Groenland duwt terug tegen hoog, niet-welkom Amerikaans bezoek

Usha Vance keek er nog zo naar uit. In een video die de echtgenote van de Amerikaanse vicepresident JD Vance maandag op haar Instagram-account plaatste, onthulde ze later die week naar Groenland af te reizen. De second lady was „in het bijzonder uitgelaten” dat ze het eiland mocht bezoeken „tijdens jullie jaarlijkse nationale hondenslederace, waarvan we trots zijn dat we die als sponsor steunen”. Met haar drie kinderen had ze „er al veel over gelezen”.

Usha Vance, vrouw van de Amerikaanse vicepresident JD Vance, tijdens de Republikeinse conventie in Milwaukee in juli.
Foto Patrick T. Fallon / AFP

Hoewel ze met haar bezoek „de lange geschiedenis van wederzijds respect en samenwerking tussen onze naties” zegt te willen vieren, zal Usha Vance de racende husky’s moeten missen. De Groenlanders lieten deze week duidelijk merken dat het hoge bezoek niet welkom is, nu de Amerikaanse president Donald Trump blijft zeggen dat hij hun land wil inlijven bij de Verenigde Staten.

De Groenlandse premier Múte Egede sprak van „agressieve druk” en een „regelrechte provocatie” door de Amerikanen. Denemarken, waar het autonome eiland staatskundig onder valt, stelde dat we deze „onacceptabele druk zullen weerstaan”. Er werden al betogingen gehouden tegen het aanstaande bezoek door Groenlanders met trumpistisch-rode MAGA-petjes met de tekst ‘Make America Go Away’ en protestenborden met de aloude anti-Amerikaanse leuze ‘Yankees go home!’.

Bezoek aan eigen basis

De protesten dwongen het Witte Huis om het reisprogramma van Usha Vance terug te schalen. Dinsdag werd bekendgemaakt dat ze alleen nog de Amerikaanse ruimtebasis Pituffik (voorheen luchtmachtbasis Thule) zal aandoen in het noordwesten van het eiland. Ook een bezoek aan de Groenlandse Sociëteit werd geschrapt.


Lees ook

De noordelijkste Amerikaanse basis in Groenland is al sinds de Koude Oorlog van strategisch belang

Het Thule Tracking Station, waar contact met satellieten onderhouden wordt, op de noordelijkste Amerikaanse basis, in Groenland.

Hoewel de Deense buitenlandminister Lars Løkke Rasmussen de afschaling van het programma verwelkomde als „duidelijke de-escalatie”, werd het gewicht van de Amerikaanse regeringsdelegatie tegelijkertijd verzwaard. Usha Vance wordt deze vrijdag niet meer vergezeld door de Nationale Veiligheidsadviseur Mike Waltz – spil in het deze week uitgebroken Signalgate-schandaal – maar door haar eigen man.

JD Vance stelde in een video die hij dinsdagmiddag op sociale media plaatste dat „er zo veel opwinding was rond het bezoek van Usha aan Groenland, dat ik besloten heb dat ik haar niet alle pret voor zichzelf laat houden”. Volgens de vicepresident zijn het juist „andere landen die Groenland bedreigen, die hebben gedreigd om zijn territoria en zeewegen te gebruiken om de VS te bedreigen, Canada te bedreigen en natuurlijk ook de bevolking van Groenland te bedreigen. Dus we gaan uitzoeken hoe de zaken er voor staan daar.”

Betogers demonstreren op 15 maart bij het Amerikaanse consulaat in het Groenlandse Nuuk, onder meer met de leuze ‘We zijn niet te koop!’
Foto Christian Klindt Soelbeck / Ritzau Scanpix via Reuters

Ook na de ophef van deze week en ondanks Trumps miljardenbezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking wordt de sledehondenrace dit jaar nog voor een aanzienlijk deel betaald door Washington. Het ministerie van Buitenlandse Zaken trekt enkele tienduizenden dollars uit, bevestigden Amerikaanse diplomaten desgevraagd aan radiozender NPR. De organisatoren van de race kunnen de vliegkosten van het vervoer van de honden, sledes en coureurs declareren bij het Amerikaanse consulaat in Nuuk.