Fris maar suikerzoet: de transformatie van TikTokker Addison Rae tot dé popster van dit moment

Een gewonde agarhoutboom wordt onder begeleiding van een radioloog een CT-scanner ingeschoven. De steriele, witte ziekenhuisruimte waarin de scan plaatsvindt, vormt een scherp contrast met de organische aanwezigheid van de boomstam. Het beeld, in de film Scent from Heaven, toont de ontmoeting tussen natuur en medische technologie.

Multimediakunstenaar Hiên Hoàng (34) toont als onderdeel van haar overzichtstentoonstelling Garden of Entanglement in fotografiemuseum FOAM in Amsterdam een serie over de agarhoutboom, een zeldzame boomsoort uit Zuidoost-Azië die een geurige hars aanmaakt als de boom gewond of geïnfecteerd raakt. De geur wordt naar het Westen geëxporteerd in luxeproducten zoals parfums. In de littekens van het hout leest Hoàng de sporen van menselijk ingrijpen, ze zijn voor haar een metafoor voor de koloniale wonden die de natuur en cultuur in Zuidoost-Azië tekenen. Via fotografie, beeldhouwkunst, performance, video en technologie onderzoekt ze hoe migratie, cultuurverspreiding en de relatie tussen mens en natuur in elkaar grijpen.

Zoom in

De Vietnamese Hoàng brengt in de overzichtstentoonstelling drie afzonderlijke projecten samen. Ze won in 2024 de prestigieuze Paul Huf Award, een internationale fotografieprijs van FOAM die jaarlijks wordt toegekend aan veelbelovend fotografietalent. De prijs bestaat uit een solo-tentoonstelling en een geldbedrag van 20.000 euro.

Interdisciplinaire kunst

In ‘Garden of Entanglement’ (2024), het project waarnaar de tentoonstelling is vernoemd, onderzoekt de kunstenaar de verwevenheid tussen het leven van planten en menselijke aanwezigheid. De tentoonstellingsruimte is gevuld met uiteenlopende kunstvormen: er staat een sculptuur in de vorm van een rots, met kleurige abstracte schilderingen. Aan het plafond hangen lakens met getallen en aan de wand hangen foto’s en illustraties van bomen. In een volgende zaal wordt de bezoeker uitgenodigd plaats te nemen op grote zitzakken, met op het plafond een video waarin moderne dans en beelden van bomen in elkaar overvloeien. Toch blijft de samenhang tussen de werken in het eerste project vaag en vereist de variatie aan werken creatieve verbeelding van de toeschouwer.

Zoom in

In de installaties van ‘Scent from Heaven’ (2023) wordt zichtbaar dat Hoàng nauw samenwerkt met wetenschappers om haar thematiek te verdiepen. Centraal staat de omgang met het geurige agarhout. Hoàng werkt met CT-scans en EEG-technologie om de fysieke sporen in het hout en haar eigen zintuiglijke reactie op de geur in beeld te brengen. Op een van de foto’s draagt ze sensoren op haar hoofd terwijl ze de rook van brandend agarhout inademt: een directe koppeling tussen lichaam, technologie en emoties. Het project bevat ook foto’s van werkplaatsen in Vietnam waar het hout wordt bewerkt en toont de spirituele betekenis die de bomen hebben voor lokale gemeenschappen.

Overleden tante

Van de bomen gaat de tentoonstelling over naar het levensverhaal van Hoàngs overleden tante, als onderdeel van de serie ‘Across the Ocean’ (2021). Hoàng reflecteert op het moeizame integratieproces van haar tante als Vietnamese contractarbeider in de voormalige DDR. Hierin verbindt ze deze ervaring aan bredere vragen over migratie, identiteit en stereotypering. Oude familiebeelden wisselen zich af met zelfgemaakte foto’s van ‘kenmerkende’ Aziatische producten, zoals rijstvellen en een keramieken vaas.

Zoom in

Door voedsel als terugkerend symbool te gebruiken, legt Hoàng bloot hoe westerse culturen Aziatische identiteiten vaak reduceren tot exotische clichés. Dat doet ze bijvoorbeeld ook met 3D-sculpturen van gebogen, vierkante plexiglas platen met daarop een tong die wordt vastgehouden door eetstokjes, een rauwe zalmfilet waarin twee menselijke ogen zijn verwerkt en een video waarin rijstvellen op een lichaam worden geplakt. Het zijn speelse, absurdistische beelden die laten zien hoe alledaagse producten zoals eten drager worden van culturele beeldvorming en misvorming. Hoàng stelt hiermee niet alleen de blik van de ander ter discussie – maar ook de dunne grens tussen culturele uitwisseling, en culturele stereotypering en reducering.

Delen

Mail de redactie

Ze rolt dwars door een berg poedersuiker in een klinische witte ruimte. Het poeder plakt aan haar blote schouder, en ze likt het vakkundig op. Als een beteuterd clowntje dat terugkomt van een hevige suikerdip, zingt ze: ‘I don’t need your drugs / I’d rather get, rather get high fashion’. De video bij Addison Rae’s nummer ‘High Fashion’ is een bizarre, maar verslavende wereld.

En dat slaat aan. Haar dansbare, escapistische debuutalbum Addison, geproduceerd door Luka Kloser en Elvira Anderfjärd, kon binnen één dag al rekenen op 13,4 miljoen streams op Spotify. Het is een onderdompeling in Rae’s muzikale belevingswereld waarop ze allerlei inspiratiebronnen bezingt, van Lana tot Gaga, van Marilyn Monroe tot Madonna. Rae kenmerkt zich door haar zachte, hoge stem – ze fluistert bijna, maar haar teksten zijn allerminst ingetogen, zoals in datzelfde ‘High Fashion’: ‘You know I’m not an easy fuck/ but when it comes to shoes I’ll be a slut’.

De 24-jarige Amerikaanse zangeres en actrice groeide op in Lafayette,in de staat Louisiana, en was gek op dansen. Als ze zes jaar is, sluit ze zich aan bij een dansschool waar ze ook aan wedstrijden meedoet. Thuis absorbeert ze de muzieksmaak van haar ouders, die veel Justin Timberlake en Britney Spears draaien.

Liefde voor dans

Rae’s wens om muziek te maken komt voort uit haar liefde voor dans: „Dans trok me altijd naar muziek toe. Mijn moeder forceerde niets, het kwam allemaal heel natuurlijk”, vertelt ze in een The New York Times Popcast. In dans en muziek kan ze ontsnappen aan haar chaotische thuisleven. Haar ouders hebben een knipperlichtrelatie: ze scheiden als ze nog jong is, hertrouwen in 2017 maar gaan later toch weer uit elkaar. Over die relatie zegt ze tegen The New York Times: „Compromissen sluiten lijkt vaak te gaan over toegeven aan wat je denkt dat je partner wil, zonder daarover te communiceren, met als resultaat dat niemand krijgt wat die wil.”

Zoom in

Voordat Rae haar debuutalbum uitbracht, ging haar carrière door allerlei fases. In 2019 begon ze met het plaatsen van korte dansfilmpjes op TikTok en vergaarde ze binnen een jaar meer dan een miljoen volgers. Ze verhuisde naar Los Angeles en deed met weinig succes een haal naar een acteercarrière. Ze bracht haar eerste single ‘Obsessed’ uit – die werd matig ontvangen. De dynamiek van TikTok met de offline wereld blijkt ingewikkeld, want hoewel Rae op het platform ongekend populair was – ze heeft er nu 88 miljoen volgers – namen mensen haar buiten de app niet serieus als artiest.

Het kantelpunt

Met hulp van Charli XCX keert het tij voor Rae in 2023. Niet alleen werken ze samen op Rae’s EP AR, een jaar later schuift Rae aan als feature op de ‘Von Dutch remix’ van Charli XCX. De samenwerking gaf Rae het zelfvertrouwen om haar single ‘Diet Pepsi’ uit te brengen – een succes, ze haalt hitlijsten in meerdere landen.

Rae maakt in totaal vijf muziekvideo’s. „Ik zie het als een compliment als mensen zich er raar of ongemakkelijk comfortabel bij voelen. Het is de beste manier om iemand te provoceren, door iemand zich zo te laten voelen dat ze zich er eigenlijk voor schamen”, vertelt ze bij Apple Music aan Zane Lowe.

In het verleden plaatste Rae zoveel video’s per dag op TikTok dat ze zichzelf als verwaarloosbaar zag. Continu blijven plaatsen, ook al gaat het ten koste van kwaliteit, vergroot je zichtbaarheid. Maar wat het ene moment trending is, is zo weer passé. Nu neemt ze zichzelf heel serieus: „Ik weet dat deze liedjes het waard zijn, ik weet dat deze video’s het waard zijn”, zegt ze bij Apple Music. „Ze hebben tijd nodig om binnen te komen. Maar nu ik mezelf op waarde schat, weet ik dat er tijd over heen mag gaan voordat mensen het begrijpen.”

Delen

Mail de redactie