Grote zorgen over conditie schoolgebouwen: gemeenten en schoolbesturen trekken aan de bel

Schoolhuisvesting Nog langer uitstel van renovaties aan schoolgebouwen kan ‘dramatische’ gevolgen hebben. Daarvoor waarschuwen de raden voor het primair en voortgezet onderwijs.

Het plafond van een wiskundelokaal van het Odulphuslyceum in Tilburg stortte eerder in. Foto Rob Engelaar/ANP
Het plafond van een wiskundelokaal van het Odulphuslyceum in Tilburg stortte eerder in.

Foto Rob Engelaar/ANP

In een open brief aan demissionair Onderwijsminister Mariëlle Paul wordt de noodklok geluid door de scholenkoepels PO-raad en VO-raad, en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

Veel scholen lopen achter bij noodzakelijke renovaties omdat daar niet genoeg geld voor beschikbaar is, stellen de organisaties. Dat gaat onder meer ten koste van de luchtkwaliteit in de schoolgebouwen en daarmee de omstandigheden voor de leerlingen, zegt Stan Termeer, woordvoerder van de VO-raad. „De belangrijkste zorg is dat dit effect heeft op het leerklimaat.”

Leerprestaties achteruit

De waarschuwingen van de raden en gemeenten hebben betrekking op schoolgebouwen die tot 72 jaar oud zijn. Dat terwijl het gemiddelde schoolgebouw een levensduur van zo’n 30 tot 40 jaar heeft, benadrukt Termeer. „Scholen van 72 jaar oud zitten nog zo in elkaar dat ze gemaakt zijn voor grote klassen waarin leerlingen in lange rijen achter elkaar zitten.” De VO-raad vreest dat het achterstallig onderhoud eraan bijdraagt dat leerprestaties achteruit gaan en het ziekteverzuim in het onderwijs oploopt.

Een andere zorg omtrent het achterstallige onderhoud van schoolgebouwen, concentreert zich rond het MuWi-bouwsysteem. Bij deze bouwmethode werden vloeren en plafonds opgebouwd met betonnen balken die zijn vastgezet met betonnen vulelementen. De MuWi-methode werd tussen 1951 en 1973 veel gebruikt in de Nederlandse bouw. Volgens de scholenkoepels en gemeenten is deze methode bij de bouw van een behoorlijk aantal schoolgebouwen toegepast.

Brokstuk

Een recent voorval dat voor de VNG, PO-raad en VO-raad de urgentie van renovaties onderstreept, is het naar beneden storten van een plafonddeel in een schoolgebouw in Rotterdam-Zuid. Begin mei viel in een school voor het speciaal basisonderwijs een brok beton uit het plafond naar beneden. Het betonblok eindigde op een schooltafel, één leerling en een docent maakten dit van dichtbij mee. Zij bleven ongedeerd.

De scholenraden en gemeenten vrezen dat een voorval als dat in Rotterdam vaker zou kunnen voorkomen. Ook hekelen de partijen het gebrek aan aandacht en geld voor vernieuwingen. Een punt dat de scholenkoepels de afgelopen jaren meermaals hebben geprobeerd op de agenda van het kabinet te zetten. Zo ook de VNG: „Dit is wel degelijk een probleem dat al heel lang speelt”, verklaart VNG-woordvoerder Cees den Bakker. Volgens hem is er al zo’n twintig jaar structureel te weinig geld voor onderhoud en renovatie van scholen.

Enige oplossing

„Het is tijd dat de aandacht van het volgende kabinet gaat naar de enige oplossing die echt uitkomst biedt”, stellen VNG en de onderwijskoepels. Zij doen een dringend beroep op het demissionaire kabinet om jaarlijks minstens 1,2 miljard euro te reserveren voor renovaties en vernieuwingen. In totaal verwachten de gemeenten en scholenkoepels tot 2050 minstens 30 miljard euro nodig te hebben.


Lees ook: Britse scholen gesloten vanwege afbrokkelend cement

In het Verenigd Koninkrijk zijn eind vorige week 104 scholen gesloten. Dit vanwege brokkelcement dat leidt tot instortingsgevaar. Het gaat om zogeheten RAAC-beton in de daken en muren, dat in rap tempo afbrokkelt. Of er in het geval van de MuWi-bouwmethode ook gebruik werd gemaakt van deze betonsoort kan geen van de partijen nog zeggen. De PO-raad gaat op dit moment na of dit het geval is.