Duitse ex-biatlonkampioen Dahlmeier (31) overleden bij klimongeluk in Pakistan

127 jaar nadat een Britse landeigenaar ze opgroef uit een boeddhistische grafheuvel, is een collectie eeuwenoude edelstenen terug in India. Eerder dit jaar zouden de juwelen, die gelinkt worden aan de stoffelijke resten van Boeddha, door veilinghuis Sotheby’s te koop aangeboden worden in Hong Kong. Deze veiling werd uitgesteld nadat de Indiase regering dreigde juridische stappen te ondernemen.

India zag in de verkoop van de relieken een schending van internationale wetgeving rondom cultureel erfgoed. Door de juridische dreiging en kritiek van experts op het gebied van kunst- en erfgoedrecht en de wereldwijde boeddhistische gemeenschap stelde Sotheby’s de veiling in mei uit. Nu blijkt dat achter de schermen verder werd onderhandeld. De Indiase regering kondigt aan de juwelen zelf via Sotheby’s te hebben gekocht in samenwerking met Indiaas conglomeraat Godrej Industries Group. Premier Modi noemt de deal een geslaagd voorbeeld van „publiek-private samenwerking”. Het bedrag dat met de overname is gemoeid is niet bekendgemaakt.

Boeddhistische relieken

De collectie komt waarschijnlijk uit de derde eeuw voor Christus. In 1897, tijdens de koloniale overheersing van India door het Verenigd Koninkrijk, groef de Britse landeigenaar William Claxton Pappé de juwelen op uit een boeddhistische grafheuvel. De opgraving vond plaats in Piprahwa, een dorp dat bekend is omdat een deel van de as van spiritueel leider Siddharta Gautama Boeddha hier begraven zou zijn.

Claxton Peppé haalde de juwelen uit een stoepa, een traditioneel bouwwerk waarin relieken van boeddhistische heiligen worden geborgen. In diezelfde stoepa werden ook botresten en as gevonden. De juwelen worden daarom direct gelinkt aan het stoffelijk overschot van Boeddha, die rond 480 voor Christus overleed. Voor de boeddhistische gemeenschap zijn de ‘Piprahwa-stenen’ dan ook van grote spirituele en emotionele waarde.

Parels, robijnen en saffieren

De collectie bestaat uit meer dan driehonderd edelstenen: parels, robijnen en saffieren en gouden sieraden. De verwachting was die in mei verkocht zouden worden voor zo’n 11 miljoen euro. Maar na de aankondiging van de veiling barstte al snel een discussie los: mogen zulke relikwieën wel verhandeld worden op de vrije kunstmarkt?

Op papier waren de juwelen eigendom van de achterkleinzoon van Claxton Peppé. In mei verklaarde hij nog tegenover The Guardian dat het zijn recht was de juwelen te verkopen aan de hoogste bieder. Hij vond een veiling „de meest eerlijke en transparante manier” om de relieken weer bij de boeddhistische gemeenschap terecht te laten komen.

Daar was de Indiase regering het niet mee eens. In een brief aan Sotheby’s schreef het Indiase ministerie van Cultuur in mei dat de juwelen een essentieel onderdeel zijn van het religieuze en culturele erfgoed van zowel India als de wereldwijde boeddhistische gemeenschap. De veiling zou in strijd zijn met heilige tradities, en bovendien een voorbeeld van „voortdurende koloniale exploitatie”. Het ministerie riep op tot het annuleren van de veiling, repatriëring van de juwelen en publieke excuses van Sotheby’s en de verkoper.

Eind goed al goed, voor de Indiërs. De collectie arriveerde woensdag op het vliegveld van Delhi. Het plan is om haar na een feestelijke ceremonie tentoon te stellen voor het grote publiek. Minister Gajendra Singh Shekhawat van Cultuur omschreef de terugkeer van de stenen als „een van de belangrijkste voorbeelden van de repatriëring van ons verloren erfgoed”.

Delen

Mail de redactie

De Litouwse premier Gintautas Paluckas is donderdag afgetreden. Dat bevestigde hij in Litouwse media. Afgelopen weken laaiden protesten op in hoofdstad Vilnius naar aanleiding van beschuldigingen van corruptie aan het adres van Paluckas. Demonstranten eisten ontslag en opheldering over zijn eerdere zakelijke transacties.

De president van Litouwen, Gitanas Nausėda, kondigde donderdagochtend het ontslag van Paluckas aan in de media. Paluckas nam als leider van de sociaal-democratische partij LSDP eind vorig jaar de rol van premier op zich in een driepartijencoalitie met onder meer de nationalistisch-populistische partij Nemunas Dawn, berucht om zijn antisemitisme.

Kort na zijn aantreden onthulde het Litouwse onderzoeksjournalistiek platform Siena dat Paluckas al vijftien jaar leningen van de staatsontwikkelingsbank ontving zonder deze af te lossen. Hij had in 2013 een mobiele app voor Litouwse vissers opgezet. Het bedrijf maakte nooit winst en ging snel failliet — maar bleef leningen opstrijken.

Naast deze dubieuze leningen zou Paluckas ook nauwe banden met offshorebedrijven onderhouden en meerdere vastgoeddeals in Vilnius hebben gesloten met gemeenschapsgeld toen hij in het gemeentebestuur van de hoofdstad zat. Hij werd in 2012 al veroordeeld voor het verkeerd afhandelen van een aanbesteding voor de rattenverdelgingsdiensten van Vilnius. Volgens de rechter had hij misbruik gemaakt van zijn positie door geld aan te nemen van de partij aan wie de aanbesteding uiteindelijk werd toegekend.

De vertrekkende premier zei in reactie op zijn aftreden „geen fundamentele fouten te hebben gemaakt” als premier en dat hij zijn werk altijd „te goeder trouw” gedaan heeft. Wel erkent hij in het verleden „fouten” te hebben gemaakt. De voornaamste reden van zijn vertrek, zei Paluckas, is omdat de schandalen zijn regering belemmeren. „Ik kan laten gebeuren dat onze coalitie gegijzeld wordt. Daarom heb ik dit besluit genomen.”

Delen

Mail de redactie