Als boeienkoning Harry Houdini nog geboren had moeten worden, was Arnhem een mooie plek voor hem geweest om het licht te zien. Daar moet voetbalclub Vitesse de komende weken een gigantische bestuurlijke en financiële knoop ontwarren die zijn voorbestaan bedreigt. Zeker is dat de club gedegradeerd is naar de Keuken Kampioen Divisie, onzeker is of de club daar ook daadwerkelijk in zal uitkomen. Maar de afgelopen week zijn er een paar belangrijke stappen gezet voor het lijfsbehoud.
Het gelijkspel (2-2) tegen Ajax afgelopen zondag – ook een club met een teleurstellend seizoen achter de rug – leverde nog een punt op, waarmee Vitesse met een totaal van zes punten stijf onderaan eindigt, met bijbehorend: degradatie. Dat was onvermijdelijk toen de club afgelopen april een historische straf opgelegd had gekregen van de licentiecommissie van de KNVB: achttien punten in mindering. De forse sanctie was het gevolg van een optelsom van overtredingen.
Die beslissing van de licentiecommissie van de KNVB had – behalve degradatie – ook tot gevolg dat de bestuur van Vitesse uiteindelijk inzag dat het verlies van de proflicentie en een faillissement van de club geen onaannemelijk scenario was. Tot die tijd werd er door toenmalig algemeen directeur Peter Rovers vooral strijd gevoerd met de licentiecommissie.
Lees ook
In beeld: Leven met Vitesse
Vitesse had de Amerikaanse zakenman Coley Parry in september 2022 gepresenteerd als nieuwe eigenaar van de club en bleef daar stug aan vasthouden. Ook toen er eind vorig jaar signalen kwamen dat deze overname niet goedgekeurd zou worden. In februari dit jaar zette de licentiecommissie definitief een streep door de overname, omdat de onbekende investeringsclub Common Group van Parry niet kon aantonen of hij genoeg geld had, waar dat vandaan moest komen en welke investeerders erachter zaten.
Verweven met Abramovitsj
Op 1 april trad de nieuwe algemeen directeur Edwin Reijntjes aan. Hij sloeg een andere toon aan, gaf direct toe dat Vitesse zo goed als failliet was, maar probeerde een voor een de problemen op te lossen. Cruciale stap was om de alle banden met de Russische eigenaar Valeriy Oyf te verbreken.
Problematisch is zijn financiële verwevenheid met de Russische oligarch Roman Abramovitsj, die op de Europese sanctielijsten staat. Onlangs beschreef NRC met onder meer de Britse krant The Guardian hoe alle miljoenen die Oyf in Vitesse heeft gestoken in feite afkomstig waren van Abramovitsj, zoals ook zijn twee voorgangers leunden op de portemonnee van deze steenrijke Rus.
De aandelen van Vitesse dreigden hierdoor onder sanctiewetgeving te vallen. Daardoor zouden ze bevroren worden. Dat zou een verkoop aan een nieuwe eigenaar lastig maken.
Maar die problematische Russische band van Vitesse is afgelopen week eindelijk doorgeknipt. In drie stappen heeft Vitesse een flinke stap gezet naar een levensvatbare toekomst. Dat begon afgelopen donderdag met de benoeming van twee onafhankelijke commissarissen door de Ondernemingskamer in Amsterdam. Dit eiste de licentiecommissie: nieuwe bestuurders zonder enige band met Oyf. Een dag later gaf de licentiecommissie toestemming voor de overdracht van de aandelen van het bedrijf van Oyf aan de stichting Vitesse Voor Altijd, waarvan onder meer voormalig Ajax-voorzitter John Jaakke lid is. En weer een dag later werd de aandelenoverdracht afgerond. Vanuit de stichting die de aandelen nu beheert, kunnen ze worden verkocht aan een toekomstige nieuwe eigenaar.
Nu kan de club uit Arnhem beginnen om de relatie met huisbank ING en accountant BDO te herstellen. ING trok vanwege de Russische banden van Vitesse de bankrekening in en BDO weigerde de jaarrekening van de club goed te keuren, terwijl een bankrekening en goedgekeurde jaarrekening vereisten voor de proflicentie zijn. In de Ondernemingskamer zijn, vertelt interim-directeur Reijntjes, met deze partijen inmiddels „constructieve gesprekken” gevoerd.
Om de inspanningen van Vitesse te belonen, heeft de licentiecommissie de club een week respijt gegeven. Eind deze week wordt er besloten of de in 1892 opgerichte club zijn proflicentie behoudt.
Maar ook met dat eventuele behoud, dreigt nog steeds een faillissement van de Arnhemse club. Want het voortbestaan van de club draait uiteindelijk om geld, zoals alles in de voetballerij.
In de hoop eigenaar van Vitesse te worden, stak de Amerikaan Coley Parry reeds miljoenen in de club. Die beloofde hij om te zetten in eigen vermogen mocht hij eenmaal eigenaar worden. Maar er kleeft uiteraard ook een keerzijde aan, er stond een fiks rentepercentage van 10 procent tegenover; mocht hij onverhoopt geen eigenaar worden, dan houdt hij er tenminste nog geld aan over. Die schuld aan Parry is inmiddels opgelopen tot 14,3 miljoen euro.
Via een zogeheten WHOA-procedure – waarbij de rechter een akkoord tussen een bedrijf en schuldeisers voor alle betrokken partijen bindend verklaart – bij de rechtbank kan Vitesse een deel van de schuldenlast laten wegstrepen, in de hoop een faillissement te voorkomen. Maar een nieuwe eigenaar zal dan alsnog met een flinke zak geld aan moeten komen. Interim-directeur Reijntjes verwacht dat er minimaal 20 miljoen euro nodig is. En de nieuwe eigenaar zal vervolgens hard moet ingrijpen in de club.
Mannen met geld
Vier weken heeft Vitesse nog om een nieuwe eigenaar te vinden en vervolgens een sluitende begroting voor volgend seizoen bij de KNVB in te leveren. En dus komen nu de mannen met geld weer om de hoek kijken. Zo loopt ondernemer Maasbert Schouten zich warm met een plan, waarbij de WHOA-procedure en een huurverlaging van het stadion Gelredome cruciaal zijn. Maar de eigenaar van het stadion, vastgoedondernemer Michael van de Kuit, heeft al laten weten dat hij weinig voelt voor een huurverlaging. Zelf heeft hij ook interesse de club over te nemen.
Interim-directeur Reijntjes zei afgelopen weekend tegen de NOS dat de beste optie is om „de club en het stadion in één hand” te krijgen. „Daar zijn we over in gesprek met de stadioneigenaar, regelmatig.” Maar na alle stappen die Vitesse de afgelopen week gezet heeft, is hij positief over de toekomst. „Het gaat lukken.”
