Het was niet zijn bedoeling, zegt hij, maar de 22-jarige Amerikaanse Jack Sweeney zit al jaren ’s werelds rijkste beroemdheden op de hielen – vanuit zijn studentenkamer.
De techstudent uit Florida beheert meerdere socialemedia-accounts die dagelijks de privéjets van onder anderen Elon Musk, Donald Trump, Jeff Bezos, Kim Kardashian en Taylor Swift tracken. En, niet geheel onbelangrijk, hoeveel CO2 de vluchten uitstoten, om zo zijn miljoenen volgers te laten weten hoeveel hun favoriete beroemdheden bijdragen aan de vervuiling van de aarde.
De meeste van deze ‘Celebjet’-accounts zijn de afgelopen jaren verwijderd of offline gehaald, al dan niet tijdelijk. Eerst al van platform X (voorheen Twitter), maar deze week heeft ook Meta vrijwel alle 38 accounts van Sweeney van de platforms Instagram en Threads gehaald.
Allemaal legaal
Sweeney, student informatica aan de University of Central Florida, was altijd al geïnteresseerd in luchtvaart en technologie. Het motiveerde hem tot het bouwen van een vliegtuigtrackingwebsite TheAirTraffic.com die nog wél online is. De website draait op openbare data verzameld door enthousiastelingen. Vliegtuigen sturen regelmatig informatie over waar ze zich bevinden en deze signalen kunnen met simpele ontvangers worden opgepikt door mensen op de grond. Dat is allemaal legaal.
In eerste instantie was het gewoon een hobby, vertelde Sweeney in een interview met de BBC eerder dit jaar. Later werd hij meer doelgericht: het delen van de vluchtinformatie is van publiek belang, vond hij.
En zo verschenen ongeveer drie jaar geleden de eerste socialemedia-accounts gericht op de vluchten van beroemdheden: privévluchten van popartiesten, Russische oligarchen of van politici waren live op een kaart te volgen. „Taylor Swifts toestel na een vlucht van 43 minuten geland in Nashville, Tennessee.”
Met accountnamen als @ZuccJet (over de privévluchten van Meta-baas Mark Zuckerberg), of @ElonJet (die van Tesla- en X-topman Elon Musk) kreeg iedere beroemdheid op de radar van Sweeney een eigen profiel op meerdere platforms. De profielen waren gericht op hun privévluchtgebruik, vaak korte vluchten van minder dan een uur, met hoge uitstoot.
Lees ook
Activisten protesteren bij kunstbeurs TEFAF tegen privéjets van bezoekers
CO2-voetafdruk berekenen
„Ik wil eerlijk zijn”, zegt Sweeney. Beroemdheden die privévluchten maken „proberen de slechte pr van hun emissies te verbergen”, zei hij tegen de BBC. Gegevens van Sweeney zijn gebruikt in meerdere rapporten die de CO2-voetafdruk van beroemdheden berekenden.
Elon Musk was er in december 2022 klaar mee. De Tesla-topman stuurde Sweeney naar verluidt een persoonlijk bericht: of hij wilde stoppen met het account ElonJet, dat op (toen nog) Twitter meer dan een half miljoen volgers had. Volgens Musk had een man hem weten op te sporen met behulp van de door Sweeney gedeelde vluchtinformatie. Een „gestoorde stalker” sprong op de motorkap van de auto waar Musk met zijn zoontje in zat, twitterde Musk zelf destijds.
Sweeney wees het verzoek af en haalde het account niet uit de lucht. Zijn verweer: hij deelt openbare informatie over vliegtuigen, niet over personen. Musk dreigde met rechtszaken en Twitter haalde de accounts van Sweeney zelf offline. Kort daarna werd het mediabeleid van Musks platform aangepast: het werd verboden privé-informatie te delen van anderen zonder hun uitdrukkelijke toestemming.
Juridische dreigementen
Van een rechtszaak tegen Sweeney is het vooralsnog niet gekomen, maar de juridische dreigementen houden aan. De advocaten van Taylor Swift keerden zich ook tegen de student. In een brief die The Washington Post publiceerde, schreven advocaten dat de jet-tracking van Swift een „kwestie van leven of dood” was en dat de informatie de weg vrijmaakt voor stalkers. Daarnaast beweerde het team van Swift dat de artiest de CO2-uitstoot van vluchten voor haar laatste tour „ruimschoots” heeft gecompenseerd.
Jet Tracking got Zucked
Sweeney hield voet bij stuk, noemde de dreigementen „intimidatie”. Nu zijn de meeste van zijn accounts alsnog verdwenen. „Jet Tracking got Zucked”, schrijft Sweeney in een openbare brief, verwijzend naar de laatste verwijdering van zijn accounts op de platforms van Zuckerbergs Meta.
Naar eigen zeggen heeft Sweeney van Meta geen waarschuwing of uitleg gekregen over de schorsing van de accounts. Meta licht het besluit ook niet toe. „Het gedrag is consistent”, schrijft Sweeney in zijn brief, gepubliceerd op Threads. „Deze platforms opereren zonder transparantie.”
Lees ook
Nederlander wint twee zaken tegen X over ‘shadowbanning’. ‘Alsof je mond wordt afgeplakt’
