De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) dreigt de frisdrankproducenten met een last onder dwangsom. Ze moeten 90 procent van de flessen die ze verkopen weer inzamelen via het statiegeldsysteem, maar dat halen ze bij lange na niet. Vorig jaar kwamen ze tot 68 procent, mede door een tekort aan ‘innamepunten’.
Volgens de producenten duurt het tot eind 2026 voor ze de 90 procent halen. De ILT noemt dat „niet acceptabel”. Daarom moeten er meer innamepunten komen, zoals statiegeldmachines.
Nederland heeft er nu 4.100, en dat moeten er vóór 1 januari 2026 9.500 worden. Voor elk punt dat dan niet is opgezet, legt de Inspectie een dwangsom op. De hoogte daarvan is nog niet bekend. Ook moeten de fabrikanten een publiekscampagne optuigen om mensen ervan bewust te maken dat zij hun flessen kunnen inleveren voor statiegeld.
Lees ook
Studenten winnen opvallende greenwashingzaak tegen Colgate-Palmolive
Afvalfonds
Voor plastic flessen geldt, net als voor bijvoorbeeld bierflesjes, dat de producenten er samen voor verantwoordelijk zijn dat er genoeg worden gerecycled. Om die taak goed uit te voeren, hebben deze bedrijven zich verenigd in de Stichting Afvalfonds Verpakkingen.
In supermarkten is de inzameling van plastic flessen meestal goed geregeld. Maar mensen kopen ook flesjes op bijvoorbeeld stations of in een automaat op school. Die kunnen ze niet gemakkelijk leeg inleveren. Bovendien krijgen mensen bij veel inleverbakken geen statiegeld terug, terwijl dat wel de bedoeling is van het systeem.
Fabrikanten moeten hun taak om verspilling van plastic en zwerfafval te voorkomen serieuzer oppakken, roepen milieu-organisaties al jaren. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat deelt die kritiek.
Doelstelling
De ILT waarschuwde de stichting Afvalfonds in september al dat de flesjesproducenten hun inzameldoelen niet halen en dus in overtreding zijn. Ze moesten op korte termijn met een ‘verbeterplan’ komen. Toen dat plan kwam, bleek echter dat het inzameldoel van 90 procent voor statiegeld niet in 2023, maar pas in 2026 zou worden gehaald.
In de waarschuwing schreef de Inspectie dat een inzameldoel van 90 procent misschien ambitieus klinkt, maar „niet zomaar een doelstelling” is. „Dagelijks gebruiken we ruim 4 miljoen plastic flessen. Het is dus hard nodig om de hoeveelheid plastic die we gebruiken en in het milieu belandt terug te dringen.”
De komende jaren voorziet het Afvalfonds plaatsing van 1.800 extra statiegeldmachines op onder meer scholen, luchthavens en treinstations. Daarnaast moeten er 800 machines bij in supermarkten. Verder moet het op nog eens 2.800 plekken mogelijk worden aan de balie, zoals op tankstations, je flesje in te leveren voor statiegeld.
Lees ook
Circulaire economie? Nederlands plastic afval gaat halve wereld over
Leeslijst
