De beste boeken van 2023 volgens NRC-recensenten

Het boekjaar 2023 Het was weer een rijk boekenjaar: Paul Auster publiceerde op de valreep Baumgartner, misschien wel zijn laatste roman, en veel vrouwelijke auteurs krijgen dit jaar lof van onze recensenten. Denk aan het experimentele proza van Bregje Hofstede of het succesvolle Luister van Sacha Bronwasser. Ook door oorlog getekende familiegeschiedenissen wisten te intrigeren, en daarnaast is er nog veel meer moois uitgekomen.

Buitenlandse literatuur

Persis Bekkering

  1. Catherine Lacey: Biography of X

    Fictieve biografie van de ongrijpbare kunstenares X, opgetekend door haar weduwe. Een intrigerende roman vol dubbele bodems en valluiken; een spiegel voor het post-truth tijdperk.

    Granta, 416 blz. € 28,49

  2. Ingeborg Bachmann: Doodsoorzaken

    Drie romans in één bundel, in een uitstekende nieuwe vertaling. Bachmanns vrouwelijke protagonisten desintegreren geestelijk en talig in een verstikkende mannenwereld. Vooral Malina is een briljant, koortsachtig zelfportret.

    Vert. Paul Beers. Koppernik, 504 blz. € 35,-

  3. Emma Cline: De gast

    Lome vertelling over een jonge escort, die zich zo goed kan vormen naar de verlangens van de ander dat ze zelf nauwelijks nog bestaat. Teder, schrijnend portret van een jonge vrouw anno nu.

    Vert. Tjadine Stheeman. Lebowski, 273 blz. € 23,99

  4. Astrid Roemer: DealersDochter

    Een meerstemmig portret van Surinamers na de onafhankelijkheid. Heden en verleden vloeien in elkaar over in verbluffend proza. Compacter dan Roemers vorige romans, maar van nog hogere intensiteit.

    Prometheus, 288 blz. € 22,50

  5. Annie Ernaux: De jongeman

    Een relatie met een veel jongere man doet Annie Ernaux haar eigen jeugd herbeleven. Elke plek in het landschap is al gekleurd met herinnering. Een volmaakt kleinood over tijd, herinnering, schaamte, klassenverschillen.

    Vert. Rokus Hostede. De Arbeiderspers, 48 blz. € 10,-

Peter de Bruijn

  1. Richard Taruskin: Musical Lives and Times Examined. Keynotes and Clippings, 2006-2019

    De laatste, vaak meeslepende bespiegelingen van de briljante auteur van The Oxford History of Western Music, die vorig jaar overleed.

    University of California Press, 576 blz. € 45

  2. Geoff Dyer: De laatste dagen van Roger Federer. En andere eindes

    De schrijver ziet gracieus het onherroepelijk voortschrijden van de tijd onder ogen in vrolijk stemmende essayistiek.

    Vert. Ivo Verheyen. Tzara, 355 blz. € 24,99

  3. Peter Cowie: God and the Devil. The Life and Work of Ingmar Bergman

    Filmcriticus die het werk van Ingmar Bergman decennia volgde, zet zijn niet geringe kennis beknopt en kundig op een rij.

    Faber & Faber, 416 blz. € 35,80

  4. Jeremy Eichler: Echo van de tijd. De herinnering aan de Tweede Wereldoorlog in klassieke muziek

    Klassieke muziek als lieux de mémoire voor het herdenken van WOII in een origineel en belangrijk boek.

    Vert. Paul Janse en Frits van der Waa. Spectrum, 400 blz. € 34,99

  5. Tobias Becker: Yesterday: A New History of Nostalgia

    Waarom een roze blik op het verleden een voedingsbodem van rancune kan zijn, maar ook een bron van eindeloze creativiteit.

    Harvard University Press, 332 blz. € 32,99

Non-fictie

Jonasz Dekkers

  1. Prof. Soortkill: Smibologie Vol 1. Each one teach one

    Prof. Soortkill is wijsgeer, schrijver en columnist. ‘Representing’ de Bims (Bijlmer) vertelt hij op geheel eigen, smibologische manier over hoe je de wereld het best kan navigeren als younging van kleur. Voor iedere aspirant smiboloog. (Smib = Bims achterstevoren).

    Pluim, 352 blz. € 24,99

  2. Frank Nellen: De onzichtbaren

    Frank Nellen schreef een meeslepende, jongensboekachtige roman, tegen een decor van Oekraïne in de jaren negentig. Socialisme is een gevallen ideaal, Lenin enkel nog een betonnen standbeeld. Door de ogen van boerenjongen Dani, beschrijft Nellen in heerlijk nuchtere zinnen een leven in de ban van vriend en idool Pavel.

    Hollands Diep, 256 blz. € 22,99

  3. Albert Camus: Bruiloft, De Zomer

    Zijn ‘eerste probeersels’ uit 1936 (toen hij 23 was), in een nieuwe vertaling van Eva Wissenburg, die de geweldig lyrische toon van Camus zorgvuldig bewaakt. Na het lezen wil je direct naar Algiers afreizen om zelf die zilte levenslust op je wangen te voelen branden.

    Atheneum, 160 blz. € 20,-

  4. Martha Claeys: Trots. Filosofie van een emotie

    Trots, niet als een pauw die zijn eigen veren niet kan zien, maar als kritische, pijnlijke zelfliefde. Solide pleidooi van een jonge filosofe uit Vlaanderen voor de herwaardering van de emotie. Na de verkiezingen zeer relevant.

    Boom, 224 blz. € 24,90

  5. George Orwell: Over nationalisme

    In zijn inleidende essay betoogt Bas Heijne met Orwell dat het eerste slachtoffer van het naar binnen gekeerde nationalisme zelfkritiek is. Heijne pleit vurig voor een blik in de spiegel.

    Prometheus, 80 blz. € 12,50

Buitenlandse literatuur

Margot Dijkgraaf

  1. Connie Palmen: Voornamelijk vrouwen

    Zelfportret in twaalf portretten: een van onze eigenzinnigste schrijvers ontleedt het werk van elf vrouwen en één man, en en passant zichzelf. Scherp, kernachtig en onverschrokken.

    Prometheus, 160 blz. € 20,-

  2. Lola Lafon: Als je naar dit lied luistert

    Een nacht in het Achterhuis. Prachtig persoonlijk essay van deze Franse schrijfster, voor wie een nacht in het Anne Frank Huis de weg opent naar haar eigen Joodse familiegeschiedenis.

    Vert. Katrien Vandenberghe. De Arbeiderspers, 190 blz. € 20,-

  3. Adania Shibli: Een klein detail

    Obsessieve literaire zoektocht naar de moord op een meisje in de Negevwoestijn en een krachtige verbeelding van hoe oorlogsgeweld en waanzin onverbrekelijk met elkaar verbonden zijn. Schokkend en onverteerbaar.

    Vert. Djûke Poppinga. Koppernik, 127 blz. € 21,50

  4. Niña Weijers: Cassandra

    Slim, onderzoekend, persoonlijk essay over de nooit opgehelderde dood van een jonge vrouw in Almere. True crime zoals je het nooit eerder las.

    Atlas Contact, 272 blz. € 22,99

  5. Jean-Baptiste Andrea: Veiller sur elle

    Spannende, onderhoudende en ontroerende pageturner over het leven van een fictieve beeldhouwer in Italië. Prix Goncourt 2023. Aanrader voor wie (ook niet perfect) Frans leest.

    Iconoclaste, 575 blz. € 27,99

Maarten Doorman

  1. Heinrich Heine: Ideeën. Het boek Le Grand

    Onnavolgbare autobiografie van de eerste levenshelft onder tromgeroffel van de Franse tamboer-majoor Le Grand. Elke zin is een schijnbeweging, achter elke alinea loert spot.

    Vert. Ria van Hengel. Van Oorschot, 118 blz. € 20.-

  2. Lorraine Daston: Rules. A Short History of What We Live By

    Met een onderscheid tussen ‘dunne en dikke regels’ brengt de vermaarde historicus bewonderenswaardig orde aan in een kakafonie van regels.

    Princeton University Press, 360 blz. € 48,99

  3. Friedrich Nietzsche: Dat alles ben ik. Gedichten

    Hysterisch geschetter of diepzinnig zingen, verheven lied of geniale muziek? Het was hoe dan ook de hoogste tijd voor een vertaling van Nietzsches gedichten.

    Vert. Ard Posthuma. Historische Uitgeverij, 312 blz. € 40.-

  4. Bart Slijper: Elk woord ging ademhalen. Het leven van de dichter Martinus Nijhoff

    Biografie van een ongrijpbaar mens. Op de achtergrond klinkt psalmgezang en een orgeltje van het Leger des Heils.

    Prometheus, 424 blz. € 39,99

  5. Hannah Carlson: Pockets. An Intimate History of How We Keep Things Close

    Als ik de loftrompet mocht steken over maar één boek was dit het. Briljant idee om de geschiedenis van de zak te schrijven.

    Algonquin Books of Chapel Hill, 310 blz. € 24,99

Literatuur

Judith Eiselin

  1. Rob van Essen: Ik kom hier nog op terug

    Wat we willen, hoe we worstelen, wat we worden: wervelende, geestige en ook wel wrange roman over opgroeien in de Bible Belt, een Opperwezen dat misschien bestaat en nog veel meer.

    Atlas Contact, 400 blz. € 24,99

  2. Frank Nellen: De onzichtbaren

    ‘Niets aan de hand, kameraad,’ klinkt het door de telefoon als in het voorjaar van 1986 dorpsbewoners nabij Tsjernobyl bezorgd bellen naar hun bestuur vanwege een wolk aan de horizon. Maar is er in de Oekraïne ooit niets aan de hand? Nellen vertelt een indringend verhaal over het verbod op vertellen.

    Hollands Diep, 256 blz. € 22,99

  3. Jean Hanff Korelitz: De nakomer

    Smeuiige satirische roman over een welgestelde Joodse familie de afgelopen halve eeuw in New York. De jongste generatie wil elkaar het liefst ontlopen, hetgeen niet gaat.

    Vert. Hilje Papma en Anna Post Uiterweer. Borgerhoff & Lamberigts, 448 blz. € 29,99

  4. Margaret Kennedy: Picknick bij maanlicht

    Onuitstaanbare naturen gaan in de ruige natuur ten onder, onder meer aan de conventies van de Britse klassenmaatschappij. Roman uit 1950 die doet denken aan de Cazalets-serie van E.J. Howard.

    Vert. Inge Kok. Atlas Contact, 424 blz. € 24,99

  5. Sacha Bronwasser: Luister

    Lekkere ingenieuze puzzelroman over zien en kijken, horen en luisteren rondom een au pair bij een Parijs gezin in de jaren tachtig.

    Ambo Anthos, 256 blz. € 22,99

Literatuur

Rob van Essen

  1. Bret Easton Ellis. Scherven

    Seriemoord, verveling, onzekere adolescenten – Easton Ellis laat zien dat hij het nog steeds kan in een lijvige roman waarin hij terugkeert naar zijn jeugd in de jaren tachtig.

    Vert. Robbert-Jan Henkes. Ambo Anthos, 574 blz. € 27,99

  2. Paul Harding: Dit andere paradijs

    Briljant geschreven episch verhaal over een groepje outcasts op een eilandje voor de Amerikaanse kust, zo’n honderdvijftig jaar geleden.

    Vert. Jan Fastenau. Querido, 240 blz. € 24,99

  3. Sebastian Barry: De verre voortijd

    Meesterstilist Barry laat weer zien wat hij kan in een wurgend, meeslepend verhaal over een oud-rechercheur die betrokken raakt bij een oude zaak die hem persoonlijk raakt.

    Vert. Jan Willem Reitsma. Querido, 240 blz. € 23,99

  4. Rebecca Makkai. Ik heb een paar vragen voor je

    Docente keert terug naar haar oude kostschool. Whodunit over een oude moord maar tegelijkertijd meer dan dat, en actueler dan dat.

    Vert. Arjaan van Nimwegen en Thijs van Nimwegen. Nieuw Amsterdam, 416 blz. € 24,99

  5. Katherine Mansfield. Het tuinfeest en andere verhalen

    Terechte heruitgave van een bundel meesterlijke verhalen. De beste doen niet onder voor Tsjechov of Joyce. Virginia Woolf was jaloers op haar talent.

    Vert. Jo Fiedeldij-Dop. Orlando, 240 blz. € 23,99

Kester Freriks

  1. Karl Ove Knausgård: De vogels van de hemel

    Teder geschreven novelle over drie generaties vrouwen, grootmoeder, moeder en kleindochter, die elkaar proberen te begrijpen, en zo de greep op het leven willen behouden.

    Vert. Liesbeth Huijer. De Geus, 86 blz. € 17,50

  2. Cees Nooteboom: De danser en de monnik. Dagboeken 1970-1995

    De reisschrijver, dichter en romancier noteert in zijn journaal openhartig en soms met subtiel venijn over zijn ambitie een grote roman te schrijven, à la Mulisch. En passant schetst hij een schitterend tijdsbeeld.

    Bezorgd door Philippe Noble. Koppernik, 504 blz. € 47,50

  3. Jonathan Raban: Father and Son. A memoir

    Aangrijpend herinneringsboek over de gevolgen van een beroerte van de vooraanstaande Brits-Amerikaanse reisschrijver, met de zorg van dochter Julia als grote troost.

    Knopf, 323 blz. € 24,99

  4. Kerstin Ekman: Wolvenkoorts

    Briljante, korte en actuele roman met de allure van een thriller over de liefde van een jager annex boswachter voor een wilde wolf, die hij Hogepoot noemt. Nooit beter werd de liefde-haatverhouding tussen mens en wolf beschreven.

    Vert. Janny Middelbeek-Oortgiesen. Ambo Anthos, 192 blz. € 22,90

  5. Tarjei Vesaas: De kiem

    Nooit de Nobelprijs gewonnen, deze auteur met een imposant oeuvre, wel verdiend, zeker met deze roman uit 1945. Een man die op de vlucht is voor zijn verleden stort een hechte dorpsgemeenschap in een onpeilbaar diep afgrond van rancune, haat en zelfdestructie.

    Vert. Marin Mars. Oevers, 232 blz. € 22,-

Non-fictie

Bart Funnekotter

  1. Bas von Benda-Beckmann: Het kleedje voor Hitler. Een familiegeschiedenis

    Prachtige geschiedenis van een Duitse familie en haar naziverleden.

    Querido, 672 blz. € 36,99

  2. Martin Bossenbroek: De Zanzibardriehoek. Een slavernijgeschiedenis, 1860-1900

    Indringend boek over de vergeten slavenhandel in Oost-Afrika: terechte winnaar van de Libris Geschiedenis Prijs.

    Athenaeum, 424 blz. € 32,50

  3. Peter Frankopan: De transformatie van de aarde. Een nieuwe wereldgeschiedenis

    Belangrijkste boek van het jaar: hoe weer en klimaat de geschiedenis hebben vormgegeven.

    Vert. George Pape en Eric Strijbos. Spectrum, 799 blz. € 49,99

  4. Christopher Clark: Europese lente. De strijd voor een nieuwe wereld, 1848-1849

    Over het jaar dat sociale onrust Europa in vuur en vlam zette.

    Vert. Brenda Mudde, Huub Stegeman, Maarten van der Werf. De Bezige Bij, 1088 blz. € 49,99

  5. William Boyd: The Romantic

    De meeslepende verzonnen (!) biografie van schrijver, bierbrouwer en avonturier Cashel Greville Ross (1799-1882) – Boyds beste roman sinds Any Human Heart.

    Penguin, 464 blz. € 28,99

Arnold Heumakers

  1. Benjamin Labatut: De maniac

    Door de stemmen van geliefden, vrienden en collega’s leren we deze menselijke computer kennen, immer ongrijpbaar, overal fascinerend. Originele biografie van een geniaal wiskundige.

    Vert. Dirk-Jan Arensman. Meridiaan, 380 blz. € 26,50

  2. Arnon Grunberg: Waarheidsliefde en biefstuk. Essays over lezen en schrijven

    Fraaie leergang van vele tientalen essays. Aan de hand van andermans werk verkent de schrijver de mogelijkheden van de literatuur. De lezer kijkt mee over de schouder en geniet van Grunbergs analytisch vernuft.

    Nijgh & Van Ditmar, 568 blz. € 29,99

  3. Friedrich Nietzsche: Voorbij goed en kwaad. Voorspel voor een filosofie van de toekomst

    Nietzsche op de toppen van zijn kunnen. Altijd een subliem, dus ook stekelig genoegen.

    Vert. Maarten van Buuren. Boom, 272 blz. € 27,90

  4. Louis-Ferdinand Céline: Oorlog

    Céline bijzonder op dreef in een van zijn teruggevonden manuscripten. Na verwonding op het slagveld herstellen in het hospitaal met blowjobs en gekanker. Virtuoos vertaald.

    Vert. Rokus Hofstede. Athenaeum, 192 blz. € 22,99

  5. Sacha Bronwasser: Luister

    Even spannende als ingenieuze roman. Een actuele lofzang op de literaire verbeelding via au pairs, Parijs, terrorisme, fotografie en grensoverschrijdend gedrag.

    Ambo Anthos, 256 blz. € 24,99

Rosan Hollak

  1. Elizabeth Hardwick: Verleiding en verraad. Vrouwen en literatuur

    Prachtige, inlevende essays over beroemde vrouwen en hun worsteling met het schrijverschap.

    Vert. Jeske van der Velden. Nijgh & Van Ditmar, 296 blz. € 23,50

  2. Olga Tokarczuk: De tedere verteller. Essays

    Over schrijverschap dat volgens de Nobelprijslaureaat stoelt op verbondenheid met de wereld.

    Vert. Charlotte Pothuizen en Dirk Zijlstra. De Geus, 277 blz. € 23,99

  3. Herfried Münkler: Marx, Wagner, Nietzsche. Het tijdperk van de revoluties

    Fabuleuze ideeëngeschiedenis over de overtuigingen en obsessies van drie grootheden uit de 19de eeuw.

    Vert. Peter Claessens. Boom, 570 blz. € 39,90

  4. Raymond Carver: Een kleine weldaad

    Perfecte vertaling van alle verhalen van de Amerikaanse grootmeester van het korte verhaal.

    Vert. Sjaak Commandeur. Van Oorschot, 812 blz. € 45,-

  5. Sacha Bronwasser: Luister

    Intrigerend verhaal over een au pair in Parijs, over de impact van fotografie en de relatie van een jonge student met een enigmatische kunstdocent.

    Ambo Anthos, 256 blz. € 22,99

Non-fictie

Menno Hurenkamp

  1. Maxim Februari: Doe zelf normaal. Menselijk recht in tijden van datasturing en natuurgeweld

    Nu de rechtsstaat als linkse hobby wordt bijgezet, ademt ook recente maatschappijkritiek al bijna geschiedenis.

    Prometheus, 141 blz. € 22,50

  2. Martin Wolf. De crisis van het democratisch kapitalisme

    Dat geldt ook voor deze scherpzinnige, geëngageerde politieke en economische kritiek, die méér biedt om je boos en bezorgd over maken.

    Spectrum, 545 blz. € 49,99

  3. Sarah Bakewell. De humanisten. Dromers, denkers en onderzoekers die de wereld veranderen

    Troost is er in deze liefdevolle geschiedenis van het humanisme, die suggereert dat het misschien nog niet te laat is.

    Ten Have, 512 blz. € 29,99

  4. Jeanette Winterson. Night side of the river. Ghost stories

    Wanneer alle geklets over ‘de menselijke maat’ u de keel uitkomt, lees als genezing deze verhalen over de geesten en verschijningen die lachen om onze maat: Edgar Allen Poe via 5G.

    Penguin, 300 blz. € 16,-

  5. Hans van Pinxteren. Hoe ouder, hoe vrolijker. Beschouwingen en verhalen over reizen en verdwalen, schrijven en vertalen, liefde en vriendschap

    Waarom is er tenslotte geen wet die verbiedt dat mensen boeken schrijven voor ze er een paar vertaald hebben? Zodat je daarna schrijft zoals vertaler Hans van Pinxteren in deze bundel: knisperende, sprankelende taal op weg naar het einde.

    Oevers, 261 blz. € 25,-

Literatuur

Toef Jaeger

  1. Teju Cole: Trilling

    Briljante roman in portretvorm over de onoverkomelijke relatie tussen verhalen en geweld.

    Vert. Paul van der Lecq . De Bezige Bij, 224 blz. € 23,99

  2. Zadie Smith: Charlatan

    Een verhaal is geen verhaal, ook niet als het van Dickens komt. Smith geeft ook nog eens een voortreffelijke samenvatting van de Britten die liefde niet als hartstocht zien, maar als een optelling, een samenvoeging.

    Vert. Peter Abelsen. Prometheus, 448 blz. € 23,99

  3. Honorée Fanonne Jeffers: De liefdesbrieven van W.E.B. du Bois

    W.E.B. du Bois in fictievorm en over hoe geschiedenis kan ziek maken, en ook cynisch over de hypocrisie waarin we leven.

    Vert. Thalia Ostendorf, Nhomy Mettendaf, Catalien van Paassen, Fannah Palmer en Nicole Seegers. Meulenhoff, 796 blz. € 29,99

  4. Paul Lomani Tsibamba: Ngando en andere verhalen

    ‘Dat je de lucht niet kan zien, betekent niet dat die niet bestaat.’ Niets aan toe te voegen

    Vert. Manik Sarkar. De Geus, 238 blz. € 20,-

  5. J.M. Coetzee: De Pool

    Niemand is bestemd, lees je in De Pool, terwijl de auteur per boek minder geloof lijkt te hechten aan de macht van kunst. Wat dan overblijft is totale machteloosheid.

    Vert. Peter Bergsma. Cossee, 160 blz. € 22,99

Non-fictie

Sjoerd de Jong

  1. Kees Schuyt: Begrensde tolerantie. Over verdraagzaamheid, onverdraagzaamheid en het ondraaglijke

    Voorbeeldige intellectuele geschiedenis van het begrip tolerantie van een van Nederlands bekendste sociologen. Waarom het begrip onmisbaar is voor een democratische rechtsstaat.

    Boom, 369 blz. € 29,90

  2. P.J. Benoit: Reis naar Suriname. Beschrijving van de Nederlandse bezittingen in Guyana

    Prachtige (en omvangrijke) facsimile uitgave van negentiende-eeuws reisverslag met beroemde lithografieën. Met verhelderende inleiding van Suriname-specialist Carl Haarnack en Garrelt Verhoeven.

    Terra, 172 blz. € 99,-

  3. Derek Penslar: Zionism: An Emotional State

    Uitmuntende, beknopte analyse van het historisch zionisme en de verschillende emoties die het begrip bij voor- en tegenstanders oproept. Zakelijk en genuanceerd.

    Rurgers University Press, 284 blz. € 19,99

  4. Mark Sedgwick: Traditionalism. The Radical Project for Restoring Sacred Order

    Gedegen overzicht van reactionaire cultuurkritiek uit de vroege twintigste eeuw die nu een herwaardering beleeft bij extreemrechts van Rusland tot de VS en Nederland.

    Pelican, 410 blz. € 32,99

  5. Placied Tempels: Bantoe-filosofie

    Nieuwe editie van klassiek, geruchtmakend en omstreden boek van Belgische missionaris over Afrikaanse filosofie (die opvallend veel zou lijken op christelijke metafysica).

    Noordboek, 191 blz. € 22,-

Literatuur

Sebastiaan Kort

  1. Ota Pavel: Hoe ik de vissen ontmoette

    De hartverwarmende, ontwapenende memoires van een Tsjechische pechvogel, opgehangen aan de vissport. De (her)ontdekking van het jaar en een boek dat ik iedereen gun.

    Vert. Edgar de Bruijn. Koppernik, 180 blz. € 22,50

  2. Arnon Grunberg: Waarheidsliefde en biefstuk. Essays over lezen en schrijven

    Humor maar ook veel stijlvolle ernst in Grunbergs verzamelde essays over schrijven en schrijvers. Een stoomcursus betekenis toekennen aan literatuur.

    Nijgh & Van Ditmar, 568 blz. € 29,99

  3. Bregje Hofstede: Oersoep

    Wild en hoogst expressief is Hofstede in deze roman, waarin de letters soms op z’n Van Ostaijens over de pagina dansen omdat er zoveel over geboorte, drugs en dood gezegd moet worden.

    Das Mag, 209 blz. € 22,99

  4. Elvis Peeters: De tijden

    De shock novelist uit Vlaanderen toont zich van zijn warmste kant en legt in een bezielde generatieroman bloot waar het zo ongeveer mis ging met ons, westerlingen.

    Podium, 223 blz. € 22,99

  5. Koen Peeters: Georges

    James Joyce, Stalin en een verwaterde studentenvriendschap in een boek waarin alles met elkaar te maken moet hebben.

    De Bezige Bij, 288 blz. € 22,99

Michel Krielaars

  1. Antonio Scurati: M. De laatste dagen van Europa

    Derde deel van een romancyclus over Mussolini, die laat zien hoe eenvoudig het voor een slimme populist is om de macht te veroveren.

    Vert. Jan van der Haar. Podium, 414 blz. € 24,99

  2. Sergej Dovlatov: Omtrekkende bewegingen. Vier romans

    De literaire erfenis van een komische Russische schrijver, die als geen ander de Russische chaos weet te verwoorden.

    Vert. Robbert-Jan Henkes. Van Oorschot, 558 blz. € 39,50

  3. Paul Auster: Baumgartner

    Speelse roman over de verwerking van verdriet en rouw, waarin Auster zijn vertrouwde thema’s nog eenmaal behandelt.

    Vert. Ronald Vlek. De Bezige Bij, 206 blz. € 22,99

  4. Drago Jancar: Bij het ontstaan van de wereld

    Roman over het Joegoslavië van de jaren zestig, waarin alle etnische spanningen van later zich al aankondigen. Sprookjesachtig verteld door een puberjongen.

    Querido, 240 blz. € 23,99

  5. Georgi Gospodinov: Schuilplaats voor andere tijden

    Postmoderne roman over het gevaar van nostalgie dat het populisme mogelijk maakt.

    Vert. Hellen Kooijman. Ambo Anthos, 334 blz. € 24,99

Non-fictie

Jeroen van der Kris

  1. Martin Bossenbroek: De Zanzibardriehoek. Een slavernijgeschiedenis, 1860-1900

    Op spannende wijze beschrijft de winnaar van de Libris Geschiedenis Prijs hoe het brengen van beschaving en winstbejag in Oost-Afrika hand in hand gingen.

    Athenaeum, 424 blz. € 32,50

  2. Karin Amatmoekrim: In wat voor land leef ik eigenlijk? Anil Ramdas, onmogelijk kosmopoliet

    Biografie van Surinaamse schrijver en essayist Anil Ramdas is eigenlijk een boeiend boek over Nederland in de afgelopen decennia.

    Prometheus, 520 blz. € 39,99

  3. Bas von Benda-Beckmann: Het kleedje voor Hitler. Een familiegeschiedenis

    Via zijn fascinerende familie komt de auteur in alle uithoeken van het Derde Rijk. Met een hoofdrol voor tante Luise die getrouwd was met één van Hitlers trouwste generaals.

    Querido, 672 blz. € 36,99

  4. Gert Oostindie: Rekenschap. Het koloniale verleden van Nederland, excuses en herstel

    Beknopt beschrijft de auteur hoe het denken over het koloniale verleden de afgelopen decennia is veranderd, daarbij kritisch kijkend naar zijn eigen rol daarin.

    Boom, 192 blz. € 22,90

  5. Cathalijne Boland: Reuchlins reis. De Holland-Amerika Lijn en de landverhuizers

    Meeslepend boek over de wereld van de Rotterdamse redersfamilie achter de Holland-Amerika Lijn.

    Alfabet, 448 blz. € 24,99

Jeugdliteratuur

Mirjam Noorduijn

  1. Yorick Goldewijk: Duizend & ik

    Claustrofobische jeugdroman over de meeslepende zoektocht van het meisje Acht naar zichzelf en een onbekende ander. Zit ze gevangen in een dystopische nachtmerrie? In een Matrix-achtige computersimulatie? Een hallucinante leeservaring.

    Illustraties Yvonne Lacet. Ploegsma, 176 blz. € 17,99

  2. Mohana van den Kroonenberg: Ik heb mijn zusje kwijtgemaakt

    Even hilarisch als ontroerend kinderboekenavontuur waarin een zevenjarige zijn babyzusje in het park verstopt, maar vergeet waar. Stuiterend tussen fantasie en werkelijkheid begint het jongetje een zoektocht en leert de wereld kennen.

    Illustraties Nadia Meezen. Vier Windstreken, 152 blz. € 17,99

  3. Ted van Lieshout: Rozen voor de zwijnen. De minstens 100 spreekwoorden van Bruegel

    Ludieke ontdekkingstocht door Bruegels De verkeerde wereld (1559) en alle honderd spreekwoorden die hij daarop uitbeeldde, in de vorm van een vrolijk makend, fantasievol beeld- en taalspel.

    Leopold, 108 blz. € 24,99

  4. Koos Meinderts: Zebedeus en het ganzenbord van Wisse

    In dit met weemoed besprenkelde geestige kinderboek speelt Zebedeus de Beer aarzelend maar gewetensvol een spel levend ganzenbord, onder het motto ‘ik wil weten hoe ik afloop’.

    Illustraties Annette Fienieg. Hoogland & Van Klaveren, 160 blz. € 17,50

  5. Erna Sassen: Neem nooit een beste vriend

    Ongemeen grappig en taboedoorbrekend stream of consciousness-verhaal van een razende zeventienjarige vmbo’er die onze wereld niet begrijpt, met eenzaamheid als onderliggend thema en evocatieve illustraties.

    Illustraties Martijn van der Linden. Leopold, 272 blz. € 17,99

Buitenlandse literatuur

Margot Poll

  1. Javier Zamora: Solito

    Aangrijpend autobiografisch verhaal van Salvadoriaans-Amerikaanse dichter die op negenjarige leeftijd ‘onbegeleid’ naar de VS vluchtte om na vijf jaar met zijn ouders herenigd te worden. Voor iedereen die denkt te weten wat het betekent ‘migrant’ te zijn.

    Vert. Lidwien Biekmann en Koos Mebius. Ambo Anthos, 394 blz. € 23,99

  2. Maral Noshad Sharifi: Citroeninkt

    ‘Naar mensen met een migratieachtergrond wordt nog steeds gekeken met een blik van: wat doe jij hier?’ Lees voor nog meer kennis deze autobiografische parel waarin Noshad Sharifi laat zien hoe het voor haar alter-ego Talar en haar getraumatiseerde ouders is om migrant te zijn in Nederland.

    Prometheus, 256 blz. € 22,50

  3. Elsa Morante: De geschiedenis

    De niet te missen klassieker van Elsa Morante (1912-1985) over hoe gewone mensen in Rome de Tweede Wereldoorlog overleefden, was in het jaar van verschijnen aanleiding voor kinnesinne, ongefundeerde kritiek en discriminerende vooroordelen.

    Vert. Frédérique van der Velde. Wereldbibliotheek, 624 blz. € 34,99

  4. Natalia Ginzburg: Familielexicon

    Geniale autobiografische roman waarin geen woord verzonnen is, aldus Ginzburg (1916-1991) die haar antifascistische, Joodse familie en hun vrienden laat mopperen, zingen en discussiëren in het Italië van Mussolini.

    Vert. Jan van der Haar. De Arbeiderspers, 224 blz. € 25,99

  5. Barbra Streisand: Mijn naam is Barbra

    Tien jaar lang werkte de nu 81-jarige zangeres, actrice en regisseur aan haar levensverhaal. Is niet iedereen wel op enig moment in zijn leven onder de indruk geweest van een film, song of duet van de grande dame met de mysterieuze blik en de prachtige stem?

    Vert. Robert Neugarten, Barbara Lampe en Theo van der Ster. VIP, 1036 blz. € 35,-

Non-fictie

Miriam Rasch

  1. Vinciane Despret: Leven als een vogel

    Een wetenschapshistorische blik op ornithologie, maar dan als spannende filosofische exercitie. Despret brengt een ode aan elke individuele vogel en vooral: aan de aandacht.

    Vert. Jeanne Holierhoek. Octavo, 192 blz. € 23,50

  2. Lisa Doeland: Apocalypsofie. Over recycling, groene groei en andere gevaarlijke fantasieën

    Tegendraadse, broodnodige denkoefeningen voor hen die zich ongerust maken over de klimaatapocalyps. Het moeilijke verhaal, met schwung gebracht.

    Ten Have, 174 blz. € 20,99

  3. Arnon Grunberg: De vluchteling, de grenswacht en de rijke Jood

    Inzichtelijk en indringend verslag uit de parallelle wereld van de vluchteling, van Ter Apel en Den Haag tot de Poolse grens. Ook hier geen twijfel mogelijk: het simpele verhaal bestaat niet.

    Pluim, 296 blz. € 22,99

  4. Joke J. Hermsen: Onder een andere hemel. Over heimwee & vertepijn

    Filosofische memoir die je doet verlangen naar poëzie, liefde, reizen, een huis om uit te vertrekken en naar terug te keren. Om steeds met je mee te dragen.

    Prometheus, 320 blz. € 23,99

  5. Jan Keij: Postmodern denken. Het ethische fundament

    De postmoderne filosofen wordt wel verweten alles te relativeren, tot de menselijke waardigheid aan toe. Maar ook zij, stelt Keij, bouwen op een (menselijk) fundament dat niet te deconstrueren is.

    Boom, 208 blz. € 24,90

Joyce Roodnat

  1. Cherry Duyns: Ik bel je wel als ik dood ben

    In een prachtig vormgegeven boek verslaat Cherry Duyns zijn vriendschap met de stervende kunstenaar Armando. Ze verkiezen krampachtig de slappe lach boven hun gevoelens. En toch krioelt het daarvan.

    Atlas Contact, 416 blz. € 34,99

  2. Dieuwertje Mertens: Moeders. Heiligen

    Dieuwertje Mertens debuteert met een verhaal waarin ze lichaam, seks en geest verbindt tot een hart en ziel rakende Maria-roman. Fantasierijk, meeslepend en onbarmhartig feministisch.

    Querido, 349 blz. € 24,99.

  3. Sjeng Scheijen: Gelukskind. Het leven van Hans van Manen

    De Werdegang van een kansarm wonderkind gecombineerd met de meeslepende cultuurgeschiedenis van de Amsterdamse bohème sedert de jaren 60. Oftewel: Hans van Manen kreeg met Sjeng Scheijen de beste biograaf die hij zich kon wensen.

    Prometheus, 424 blz. € 35,-

  4. Nicola Pugliese: Malacqua

    Via de vloek van een aanhoudende regenstorm schetst Nicola Pugliese Napels en haar inwoners met hun kleine, grote en ronduit toverachtige geschiedenissen in een droom van een boek.

    Vert. Annemart Pilon. Van Oorschot, 159 blz. € 22,50

  5. Herien Wensink: Soldaat op zolder

    In een listig gecomponeerde docuroman belandt Herien Wensink via een opmerkelijke jeugdliefde van haar moeder in West-Virgina. Daar ondervindt ze de impact van de Vietnamoorlog, destijds en nog altijd.

    De Arbeiderspers, 320 blz. € 24,90

Non-fictie

René van Stipriaan

  1. Frits van Oostrom: De Reynaert. Leven met een middeleeuws meesterwerk

    Van Oostrom excelleert in een ongekend veelzijdige studie over een middeleeuws literair meesterwerk.

    Prometheus, 591 blz. € 45,-

  2. Gabri van Tussenbroek: De houten eeuw van Amsterdam. Bouwen, werken en wonen in de middeleeuwse stad (1275 -1578)

    Een gedegen, gedetailleerde en prachtig geïllustreerde rondleiding door een stad die zich ongemerkt warm loopt voor een grote rol in de wereldhandel.

    Prometheus, 608 blz. € 60,-

  3. Laura van Hasselt: Geld, geloof en goede vrienden. Piet van Eeghen en de metamorfose van Amsterdam

    Heerlijk epos over een sociaal voelende bankier die overal is waar het gebeurt in het negentiende-eeuwse Amsterdam.

    Balans, 303 blz. € 28,99

  4. Marcel Metze: Hoog spel. De politieke biografie van Shell

    Nuchter verslag van de bloedstollende pirouettes van een gewiekste oliereus op het wereldtoneel.

    Balans, 632 blz. € 34,95

  5. Marja Pruis: Huiswerk

    Vrouw struikelt over haar goede bedoelingen en hinderlijke bijgedachten; romancier Pruis op haar best, met op elke bladzijde ook steeds een vleug van haar essayistische bravoure.

    Nijgh & Van Ditmar, 214 blz. € 23,99

Thomas de Veen

  1. Bregje Hofstede: Oersoep

    Ongeremd, grensoverschrijdend, geestverruimend en vooral levenslustig boek over het bijna niet te benoemen gevoel dat er nog iets achter de tastbare dingen ligt – Hofstede vangt dat.

    Das Mag, 209 blz. € 22,99

  2. Esther Gerritsen: Gebied 19

    Briljant geheimzinnige roman waarin Gerritsen sciencefiction inzet om te laten zien hoeveel opschorting van realiteitszin het eigenlijk vergt om gelukkig te zijn.

    De Geus, 314 blz. € 23,99

  3. Daan Heerma van Voss: Geen vaarwel vandaag

    ‘Elk gezin is normaal als je erin opgroeit, geen enkel gezin is normaal als je erop terugkijkt.’ Warmbloedige roman over heden en verleden van een rouwende familie, stuk voor stuk mensen van wie je gaat houden.

    Atlas Contact, 375 blz. € 24,99

  4. Mirjam van Hengel: Dola. Over haar schrijverschap en de hele mikmak

    Vernieuwende, onbescheiden biografie, waarin Van Hengel de genregrenzen verkent en oprekt, en zo schrijfster Dola de Jong dichterbij brengt dan menig biograaf zou durven.

    De Bezige Bij, 304 blz. € 24,99

  5. Gabrielle Zevin: Morgen en morgen en morgen

    Nooit gedacht dat ik een roman over gameontwerpers zo zou kunnen opvreten. Tegelijk een diep roerende soap over levenslange vriendschap, pijn en liefde.

    Vert. Gerda Baardman. Nieuw Amsterdam, 416 blz. € 24,99