Het 3×3 basketbal is ongekend populair in Parijs, met het Nederlandse mannenteam als verrassende winnaar

Op de plek waar in 1793 koning Lodewijk XVI de eerste was die door een guillotine werd geëxecuteerd, klinkt in Parijs op maandagavond ‘Links Rechts’ van Snollebollekes door de speakers. De reden dat het lied klinkt, is dat Nederland op het Place de la Concorde zojuist met gemak de halve finale van het olympische 3×3 basketbaltoernooi met geamk heeft gewonnen van Litouwen (20-9), nadat het eerder voor een stunt had gezorgd door als tweede te eindigen in de groepsronde. Onder meer de Verenigde Staten, het land waar basketbal als het ware is uitgevonden, moest het veld ruimen dankzij soepel en overtuigend spel van Worthy de Jong (36 jaar), Arvin Slagter (38), Dimeo van der Horst (33) en Jan Driessen (27). De Jong was bij de openingsceremonie op de Seine de vlaggendrager voor Nederland, samen met handbalster Lois Abbingh.

De populariteit van 3×3 basketbal is, sinds het bij de vorige Spelen voor het eerst officieel op het olympische programma stond, enorm toegenomen, vertelt Andreas Zaglis tijdens een persconferentie. De Griek is secretaris-generaal van de internationale basketbalfederatie Fiba. „Het park is alle dagen uitverkocht, de aandacht ervoor op sociale media is verdubbeld en duizenden mensen doen elke dag mee met de activiteiten die we hier organiseren om zelf 3×3 zelf te ervaren.”

Opvallend vindt Zaglis dat Letland, winnaar van het goud in Tokio, nu met 21-14 van de Fransen verliest in de halve finale. „3×3 basketbal was een kleine sport in Frankrijk en nu heeft het land een team in de finale. In veel landen zie je de interesse voor 3×3 basketbal toenemen. Ik ben ervan overtuigd dat het succes op de volgende Spelen alleen maar zal toenemen”, zegt hij tot slot van de bijeenkomst.

Grootste urban teamsport

3×3 basketbal, een variant van het reguliere basketbal dat met vijf tegen vijf wordt gespeeld, ontstond op de pleintjes in de Verenigde Staten en is uitgegroeid tot de grootste urban teamsport ter wereld. In Nederland zet de Nederlandse basketbalbond NB sinds 2009 in op de ontwikkeling ervan en organiseert het onder meer een Nederlands kampioenschap.

De sfeer tijdens de finale was soms grimmig.
Foto Pilar Olivares/Reuters

Parijs heeft voor deze Spelen vol ingezet op de zogeheten urban sports, waar 3×3 basketbal onder valt. Op het Place de la Concorde is een park opgebouwd rondom ‘straatsporten’. Behalve 3×3 basketbal zijn hier ook de BMX freestyle-wedstrijden, breaking en skateboarden te volgen op de tribunes. Onderweg zijn er wanden met graffiti en tussen de wedstrijden door vermaken dj’s het publiek. En wanneer Nederland wint, klinken de Snollebollekes.

Tijdens de basketbalwedstrijden is de sfeer ook heel anders dan bij veel andere sporten. Er klinkt rapmuziek en er wordt live commentaar gegeven. In Amerikaans-Engels met een Frans accent klinkt het bij scores: ‘Bang’. Of als er een bal naast de basket valt, is het ‘shot is no gooood’. Soms doen ze het commentaar in een soort rijm: „That’s a rifle near the Eiffel”, of „the tower of power”. De twee commentatoren kiezen elk kant van een team en gaan ook met elkaar in discussie wie de beste is.

Frans vuur

Bij de finale tussen Nederland en Frankrijk is de sfeer wat grimmiger dan tijdens de rest van de avond. Het publiek is opgewarmd met Franse meezingers en het thuispubliek houdt mobieltjes omhoog om het Franse team ‘feu’ te geven. Als het Nederlandse team wordt voorgesteld, klinkt hard boe-geroep uit Franse kelen. Ook de commentatoren houden het niet helemaal objectief. „Pas op voor de Nederlanders!” klinkt het in meerdere malen. Als Frankrijk achter staat, roepen de commentatoren „Paris, Paris, Paris”. Soms wordt een papiertje met ‘Netherlands’ omhoog gehouden zodat het publiek hard ‘boe’ kan roepen, om dan snel het papiertje te verwisselen voor ‘France’. De Fransen zijn de hele Spelen al extreem chauvinistisch, maar deze maandagavond is het alsof de tegenstander vermorzeld moet worden. Van enig respect voor het Nederlandse spel is geen sprake.

Als de stand na tien minuten reguliere speeltijd gelijk is (16-16), wordt het allemaal nog emotioneler; de ploeg die in de verlenging als eerste twee punten scoort, wint.

Worthy de Jong – die alle wedstrijden al opvallend vaak scoorde en voor deze gelegenheid ‘Delfts blauwe’ tulpen in zijn haar heeft geverfd – beslist de finale met een tweepunter. Het goud is voor Nederland.

Het Nederlandse team viert de olympische titel.
Foto Pilar Olivares/Reuters

Vertrouwen in De Jong

Na afloop vertelt Arvin Slagter dat ze er vertrouwen in hadden dat De Jong dit kon. „Natuurlijk keken we naar een moment dat we de bal naar hem konden gooien. Als iemand dat schot kon maken, dan was Worthy dat. We zaten allemaal goed in de wedstrijd, maar hij heeft de kracht dat op dat moment te kunnen.”

De Jong zelf was er minder overtuigd van geweest: „Ik wist niks, gooide en liet het over aan de goden. Nee hoor, maar ik zag de basket en een mogelijkheid om te schieten en hij ging erin.”

De mannen hopen dat 3×3 basketbal in Nederland nu populairder zal worden. Voor mensen die het team niet gevolgd hebben, komt deze medaille als een verrassing en nu komt de sport beter op de kaart.

Ondertussen is het stil geworden, de Nederlandse spelers pakken uitgeput het golfkarretje om nog naar een laatste persconferentie te gaan waar ook weer dat laatste schot van De Jong het onderwerp zal zijn. De Eiffeltoren straalt nog wat lichten de lucht in en de Snollebollekes die de Nederlanders het park uit hebben begeleid, zijn tot zwijgen gebracht.


Lees ook

Ster uit de Bijlmer met litteken

Worthy de Jong speelt bij ZZ Leiden. „Ik denk niet dat een voetballer het probleem heeft dat hij na het seizoen denkt: shit, ik moet een uitkering aanvragen.”