De reservebank van de Democraten: wie kan Joe Biden vervangen?

‘De reservebank is van ongekend niveau. Ik denk dat we bij de volgende verkiezingen drie debatpodia nodig hebben”, jubelde de Californische gouverneur Gavin Newsom afgelopen september. Sneller dan de ambitieuze Newsom kon dromen, zal de Democratische Partij die reservebank wellicht moeten aanspreken nu de druk op president Joe Biden aanzwelt om zijn campagne te staken. Wie staan er klaar om de Democratische kandidatuur- krap vier maanden voor verkiezingsdag – eventueel nog van hem over te nemen? En wie zou het stembiljet verder compleet kunnen maken als running mate in het geval dat vicepresident Kamala Harris hem vervangt?


Kabinetsleden

Landelijke bestuurservaring kan zwaar wegen in de race naar het Witte Huis. In het verleden stroomden ministers, maar vooral vicepresidenten regelmatig door naar het hoogste ambt. De laatste keer dat een ‘veep’ zo’n promotie maakte, is echter alweer drie decennia geleden: George H. W. Bush (in 1989). Al Gore probeerde het in 2000 na acht jaar vicepresidentschap, maar verloor nipt. Wie zitten er nu in de regering die kunnen promoveren en wat zijn hun plus- en minpunten?

vicepresidentKamala Harris (1964)

+

Als vicepresident was ze de afgelopen 3,5 jaar de eerste in lijn om Biden op te volgen in geval van overlijden of ernstige gezondheidsproblemen. Ze heeft een enthousiaste eigen achterban en kan als eerste zwarte vrouw in het ambt de Afro-Amerikaanse kiezer mobiliseren. De voormalig senator en openbaar aanklager uit Californië geniet meer landelijke naamsbekendheid dan de andere Democratische alternatieven, kan uitstekend campagne voeren en heeft de meeste buitenlandse ervaring.

Partijpolitiek gezien is Harris een minder onvermijdelijke opvolger. Formeel stond alleen Biden dit jaar op het stembiljet tijdens de Democratische voorverkiezingen. Volgens de statuten kan ze dus gepasseerd worden. Ze had als vicepresident meer slechte dan goede publiciteit en leek verkrampt door de restricties van het ambt. Ook haar thuisstaat biedt haar geen electoraal voordeel: die gaat sowieso wel naar de Democraten en Californiërs worden in de rest van het land veelal als links-elitair gezien.

minister van TransportPete Buttigieg (1982)

+

Mocht als minister van Transport de afgelopen jaren lintjes doorknippen van nieuwe bruggen en wegen die werden aangelegd onder Bidens omvangrijke klimaat- en infrastructuurwet (IRA). Is weliswaar een witte man, maar vinkt als getrouwde homo wel een ander diversiteitsvakje af. Zou tot zeven vreemde talen beheersen, variërend van Noors tot Dari. Die laatste taal leerde hij tijdens meerdere uitzendingen als militair naar Afghanistan.

Toen Buttigieg in 2020 een gooi deed naar de presidentskandidatuur, won hij verrassend de caucus in Iowa. Later in de race liep hij vast op verwijten van een gebrek aan landelijke ervaring: destijds bestond zijn enige bestuurlijke ervaring uit het burgemeesterschap van South Bend, een studentenstadje in Indiana. ‘Mayor Pete’ lag vier jaar geleden, ofschoon zelf een millennial, niet heel goed bij jonge progressieve kiezers, die hem te centristisch vonden.

Een ander kabinetslid dat regelmatig genoemd wordt: Gina Raimondo (1971). Zij deed als minister van Handel al buitenlandervaring op en staat bekend als geslepen onderhandelaar.


Gouverneurs

De afgelopen twee decennia kwam het niet meer voor, maar daarvoor wisten gouverneurs regelmatig het Witte Huis te veroveren. De laatste was Bush jr in het jaar 2000, vanuit Texas. En voor hem Bill Clinton, in 1992 vanuit Arkansas. De Republikeinen zetten in 2012 vergeefs een oud-gouverneur in met Mitt Romney, van Massachusetts. Welke gouverneurs kunnen zich melden?

gouverneur CaliforniëGavin Newsom (1967)

+

Het is een publiek geheim dat de charmante gouverneur van Californië al plannen had om in 2028 verkiesbaar te zijn. De afgelopen maanden voerde hij loyaal campagne voor Biden, maar voerde hij ook een schaduwcampagne, bijvoorbeeld door naar China te reizen om over samenwerking tegen klimaatverandering te praten. Eind vorig jaar bereikte hij Fox News-kijkers door in debat te gaan met Trump-uitdager Ron DeSantis.

Als oud-burgemeester van de ultraprogressieve stad San Francisco en wijnondernemer uit Californië is Newsom – net als Harris – mogelijk te elitair voor een deel van het land. In de pandemie kwam hij in opspraak door tegen zijn eigen lockdownregels een verjaarfeest te bezoeken in een peperduur Frans restaurant in de Californische wijnstreek. Smakelijk detail: hij was begin deze eeuw getrouwd met Kimberly Guilfoyle, nu de verloofde van Donald Trump jr.

gouverneur MichiganGretchen Whitmer (1971)

+

Als gouverneur van Michigan zou Whitmer die cruciale swing state sowieso binnenslepen – en wellicht ook nabijgelegen sleutelstaten als Ohio, Wisconsin en Pennsylvania. Ze werd in 2020 al gezien als mogelijke vicepresident van Biden. Ze won bij de gouverneursverkiezingen in november 2022 overtuigend een tweede termijn. Whitmer heeft een minder elitair imago dan veel andere kanshebbers en was doelwit van toenmalig president Trump om de extra maatregelen die ze nam tijdens de coronapandemie. Een extreem-rechtse militie zou haar mede om die reden hebben willen kidnappen.

Whitmer ontbeert ervaring en connecties in Washington. Ook is haar naamsbekendheid nog relatief beperkt buiten het Midwesten. Bovendien is ze weliswaar vrouw, maar ook wit: als zij zou ‘voordringen’ ten koste van Harris, zou dit zwarte Democratische kiezers tegen haar kunnen doen keren.

Andere gouverneurs die genoemd worden, maar aan wie vooralsnog minder kansen worden toegedicht:

Josh Shapiro (1973) van Pennsylvania.Hoewel hij pas anderhalf aan de macht is in deze belangrijke swing state heeft hij zich laten gelden als een verbinder met groot oratorisch talent. Staat dicht bij ex-president Obama, die hij in 2008 al vroeg steunde in diens gooi naar de kandidatuur. Kan mede wegens zijn pro-Israël-standpunt te gematigd blijken voor de progressieve partijvleugel. J.B. Pritzker (1965) van Illinois, is puissant rijk en zou zijn eigen campagne kunnen financieren. Jared Polis (1975) van Colorado, profileert zich als libertair, wat gematigde Republikeinen kan aanspreken, maar linksere Democraten juist kan afschrikken. Net als Buttigieg openlijk homo. Wes Moore (1978) van Maryland, geldt als rijzende Afro-Amerikaanse ster binnen de partij, maar is net als Shapiro pas sinds vorig jaar in ambt.


Senatoren

De eerste drie Democratische presidentskandidaten van deze eeuw (John Kerry in 2004, Barack Obama in 2008, Hillary Clinton in 2016) waren allen lid van de Senaat toen ze de nominatie veroverden. En ook hun opvolger Joe Biden (2020) was vóór zijn vicepresidentschap (2009-17) decennialang senator. Deze cyclus levert de Senaat vooralsnog enkele minder kansrijke geachte kandidaten.

Senator Amy Klobuchar uit Minnesota.
Foto Anna Moneymaker/ Getty Images via AFP

Amy Klobuchar (1960, uit Minnesota), die in 2020 kortstondig meedeed aan de Democratische voorverkiezingen. Zij wordt gezien als een pragmatische politica. Maar werd ook bekend als iemand die haar personeel slecht behandelt.

Senator Raphael Warnock uti Georgia.
Foto Chip Somodevilla/Getty Images/AFP

Raphael Warnock (1969 uit Georgia) behield eigenhandig de Democratische meerderheid in de Senaat toen die in 2021 en 2022 op het spel stond. Daarvoor was hij de dominee in dezelfde baptistenkerk in Atlanta als Martin Luther King Jr. ooit leidde. Georgia zal ook dit jaar een cruciale staat zijn.

Andere senatoren die genoemd worden: oud-astronaut Mark Kelly (1964) uit de belangrijke sleutelstaat Arizona. Sherrod Brown (1952) uit Ohio, een staat waar de Democraten de presidentsrace al jaren niet wisten te winnen, maar met hem misschien wel. Tammy Duckworth (1968, uit Illinois), een oorlogsveterane met Aziatisch-Amerikaanse wortels, die door Biden in 2020 overwogen werd als running mate.