De ouders van percussionist Kalina Vladovska hadden een cd van Aerosmith: ‘Ik kon alleen maar naar de drums luisteren’

Slagwerker Kalina Vladovska is de young artist in residence van de Muziekzomer Gelderland. Foto’s Eva Roefs

Interview

Muziekzomer Gelderland De Bulgaarse percussionist en slagwerker Kalina Vladovska (24) is de young artist in residence van de Muziekzomer Gelderland. Je kunt haar de komende weken zien en horen in de hele provincie. „Ik denk dat het publiek houdt van het theatrale van slagwerk.”

Bulgarije? „Een echt slagwerkland!” Nederland? „Oh, nog veel meer een slagwerkland!”, lacht de Bulgaarse slagwerker Kalina Vladovska (24) aan de telefoon. Een strijk- of blaasinstrument heeft ze nooit willen spelen, want ze was al vanaf haar eerste levensjaar gefascineerd door haar tante, slagwerker Tatiana Koleva. „Ik weet nog dat we thuis een cd hadden van Aerosmith, en dat ik helemaal gefocust was op de drums. Misschien omdat Bulgaarse muziek vol intrigerende onregelmatige ritmes zit. Ik heb eerst gedanst, klassiek en wat modern ballet, en dan danste ik heel ritmisch. Op mijn tiende mocht ik zelf beginnen met slagwerk.”

Vladovska kwam in 2017 naar Nederland om een bachelor te studeren bij haar tante aan het Prins Claus Conservatorium in Groningen, en doet nu een master aan het Koninklijk Conservatorium van Den Haag. Vanaf deze week heb je veel kansen om haar te horen optreden: ze is de young artist in residence van de Muziekzomer Gelderland, een verzameling concerten met jonge musici en o.a. het Nationaal Jeugdorkest (18-26 jaar) en het Jeugdorkest Nederland (14-21 jaar) in alle hoeken van Gelderland.

Als je Vladovska opzoekt op YouTube, vind je vooral filmpjes waarin ze speelt op een grote trom, met een flinke trommelstok voor de lage tonen in haar rechterhand, en een rietje voor de hoge tonen in de linker. Het is een tupan, een Bulgaarse trommel. Ze won er in 2019 het Prinses Christina Concours mee. Je zou denken dat Vladovska met de tupan is opgegroeid, maar dat is niet zo. „De tupan is mijn pareltje geworden, maar pas toen ik naar Nederland kwam. Toen kwam de behoefte om me met Bulgarije verbonden te blijven voelen. In elk concert dat ik geef, wil ik nu iets met de tupan doen. Ik zie ook dat het publiek dat leuk vindt.” Ook in de muziekzomer kun je haar tupan horen spelen, en ze gaat er wat nieuws bij uitproberen: zingen.

https://www.youtube.com/watch?v=-os9bbEynmQ

De toekomst van de mensheid

En waarom is Nederland dan zo’n slagwerkland? „Ik denk dat mensen hier nieuwsgierig zijn naar de mogelijkheden van slagwerk. De zoektocht naar nieuwe klanken is voor slagwerk oneindig, dat vinden mensen interessant. Met de vele mogelijke klankcombinaties kun je heel andere dingen uitdrukken dan je met een melodisch instrument kunt. Met elk nieuw stuk komen er weer nieuwe klankeisen bij. En misschien vinden mensen het theatrale van slagwerk ook wel heel aantrekkelijk. Het lichaam van een slagwerker is heel betrokken bij het muziekmaken: je moet bijvoorbeeld van het ene instrument naar het andere springen of veel kracht zetten. Slagwerken is eigenlijk een performance.”

Vladovska speelt onder andere het Percussieconcert van Joey Roukens, met het Nationaal Jeugdorkest onder leiding van de jonge dirigent Chloe Rooke, vorig jaar een van de drie finalisten van het Dirigentenconcours in Rotterdam.

„Dat is een heel gaaf stuk. Het is modern, maar het heeft ook een klassiek smaakje met jazzy invloeden. En soms is het ineens helemaal groovy. Een prachtige mix, en heel uitdagend ook. Ik ben samen met Chloe een middag met Joey door de solopartij gegaan. Hij heeft precies uitgelegd welke manieren, gevoelens en tempi hij heeft bedoeld. Dat vond ik wel spannend hoor, met een echte componist werken. Ik mocht ook [de Grieks-Nieuw-Zeelandse componist, red.] John Psathas ontmoeten, van wie ik een stuk uitvoer met het Maat Saxofoonkwartet. Dat is een super grote naam in de slagwerkwereld. In dat programma verklanken we verschillende scenario’s van de toekomst van de mensheid.” Een derde programma van Vladovska is een samenwerking met dansers van dansgezelschap Club Guy & Roni. „Die voorstelling gaat over technologieverslaving, en is met een groot lichtplan en een hele regie.”

„Alles bij elkaar ben ik bijna een jaar bezig geweest met de voorbereidingen. Maar ik hoop dat het niet bij de Muziekzomer blijft. Met een paar van de programma’s zou ik graag nog wat Nederlandse zalen afgaan.”

Lichaamspercussie

Naast de concerten mocht Vladovska voor de komende weken projecten verzinnen en cureren. Ze is met name bijzonder trots op de ‘Sla je slag!’-middag in Arnhem en Apeldoorn: een gratis toegankelijke percussiedag met workshops voor iedereen die eens op een trommel wil slaan, of een marimba wil uitproberen. „Ik wilde graag een soort galerie maken met daarin alle soorten en genres slagwerk, die je als bezoeker zelf mag uitproberen. Djembé’s, lichaamspercussie, klassiek slagwerk, noem maar op, alles is daar. En natuurlijk Bulgaars slagwerk. Ja, met tupan!”

Op de vraag of ze ook zelf zou willen componeren antwoordt Vladovska bescheiden: „Oei, componeren is wel een groot woord hoor. Beethoven is een componist. En Mahler. Ík toch niet.” En op de tegenwerping dat Beethoven en Mahler niets voor tupan hebben gecomponeerd: „Dat is waar. Ik ben ook eigenlijk wel benieuwd wat er uit mijn hoofd zou kunnen komen. Als de tijd rijp is, dan is het vast heel leuk.”

Vladovska heeft haar draai gevonden in Nederland. Voorlopig blijft ze graag en wil ze zich verder in de Nederlandse slagwerkwereld storten. Solo-optredens in de rest van de wereld lonken ook, maar ze blijft aards: „Eerst m’n master afronden.”

De Muziekzomer Gelderland begint op 28 juli en loopt tot 12 augustus. Er zijn diverse concerten met Kalina Vladovska. Info: muziekzomer.nl