Tienerster Ariane Grande masseert een aardappel om er sap uit te krijgen. In een andere scène ligt ze op bed en besproeit zichzelf met water, gilletjes slakend van genot. Andere meisjes likken suggestief aan ijsjes en fallisch voedsel, ze laten hun blote voeten zien, of krijgen een lading kledder in het gezicht. Terugblikkend zegt een voormalige tieneractrice: „Het was een cum shot, maar ik wist nog niet wat dat was.”
Dit soort ongemakkelijke fragmenten uit tienerprogramma’s van Nickelodeon worden al een paar jaar veelvuldig gedeeld op sociale media. Steeds in de context: moet je nu toch zien, de tv-shows die we in onze jeugd keken, zaten stiekem vol scabreuze toespelingen zonder dat we het doorhadden.
Het brein hierachter: producer Dan Schneider. Begin deze eeuw maakte hij de Amerikaanse kinderzender groot doordat hij in sitcoms als Sam & Cat, Victorious en iCarly perfect aanvoelde wat tieners hilarisch en aantrekkelijk vinden. Maar tijdens #MeToo moest hij wijken, onder meer omdat hij zijn minderjarige actrices als aantrekkelijke lolita’s uitdoste en ze opzadelde met zijn dubbelzinnige humor.
De vierdelige documentairereeks Quiet on Set: The Dark Side of Kids TV geeft een vernietigend beeld van de kinderzender Nickelodeon. Met dat doel maakten regisseurs Mary Robertson en Emma Schwarz een hutspot van allerlei misstanden die min of meer samenhangen. Ze laten veel gewezen tienersterren aan het woord, een paar ouders en voormalige scenarioschrijvers die allen door Schneider en andere Nickelodeonmensen beschadigd zijn. De interviews worden gelardeerd met bovenstaande ongepast aandoende Nickeodeon-fragmenten.
Afgezien van een formele, geschreven verklaring op het eind komt superschurk Dan Schneider zelf niet aan het woord. Wel worden doorlopend ongunstige foto’s van hem getoond. Het grootste probleem is overigens niet zijn liefde voor seksgrappen en omfloerste tienererotiek. Hij was bovenal een oppermachtige bullebak die voor een angstcultuur zorgde waarin kinderen en andere medewerkers zich verre van veilig voelden en daardoor over hun grenzen gingen. „Hij wist hoe hij mensen zich waardeloos kon laten voelen.”
Schneider had voorkeuren voor bepaalde steractrices en de rest van de kinderen kon een trap krijgen. Twee vrouwelijke scenarioschrijvers moesten samen één salaris delen en werden door hem vernederd. Eén moest van hem op zijn kantoor een nieuwe sketch voorlezen terwijl ze een anale penetratie simuleerde. Andere vrouwelijke medewerkers moesten Schneiders massages geven tijdens de opnames.
Voor zover bekend hield hij zijn handen thuis. Met de drie veroordeelde pedoseksuelen die Nickelodeon als hun jachtgebied kozen, had Schneider dan weer niets te maken – en dat wordt wel gesuggereerd.
In de val
Het zwaartepunt van de serie is het interview met gewezen tienerster Drake Bell uit de sitcom Drake & Josh. Hij werd herhaaldelijk verkracht door acteur en dialoog-coach Brian Peck. De veroordeling van Peck was bekend, maar zijn tot nu toe onbekende slachtoffer komt hier voor het eerst naar voren. Heel precies vertelt Bell hoe Peck hem in de val lokte door zijn achterdochtige vader eruit te werken en zijn moeder in te palmen. Dit deel van de serie lijkt op Leaving Neverland, de documentaire waarin twee vermeende slachtoffers van Michael Jackson lange, ziekmakende getuigenissen afleggen.
Schokkend is de nasleep: tijdens de rechtszaak kreeg Brian Peck veel steun uit Hollywood en na zijn gevangenisstraf kon hij weer gewoon aan het werk, om te beginnen bij een kindershow van concurrent Disney. De documentaire meldt het niet, maar volgens filmplatform IMDB heeft de veroordeelde pedoseksueel tot 2018 bij nog tien producties gewerkt, ook weer bij een serie van Nickelodeon. Saillant detail: Peck was penvriend van seriemoordenaar John Wayne Gacy. Hij had thuis Gacy’s zelfportret als clown aan de muur hangen, een cadeau van de man die tenminste 33 jongens verkrachtte en vermoordde. Bij een barbecue toonde Peck het zelfportret trots aan de verzamelde tieneracteurs.
In de laatste aflevering trekken de makers het probleem breder: Hollywood is een kille geldmachine waarin kindsterren worden vermalen en uitgespuugd. Geregeld raken de kinderen na hun korte carrière losgeslagen, mentaal beschadigd en verslaafd aan verdoving. Omdat ze geen ruimte krijgen om een kind te zijn, maar ook omdat financiële belangen in Hollywood boven het welzijn van het kind gaan. Dat geldt niet alleen voor Nickelodeon maar ook voor de ouders, die vaak afhankelijk zijn van het salaris van hun kind. Zoals een ontslagen jongen zegt: „Ik wilde mijn familie uit de achterbuurt halen”. Daarom stond hij toe dat hij voor de tv-camera met pindakaas werd ingesmeerd en werd afgelikt door honden.
De zedenzaak tegen Brian Peck is op zich schokkend genoeg, maar te zwaar voor een algemene aanklacht tegen Nickelodeon. Het trekt de serie scheef en had beter ingepast moeten worden in een betoog waarin de diverse misstanden duidelijker gescheiden werden, om vervolgens de verschillen en de samenhang duidelijk te maken. Want hoe hangt dit alles samen? Een bullebak met een voetenfetisj leidt immers niet automatisch tot verkrachting. „De persoon aan de top bepaalt de toon”, zegt een ex-werknemer. Als de werkvloer onveilig is, krijgen seksuele roofdieren en misogyne bullebakken meer ruimte. Dat is extra gevaarlijk als er veel kwetsbare kinderen rondlopen, die zo graag acteur willen worden dat ze bereid zijn veel te verdragen: „Nickelodeon was een kinderdroom!”
Als je het leeftijdsverschil even wegdenkt doet Quiet on the Set denken aan het endemische grensoverschrijdende gedrag bij de publieke omroep zoals dat werd blootgelegd in het rapport-Van Rijn. Ook doet de serie denken aan het misbruikschandaal bij The Voice. Nickelodeon reageerde met een korte, formele schriftelijke reacties: het belang van de veiligheid van de kinderen staat bij de zender voorop. Een plan van aanpak heeft de zender nog niet gepubliceerd. Dan Schneider beriep zich in een eerdere reactie erop dat ze nu eenmaal op topniveau werkten en dat hij dus wel veeleisend moest zijn. Klinkt als Van Nieuwkerks „Champions Leaugue”. In een nieuw interview heeft Schneider zich wel uitgebreid verontschuldigd voor dat hij „zo’n klootzak” was.