Dark Romance: toxisch, obsessief, broeierig en onweerstaanbaar

Als hij nou maar de tijd kreeg om zijn Red Bull-auto beter onder de knie te krijgen, verzuchtte Liam Lawson. De Nieuw-Zeelander had zich afgelopen zaterdag net als twintigste en laatste gekwalificeerd voor de Grand Prix van China, en stond na afloop tv-ploegen te woord. „Helaas”, ging hij verder, „heb ik die tijd niet echt.”

Het bleken vooruitziende woorden. Donderdag maakte Red Bull Racing bekend dat het met onmiddellijke ingang afscheid neemt van de 23-jarige Lawson. Hij wordt teruggezet naar Red Bulls kleinere Formule 1-team Racing Bulls, van waaruit de Japanner Yuki Tsunoda (24) naar het hoofdteam gaat. Vanaf de eerstvolgende Grand Prix is Tsunoda de teamgenoot van Max Verstappen.

Lawsons periode als directe collega van Verstappen duurde welgeteld twee races. Zijn prestaties waren niet best, maar het is vooral Red Bull dat er slecht opstaat. Na de ongekend snelle wissel rijst een beeld van een kampioensteam dat de weg kwijt is – zowel in het ontwerp van zijn auto als in de manier waarop het met zijn coureurs omgaat.

De demotie van Lawson komt niet als een verrassing. In de twintigjarige geschiedenis van het Red Bull-team deed niemand het zo slecht als hij. Achttiende in de kwalificatie in Australië; gecrasht in de race. Laatste in de kwalificaties voor de sprint en de Grand Prix in China; kleurloze optredens in beide races. Verstappen scoorde intussen genoeg punten voor de tweede plek in het kampioenschap. En bij Racing Bulls is Tsunoda ook in topvorm.

Geen partij voor Verstappen

Niet alleen Lawson had het moeilijk als nummer twee achter Verstappen. Het probleem met Red Bulls tweede rijders sluimert al veel langer, eigenlijk sinds in 2018 de Australiër Daniel Ricciardo (destijds een van de beste rijders in het veld) het team verliet. Ricciardo was goed gewaagd aan Verstappen, maar daarna kwam niemand meer bij de Nederlander in de buurt. Jonge talenten als Pierre Gasly en Alexander Albon werden in 2019 en 2020 aan flarden gereden door Verstappen en konden al snel weer vertrekken. Sergio Pérez hield het met al zijn ervaring langer vol – vier seizoenen – maar ook hij knakte uiteindelijk.

Al deze coureurs liepen tegen hetzelfde probleem op: hoe moeilijk de Red Bull-auto’s te besturen zijn voor vrijwel elke rijder die geen Max Verstappen heet.

Kort samengevat: de grip is bij de Red Bulls zodanig geconcentreerd op de voorbanden, dat de auto’s extreem scherp reageren op elke stuurbeweging. Albon vergeleek het eens met de maximale gevoeligheidsinstelling van de muiscursor op de computer: één minimale beweging, en het pijltje staat direct aan de andere kant van het scherm. Zo voelt het volgens hem ook als je aan het stuur van de Red Bull draait. De auto’s zijn bewust zo ontworpen. Hoe sneller de auto instuurt, hoe sneller de coureur weer op het gas kan voor het volgende rechte stuk.

Het lastige is alleen dat al die grip op de voorbanden ten koste gaat van grip op de achterbanden. Als de rijder dus íets te veel stuurt, gaan de achterwielen glijden, met tijdverlies als gevolg. Verstappen voelt dankzij zijn fenomenale wagenbeheersing precies aan hoe ver hij kan gaan, andere rijders missen die finesse. Met als gevolg dat de ene na de andere coureur die elders prima heeft gepresteerd, in de Red Bull mislukt.

Sinds ongeveer een jaar is daar nog een ander probleem bij gekomen. De RB20, de Red Bull-bolide van vorig jaar, was een onvoorspelbare auto. In bochten konden de achterbanden ineens wegglijden, terwijl even verderop juist de voorbanden weer geen grip hadden. Zelfs Verstappen kon die tekortkomingen niet volledig compenseren; zijn enorme winstreeks uit 2023 kwam ten einde. Ondanks vele upgrades van de RB20, en verbeteringen aan het ontwerp van de huidige RB21, is het probleem nog altijd niet opgelost.

„Het window van de auto is zo klein, dat ik het maar blijf missen”, zei Lawson in China. Waarmee hij bedoelde: je kunt met de RB21 alleen snel rijden als elke stuurbeweging, elke beroering van het rempedaal en elke bochtenlijn exact juist is. Verstappen is in staat met zulke precisie te rijden, hij niet.

Elf Grands Prix

De vraag rijst waarom Red Bull Lawson überhaupt in de Red Bull heeft gezet. Een coureur die vóór dit seizoen nog maar elf Grands Prix had gereden, in een heel moeilijke, gebrekkige auto, met één van de beste coureurs als teamgenoot. Terwijl Red Bull nota bene Carlos Sainz, een ervaren viervoudig racewinnaar die vorig jaar lang op de markt was, heeft laten lopen.

En ook Tsunoda kreeg eind vorig jaar het nakijken toen Red Bull een opvolger zocht voor Pérez. Tsunoda had zich in zijn vier jaar bij het B-team weliswaar goed ontwikkeld, hij was volgens de teamleiding ook te wispelturig en kon zijn woede te vaak niet beheersen als er iets niet goed ging in een race. Toen hij en Lawson vorig jaar een paar races teamgenoten waren, deden ze qua prestaties amper voor elkaar onder. Voor Red Bull reden om in Lawson degene met meer potentie te zien.

Nu wil Red Bull Lawson „beschermen”, zoals teambaas Christian Horner het uitdrukt, en mag de Japanner Tsunoda er vanaf volgende week – zijn thuisrace op Suzuka nog wel – voor zorgen dat hij niet het volgende Red Bull-slachtoffer wordt. Lawson kan zich intussen troosten met de gedachte dat Gasly en Albon zich na hun mislukking herpakten, en inmiddels bij andere teams floreren.

Uiteindelijk is het vooral Red Bull Racing zelf dat zichzelf een ongemakkelijke vraag moet stellen. Namelijk: waar zou het staan als Max Verstappen niet in de eerste auto zat?

Delen

Mail de redactie

Het kan altijd nog gekker. Betaaldienst Klarna, ook in Nederland bekend van de buy now, pay later-knop in webwinkels, kondigde deze week een nieuw samenwerkingsverband aan. Klanten in de VS die via bezorgservice DoorDash eten bestellen, kunnen hun pizza, sushi of hamburgers achteraf en zelfs gespreid (in vier termijnen) betalen. Amerika staat bekend als land waar de bevolking (en de overheid) voor het minste of geringste een krediet neemt. Blijkbaar was de hamburger op afbetaling nog een gat in de markt. Je bezorgmaaltijd gespreid betalen kan (nog) niet in Nederland (alleen via een omweg), maar het nu kopen en later betalen is ook hier aan een opmars bezig. En dat is zorgelijk.

Webwinkels als Bol, IKEA, MediaMarkt en Zalando bieden naast traditionele betaalwijzen als iDeal, creditcards of Paypal ook standaard buy now pay later aan als betaaloptie. Winkeliers die gebruikmaken van de dienst betalen een fee aan bedrijven als Klarna of Riverty (voorheen AfterPay), klanten betalen niets extra’s, behalve als zij in gebreke blijven. Dan lopen de kosten hard op. En Klarna wil niet alleen online, maar ook in de winkelstraat een deel van de betalingen gaan overnemen. De politiek is daar tegen, maar Klarna houdt voet bij stuk.

Gespreid of achteraf betalen (op krediet) kan in voorkomende gevallen handig zijn, maar het is ook gevaarlijk. Het is voor veel mensen in toenemende mate ingewikkeld geworden om zicht te houden op de eigen financiën. Maandelijkse abonnementen op van alles en nog wat, betalen via de telefoon, of andere digitale middelen vertroebelen het zicht op het besteedbare inkomen. Nu al neemt het aantal mensen met schulden fors toe (volgens het CBS zijn er nu 726.210 huishoudens met problematische schulden en dat aantal stijgt).

Geld in chartale vorm (biljetten, munten) is nauwelijks nog zichtbaar in de maatschappij. De tijd dat gezinnen een keer per week naar de bank moesten om het huishoudgeld op te nemen is gelukkig ook voorbij, maar het had onmiskenbaar voordelen. Zicht op het einde van het budget, op het einde van de maand, op de eigen financiële situatie kortom. Inmiddels ziet bijna de helft van de jongeren een aankoop met contant geld tegenwoordig als gratis, omdat hun banksaldo gelijk blijft.

Daar komt bij dat de bank-app op de telefoon de strijd aan moet gaan met allerhande andere apps waar de ene na de andere verleiding wordt voorgeschoteld. Weerstand bieden aan de verlokkingen van het consumentisme is moeilijk, zeker voor jongeren. Zij zouden wat dat betreft beter beschermd moeten worden tegen het al te gemakkelijk aangaan van leningen. Maar beter controleren is meer symptoombestrijding dan een echte oplossing.

Hoe dan wel? Simpel: de financiële geletterdheid van consumenten moet omhoog. Deze week is het De Week van het Geld, een jaarlijks initiatief van platform Wijzer in Geldzaken. Scholen kunnen met speciale lespakketten aandacht besteden aan verantwoord financieel leven. Trap niet in de vage verhalen van finfluencers, pas je bestedingspatroon aan aan je inkomsten. Basale kwesties, maar helaas noodzakelijk om te benadrukken. Een derde van de jongeren geeft aan zich onvoldoende voorbereid te voelen om later hun eigen geldzaken te regelen. Maar ook ouders hebben hier een rol te spelen: leer kinderen al van jongs af aan de tering naar de nering te zetten. Laat ze een kasboekje bijhouden waarin het zakgeld en de uitgaven staan. En help ze het ongebreidelde consumentisme dat via de smartphones op ze afkomt te beteugelen. Financieel verantwoordelijk leven is te leren, en je hebt er een leven lang plezier van.

Delen

Mail de redactie

De vraag is bijna niet te beantwoorden: wat is het effect van de economische sancties die westerse landen Rusland hebben opgelegd nadat dit land Oekraïne is binnengevallen?

Russische autoriteiten houden data over hun economie achter, wat het lastig maakt een compleet beeld te krijgen. De Amerikaans-Britse journalist Stephanie Baker schreef er onlangs een boek over: Punishing Putin.

Volgens haar probeert de Russische president „de sancties weg te wuiven” en zegt hij „dat ze eromheen weten te werken”. Maar bekijk het eens zo, zegt Baker: „Een van Poetins centrale eisen voor een vredesakkoord is opheffing van de sancties. Als die níét zouden werken, zou het Kremlin ze ook niet steeds als voorwaarde noemen.”

Baker schat dat de economische strafmaatregelen Rusland voor enkele honderden miljarden euro’s schade hebben toegebracht. En de oligarchen, rijke Russische ondernemers die hun kapitaal vooral verwierven bij de privatisering van Russische staatsbedrijven in de jaren negentig, kregen te maken met bevriezing van en beslag op tientallen miljarden aan banktegoeden, jachten en villa’s. „Zij willen hun geld terug. Dat legt ook druk op Poetin om tot een vredesakkoord te komen.”

Stephanie Baker werkt voor financieel persbureau Bloomberg. Op het Europese hoofdkantoor van Bloomberg in hartje Londen, met uitzicht op St. Paul’s Cathedral, spreekt ze met journalisten over de jongste ontwikkelingen rond die sancties.

Een vraag die nu speelt, is wat de Verenigde Staten, de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk gaan doen met de 300 miljard dollar (zo’n 275 miljard euro) aan bevroren Russische staatsgelden. De G7, de groep van zeven grote geïndustrialiseerde westerse landen, besloot vorig jaar al de verwachte rente over die tegoeden, 50 miljard euro, aan Oekraïne te lenen. En er ontstaat, vooral in Europa, steeds meer momentum om ook de in beslag genomen tegoeden zelf aan Oekraïne beschikbaar te stellen.

Kún je die tegoeden wel in beslag nemen, volgens het internationaal recht?

Baker: „Veel juristen geloven dat zo’n stap legaal zou zijn, al kunnen beperkingen gelden voor de doelen waarvoor Oekraïne het geld gebruikt. Dat geld in wapens steken zou vragen oproepen, maar je kunt het zeker voor de wederopbouw van infrastructuur, gezondheidszorg of oorlogsveteranen gebruiken. Juridisch zou dit kunnen vallen onder tegenmaatregelen treffen – al is die route niet vaak gebruikt. Maar de argumenten hiervoor zijn sterk, gezien de verpletterende schade die Rusland Oekraïne heeft toegebracht.”

Zou het een riskant precedent scheppen voor de internationale financiële markten?

„Vooral België is daar bezorgd over, omdat daar het meeste geld staat geparkeerd, zo’n 200 miljard euro. Het Belgische bedrijf Euroclear beheert een groot deel van de internationale financiële geldstromen en heeft ook de Russische tegoeden onder zich. Daardoor is de Belgische premier bang dat zijn land een rechtszaak tegen zich aangespannen krijgt.

Als de sancties níét werken, waarom zou Poetin ze steeds als voorwaarde noemen voor een vredesakkoord?

„Ook Christine Lagarde van de Europese Centrale Bank is kritisch. De euro zou er minder aantrekkelijk door worden als valuta om je reserves in aan te houden. Maar de druk op de Europese staatsbegrotingen is zó groot dat regeringen het gebruik van die Russische tegoeden steeds meer als logische stap zien. Waarom zouden Europese belastingbetalers voor hulp aan Oekraïne moeten opdraaien als er zo’n grote pot Russisch geld beschikbaar is? Rusland zou toch ook herstelbetalingen aan Oekraïne moeten doen, en dat gebeurt niet.”

President Trump suggereerde dat de VS en Rusland afspraken zouden moeten maken over nauwere economische samenwerking. Beweegt hij dan niet precies de andere kant op?

„Ik had de magere hoop dat Trump bereid zou zijn geweest de sancties rond Russische olie aan te scherpen. Dat hij misschien zelfs afspraken met Mohammed bin Salman van Saoedi-Arabië zou maken, waardoor de Saoediërs de Russische olie wereldwijd deels kunnen vervangen. Dat is het type deal dat je Trump wel had kunnen zien sluiten, en zoiets zou de druk op president Poetin in onderhandelingen enorm vergroten. Hardere sancties rondom olie kunnen nog steeds effectief zijn, omdat Rusland zijn olie-inkomsten echt nodig heeft om de oorlog te betalen. Maar westerse landen zijn daar voorzichtig mee geweest, omdat ze niet wilden dat de olieprijs zou stijgen. President Joe Biden nam in zijn laatste dagen in het Witte Huis eindelijk flinke maatregelen, gericht tegen twee grote Russische oliebedrijven. Maar het probleem is nu dat iedereen beseft dat de regering-Trump die sancties niet krachtig zal handhaven.”

Heeft de EU nog íéts van een onderhandelingspositie voor een eventueel vredesakkoord, door te dreigen met inbeslagname van die Russische tegoeden?

„Rusland heeft die reserves al min of meer afgeschreven. Ik denk niet dat het Kremlin nog verwacht dat ze dat geld terugkrijgen. De oligarchen gaan dat wel proberen. Die hebben scherpe ellebogen en willen hun miljarden terug. En ze zullen hun geld voortaan ergens anders onderbrengen, in China of een ander land dat niet meedoet aan de westerse sancties.”

Hoe zit het met de rol van het Verenigd Koninkrijk? De Britse hoofdstad was altijd een populaire bestemming voor Russische oligarchen. De bijnaam was ‘Londongrad’.

„Het VK is van nul naar honderd gegaan wat sancties tegen Rusland betreft. Het meeste geld van oligarchen hier is bevroren. Over die respons bestond politieke consensus. Als gevolg is Londongrad nu vervangen door Moskou aan de Golf: er was een alternatief nodig voor al dat Russische vermogen en die rol heeft Dubai gepakt. De meeste Russische oliehandelaren zijn daar nu een bedrijf begonnen. Dubai heeft zich als het Zwitserland van het Midden-Oosten gepositioneerd: neutraal in de economische oorlogsvoering en open voor zaken.”

Delen

Mail de redactie