Om Folkert Idsinga eens goed te vertellen hoe slecht het btw-plan valt, was maandag een keur aan BN’ers naar Den Haag gekomen. Zorgvuldig gepland op de dag dat de staatssecretaris het omvangrijke Belastingplan, het pakket aan maatregelen waarmee het kabinet bepaalt hoe het inkomsten genereert, voor het eerst moest verdedigen in de Tweede Kamer.
Oud tv-presentator en sportschoolhouder Arie Boomsma had in de ochtend bij een protestontbijt een sportlesje gegeven aan Kamerleden en sportlobbyisten. Voormalig bokser Remy Bonjasky deelde bokshandschoenen uit, waarop in rode letters ‘nee tegen 21 procent btw’ staat. En acteur Gijs Scholten van Aschat zocht in de hal van de Tweede Kamer naar voorstanders van het plan, om met ze in debat te gaan. Later zouden de BN’ers samen op de tribune gaan zitten, om te luisteren naar de verdedigingslijn van het kabinet.
Maar dat was buiten Folkert Idsinga zelf gerekend. Afgelopen vrijdag stapte hij onverwachts op, nadat de Tweede Kamer hem had gevraagd om extra toelichting op waar hij zijn pensioen in had geïnvesteerd. Terwijl hij als staatssecretaris midden in de behandeling van dat miljarden tellende en uit elf wetsvoorstellen bestaande Belastingplan zat. De financieel specialisten in de Tweede Kamer hadden voor de herfstvakantie honderden vragen gesteld aan het kabinet. Daarvoor nog waren ze in een technische sessie al bijgepraat door ambtenaren.
En omdat de staatssecretaris vertrok, kon het debat grotendeels niet doorgaan. Minister van Financiën Eelco Heinen (VVD) kon het ook niet overnemen, want hij was deze maandag op een vergadering in Brussel.
Mislukte zoektocht
De demonstranten besloten alsnog te komen, want inhoudelijk lijkt in de Tweede Kamer nog steeds een meerderheid voor het btw-plan. Coalitiepartijen zijn óók niet blij met het plan, maar zeggen dat het geld nodig is om hun plannen te kunnen betalen.
Tweede Kamerlid Hans Vijlbrief (D66) was eropuit gestuurd om te kijken of er een andere manier was om aan het geld te komen. Vrijdag zei hij dat zijn zoektocht vooralsnog mislukt was en gaf hij de coalitiepartijen tot maandag de kans om in actie te komen. Maar ook maandag hadden de coalitiepartijen geen oplossing.
Voor die coalitiepartijen is het grotere probleem dat niemand in het kabinet goed voorbereid is op een debat met de Tweede Kamer over het technisch ingewikkelde Belastingplan. En dat terwijl de behandeling volgens een strak schema loopt: deze week zou een eerste debat met de Tweede Kamer plaatsvinden, volgende week zou dat debat in de grote zaal van de Tweede Kamer vervolgd worden en zou de Tweede Kamer ook al gaan stemmen over het plan.
Op die manier heeft de Eerste Kamer nog genoeg tijd om het plan te behandelen, zodat het in kan gaan op 1 januari.
Gestuntel
In de vergadering waarin Kamerleden overlegden hoe ze nu verder moesten, uitten oppositiepartijen grote zorgen. Senna Maatoug (GroenLinks-PvdA) zei dat ze „groot ongemak” had bij het vertrek van de staatssecretaris, zo vlak voor het debat. Vijlbrief (D66) noemde het gestuntel. „Steeds als je denkt dat de chaos niet groter kan, gebeurt er toch weer iets.” De Tweede Kamer en de democratie mogen geen slachtoffer worden van dit gestuntel, zei hij.
Om niet te veel vertraging op te lopen, besloot de Tweede Kamer om het deel van het Belastingplan waarover Idsinga vandaag eigenlijk het woord zou voeren, komende vrijdag te behandelen. De kleinere delen van het plan waarvoor andere bewindspersonen verantwoordelijk waren, gingen maandag wel door. Wie vanuit het kabinet het woord gaat voeren over Idsinga’s deel – de nieuwe staatssecretaris, minister Heinen of een ander kabinetslid – is nog onduidelijk.
Het is de verantwoordelijkheid van NSC, de partij waar Idsinga lid van is, om een nieuwe staatssecretaris te vinden. Eentje die zich snel kan inlezen en die zin heeft om een impopulaire btw-maatregel te verdedigen. Namen die genoemd worden in de partij zijn die van Tweede Kamerleden Tjebbe van Oostenbruggen, financieel woordvoerder, oud topambtenaar Sandra Palmen en Olger van Dijk, eerder persoonlijk adviseur van de koning en koningin.
Lees ook
De btw-verhoging tast een kernwaarde aan van kunst en cultuur: dat ze voor iedereen zijn
