N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/wp-content/blogs.dir/114/files/2022/07/huiskamp700x700.png)
De man die net de coupé was binnengelopen hoefde zijn stem maar te verheffen en ik wist al wie hij was en wat er ging gebeuren. Ik zat in een intercity onderweg naar Limburg voor het kerstweekend bij mijn schoonouders. Die intercity was, zo wordt tegenwoordig te trots verkondigd, gehéél volgens dienstregeling vertrokken uit Amsterdam, maar ik had blijkbaar nog meer mazzel – ik zat weer eens in de trein met de vindingrijkste dakloze die ik ken.
Hij sprak ons toe. Dat er zo – schrik niet – veertien daklozen door de trein zouden lopen. Dat ze Starbucks-bonnen gingen uitdelen voor een gratis koffie, wel alléén geldig op Amsterdam Centraal. Dat hij daarna geld ging inzamelen voor het Leger des Heils. Dat betalen ook via QR kon, o nee toch niet, de QR deed het even niet, dan maar kleingeld, of we wat konden missen. Een lulverhaal van de buitencategorie, maar voordat je doorhebt wat er aan de hand is, heb je al geld in zijn handen gedrukt, want je bent dan wel in de war, je bent natuurlijk geen slecht mens.
Ik kwam hem één keer eerder tegen en hij had een onuitwisbare indruk gemaakt. Het was rond Pride in Amsterdam deze zomer en hij zei toen dat er een stoet kinderconducteurtjes langs zou komen met regenboogpowerbanks. Toen ik doorhad dat er natuurlijk niets ging gebeuren, moest ik lachen dat ik daar überhaupt even over na had moeten denken. Ik herinner me nog dat ik, gay, vond dat mijn ‘gemeenschap’ een beetje misbruikt werd voor dit doel, maar ik had al snel, immers nog steeds gay, de theatraliteit van deze dakloze man kunnen waarderen.
Goed, nu stond hij er dus weer. Hij liet de coupé verbouwereerd en een paar euro armer achter. „Er komen geen veertien daklozen”, zei een blonde vrouw een rij verder, licht geïrriteerd. „Ach ja”, zei een andere vrouw, „ik geef toch wat, hij zal het wel nodig hebben.” De blonde vrouw zei dat ze hem elke week wel een keer zag, elke keer het verhaal nét anders. De eerste keer had ze nog wat gegeven, maar nu was ze vooral boos dat hij mensen voorloog.
Mijn vriend, zo bleek later, was hem ook dit jaar tegengekomen, toen werd eveneens koffie beloofd. Er is zelfs, kwam ik achter, een topic over deze man op het forum van NS. Het waren al eens stagiaires met het syndroom van Down, dan weer kinderen met het syndroom van Down, mensen kregen stroopwafels, of tijdschriften van de AKO.
In deze coupé had de man vooral nieuw publiek. Ook de conducteurs met wie een groep meiden het voorval deelden, kenden hem niet. „Het was écht goed”, zei een van hen. Ze voelde zich helemaal niet misleid voor haar euro. „Dit was gewoon een theatershow. Daar betaal ik príma een euro voor.”
Ik heb het hele kerstweekend op haar optimisme kunnen teren.
