FNV volgt CNV: vakbonden schorten acties vroegpensioen op

Is het een waarschuwing, of een opsteker? Personen die afslankmiddelen zoals Ozempic of Mounjaro gebruiken, moeten daarnaast goede voorbehoedsmiddelen gebruiken als ze niet zwanger willen raken, zo adviseerde de Britse toezichthouder voor geneesmiddelen MHRA op donderdag. Omdat afslankmedicijnen de vruchtbaarheid kunnen bevorderen, kan gebruik ervan leiden tot (ongeplande) zwangerschap.

De toezichthouder heeft veertig meldingen gekregen van personen die zwanger raakten terwijl ze afslankmiddelen gebruikten. Het is onduidelijk of het gaat om geplande of ongeplande zwangerschappen, en hoeveel van deze veertig personen voorbehoedsmiddelen gebruikten.

Babybump

Een jaar geleden schreef The Guardian al over een mogelijk verband tussen het gebruik van afslankmiddelen en zwangerschap, aan de hand van ervaringen van mensen die erover schreven op Reddit en in een Facebookgroep genaamd I got pregnant on Ozempic. Deskundigen zeiden destijds dat een toename van zwangerschappen nog niet aangetoond was, maar wel „plausibel”. Kunnen afslankmedicijnen daadwerkelijk een kleine babybump veroorzaken? Gegevens die op zo’n verband in de praktijk wijzen, ontbraken.

Nu zijn er voorzichtige signalen dat deze ‘bijwerking’ van de middelen voorkomt. Het merendeel van de meldingen die de MHRA binnenkreeg, ging over het middel Mounjaro met de actieve stof tirzepatide. Ook kwamen er acht meldingen binnen over de medicijnen Ozempic en Wegovy, allebei met de werkende stof semaglutide, en negen meldingen over Saxenda op basis van de stof liraglutide.

Ook in Nederland zijn enkele meldingen binnengekomen van zwangerschappen tijdens het gebruik van afslankmiddelen, die daardoor met elkaar in verband zijn gebracht. Dat meldde bijwerkingencentrum Lareb vrijdag aan RTL Nieuws. Het gaat om vier meldingen over middelen met de actieve stof semaglutide, zoals Ozempic. Bij drie van de vier meldingen zou er wel anticonceptie zijn gebruikt, bij de vierde is dat onduidelijk. Ook zijn er twee meldingen van zwangerschap bij het gebruik van diabetesmedicijnen. Op basis van deze cijfers is het voor Lareb te vroeg om een waarschuwing uit te sturen.

Verbeterde vruchtbaarheid

Hoe zouden deze middelen de kans op zwangerschap kunnen verhogen? Daarvoor bestaan verschillende ‘routes’, heeft de Britse MHRA toegelicht. De gezondheidsdienst focust zich in het bijzonder op het middel Mounjaro, dat mogelijk een direct effect heeft op de werking van de anticonceptiepil. Die bijwerking stond al vermeld op de bijsluiter. MHRA adviseert Mounjaro-gebruikers dringend om een niet-oraal voorbehoedsmiddel te gebruiken, zoals een condoom of spiraal, om ongewenste zwangerschap te voorkomen.

Een tweede verklaring is het feit dat obesitas tot verminderde vruchtbaarheid leidt. Door medicijnen tegen obesitas te gebruiken zou logischerwijs ook de vruchtbaarheid weer toenemen. Zo kunnen ook middelen die geen direct effect hebben op anticonceptie, indirect alsnog de kans op zwangerschap verhogen.

Dat afslankmedicijnen op deze manier een gunstig effect kunnen hebben op vruchtbaarheid was al duidelijk, zegt Liesbeth van Rossum, internist-endocrinoloog en hoogleraar obesitas bij Erasmus MC. „Deze middelen worden voorgeschreven bij vrouwen die kampen met overgewicht en een kinderwens hebben en bijvoorbeeld in aanmerking willen komen voor een IVF-traject. Soms zien we vrouwen die alsnog via de natuurlijke manier zwanger raken, gewoonweg omdat ze zijn afgevallen en hun cyclus weer op gang komt.”

Wel waarschuwt ze – net als de Britse toezichthouder – dat het onbekend is wat de gevolgen zijn van afslankmedicijnen voor het ongeboren kind. Daarom moeten mensen twee maanden voor het begin van een IVF-procedure stoppen met het gebruik van afslankmedicijnen. Na die periode is het middel weer uit het lichaam verdwenen.

Joop Laven, reproductief endocrinoloog bij Erasmus MC, hoopt dat deze ‘pauzeperiode’ onnodig blijkt. „Het vervelende is dat door afslankmedicijnen niet alleen vetweefsel verdwijnt, maar ook bot- en spiermassa.” In de tussenperiode zonder medicijngebruik komt vetweefsel weer terug, maar de rest niet – onwenselijk voor tijdens de zwangerschap. Wellicht volgen binnenkort positieve resultaten uit een groot onderzoek van Erasmus MC, zegt Laven. „De gegevens die er wel zijn, zijn geruststellend. Er zijn veel gevallen beschreven waaruit blijkt dat kinderen geen afwijkingen krijgen.”

Met medewerking van Emma Vos.

<dmt-util-bar article="4896176" data-paywall-belowarticle headline="Toezichthouder in VK waarschuwt voor ongeplande zwangerschap door afslankmedicijnen. Hoe kan dat?” url=”https://www.nrc.nl/nieuws/2025/06/07/toezichthouder-in-vk-waarschuwt-voor-ongeplande-zwangerschap-door-afslankmedicijnen-hoe-kan-dat-a4896176″>


Delen

Mail de redactie