‘Wij zijn hier uitstekend in staat sport en politiek te scheiden”, vertelt Ungaaq Abelsen. Het geprek vindt plaats in de kantine van de Groenlandse voetbalbond KAK, waar hij werkt als algemeen secretaris. Het Groenlandse voetbal staat momenteel in de belangstelling , zoals alles in het land momenteel op wereldwijde belangstelling kan rekenen sinds de Amerikaanse president zijn oog op Groenland heeft laten vallen, omdat de voetbalbond zich wil aansluiten bij CONCACAF, de voetbalfederatie voor Noord-Amerika, Midden-Amerika, de Caraïben en enkele Zuid-Amerikaanse landen. Die internationale bond staat er welwillend tegenover.
Wanneer het lukt aan te sluiten, kan Groenland meespelen in de voorrondes van de wereldkampioenschappen, en – zoals aanvoerder van het nationale team Patrick Fredriksen hoopt – ooit meedoen aan het WK voetbal zelf. Nu is Groenland nergens bij aangesloten en zijn ze afhankelijk van vriendschappelijke interlands. Op 4 april beginnen de eerste gesprekken over een eventuele toetreding.
„Voor nu staat er alleen een eerste gesprek gepland, maar er is nog niets toegezegd en beloofd. Het gaat ook echt alleen om eerste stapjes in de hoop dat we ooit lid kunnen worden”, sust Abelsen alle hooggespannen verwachtingen. Of de Amerikanen het gesprek ook als neutraal zouden zien, durft hij niet te voorspellen. Niemand durfde dat aan. Aanvankelijk waren de eerste gesprekken gepland op 27 februari in Miami, Florida, maar er werd besloten ze te verplaatsen naar Londen, op „neutraler” terrein, zoals The New York Times schreef.
Politiek randje
In Groenland zelf, maar ook daarbuiten leidde de locatiekeuze voor Miami namelijk tot de vraag of een gesprek tussen CONCACAF en Groenland puur over de sport zou gaan of dat er ook een politiek randje aan zat, zou dit plaatsvinden in de ‘thuisstaat’ van Trump en zijn landgoed Mar-a-Lago.
Zelfs de nationale kampioenschappen sledehondwedstrijden (Avannaata Qimussersui) van 29 maart kregen immers vanuit de VS al een politieke betekenis, toen bekend werd dat de vrouw en zoon van vice-president JD Vance die zouden gaan bezoeken om de cultuur van het land beter te leren kennen.
Een bezoek dat door de Groenlandse premier Múte Bourup Egede in lokale kranten werd getypeerd als „een daad van agressie” en dus ook beperkt bleef tot een bezoekje aan de Amerikaanse militaire basis daar.
Lees ook
Groenland duwt terug tegen hoog, niet-welkom Amerikaans bezoek
„De uitlatingen van Trump leidden zowel KAK als CONCACAF af”, aldus de Amerikaanse tv-zender ESPN. En dus werd het 4 april in Londen. Dat het bezoek van Usha Vance niet goed verliep, bleek al uit het verkorte programma. Niet haar zoon ging mee, maar haar man en op het programma stond alleen een bezoek aan ruimtevaartbasis Pituffik, de hondenslederaces waren van het programma gehaald. Ook een bezoek aan de Groenlandse Sociëteit werd geschrapt.
Eerder zocht Groenland aansluiting bij de Europese voetbalbond UEFA, maar dat ging niet door omdat het land niet onafhankelijk is, als onderdeel van het Deens koninkrijk. Dat is echter niet het voornaamste argument. De Faeröer-eilanden, die ook deel uitmaken van het Deense koninkrijk, zijn dat namelijk wel. Die eilanden waren al lid vóór 2007, het jaar dat de regel van een onafhankelijke natie inging.
Het grootste probleem is ook puur praktisch: Groenland heeft geen overdekt voetbalstadion, en er was tot 2024 nog geen internationaal vliegveld in de hoofdstad Nuuk, wat het land überhaupt moeilijk bereikbaar maakte.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/04/01114656/data129727928-04c9f5.jpg)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/04/01114657/data129727940-705dff.jpg)
Duel in de Groenlandse competitie tussen de teams van G-44 (blauw) and IT-79 (roze) in het stadion in Sisimiut. De competitie wordt in één week in toernooivorm gespeeld.
Foto’s Kieran Dodds/Panos Pictures
Voetbalstadions
Mocht Groenland zich kunnen aansluiten bij CONCACAF, dan wordt het het 42ste lid. Het zou een opsteker zijn voor Groenland, waar voetbal de populairste sport is en waar 10 procent van de bevolking lid is van een van de veertig aan KAK verbonden voetbalclubs.
„Ik denk niet dat we één professionele speler hebben, ook niet in Denemarken”, peinst Ungaaq Abelsen. Wie naar buiten kijkt, begrijpt waarom. Het kantoor van de voetbalbond ligt aan de rand van Nuuk. Even verderop ligt het kunstgrasveld van het grootste voetbalstadion in de Groenlandse hoofdstad verborgen onder een dikke laag sneeuw. Het stadion is anders dan de meeste andere in Europa; want in plaats van zitplekken op tribunes kijken toeschouwers vanaf een heuvel of staan ze langs het veld, de capaciteit is tot nu toe beperkt. Het grootste stadion, dat in 1931 werd gebouwd, biedt nu ruimte aan 2.000 toeschouwers.
Voetballen doen ze in Groenland dan ook maar enkele maanden buiten – op kunstgras. In januari wijst niets erop dat er een stadion is. Niet alleen het voetbalveld is onzichtbaar, ook de speeltuin ernaast is bedolven onder een dikke sneeuwlaag. De gebouwen in de buurt van het veld zijn gesloten, op één na, maar dat blijkt toe te behoren aan een kleine kerk waar ze niets met het voetbal te maken hebben.
Abelsen: „Wie in Groenland aan voetbal doet, is een groot deel van het jaar aangewezen op zaalvoetbal of handbal omdat er nergens overdekte stadions zijn.” Er zijn in het hele land nu twintig velden die aan de officiële afmetingen voldoen, en waar de wedstrijden buiten voorzichtig vanaf april beginnen.
We hebben geen wegen, dus om de competitie tussen clubs in verschillende steden te laten plaatsvinden moeten we er of per boot heen, of het vliegtuig pakken
De nationale competitie van zes topclubs wordt sinds 1971 door KAK georganiseerd en wordt ’s zomers in juli of augustus binnen één week afgewerkt. De recordkampioen met dertien titels is B-67, een van de vier voetbalclubs uit Nuuk. Zo ook afgelopen seizoen. „Het is het enige land waar je kan voetballen met walvissen en ijsbergen op de achtergrond”, schreef CNN in 2017. Dat was het eerste jaar dat overal op kunstgras werd gespeeld, daarvoor vond de ontknoping van de voetbalcompetitie plaats op gravelvelden. Van die hardheid is het nu ontdaan, maar de omgeving is nog steeds uitzonderlijk: de Facebooksite van KAK toont dat de competitie nog steeds wordt gespeeld op kunstgras met drijvende ijsbergen in zee op de achtergrond.
„Eén week is inderdaad kort, maar dat kan niet anders”, legt Abelsen uit. „We hebben geen wegen, dus om de competitie tussen clubs in verschillende steden te laten plaatsvinden moeten we er of per boot heen, of het vliegtuig pakken. Reizen is hier niet goedkoop, en als je daarbij optelt dat de clubs kleine budgetten hebben en grotendeels afhankelijk zijn van vrijwilligers, dan houd je het zo efficiënt mogelijk. Clubs krijgen wel wat sponsoring, maar daarmee kan je echt niet meerdere weken door het land reizen.” Dus worden in die ene week play-offs, de halve finales en finale gespeeld. „Ja, dat is zwaar, daarom proberen we ook altijd een rustdag midden in de week te doen.”
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/04/01144847/web-0104SPO_groenland4.jpg)
Er is al vaker gekeken hoe dit probleem valt op te lossen, en voetbalbond KAK heeft plannen om de structuur van de toernooien om te gooien. „We denken aan divisiewedstrijden voor zuid, west, oost en noord en dat ze hun officiële wedstrijden in vaste gebieden houden, waarna dan vier topclubs elkaar treffen voor een nationaal kampioenschap.” De ‘week van de waarheid’ zou ieder ‘seizoen’ in een andere speelstad worden gehouden, waarbij wel wordt gekeken in welke regio de meeste clubs zitten die meedoen aan die wedstrijden.
Mocht Groenland zich kunnen aansluiten bij CONCACAF, waardoor het ook internationale wedstrijden gaat spelen, ligt het accent straks op goede speelvelden en stadions in het zuiden van het land. „Het is dan natuurlijk niet handig wedstrijden in het noorden van Groenland te spelen vanwege de langere afstand voor andere landen”, legt Abelsen uit.
Voetbalstadion of luchthaven?
Voordat het zover is zal de Groenlandse competitie eerst professioneler moeten worden. „We moeten niet alleen overdekte stadions hebben zodat we het hele jaar kunnen spelen, maar ook echte zitplaatsen. Onze regering heeft gekeken of ze geld konden besteden aan overdekte stadions, maar op een gegeven moest er een keuze gemaakt worden: gaat het geld naar een vliegveld in Nuuk of naar stadions?”
Abelsen begrijpt wel dat ze voor het vliegveld hebben gekozen. „Er komen eerst nog meer internationale vliegvelden, maar ik hoop dat er daarna een nationaal overdekt stadion op het programma zal staan.”
Wat de consequenties zijn van toetreding tot CONCACAF, is nog niet te voorspellen, stelt Abelsen. „Gezien onze nauwe banden met Denemarken kan je nu geselecteerd worden voor het Deense elftal. Het kan zijn dat we na toetreding als onafhankelijke voetbalnatie worden gezien. Ik weet het niet zeker, maar ik zou denken dat je dan als speler van Groenland gewoon voor Groenland uitkomt.”
