De Australische grote pijlstormvogels op Lord Howe Island maakten hoorbaar een krakend geluid als je ze voorzichtig op de buik duwde. Dit was alles behalve normaal, realiseerden de biologen die de vogels bestudeerden zich meteen.
Het gekraak kwam door honderden stukjes plastic in de maag van de vogels.
De foto’s en de filmbeelden van een expeditie die vorige maand plaatsvond laten dramatisch zien hoezeer de plasticvervuiling in de wereldzeeën is toegenomen en hoe groot de tol is die dat eist van het dierenleven rond de oceaan. Net als ieder jaar bezochten leden van het internationale onderzoekerscollectief Adrift Lab het afgelegen Lord Howe Island tussen Australië en Nieuw-Zeeland, dat vanwege de ongerepte natuur de status van Unesco-werelderfgoed heeft. Op dit eiland leeft een broedkolonie van zo’n 44.000 Australische grote pijlstormvogels (Ardenna carneipes). De soort staat als ‘gevoelig’ op de Rode Lijst van natuurbeschermingsorganisatie IUCN.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/05/22150752/kleinvogel.jpg)
Bioloog Alex Bond van het Natural History Museum in Londen, die mee was met de expeditie vertelt dat vooral de kuikens van de pijlstormvogel veel plastic in hun maag hebben. „Andere zeevogels die in dezelfde tijd van het jaar op Lord Howe Island broeden, en die ongeveer hetzelfde eten en op ongeveer dezelfde plek foerageren, hebben niet veel plastic in hun lijf”, schrijft hij per mail. Een sluitende verklaring heeft hij nog niet: „Net als andere vogels eten pijlstormvogels vaak kleine steentjes of puimsteen die de spijsvertering bevorderen door dingen te vermalen. De oudervogels pikken drijvend plastic op wanneer ze op zoek zijn naar voedsel voor hun jongen in de Tasmanzee, tussen Lord Howe en het Australische vasteland. We schatten dat jaarlijks 50 tot 70 procent van de pijlstormvogelkuikens plastic binnenkrijgt, maar de impact op de volwassen vogels, die het inslikken en vervolgens uitspugen, is minder bekend.”
Het probleem neemt ook toe. Toen het jaarlijkse onderzoek van Adrift Lab in 2008 voor het eerst begon, vonden de onderzoekers af en toe vogels met vijf tot tien stukjes plastic in hun maag. Maar dit jaar troffen ze al op de eerste dag van het onderzoek een dood kuiken op het strand met een schokkende hoeveelheid van 778 stukjes plastic in zijn maag.
Op de foto hierboven zijn alle stukjes te zien. Bij elkaar woog al dat plastic 60 gram, bijna 20 procent van het normale gewicht van de vogel. Een snelle rekensom leert dat het kuiken van naar schatting tachtig tot negentig dagen oud dagelijks gemiddeld bijna tien stukjes plastic gevoerd kreeg van zijn ouders.
Bij stormvogelkuikens die nog leefden, maar die soms ook ‘kraakten’ als je op hun buik duwde, spoelden Bond en zijn collega’s de maag met water via een rubberslang in de keel.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/05/22151015/NRH_0418-Enhanced-NR.jpg)
„Door voorzichtig water in de maag te brengen, wekken we braken op”, lagt Bond uit. „Dit is absoluut geen probleem voor de vogels en het proces wordt jaarlijks beoordeeld door een toezichthoudende commissie voor dierethiek.” Zo bevrijdden ze de vogels van tientallen stukjes plastic, variërend van plastic doppen tot sigarettenpeuken.
Een vorige maand gepubliceerd laboratoriumonderzoek van Adrift Lab liet zien dat het ingeslikte plastic desastreuze gevolgen heeft voor de gezondheid van de kuikens van deze zeevogels. De dieren vertoonden in hun bloedwaarden tekenen van meervoudig orgaanfalen en neurodegeneratie.
