Levenslang. Het klonk woensdag drie keer in de zwaarbeveiligde rechtbank in Amsterdam-Osdorp. Levenslang voor Delano G., die Peter R. de Vries zou hebben doodgeschoten. Voor Kamil E., die als mede-uitvoerder de chauffeur zou zijn geweest. En voor Krystian M., die als een moordmakelaar het geheel zou hebben aangestuurd. Als het aan justitie ligt komen de drie mannen nooit meer vrij.
Want, betoogde de officier van justitie met nadruk, er moet een duidelijk en glashelder signaal worden afgegeven aan mensen die zich willen laten verleiden om iemand voor geld te vermoorden. Tegen zes andere verdachten werden straffen tot 21 jaar cel geëist.
De eisen werden uitgesproken op de vierde dag van de rechtszaak over de aanslag op misdaadverslaggever De Vries in juli 2021. De zaak is voor een deel een herhaling, justitie had in 2022 al levenslang geëist tegen de twee uitvoerders. Maar de zaak moest opnieuw, omdat er een nieuwe getuige opstond en een van de rechters naar het buitenland verhuisde. Er werden nog zeven verdachten aangehouden, die allerlei rollen zouden hebben vervuld.
Op alle zittingsdagen valt het contrast op tussen de houding van de aanwezige mannen en de gevolgen van de daad waarvan zij verdacht worden. De enorme impact van de moord op Peter R. de Vries op de samenleving valt lastig te rijmen met het gedrag van meerdere verdachten op de zitting. Een aantal houdt een capuchon op het hoofd. Alle verdachten beroepen zich voortdurend op hun zwijgrecht, zelfs na op het oog eenvoudige vragen – bijvoorbeeld waar ze op school hebben gezeten. En als de officier van justitie op het punt staat de strafeisen te laten horen, staan meerdere verdachten op omdat ze juist dan naar het toilet moeten.
Georganiseerd verband
De naam van topcrimineel Ridouan Taghi komt ook voor in het onderzoek. Peter R. de Vries was vertrouwenspersoon van kroongetuige Nabil B. in het Marengo-proces tegen Taghi. Voor justitie staat vast dat De Vries vanwege die rol is vermoord, zoals daarvoor de advocaat en de broer van B.
Ook lijkt er in het dossier verwezen te worden naar Taghi als opdrachtgever en zouden leden van de organisatie betrokken zijn bij de mishandeling van een ex-zwager van Taghi. Maar Taghi is geen verdachte in de zaak over de moord op Peter R. de Vries.
Volgens justitie vormden deze verdachten die in Amsterdam terecht staan een georganiseerd crimineel verband, waarin ieder een eigen rol had. Het vermoeden is dat de voorbereidingen in april 2021 begonnen; vanaf dat moment zou Krystian M. hebben gezocht naar iemand die een journalist zou kunnen doodschieten, omdat deze met een kroongetuige zou werken. M. zou dit doen voor een Marokkaanse man, die hij „uit respect” ‘oom’ zou noemen. Er wordt een auto gestolen, en er worden voorverkenningen gedaan. Verdachten volgen Peter R. de Vries als hij te gast is bij RTL Boulevard.
Aanvankelijk lijkt volgens justitie het plan Peter R. de Vries een dag eerder, op 5 juli 2021, neer te schieten. Die dag komt de vluchtauto in beweging, en zouden er wapens worden opgehaald. Maar op 5 juli is De Vries niet te gast bij Boulevard. Na die dag haakt een van de vermeende uitvoerders, de Pool Konrad W., af. Daarop zou Krystian W. een nieuwe uitvoerder hebben geregeld: Delano G. Justitie gaat er van uit dat Krystian W. op de dag van de aanslag een telefoongesprek van 106 seconden nodig zou hebben gehad om Delano de klus te laten doen. Het OM noemde dat een „ontluisterende en veelzeggende” conclusie.
Lees ook
De heropende rechtszaak over moord op Peter R. de Vries is hetzelfde en ánders
Van de dag van de aanslag op De Vries is een goed beeld te schetsen, op basis van camerabeelden en onderling uitgewisselde berichten. Die berichten worden euforisch van toon als blijkt dat Peter R. de Vries is neergeschoten. Delano G. zou hebben gestuurd dat de kogel „dwars door ze hoofs” (sic) ging en dat hij „4/5x” geschoten heeft. Als Krystian M. vraagt of hij dat zeker weet, zou het antwoord zijn: „Jaa bro. Zn ogen lagen open.”
Opdrachtgever
Naast de drie verdachten waartegen levenslang wordt geëist, wil justitie dat ook de andere verdachten voor langere tijd de cel in gaan. Gerower C. en Erickson O. moeten van justitie 21 jaar cel krijgen, voor voorverkenningen en het filmen van De Vries na zijn dood. Tegen Konrad W. wordt vanwege een faciliterende rol 17 jaar geëist. Voorverkenner Ludgardo C. moet 14 jaar naar de gevangenis, Divainy K. 8 jaar voor het aansturen van de filmers. Tegen Christopher W. eist het OM 3 jaar cel.
Advocaat Vito Shukrula van Erickson O. denkt dat het lijkt dat justitie met steeds hogere straffen wil afdwingen dat dit soort liquidaties niet meer worden uitgevoerd. Een illusie volgens hem. „Dit soort jongens denkt niet: vorige week heb ik gelezen dat iemand hier een lange straf voor krijgt, dan ga ik het niet doen. De poule van dit soort jongens waaruit gevist kan worden is gewoon groot. Ze denken aan geld, en spullen die ze daarmee kunnen kopen.”
De advocaat van Kamil E., Alexander Admiraal, hekelde woensdag in de rechtszaal de hoge eisen en zei dat de verharding van het strafklimaat „met geen pen te beschrijven” is.
De advocaat van de kinderen en ex-vrouw van De Vries, Annemiek van Spanje, zegt dat ze achter de strafeisen van het OM staat. De nabestaanden vragen zich wel af of de hoogte van de straffen gevolgen heeft op straat. „Toevallig hadden we het er net over: Peter R. de Vries zelf had altijd het idee dat de jongens die tot dit soort misdrijven in staat zijn, wel nadenken over het wel of niet gepakt worden, maar niet over de straf die ze boven het hoofd hangt. Als dat klopt zie ik het somber in.”
De verdachten reageerden uiterlijk nauwelijks op de eisen. Krystian M. hield zijn capuchon op. De komende dagen zullen hun advocaten reageren. Woensdagmiddag betoogden de advocaten van Kamil E. dat verdachten zware druk zouden hebben gevoeld en dat er twijfels zijn over de betrouwbaarheid van de nieuwe getuige. Ze vroegen om vrijspraak voor het medeplegen van de moord. De uitspraak wordt in juni verwacht.
