmas Carola is Carola een botte, gierige, ijskoude zakenvrouw met een hekel aan Kerst. Dat maakt haar de vrouwelijke tegenhanger van Ebenezer Scrooge, de hoofdpersoon van Charles Dickens’ A Christmas Carol, het verhaal waar A XXXmas Carola op is geïnspireerd. Wel kreeg de musical de ondertitel Precies zoals Dickens het nooit bedoeld heeft mee, dus verwacht geen adaptatie die al te loyaal blijft aan het bronmateriaal.

Sterrencast

Wat je wél van A XXXmas Carola kunt verwachten is een vijfkoppige sterrencast (naast Van Beurden en Seegers zijn ook Jeremy Baker, Thomas Cammaert en Luuk Haaze van de partij) die uitblinkt in vrolijke, meerstemmige nummers, waaronder veel bewerkingen van bekende kerstliedjes. Zowel de nummers als de grapjes volgen elkaar in rap tempo op in het script van Allard Blom. In de eerste scènes is het wel even wennen aan de dik aangezette humor, met een hoofdpersoon die veel weg heeft van een snauwerige Disneyfilm-slechterik. Carola lijkt zelfs te zijn vormgegeven als Cruella de Vil, geheel in het zwart-wit, terwijl de overige personages zich hullen in rood-groene sjaals en truien.

Naarmate Carola’s voorgeschiedenis wordt onthuld, wordt het personage minder eendimensionaal. Dat wil niet zeggen dat A XXXmas Carola een bijzonder gelaagd geheel is – qua plot en sentimentaliteitsgehalte komt het verhaal vrij dicht in de buurt van de Hallmark-films die deze maanden iedere avond op ‘Christmas Channel’ RTL8 te zien zijn. Al Carola’s herinneringen, trauma’s en dromen draaien om mannen. Maar op vrijwel alle andere vlakken dan het plot is de musical origineel en creatief; van de bij vlagen harde humor tot de catchy liedteksten. Ook naar de muziek van Sam Verhoeven kun je blijven luisteren. Vooral de kerstrevue, een jaarlijkse traditie van Carola’s vader, zit zo goed in elkaar dat het jammer is dat hij maar een paar minuten duurt. Het decor – dat bestaat uit huisjes op kniehoogte die regelmatig van plaats wisselen of eventjes in de lucht zweven – zorgt intussen voor een sprookjesachtige sfeer.

Het maakt dat je je gewillig overgeeft aan het suikerzoete einde waar A XXXmas Carola onvermijdelijk op afstevent. Zo’n suikerzoet einde is ook best lekker. Af en toe. Met Kerst, bijvoorbeeld.