Fotograaf Rob Hornstra toont hoe de mens nu is

Rob Hornstra bedrijft het tegenovergestelde van naaktfotografie. Ontwaar je op zijn foto’s al bloot, dan blijkt dat bijzaak. Ja, de deelnemers aan de stripteasewedstrijd in Jekaterinenburg, Rusland, zitten er blootjes bij, maar de rest van hun portret is minstens zo onthullend. Achter de coulissen, naast een verhuisdoos, zitten ze te wachten met een verveelde blik in de ogen.

De aangeklede, ingeklede mens, daarom draait het in Hornstra’s overzichtswerk Ordinary people dat Fotomuseum Den Haag tentoonstelt. Want kleren maken de mens, de omgeving maakt de mens, levensfases maken de mens. Hornstra (48) zal en moet ze vastleggen.

Jonge mensen maken het hem makkelijk. Die hebben een „enorme behoefte”, zegt hij, „zich visueel te uiten”. Het jongetje in Den Helder draagt een pet van het zeekadetkorps, de skeelers van het meisje in Ingoesjetië hebben roze wieltjes en gespen. En de skaterjongens in Reydarfjördur, IJsland, met hun gympen en wijde spijkerbroeken, hangen niet zomaar ergens rond, nee, ze hangen rond waar geen ander leeftijdscohort dat ooit zal doen. Bij een dieselpomp van de Esso. Dus die pomp hoort in hun portret.

Jekaterinenburg (Rusland), 2008
Foto Rob Hornstra
Kantisjevo (Ingoesjetië, Russische deelrepubliek), 2012
Foto Rob Hornstra
Angarsk (Rusland), 2007
Foto Rob Hornstra

Dertigers tot en met vijftigers noemt Hornstra visueel „saaier”. Spijkerbroek, bloesje, jurk: hun dracht is uitgedokterd. Alleen op hun werk is eer te behalen. Want het is werkvolk, arbeid bepaalt hun zijn. Een kapster in blauwe tuniek in Dudley, Engeland, de burgemeester van Dendermonde strak in zijn pak op een praktische stoel, ingeklemd tussen een schoolbord en een verwarmingselement.

De waarheid schuilt in details, ook de ongemakkelijke waarheid, dus de meneer in het abattoir van Saint-Jean-Pied-de-Port mag op de foto ná het doorklieven van de strot van het varken en vóór hij zich heeft afgespoeld. De vingers van zijn rechterhand zijn rood, er rust een lemmet in. Zijn schort is een kunstwerk op zich.

Den Helder, 2021
Foto Rob Hornstra


Rhenen, 2006
Foto Rob Hornstra
Saint-Jean-Pied-de-Port, 2022
Foto Rob Hornstra

En de oude mens heeft eindelijk tijd. Die recreëert. Of laat een watergolf zetten, zoals mevrouw Van Leijden, op haar dooie gemak in haar woonkamer in Rhenen, koffiekopje op een schoteltje bij de hand.

Het bekijken van zijn foto’s moet niet alleen nú lonen, zegt Hornstra, maar ook over pakweg een eeuw. Zodat de mens van straks kan zien hoe het was, toen mens te zijn – niet ongeveer, maar heel precies.

Dudley (Engeland), 2023
Foto Rob Hornstra


Angarsk (Rusland), 2008
Foto Rob Hornstra
Tsjeljabinsk (Rusland), 2003
Foto Rob Hornstra
Nizjni Novgorod (Rusland), 2007
Foto Rob Hornstra
Reydarfjördur (IJsland), 2005
Foto Rob Hornstra




Leeslijst