Favoriet Zweden, het als onderbroekenlol verpakte protestnummer van Kroatië: dit kun je verwachten van de Songfestival-finale

Posted on by admin

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Finale Eurovisie Songfestival Wat valt er te verwachten in de Songfestival-finale? Zweden is de gedoodverfde winnaar.

Repetitie van Let 3, de Kroatische inzending voor dit ESF.
Repetitie van Let 3, de Kroatische inzending voor dit ESF. Foto ADAM VAUGHAN/EPA

Dat het Eurovisie Songfestival een apolitiek event is dat politieke statements gewoonlijk verbiedt, is dit jaar opnieuw genegeerd. Meer nog dan vorig jaar. Ja, de European Broadcasting Union weigert in de finale een videoboodschap van president Zelensky uit te zenden. Maar hoe het festival in Liverpool tijdens deze editie Oekraïne, door de winst van vorig jaar eregast, in de uitzendingen smoort met Europese liefde is opvallend. In de introductiefilmpjes van de kandidaten zien we de mooiste natuurbeelden van het land (zonder enig spoor van oorlogsgeweld!), de Britse presentatrices dragen jurken in de kleuren van de vlag, er zijn veel Oekraïense gastoptredens, schoolkinderen, het kan niet op. Net als vorig jaar is Rusland niet welkom op het Europese liedjesfestijn.

Ook de tamelijk unieke, in satire verpakte protestsong van Let 3 uit Kroatië is zonder morren toegestaan. Het nummer ‘Mama ŠČ!’ – met malle pakjes, kinderachtige pasjes, gezichten vol make-up en metershoge visuals – lijkt eerst een grap. Letterlijk: onderbroekenlol. Maar het is een aanklacht, een anti-oorlogsnummer dat dictators als Poetin bespot met een kinderlijke tekst waarin ‘de kleine psychopaat’ zijn mama roept en T-shirts de gedeporteerde kinderen uit Oekraïne symboliseren.

Winnen is niet de intentie. „Oorlogen kennen geen winnaars, bij Eurovisie bestaan geen verliezers”, aldus zanger Zoran van de in 1987 opgerichte vijfkoppige rockband Let 3. Het gaat om bewustwording. Sowieso staan rockers niet bekend om hun subtiele optredens. Ze zijn eerder provocatief en laten een tegengeluid horen. In campy, soms tamelijk obscene videootjes spelen ze na hoe de band sterft voor een vuurpeloton, wijdbeens in jurken en tanga’s, of onaangekondigd naakt in tv-shows.

Wat gaan we zaterdagavond verder zien in de Songfestival-finale? Zoals gewoonlijk een overvol, bontgekleurd programma, barstens vol smaakversterkers. Alles wat een liedje eigen maakt, wordt visueel opgeblazen en nog krachtiger aangezet met hysterische outfits, in meestal fraaie staging (let op de Belgen!) of rustig drie muziekstijlen in de drie Eurovisie-minuutjes.

De kleine, verstilde popballade delft dit jaar het onderspit – op Italië en het Dotan-achtige nummer van Zwitserland na. Het is met name dancepop wat de klok slaat . Trendje 1: de solodans halverwege (Israël, Armenië, Polen). Trendje 2: het liedje liggend beginnen (Zweden, Armenië, Servië).

Het onervaren Nederlandse duo Mia en Dion strandde dinsdagavond al in de halve finale. Over die wankele deelname valt bij AvroTros nog heel wat na te evalueren. Met het door de songwriter Wouter Hardy gecomponeerde liedje ‘Blinded’ voor zangeres Alika uit Estland is er nog een klein Nederlands haakje. Bij publieksfavoriet Finland doet een danser uit Den Bosch mee, en ook de gitarist in de Sloveense band Joker Out is half-Nederlands. Ook zal zanger Duncan Laurence deze finale weer optreden.

De finale telt vanavond 26 optredens. Dit zijn de uitschieters:

De gedoodverfde winnaar:
Loreen – Tattoo
Zweden

Groot is de invloed van de Zweedse muziekindustrie, met liedjes als videoclips. Gedoodverfde winnares is publiekslieveling Loreen die met kop, schouders en mega-nagels boven alles uitsteekt. Haar winnende ‘Euphoria’ (2012) leverde de blauwdruk op voor ‘Tattoo’: een aanzwellende dancepoptrack met hijgerige maar catchy vocalen over lang blijvende liefde.

Martin Meissner

De publieksopjutter die wenkbrauwen doet fronsen:
Käärijä – ChaChaCha
Finland

Rapper, zanger en songwriter Käärijä in groene Hulk-mouwen. Technodreunen en raps. Dit is in al zijn lompige opzwepen kansrijk met suggestieve dansjes waarmee een monotone werkweek van zich af moet worden geschud. Het refreintje nestelt zich als een parasiet in je oor: cha-cha-cha. Je bent gewaarschuwd.

Martin Meissner

De stunt:
La Zarra – Evidement
Frankrijk

Glamour op eenzame hoogte. De gewaagde act van de Canadese La Zarra maakt in haar meterslange jurk op een enorme verhoging indruk in een puntgave staging. De diva heeft stijl en een grote zangstem. Haar vertolking van ‘Évidemmment’ is, mits haar stem meewerkt, een van de betere acts van deze finale.

Phil Noble

De vurige tearjerker:
Alika – Bridges
Estland

De zelfverzekerde 20-jarige Alika Milova is dit jaar een van de beste kandidaten. In golfjes rolt het door de Nederlandse producer/songwriter Wouter Hardy geschreven liedje op de piano aan. Rustig bouwt ze haar nummer op richting climax.

Martin Meissner

De traditional:
Blanca Paloma – Eaea
Spanje

Wie van de Spaanse popster Rosaliá houdt, sluit dit optreden van Blanca Paloma ook onmiddellijk in de armen. Haar traditioneel Spaanse flamencozang wordt opgetild in meer modern, edgy aanpak op beats. Het is uiterst gecontroleerde passie, maar zeker ook hypnotiserend zijn haar bewegingen.

Martin Meissner

Het rockbeest:
Lord of the Lost – Blood & Glitter
Duitsland

Het blijft potsierlijk: playbackende gitaren. Maar het kan niemand ontgaan zijn dat er heel wat af valt te rocken dit songfestival, met jawel échte zang. In de spectaculaire Nine Inch Nails-nachtmerrie slacht Luke Black zijn demonen af in een videogame (Servië), er is mierzoete pastelrock (Slovenië) en van de heerlijk jaren tachtig glamrockclichés schiet je in de lach (Australië). Die laatste happyrockers van Voyager zijn een van de twee bonafide metalbands in de finale. Het Duitse Lord of The Lost is de pastiche rockact ‘from hell’ in rood lakleer, die met vuurballen smijt in genadeloze industriële slagermetal.

Martin Meissner

Een versie van dit artikel verscheen ook in de krant van 13 mei 2023.

Related Posts

Column | Storing Afsluitdijk

  • admin
  • November 25, 2024
  • 0

In plaats van een weekend weg stonden we uren stil voor de Afsluitdijk, waar door onderhoud een storing was opgetreden. Ik wist niet dat de Afsluitdijk kon storen. Eerst is er de woede, dan de berusting. In de auto’s om ons heen hadden ze het ook niet makkelijk. Er verschenen mannen in fluorescerende hesjes, ze wisten niets, niemand wist iets, we zouden hier uren kunnen staan, maar ook dagen. Op de nieuwszender Radio 1 werd pas na anderhalf uur aandacht besteed aan onze kleine tragedie. Er werd geadviseerd om te keren en om dan via Lelystad naar het Noorden te gaan. Om ons heen begonnen er te keren. Er werd op de ruiten geklopt om vooral nog niet te keren. We bleven staan waar we stonden.

We ondergingen de nederlaag.

Het kon niet, het mocht niet, we konden nergens meer iets aan doen.

De bestemming was een literaire avond in Dokkum, de organisatie daar was inmiddels in paniek. De kerk zat vol, het grootste deel van het entertainment stond vast. Ze adviseerden om het avontuur te omarmen en er alles aan te doen om toch te komen.

„Alie zegt: vooral blijven proberen om toch te komen”, zei ik tegen Eva. We moesten er allebei om lachen.

Om ons heen probeerden ze te keren, auto’s reden langzaam op elkaar in.

Wij stonden stil.

We aten een zak zoute drop.

We luisterden naar de radio.

We hoorden Vitesse met 0-6 verliezen van SC Cambuur.

We vertelden elkaar verhalen.

Mijn ouders zaten ooit een halve dag vast in een stoptrein bij Tilburg. De airconditioning was stuk, de wc verstopt. De temperatuur steeg dusdanig dat passagiers samen een deur forceerden. „We hebben toen samen moeten strijden tegen een conducteur”, zei mijn vader. Mijn moeder plaste naast de rails, daarna wandelden ze in een lange sliert naar het dichtstbijzijnde station.

Het was een heel avontuur, maar niemand had interesse in de navertelde versie.

Zo was het ook met deze file.

Toen we eenmaal waren omgekeerd en na een tocht van zes uur Dokkum bereikten, was iedereen blij dat we er toch waren. Dat de reis ernaartoe verschrikkelijk was hoorden ze er wel vaker. Als je de file uit bent, heeft hij nooit bestaan.

Een dag later, we waren bijgeslapen en hadden gewandeld en reden dat hele stuk weer terug, zwegen we tevreden. We hoorden fragmenten van de toespraak van Frans Timmermans op een PvdA-congres in Zwolle en op het nieuws kwam het bericht dat het de volgende dag ergens in Nederland 19 graden zou worden in november.

De regen geselde de voorruit, we zongen mee met Radio 2, ik vond in het zijvak van een deur een verloren gewaande bril.

Vanuit het niets vroeg ze: „Zullen we weer over de Afsluitdijk?”

Marcel van Roosmalen schrijft op maandag en donderdag een column.


Opinie | Ambtenaar

  • admin
  • November 25, 2024
  • 0

Ik ben op mijn werk door mijn knie gegaan. Een collega, op ziekenbezoek, vroeg hoe het gekomen was. Ik vertelde dat ik in de gang op weg naar het koffiezetapparaat in de pantry plotseling door mijn knie zakte en op geen enkele manier meer in beweging kon komen. Hij keek me aan en sprak quasi minzaam: „Je weet toch dat je als ambtenaar absoluut niet mag bewegen.”

Heman Beck

Lezers zijn de auteurs van deze rubriek. Een Ikje is een persoonlijke ervaring of anekdote in maximaal 120 woorden. Insturen via [email protected]


Column | Weg met de bedilzucht in het hoger onderwijs

  • admin
  • November 25, 2024
  • 0

Kijk door je oogharen en je ziet een klein land kleiner worden. De succesvolle sectoren uit het verleden worden in snel tempo verwijderd of uitgekleed: maakindustrie, doorvoer en handel, de landbouw – alles moet minder. Gooi die koeien, hoogovens en distributiecentra eruit en het zal goed komen. Misschien. Maar er bestaat geen welvaart, noch beschermde natuur, zonder economie.

Wat wordt dan het nieuwe Nederlandse verdienmodel? Hightech-industrie en -diensten, zo orakelen velen. Opnieuw: misschien. Het is zeker dat er geen toekomst is zonder goedgeschoolde, creatieve mensen. Goed om dit bij de behandeling van de begroting (lees: bezuinigingen) op Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in de Kamer in het achterhoofd te houden. De bewindslieden zwaaien namelijk al met de kaasschaven want ‘helaas, keuzes zijn nodig’. Tegen de bezuinigingen protesteren staf en studenten. Uiteraard. Maar ook bij hen, net als bij politici, ontbreekt een langetermijnvisie. Roepen dat er geld bij moet is even kortzichtig als zeggen dat het minder kan.

Ondertussen barst het Nederlandse hoger onderwijs wel uit zijn voegen. Delen zijn verworden tot een beroepsopleiding met vage vaardigheden. Groepswerkstukken of het afschaffen van cijfers (behalve zelfbeoordelingen) werken alleen in een strikt leerkader. Studenten met weinig focus en minder vaardigheden om zelfstandig te leren, de goede niet te na gesproken, zijn kwetsbaar in hun keuzes, wisselen vaak en geven op. Persoonlijke groei wordt verward met leren (vandaar dat actievoeren vaak een aantrekkelijk onderdeel vormt van het studentenleven). Het gebrek aan verdieping is het gevolg van overbelaste en onderbetaalde docenten en steeds algemenere vakken. Niet toevallig is de deeltijdhoogleraar in opmars.

Het onderliggende probleem is tweevoudig. Universiteiten worden gefinancierd op basis van het aantal studenten, en niet het belang van vakgebieden. Anders gezegd, de vraag vanuit de studenten drijft het systeem, niet die van de maatschappij. Dat leidt tot te veel studenten in sommige studies en te weinig studenten in de talen, exacte en ingenieursrichtingen. Daarnaast is de administratieve druk geëxplodeerd, zowel binnen de universiteiten als vanuit het ministerie. Verwacht niet van universiteitsbestuurders en raden van toezicht dat zij iets kunnen doen om de situatie te veranderen. Ze zitten collectief gevangen in een verdeel- en heersbewind waarin de overheid als kruidenier de centjes verdeelt, regeltjes maakt en controleert.

Een heel onderwijsstelsel veranderen kan natuurlijk niet in één keer. Maar er moet dringend ruimte komen voor minder bedilzucht en nieuwe benaderingen. Binnen universiteiten, die je niet allemaal over één kam kunt scheren, en daarbuiten. Selectie aan de poort, verregaande differentiatie en concentratie voor voldoende kritische massa. Het huidige stelsel oplappen moet begeleid worden door experimenten met volledig nieuwe instellingen met een beperkt aantal opleidingen en hoge private financiering (inclusief beurzen voor geselecteerde studenten).

Lees het bovenstaande niet als een pleidooi voor meer bèta’s. Deze regering heeft minder internationale ambities, maar Nederland zal altijd een open economie blijven met grote culturele invloeden van buitenaf. Het zal al zijn diplomatieke en soft power in moeten zetten om zijn economie en veiligheid te waarborgen binnen een mogelijk zwakkere EU. In een multipolaire wereld, meer gedomineerd door China en het mondiale zuiden dan door de VS, zijn academische reflectie en dus geesteswetenschappen en kunsten noodzakelijk om bruggen te bouwen.

Toekomstig hoger onderwijs vraagt om een plan dat beschermt tegen kwaliteitsverlies en irrelevantie, de weg wijzend naar een dynamisch leersysteem voor een economie die grote veranderingen zal kennen en waarin kunstmatige intelligentie en sociale media domineren. Daarvoor is niet alleen een visie op een toekomstig verdienmodel leidend, maar een visie op een evenwichtige open samenleving.

Louise O. Fresco is wetenschapper, bestuurder en schrijver (louiseofresco.com).