‘Er leeft bij Rabobank nog steeds nostalgie over de wielerploeg van destijds’

Voor Rabobank is wielrennen „een oude liefde”, zei topman Stefaan Decraene woensdag bij de presentatie van een opmerkelijke stap: na dertien jaar afwezigheid keert de bank terug in de Nederlandse wielersport, als co-sponsor van ’s lands grootste wielerformatie, Visma-Lease A Bike. Vijf vragen.

1Wat was de Rabobankploeg ook alweer?

Een generatie lang, van 1996 tot 2012, was Rabobank een synoniem voor wielrennen in Nederland. De oranje kleur van de bank sierde het shirt van de grootste wielerploeg van het land, met bekende renners als Michael Boogerd, Erik Dekker en Robert Gesink. De Rabo-opleidingsploeg speelde een sleutelrol in het Nederlandse wielrennen en bracht verschillende topcoureurs voort, zoals Steven Kruijswijk, Bauke Mollema en Wilco Kelderman. Later kwam er ook een vrouwenteam, met Marianne Vos als blikvanger. Met de Rus Denis Mentsjov als kopman won de Rabobankploeg in 2009 de Giro d’Italia.

2Waarom stopte de bank destijds als sponsor?

Toen de wielerwereld in het eerste decennium van deze eeuw wegzonk in dopingschandalen, raakte ook de Raboploeg in opspraak. In 2007 werd kopman Michael Rasmussen in gewonnen positie uit de Tour de France gehaald, nadat hij gelogen bleek te hebben over zijn whereabouts – een belangrijke pijler van dopingcontroles. Later zou Rasmussen bekennen dat hij epo, testosteron en cortisonen had gebruik. In 2012 onthulde NRC dat Raborenners Boogerd en Thomas Dekker verboden bloedtransfusies hadden ondergaan.

In oktober 2012, kort na de ontmaskering van zevenvoudig Tourwinnaar Lance Armstrong als grootschalig dopinggebruiker, was het genoeg voor Rabobank: de sponsoring van het wielerteam van de mannen werd per direct stopgezet. Volgens toenmalig financieel Rabo-topman Bert Bruggink was duidelijk geworden dat het wielrennen „verziekt” was. „Er is geen faire sport mogelijk.” De vrouwenwielerploeg Rabobank Liv kreeg per 2017 een andere naam.

Na vertrek van Rabobank als sponsor ging het team nog een seizoen sponsorloos verder onder de naam Blanco Pro Cycling. Daarna kwam het in handen van de huidige baas Richard Plugge, die nieuwe geldschieters vond en de ploeg uitbouwde tot een van de sterkste wielerformaties ter wereld. Eerst heette het team Lotto-Jumbo, later Jumbo-Visma, en sinds het wegvallen van Jumbo als sponsor vorig seizoen Visma-Lease A Bike.

3Op welke manier keert Rabobank terug in de wielersport?

Per 1 juli wordt de bank shirtsponsor Visma-Lease A Bike – het team dat voortkomt uit de oude Raboploeg. Vanaf de Tour de France zal de naam te zien zijn op de zijkant van het teamshirt. Ook gaat de bank helpen bij het promoten van wielrennen bij de jeugd, onder meer door de sponsoring van de zogeheten ‘dikkebandenraces’, die Visma organiseert voor kinderen tot 14 jaar. De terugkeer in de wielersport is onderdeel van een breder pakket aan sponsorovereenkomsten: ook met de Nederlandse hockeybond en de olympische sportkoepel NOC-NSF verlengt en verstevigt de bank haar samenwerking.

Volgens teambaas Richard Plugge is de terugkeer van Rabobank „een compliment voor de wielersport”, zo zei hij woensdag bij een presentatie op het Rabobank-hoofdkantoor in Utrecht. Hij stelde „bijna emotioneel” te zijn onder de hereniging met de oude sponsor. „Het voelt alsof we voor straf naar boven zijn gestuurd, maar nu weer in de armen worden gesloten door onze ouders.” Volgens Carlo van Kemenade, lid van de groepsdirectie van Rabobank, leefde er bij de bank „nog altijd nostalgie naar de wielerploeg van destijds.”

Eigenaar van de ploeg wordt Rabobank niet; dat blijft het Noorse softwarebedrijf Visma. De overeenkomst geldt in eerste instantie voor drieënhalf jaar, maar volgens Rabo-topman Stefaan Decraene keert de bank „voor de langere termijn” terug in de wielersport. „Dat betekent in principe voor onbepaalde tijd”, zo zei hij woensdagochtend.

4Is Rabobank er nu van overtuigd is dat de wielersport tegenwoordig ‘schoon’ genoeg is?

Rabo-ceo Decraene heeft er „alle vertrouwen in” dat dit zo is, zei hij op de persconferentie. „Wielrennen is vandaag de dag een van de meest gecontroleerde sporten ter wereld”. Decraene is „onder indruk van de stappen” die Visma-Lease A Bike de afgelopen jaren heeft gezet „op het gebied van integriteit.” Decraene: „Het is een van de meest vooruitstrevende ploegen op dit gebied.”

Decraene en Plugge bevestigden in Utrecht dat er contractuele afspraken gemaakt zijn over het beëindigen van de samenwerking indien er toch sprake blijkt van structureel dopinggebruik bij Visma. „Maar die zijn niet anders dan bij andere sponsoren.”

5Wat betekent de terugkeer van Rabobank voor het ‘Nederlandse’ karakter van de ploeg?

Het mannenteam van Visma-Lease A Bike is de afgelopen jaren steeds internationaler geworden. Hoewel de leiding volledig Nederlands is, komen de belangrijkste renners allemaal uit het buitenland: Matteo Jorgenson (VS), Wout van Aert (België) en tweevoudig Tourwinnaar Jonas Vingegaard (Denemarken). Er bestaan zorgen over de toestroom van nieuw Nederlands wielertalent. In het team waarmee Visma komende zomer voor de derde keer de Tour de France wil proberen te winnen, zit vooralsnog niet één Nederlandse renner – iets wat niet eerder voorkwam.

Met de financiële steun van Rabobank moet Visma „een kweekvijver van talenten” worden, zei Decraene bij de presentatie. Plugge: „Ik kijk uit naar een vol team Nederlanders in de Tour de France. Juist deze samenwerking is om daar verandering in aan te brengen.” Of de komst van Rabo een direct gevolg zal hebben voor het ‘Nederlandse’ karakter van de ploeg, wilde bestuursvoorzitter Decraene niet zeggen. „Ik ben een bankier, geen sportieve leider. Ik ga me niet laten verleiden tot uitspraken daarover.”

Delen

Mail de redactie

Sywert van Lienden is de grote afwezige in de documentairereeks Het Mondkapjesgoud maar hij heeft een waardige vervanger in zijn compagnon Camille van Gestel. Van Lienden is de man you love to hate. Niet alleen omdat hij zich tijdens de coronacrisis voordeed als weldoener die 40 miljoen gratis mondkapjes uitdeelde, en stiekem negen miljoen euro in zijn zak stak. Maar ook omdat hij sowieso overkomt als een naar, arrogant mannetje.

Compagnon Camille van Gestel daarentegen heeft een sympathieke rond hoofd, komt eerlijk en kwetsbaar over, blijft vriendelijk antwoorden op de kritische vragen, schiet vol op zijn tijd. Hij is een uitstekende verkoper van het verhaal van de beklaagden. En deels slaagt hij daar ook in. De documentaire is milder voor het mondkapjestrio dan de rechter.

Voor hun handel hadden de pandemieprofiteurs een stichting én een bedrijf opgericht. De stichting was het goede doel dat ze steeds naar voren schoven. Dat zorgde voor welwillendheid, gratis geld en gratis vrijwilligers. Daarachter zat het bedrijf waar stiekem de miljoenenwinst werd binnengehaald. Hiermee benadeelden zij hun eigen stichting en vrijwilligers, zo heeft de rechter bepaald die begin deze maand sommeerde dat Van Lienden en partners hun miljoenen aan de stichting moeten afstaan. Wat het trio niet deed, volgens betrokkenen, was de staat oplichten. In de documentaire zegt een topambtenaar dat hij wist dat hij een deal sloot met een bedrijf, een bv met winstoogmerk. Een andere topambtenaar zegt dat er helemaal geen schandaal is: de staat heeft mondkapjes gekocht van een bedrijf dat keurig leverde. Dat geeft te denken over de kansen van de strafzaak die nog loopt.

Het verhaal van het schimmige handeltje is op zich al heerlijk, maar interessanter is wat er achter lag, wat er bij de overheid gebeurde. Het verantwoordelijke consortium LCH was tegen de ongebruikelijke deal. Ze hadden al genoeg mondkapjes en ze zagen Van Lienden als een onbetrouwbare concurrent. Maar de deal moest en zou doorgaan. Daarin speelde Haagse politiek een rol: Van Lienden maakte gebruik van zijn CDA-netwerk en hij vuurde via Twitter de oppositie aan die in de Tweede Kamer om meer mondkapjes schreeuwde.

Ironische voice-over

De zeer geslaagde, onthullende documentaire van Dirk Mostert legt het ingewikkelde verhaal helder uit. Voor het raamwerk zorgt de ironische voice-over van acteur Jacob Derwig die er een cursus van maakt: hoe word ik miljonair tijdens een crisis. Mostert gaat wel erg ver mee met het verhaal van Camille van Gestel dat zij liever zaken deden via de stichting maar dat de staat alleen zaken wilde doen met een bedrijf. Uit de rechtszaak bleek dat ze bewust hun stichting als façade voor het bedrijf schoven.

Dirk Mostert beschikt naast veel getuigenissen van directbetrokkenen over een goudmijn aan vertrouwelijke correspondentie. Appjes, mails en opgenomen gesprekken zorgen voor de jeu. „Gillend rijk” was al een evergreen. Appjes als „10k verdiend, ouwe. Haha, paar uurtjes werk”, zijn ook niet te versmaden.

Jammer dat Mostert niet genoeg vertrouwde op die schat aan materiaal, en er nagespeelde scènes aan heeft toegevoegd. Daarmee ondergraaft hij de authenticiteit van zijn materiaal, die juist zo belangrijk is in zo’n lopende zaak. Dieptepunt is een „reconstructie” van een telefoongesprek tussen Van Lienden en NSC-leider Pieter Omtzigt. Met AI bootst hij hun stemmen na. Zoiets belangrijks fingeren is meer iets voor een dramaserie, of voor een kwaadwillende politicus.

Speciaal voor alle Van Lienden-haters heeft Mostert een extra, vijfde aflevering aan zijn reeks toegevoegd. Volgende week komt de meesteroplichter alsnog zelf voor de camera, om ongetwijfeld welbespraakt en bijna overtuigend zijn zaak te bepleiten. De openbare aanklager zal geboeid meekijken.

Delen

Mail de redactie

‘Had je het al gezien?” In de deurpost van zijn woning in Etten-Leur wijst Ruud van Nederkassel (37) naar de stickers geplakt op de buitenkant van twee caravans, geparkeerd aan de overzijde van de straat. „Aandacht gewenst”, staat erop in rode letters. En het verzoek van de gemeente om ze binnen een week „uit het openbaar gebied te verwijderen”.

„Zitten er sinds gisteren op”, zegt Van Nederkassel beteuterd.

De caravans, klassieke Bürstners uit de eighties, zijn gedoneerd aan de stichting waarvan hij samen met strafrechtadvocaat Peter Schouten oprichter is. Team Thomas, „de ANWB voor daklozen”, bedoeld om dak- en thuislozen in Breda en omgeving te helpen aan tijdelijke huisvesting – max drie maanden. Twee jaar geleden was Thomas de eerste en inmiddels heeft de stichting zo’n vijftien mensen geholpen die om allerlei redenen – zoals gebrek aan een postadres – niet terecht konden in de gemeentelijke opvang.

De eerste daklozen, vertelt Van Nederkassel, hielp de stichting met hotelovernachtingen. Daarna kreeg ze dankzij giften de beschikking over een camper en drie caravans.

Alleen, waar laat je die? Artikel 5.6 van de APV: het is verboden een recreatievoertuig langer dan drie dagen te plaatsen op openbaar terrein. En campings – Van Nederkassel heeft er twintig gevraagd – willen geen daklozen op hun veldjes.

Aanvankelijk stonden de caravans op het eigen terrein van een kringloopwinkel. In één verbleef een jong stel uit Sint Maarten dat Van Nederkassel had aangetroffen op het station. „Ze sliepen onderaan de trap.” Het stel was sinds twee jaar in Nederland en logeerde eerst bij een zus maar dat ging niet meer en toen belandden ze op straat. „Hij had alleen een bijbaantje als fietskoerier.”

Het stel was dolbij met de caravan, maar toen de eigenaar van de kringloopwinkel zijn parkeerplaatsen echt nodig had moesten ze verkassen. Drie weken konden ze terecht op andermans terrein en daarna toog Van Nederkassel ermee naar een veldje waar daklozen tot voor kort werden gedoogd. „Er waren nog de resten van een daklozenkamp te zien.”

Maar binnen vijf minuten stond het veld vol met boa’s. Niet hier, was de boodschap. Maar waar dan wél, vroeg Van Nederkassel. „Daar hadden ze geen antwoord op.” En hij zag de wanhoop in de ogen van het stel. „Dit gaat ’m dus ook niet worden…”

Wéér af- en aankoppelen en toen bracht Van Nederkassel ze naar een parkeerplaats bij station Prinsenbeek. Maar ’s middags kreeg hij een boa aan de lijn: het stel was op de bon geslingerd want overnachten in openbaar gebied is verboden. Sindsdien heeft Van Nederkassel geen contact meer met hen. En de caravans heeft-ie nu (leeg) voor z’n eigen huis gezet, waar ze dus óók weer weg moeten.

Zijn verhaal doet me denken aan de woningnood, maar ook aan al die overvolle caravanstallingen in ons land. Ik sprak daarover eens een voormalig rozenteler in Almere, die zich verbaasde over al die mensen die vele duizenden euro’s neertellen voor een slaapplek op wielen om die vervolgens 49 weken per jaar in zijn kas te laten staan.

Stel nou dat je al die caravans…

Freek Schravesande doet elke donderdag ergens vanuit Nederland verslag.

Delen

Mail de redactie