De favoriete foto’s van onze fotografen uit 2022

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Elke dag gaan onze fotografen op pad om nieuws, reportages en portretten te maken. Dagelijks kiest de fotoredactie van NRC de beste beelden uit hun werk. Ditmaal doen we het anders: onze fotografen kozen zelf hun mooiste foto, hun boeiendste reportage of hun meest aangrijpende moment van 2022. En ze lichten die keuze zelf toe.

een onzer redacteuren

25 december 2022

Leestijd 10 minuten

Kees van de Veen

De hele zomer volgde ik de gebeurtenissen voor de ingang van het aanmeldcentrum in Ter Apel. Elke keer leek de situatie te verergeren. Het was verbazingwekkend hoe snel die nieuwe situatie als de status quo werd gezien. Deze foto maakte ik eind juni, voordat het tentenkamp werd opgetrokken. Al de hele dag was het druk vanwege alle vluchtelingen, die hoopten op een slaapplaats. ’s Avonds bleek het binnen opnieuw overvol en werden grote groepen vluchtelingen per bus naar noodlocaties gebracht om daar te overnachten. Een kleine groep was klaar met het heen en weer reizen tussen opvang en aanmeldcentrum en besluit buiten bij het asielcomplex te overnachten. Onder hen een Syrisch gezin met drie kleine kinderen. Doodmoe en koud vielen de meisjes uiteindelijk in slaap, liggend op de grond met een plastic fles als hoofdkussen. Rond 1.00 uur reed ik naar huis, waar mijn kinderen al uren in hun warme bedjes lagen.

Ilvy Njiokiktjien

Denys en Dima liggen hier op hun tijdelijke bed in Lviv. Ze komen beiden uit Charkov, maar daar is alles wat ze bezaten verwoest. Hun huis, hun auto, de straat, hun katten raakten ze kwijt en uiteindelijk is een groot deel van hun stad in puin gelegd. Ik fotografeerde ze als onderdeel van een serie over de lhbti’ers in Oekraïne. Het is een groep die het in hun eigen land al lastig heeft vanwege discriminatie, maar die het in een eventueel geannexeerd gebied van Rusland nog veel moeilijker zou krijgen. Wat ik mooi vond aan dit koppel is dat ze zorgde dat nog veel meer lhbti’ers werden opgevangen in Lviv. Denys en Dima regelden bedden, kleding, maakten eten en verleenden de eerste psychische hulp door simpelweg te luisteren. Vaak spreekt men over ‘krachtige, sterke mensen’ wanneer het over de oorlog gaat. Mooie en terechte woorden, over inderdaad prachtige mensen, maar die moeten momenteel vooral door de omstandigheden haast onmenselijk krachtig en sterk zijn.

Merlin Daleman

Soms moet je lang wachten of ver reizen om een beeld te maken. Vaak is het onzeker of wat je voor ogen hebt ook daadwerkelijk gaat lukken. Zoals bij deze opdracht: het fotograferen van vissers die nagenoeg geen sardines meer vangen. Het vereiste midden in de nacht opstaan, op een bootje springen, een stukje varen en dan: wachten. Daarna weer op een ander bootje overstappen en verder varen. Dan springen onverwachts twee mannen in het water en gebeurt het allemaal. Een kwartiertje later is het weer afgelopen. En bij thuiskomst heb je dan het aangename gevoel dat je je plaatje hebt gemaakt.

Olivier Middendorp

Ik twijfelde een tijdje over het wel of niet aanschaffen van een drone. Nu erken ik de toegevoegde waarde. Bijvoorbeeld op deze foto van het typisch Hollandse agrarische landschap – plat, rechte lijnen, geordend, in hokjes, verkaveling en kleuren – zoals verbeeld in een boerenprotest.

Sanne Donders

Amina Hussen in haar atelier van stichting Krachtvrouwen Oude Westen in Rotterdam. Een vrouw voor wie veel Rotterdammers, onder wie ikzelf, veel waardering en bewondering hebben. Ze steekt bijna al haar tijd en energie in het ondersteunen van vrouwen en gezinnen. Met een luisterend oor, met eten, spullen, advies, cursussen, lessen, hulp bij het betalen van rekeningen en zorg voor kinderen. Het atelier is echt een ontmoetingsplek.

Simon Lenskens

Op een hete zomerdag in juli was ik in Joure om de Friese ballonfeesten te fotograferen. Een groot spektakel met ballonvaarders van over heel de wereld. Tijdens het festival stijgen dagelijks zo’n veertig heteluchtballonnen op in alle soorten en maten, van telefooncel tot hamburgermenu. Die dag was spannend: het was bewolkt, het had al geregend… mochten de ballonnen wel opstijgen? De weerman ter plekke kwam met het verlossende bericht: het was veilig genoeg om uit te vliegen. Rond de vliegweide stonden de toeschouwers vol belangstelling te wachten. Ik had nooit eerder luchtballonnen gefotografeerd en ik verkeerde in dubio: meevliegen of aan de grond blijven? Ik koos het laatste en gokte daarmee goed. De toeschouwers leverden de leukste beelden op. Zoals op dit zoekplaatje.

Flip Franssen

Dit is een beeld van het extreme laagwater in de Waal deze zomer. Het is de laatste jaren een terugkerend verschijnsel, want door aardeopwarming smelten de gletsjers sneller en valt beduidend minder sneeuw. Hierdoor komt minder smeltwater in de Rijn terecht, waardoor ze op den duur vooral een regenrivier gaat worden. Mijn keuze voor dit beeld is geen toeval. ‘Panorama Rivierenland’ heet mijn onlangs verschenen boek.

Sebiha Oztas

Voor de Rotterdambijlage mocht ik zes jonge biculturele raadsleden fotograferen. Inspirerende, krachtige vrouwen. Daarom is dit mijn favoriete foto van 2022.

Mona van den Berg

Dit beeld maakte ik voor NRC tijdens een vakantie voor ouderen. Eigenlijk vertelt de foto het hele verhaal van de liefdevolle begeleiders, die jaarlijks een deel van hun eigen vakantie inplannen om als vrijwilliger een vakantieweek voor hulpbehoevende ouderen te verzorgen. Met aan de andere kant de hulpbehoevende man, die wil laten zien dat hij het allemaal nog zo graag zelf wil doen.

Niels Blekemolen

Dit is de Fix Brigade. De mannen helpen mensen met slecht geïsoleerde huizen. Ze komen langs met bijvoorbeeld tochtstrips en folie en helpen zo de stookkosten te verlagen. Een maand eerder was Rusland binnengevallen in Oekraïne. Niemand had nog een idee van de grote prijsstijgingen van energie. Maar waar de woningbouwvereniging mensen in de kou liet zitten, zorgden deze mannen toen al voor warmte.

Merlijn Doomernik

Doorgaans fotografeer ik naast de autorubriek voor NRC vooral mensen. Die hebben vaak veel te doen en kunnen weinig tijd vrijmaken voor een foto. Vlot werken, dat ben ik dus wel gewend. Vooraf was ik gewaarschuwd voor de korte concentratiespanne van zeehond Rob. Tien seconden zeehondenaandacht zou waarschijnlijker zijn dan de minuut die ik minimaal nodig dacht te hebben. Maar Rob bleek in een milde bui. Hij had zoveel plezier in het poseren en het opslokken van de lokmakrelen, die de verzorgers hem toewierpen, dat hij een half uur de tijd nam om zichzelf in alle poses te tonen aan de fotograaf en het toegestroomde publiek.

Walter Herfst

Mijn beste fotomoment van het jaar was het vastleggen van het onder water lopen van de Hedwigepolder. Fascinerend om vanaf de radartoren te zien hoe snel het gebied volliep. En dat na meer dan twintig jaar actievoeren en vergaderen. Zo’n prachtig polderlandschap teruggeven aan de natuur: in het kader van de klimaatverandering is het wellicht te zien als een voorbode voor meer van onze polders.

Andreas Terlaak

Mijn échte liefde voor muziek is begonnen als puber begin jaren negentig met The Rolling Stones. Mede door hen besloot ik popfotograaf te worden en sinds 2005 heb ik vele concerten en festivals voor NRC mogen fotograferen. Dit jaar kwamen The Stones weer naar Nederland. Het werd nog groot nieuws omdat Mick Jagger vlak voor het concert positief testte op corona en de hele productie moest worden verplaatst. Toen we een paar weken later na het fotograferen van drie nummers parallel aan de catwalk van het podium richting de uitgang liepen, kwam Jagger ons langs diezelfde catwalk al zingend tegemoet gehuppeld. Op een gegeven moment stonden we op nog geen meter afstand heel even zij aan zij en was ik kortstondig weer die puber. Heel bewust keek ik hem aan, nam de situatie in me op, haalde diep adem en genoot intens van het moment. Dit zou namelijk écht weleens de allerlaatste keer kunnen zijn dat The Greatest Rock ’n Roll Band in The World in Nederland zou optreden.

Annabel Oosteweeghel

NRC vroeg mij te verbeelden waarom op de Zuid-as zo weinig vrouwen werken. En dan met extra aandacht voor de werkcultuur van jonge vrouwen in de advocatuur. Het merendeel van de partners op de Zuid-as is namelijk man. Ik heb jonge vrouwen grote mannenpakken laten dragen en dan het liefst nog achterstevoren. De vrouwen die door NRC werden geïnterviewd, wilden ook het liefst anoniem blijven (vandaar dat hun gezichten buiten beeld bleven). Driekwart van de jonge vrouwelijke advocaten spreekt van een masculiene cultuur binnen hun kantoor. Wie als jonge vrouw met ‘vrouwelijke eigenschappen’ de top wil halen, moet een olifantshuid hebben of zich kunnen aanpassen aan die dominante mannencultuur.

Daniel Niessen

Afgelopen jaar fotografeerde ik voor NRC de zomeravondgesprekken, met onder meer choreograaf en actievoerder Naomie Pieter. Ze strijdt voor vrijheid en kreeg onlangs in Londen de internationale ‘Attitude Pride Icon Award’. De fotosessie verliep ontspannen. Voor mij komt kwetsbaarheid en kracht samen in dit portret.

Folkert Koelewijn

Jarenlang maakte ik voor NRC de rubriek VRIJ. Die kwam in 2022 ten einde en voor de laatste editie fotografeerde ik Vaargroep Overbetuwe in Elst. Ik wilde nog één keer de ultieme aflevering schieten, waarin alles moest samenkomen wat deze rubriek zo bijzonder maakte: de liefde voor de hobby, de kneuterigheid, de activiteit zelf en de groepsidentiteit. Ik wilde een foto maken vanaf het water en schafte speciaal een rubberen boot aan. Maar de vijver bleek heel ondiep. In mijn onderbroek ging ik te water en ik bleek precies lang genoeg om mijn camera droog te houden. Terwijl de modelboten om mij heen cirkelden en de mannen genoten van de zon, schoot ik mijn favoriete foto van het jaar.

Chris Keulen

Voor het regeringsgebouw aan de Boulevard Stefan cel Mare werd het Moldavische volk klaargestoomd voor Europa. Alle naties hadden er stands. ‘Germany’ was het drukst, daar werden gratis worsten uitgedeeld. Ik wilde weg uit Chisinau en nam de bus naar Transnistrië (waar deze foto werd geschoten). Vertrek 7.50 uur precies. Onderweg Amerikaanse evergreens uit de speakers. ‘Sweet home Alabama’. Aan de Russische grens moest iedereen de bus uit en werd mij gevraagd of ik bleef slapen. Nee? Dan was ik welkom. We daalden af naar de stad en ook hier, in bezet gebied, een meeswinger: ‘Let’s twist again’. Op het station van Tiraspol bestelde ik een Americano. Niemand keek op of om. In de stad en in de buitenwijken nergens muzak of reclame, behalve dan van ene Sheriff. In het uitdagende blauw-wit-rood kondigde de oliegigant zijn waar aan. Vorig jaar nog versloeg zijn FC Sheriff het grote Real Madrid in de Champions League.

Sake Elzinga

Deze foto – van een van ‘de nieuwe nomaden’ zoals ik ze noem – maakte ik voor NRC in een opdracht over vakantieparken. Roelof Speelman woont in deze camper, maar mag niet meer verblijven op een recreatiepark. En nu reist hij met het voertuig van plek naar plek, zonder vaste woon- of verblijfplaats. Zelfvoorzienend qua energie, elke dag een ander uitzicht. Maar ook elke dag een onzekere toekomst.

Lars van den Brink

Dit beeld is onderdeel van mijn Beyond the Day-serie en verbeeldt de dualiteit van het Alpenlandschap: de schoonheid van de natuur tegenover haar meedogenloosheid. Op de dag dat ik deze foto maakte, aan de voet van de Saxerlücke (Zwitserland), trok een dikke mist voor het uitzicht. Ruim een uur ging voorbij voordat het landschap zich in ‘flarden’ liet zien, door de openscheurende nevel. Het inspireerde me om uit alle opnamen dit beeld samen te stellen. Een landschap dat zich nog niet helemaal toont en waar de mist nog altijd doorheen lijkt te dansen.

Dieuwertje Bravenboer

Na weken van voorbereiden en oefenen is het bijna zover. In vol ornaat staan de kinderen van groep 8 van De Witte Vlinder te wachten tot ze de eindmusical mogen opvoeren. Ze zitten vol spanning, misschien nog wel meer vanwege de nieuwe fase die na deze afsluiting van de basisschool aanbreekt. Voor een serie over kansenongelijkheid volgden we deze groep een half jaar. Dit beeld is daarvan onderdeel. Het contrast tussen de feestelijkheid van de kostuums en de gespannen blikken van de kinderen, maken dit mijn favoriete foto.

Bram Petraeus

Het is spannend, maar Katja Tolstaja kan het aan. Dat zegt ze over haar baan: ze is de nieuwe Theoloog des Vaderlands. Maar het gaat ook over op de foto gaan. Je ziet de spanning, maar je ziet ook een ‘kom maar op’- blik. Je ziet de statuur van een politica in een filmische setting van beregende straten. Toen ik op weg was naar haar en dit straatje zag, wist ik gelijk dat dit de locatie zou worden voor de foto.

Hedayatullah Amid

De Nederlandse kunstenaar Conrad van Tiggelen vraagt vrienden en bekenden van over de hele wereld om plastic op te sturen. Hij maakt van het materiaal een 3D-kunstwerk, dat de contouren weergeeft van de plaats waar de inzenders leven. “Je kunt makkelijk duizenden straten plaveien met de plastic troep die we weggooien zonder dat onze naam erop staat”, zegt Van Tiggelen. “Deze kunstwerken staan voor de naamloze straten van plastic afval.”

Eric Brinkhorst

Almelo, op de graffiti-wand van het stadhuis gespoten is een omgekeerde (protest-)vlag gespoten en de gemeente wil die uiting verwijderen. Farmers Defence Force en P4F (Police For Freedom) voeren actie. Op weg door de stad is een tiental tractoren door de politie klemgezet in de Oranjestraat. Ook Willem Engel is aanwezig en betuigt steun aan de actie. Vanuit een hoekhuis kan ik over de rug van een meisje dit overzicht maken.

David van Dam

Op 8 oktober werden wereldwijd demonstraties georganiseerd tegen het Iraanse regime naar aanleiding van de dood van de Iraanse Mahsa Amini. Ik fotografeerde die dag op het Malieveld voor het FD toen mijn oog op deze jongen viel. Kort nadat ik mijn camera op hem had gericht, biggelden twee grote tranen over zijn wangen. Na de demonstratie heb ik hem aangesproken. Hij bleek Arwin te heten en daar met zijn moeder Nadia Nassir te demonstreren. Zijn oma woont nog in Iran.