Wat hij het meest mist aan het spelen van tenniswedstrijden? Op het gezicht van Nick Kyrgios verschijnt een grijns. Het is april 2023, hij zit tegenover Naomi Osaka. De twee toptennissers – ze zijn goed bevriend – nemen een podcast op en praten over hun tenniscarrière, hun leven naast de baan en de mentale en fysieke problemen die ze hebben gekend.
De Australische Kyrgios heeft de afgelopen twee jaar welgeteld één officiële wedstrijd gespeeld – en verloren – vanwege fysieke malheur aan zijn knie en pols. Lang was onduidelijk of hij zou terugkeren op het hoogste niveau. Over Osaka’s vraag hoeft hij niet lang na te denken, want zijn haat-liefdeverhouding met tennis en het tennispubliek is algemeen bekend. „I guess pissing people off and proving them wrong”, zegt hij lachend.
Dit weekend begint in Melbourne de Australian Open, de eerste grand slam van het jaar. Kyrgios heeft zich gekwalificeerd voor het hoofdtoernooi dankzij een beschermde ranking die tennissers mogen gebruiken bij langdurig blessureleed, en komt maandag in de eerste ronde in actie tegen de Schot Jacob Fearnly. Onduidelijk is wat er van hem te verwachten valt: eind december speelde hij zijn eerste wedstrijd sinds juni 2023 en verloor in drie sets van het Franse servicekanon Giovanni Mphetsi Perricard.
Toch tellen tennisfans van over de hele wereld, in het bijzonder de sportgekke Australiërs, af tot zijn eerste wedstrijd in Melbourne. Want met Kyrgios is het nooit saai. Aan de ene kant is hij een van de talentvolste tennissers van zijn generatie, die in 2022 de finale van Wimbledon bereikte én het dubbelspeltoernooi van de Australian Open won. Met zijn vloeiende service, kiezelharde forehands en geniale slagenarsenaal kan hij op een goede dag van iedereen winnen.
„De meest fenomenale speler die ik ooit heb gezien”, zei tennislegende Rod Laver (86) tegen sportjournalist Tracey Holmes, toen ze samen een wedstrijd van hem volgden op de Australian Open. Omdat hij dingen ziet die andere spelers niet zien, vertelt ze. En omdat hij bereid is soms iets nieuws uit te proberen, zoals een onderhandse service of een tweener – een bal geslagen tussen de benen. Weinig andere tennissers kunnen zeggen dat ze zowel Roger Federer, Rafael Nadal als Novak Djokovic hebben verslagen.
Aan de andere kant is Kyrgios de meest bestrafte tennisser uit de geschiedenis van de sport, met meer dan een half miljoen aan boetes op zijn naam vanwege zijn emotionele uitbarstingen. Hij heeft scheidsrechters uitgescholden, rackets kapotgeslagen, tegenstanders gesard en ruzie gemaakt met mensen uit het publiek. Ook liet hij wedstrijden lopen omdat hij geen zin had om te spelen.
Buiten de baan haalt hij geregeld uit naar collega’s. Zo zei hij in op een recente persconferentie dat hij het „afschuwelijk” vindt dat twee mondiale ranglijstaanvoerders, Iga Swiatek en Jannik Sinner, ondanks positieve dopingtesten in actie mogen komen op de Australian Open; Kyrgios is een van de weinigen in de sport die zich daar openbaar over uitspreekt. In de rechtbank bekende hij vorig jaar dat hij zijn ex-vriendin tijdens een ruzie op de grond had geduwd. Een bekentenis waarvoor hij overigens niet bestraft werd, omdat de rechter de aanklacht verwierp.
Mensen die Kyrgios goed kennen, komen met uiteenlopende kwalificaties. Van „ultieme winnaar” tot „introverte, huiselijke man”, van „hypersensitief”, tot „bescheiden beroemdheid”. Zeker is dat Kyrgios fanatisme paart aan gelatenheid, talent aan onprofessionaliteit, charme aan pestgedrag, onbevangenheid aan depressiviteit. Soms een held, dan weer een anti-held. Wie is Nick Kyrgios en wat drijft hem?
Gepest als kind
Nicholas Hilmy Kyrgios (29) is de jongste van drie kinderen; hij heeft een oudere broer en zus. Zijn vader George, van Griekse komaf, was eigenaar van een restaurant in het Australische Canberra, zijn Maleisische moeder Norlaila was werkzaam als ICT’er. „We vormen een hecht gezin”, vertelt zijn acht jaar oudere broer Christos. „Alle uitdagingen gaan we samen aan. Mijn ouders hadden niet heel veel te besteden vroeger. Nu is dat anders, maar in de kern is er weinig veranderd. Ze wonen nog steeds in het huis waar ik ben opgegroeid.”
Nick en Christos hadden overgewicht als kind en werden daarmee gepest. Dat heeft er flink ingehakt, vertelt Christos, vooral bij zijn broertje. „Hij weet nog precies wat kinderen riepen en hoe hij zich daaronder voelde. Het is zijn drijfveer om goed te presteren op de baan. Zo laat hij zien: jullie hadden het mis. Kijk wat ik heb bereikt.”
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/01/09144815/web-1101SPO_Kyrgios2.jpg)
Christos kreeg als eerste van de drie kinderen tennisles. De kleine Nick kwam kijken en raapte de ballen op. Vanaf zijn vijfde begon Nick zelf te spelen en een paar jaar later wist hij zijn oudere broer al te verslaan. „We hadden een gezonde concurrentie, nu en dan liep het wat uit de hand”, vertelt Christos. „Onze concurrentiestrijd zal mede hebben bijgedragen aan zijn competitieve inborst. Nick heeft er een hekel aan om te verliezen.”
Van meet af aan was duidelijk dat Kyrgios talent had, zegt tenniscoach Andrew Bulley, die alledrie de kinderen les heeft gegeven. „Maar dat wil niet zeggen dat hij er meteen uit sprong. Er waren nóg een paar jongens op de club die goed tennisten, maar het fanatisme waarmee Nick speelde, dat maakte hem al jong zo goed. Maar ook: nagenoeg ontrainbaar. Als we een oefening deden, ging Nick altijd op zoek naar een manier om je te verslaan en liet hij de drill voor wat-ie was.”
Nick weet precies wat pestkoppen naar hem riepen. Het drijft hem om goed te presteren
Bij de Australische tennisbond waren wat zorgen over zijn overgewicht, maar toch boden ze Kyrgios als tiener een beurs aan om fulltime te komen trainen. Dat was voor Kyrgios, die ook fanatiek basketbalde en die sport eigenlijk leuker vond, reden om voor tennis te kiezen, daarin aangemoedigd door zijn ouders. Bulley was ervan overtuigd dat het goed zou komen met het fysiek van Kyrgios, want Christos was ook afgevallen zodra hij een groeispurt maakte. En inderdaad, toen Kyrgios aan het einde van zijn puberteit de hoogte in schoot, had hij ineens alle wapens in huis om iedereen te verslaan. Bulley: „Zijn service is sindsdien een van zijn sterkste punten, en hij heeft de gave om snel het spel en de zwakke punten van zijn tegenstander te ontleden, en daar op in te spelen.”
Toen Kyrgios als zeventienjarige de overstap maakte naar het seniorencircuit, had hij meteen succes. Veel jongens hebben moeite met zo’n verandering, zegt Bulley, omdat de wedstrijddruk en concurrentie een stuk groter zijn. Nick niet, vanwege een ongebreideld zelfvertrouwen en de wil om te winnen. Maar toen hij eenmaal begon te winnen en de verwachtingen toenamen, kreeg hij zijn eerste uitbarstingen op de baan. „Hij liet zich overmannen door zijn fanatisme. Vreemden begonnen zich bovendien met zijn gedrag te bemoeien, dat was nieuw voor hem. En er kwam kritiek op zijn uitspraken in de media, terwijl Nick gewoon zichzelf was en zei wat hij dacht.”
Het beeld dat Kyrgios zijn emoties niet onder controle heeft, vindt Bulley overdreven. „Een hoop van de uitbarstingen worden uitvergroot. Dan speelt hij tweeënhalf uur een wedstrijd van topniveau, maar alleen die dertig seconden waarin hij zichzelf verliest worden getoond en almaar herhaald.”
En naast die ontvlambare kant heeft Nick ook een andere kant, zegt Will Maher, al elf jaar zijn fysiotherapeut. „Hij is introvert, snel tevreden en voelt zich het meest gelukkig als hij alleen thuis is met zijn hond.” Dan kijkt hij basketbal, speelt hij videogames en eet hij verse veganistische maaltijden. Oud-coach Bulley noemt hem „vriendelijk en intelligent”.
Racisme
Die twee uitersten lijken in de carrière van Kyrgios om voorrang te strijden. Het wordt problematisch in de zomer van 2014 , als Kyrgios in de vierde ronde op Wimbledon de nummer één van de wereld, Rafael Nadal, bedwingt. Hij is negentien jaar, heeft nooit eerder op het Londense gras gespeeld, en staat rond plek 144 op de wereldranglijst. „Die overwinning heeft alles veranderd”, zegt broer Christos. „Van het ene op het andere moment stond Nick in de spotlight. Hij had geen privacy meer, en dat gold ook voor de rest van ons gezin. Journalisten kampeerden dagenlang voor ons huis. Cameraploegen zochten mij op mijn werk op. Nick was daar totaal niet op voorbereid.”
In de Netflix-serie Break Point vertellen Kyrgios’ ouders en zijn boezemvriend en oud-manager Daniel Horsfall over de zwarte periode die volgde. Iedereen verwachtte dat Kygs zou doorstoten naar de top en wilde iets van hem. Dat gaf een enorme druk.
Waar Kyrgios in die periode ook mee worstelde: racisme. Een jaar na zijn spectaculaire overwinning in Londen op Nadal, werd hij in de vierde ronde op Wimbledon uitgeschakeld door Richard Gasquet. In een tumultueuze wedstrijd vloekte hij, gooide hij zijn racket in de lucht en liet hij ballen lopen uit frustratie over zijn spel. De Australische sportlegende Dawn Fraser, viervoudig olympisch zwemkampioene, reageerde snoeihard: „Als hij zich zo gedraagt, moet hij terugkeren naar het land van zijn ouders. Dan hebben we hem hier niet nodig.” Een paar jaar later werd Kyrgios tijdens het toernooi van Stuttgart door een toeschouwer uitgemaakt voor „little black sheep”.
Hij was al lang met tennissen gestopt, als hij niet zo ernstig geblesseerd was geraakt
Kyrgios voelde zich nergens meer welkom. Hij raakte in zichzelf gekeerd en reageerde zich af op wie hem voor de voeten liep. Dat leidde tot onbegrip bij fans en journalisten, die op hun beurt flink uithaalden; wat Kyrgios zich weer aantrok. In die neerwaartse spiraal ontwikkelde hij een drank- en drugsprobleem, begon hij zichzelf te mutileren en belandde hij op een psychiatrische afdeling. „De littekens op zijn arm heeft hij nu met tatoeages bedekt”, vertelt broer Christos.
‘Unfinished business’
Lang leek het alsof Kyrgios zijn talent nooit ten volle zou kunnen benutten, tot hij in 2022 met zijn jeugdvriend Thanasi Kokkinakis het dubbeltoernooi van de Australian Open won en op Wimbledon de enkelfinale haalde (die hij verloor van Djokovic). Het lukte nu wél omdat hij minder toernooien ging spelen. Door alle negatieve ervaringen, met fans en journalisten, ervoer Kyrgios zijn momenten op de tennisbaan als de ongelukkigste van zijn leven. Door die momenten tot een minimum te beperken, kon hij maximaal gebruikmaken van zijn talent.
Dat hij na dat succesjaar eerst geblesseerd raakte aan zijn knie en daarna aan zijn pols, was voor Kyrgios een zware dobber, zegt Michael Sandow, een bekende orthopedisch chirurg in Australië. Hij opereerde Kyrgios in september vorig jaar aan zijn pols, nadat die „behoorlijk depressief” zijn spreekuur had bezocht. ‘Ik kan niet eens een deur open houden’, had hij gezegd. ‘Hoe moet ik ooit weer een normaal leven leiden?’
Kyrgios kampte met een „grote verstoring” aan de gewrichtsbanden. Zo’n ernstige blessure was lang moeilijk te verhelpen. Voor het dagelijkse functioneren, laat staan voor topsport. Het vereiste een complexe ingreep, zegt Sandow, maar de revalidatie verliep voorspoedig. „Ik denk dat hij zich nog steeds met de besten kan meten.”
Waar Kyrgios eerder in zijn carrière toegaf geen passie voor tennis te hebben (en wel voor basketbal), lijkt zijn gedwongen afwezigheid een vuurtje te hebben aangewakkerd. Hij wil het einde van zijn tenniscarrière in eigen hand houden, denkt zijn fysio Will Maher. „Die blessure dwong hem te stoppen, het was niet zijn keus, dat beviel hem niet.” Christos zegt dat hij zijn broer niet eerder zó gedisciplineerd heeft gezien.
Jeugdcoach Bulley hoopt dat Kyrgios nog een gevoel van „unfinished business” heeft. Hij denkt dat die al lang met tennissen was gestopt, als hij niet zo ernstig geblesseerd was geraakt. Op de vraag hoe ver zijn voormalige pupil op het Australische hardcourt kan komen, zegt hij: „Nick kan winnen van 95 procent van alle spelers op de tour, maar het gaat om de beste tien. Als hij bij hun niveau in de buurt kan komen, is zijn comeback een triomf.”
