Dakloze migranten in Parijs worden ‘opgejaagd’ voor de Olympische Spelen

Waar Ibrahim Adam (22) vanavond slaapt? „Dat weet ik nog niet”, zegt de Tsjadische timmerman voor de deur van een grauw bedrijfspand in de Parijse voorstad Vitry-sur-Seine. Achter hem doen een politievrouw en -hond een controlerondje terwijl een gemeentemedewerker met een takelmachine zes betonblokken voor de ingang van het gebouw plaatst. „Hier kom ik in elk geval niet meer binnen”, zegt Adam met een schamper lachje. „Dus het zal ergens op straat worden.”

Enkele uren eerder is Adams thuis ontruimd: hij woonde de afgelopen twee jaar in het bedrijfspand dat sinds 2021 gekraakt was en met zijn vierhonderd bewoners bekend stond als het ‘grootste kraakpand van Frankrijk’. Alle bewoners waren migranten, van wie volgens hulporganisaties 80 procent een verblijfsvergunning heeft en de meesten werken – zoals Adam – op interimbasis in de bouw. Er woonden ook vrouwen en schoolgaande kinderen. Door de krappe woningmarkt in de regio Parijs en tal van bureaucratische regels, waardoor veel migranten geen recht hebben op een sociale huurwoning (zoals Adam als interimmer), kwamen ze in deze squat terecht.

De prefectuur stelt dat de evacuatie nodig was om ruimte te maken voor de uitbreiding van het busnetwerk. Maar Parijse ngo’s vermoeden dat er een andere reden is voor de uitzetting: de naderende Olympische Spelen, die van 26 juli tot en met 11 augustus plaatsvinden in Parijs.

Kwetsbaren onzichtbaar maken

„Dit is het zoveelste signaal dat er sprake is van sociale zuivering: de autoriteiten proberen de regio Parijs schoon te vegen voor de Spelen”, zegt woordvoerder Alexandre Wasieczko van de ngo Revers de la Medaille (achterkant van de medaille), waarin tachtig hulporganisaties zijn verenigd. „Sinds september 2023 zien we een toename in het aantal uitzettingen. Momenteel vindt er iedere week wel één plaats”, zegt hij telefonisch. „Zo zijn er sinds begin maart al drie tentenkampen met minderjarige migranten opgedoekt.” Die kampen zijn veelvuldig aanwezig in de Franse hoofdstad, vanwege een gebrek aan opvangplekken.

Ook het Observatorium van Uitzettingen (een bij het Revers de la Medaille aangesloten ngo) krijgt meer meldingen van uitzettingen in Parijs en de drie omliggende regio’s, waaronder Val-de-Marne (waar Vitry-sur-Seine ligt), zegt coördinator Célia Mougel via een videoverbinding. In Parijs werden er tussen april 2023 en april 2024 33 uitzettingen gemeld, veertien meer dan een jaar eerder. „Het gaat vaak om plekken waar mensen zichtbaar zijn: waar bussen of toeristen langskomen, of veel mensen langslopen. Of waar veel personen bij elkaar wonen, zoals in Vitry.”

Beiden wijzen ook op de tien tijdelijke opvangcentra verspreid door Frankrijk die van april 2023 tot eind 2024 dakloze migranten opvangen om de hoofdstad te ontlasten. De autoriteiten hebben een link met de Olympische Spelen altijd ontkend, maar voor ngo’s staat vanwege de timing buiten kijf dat ze zijn opgetuigd om de Parijse straten te legen voor het sportevenement. Mougel: „De politiek probeert de meest kwetsbaren onzichtbaar te maken.”

En het zijn niet alleen dakloze migranten die weg moeten, zegt Wasieczko. „We zien ook een toename aan controles op prostitutie.” Dit gebeurt vooral in de bossen rondom Parijs, waar veel sekswerkers actief zijn.” Ook zouden drugsgebruikers – net als dakloze migranten veelvuldig aanwezig in de Franse hoofdstad – vaker gecontroleerd worden door de politie.

‘Nooit een normale slaapplek’

De migranten in Vitry-sur-Seine geven weinig om de redenen voor hun uitzetting, vertellen ze terwijl het gekraakte pand wordt afgegrendeld. Om hen heen staan koffers, vale rugzakjes en boodschappentassen met hun bezittingen. Naast de poort staan grote vuilnisbakken met afval, van kleding tot eierdozen. Uit een bak steekt een roze speelgoedscooter. Ze zijn vooral gefrustreerd dat ze opnieuw op zoek moeten naar een slaapplek.

„Ik ben al vier jaar in Frankrijk en ik heb nog nooit een normale slaapplek gehad”, zegt de in een nette regenjas gestoken Mohammed Abdi (29) uit Ethiopië – hij heeft sinds een jaar een vluchtelingenstatus en werkt als schoonmaker. „Ik sliep twee jaar op straat, maar de politie joeg me steeds vaker weg. Dus ik was blij dat ik eindelijk een rustige plek had om te wonen.”

De Soedanese bakkerijmedewerker Ismael Hassan (19) – reflecterende zonnebril, Lacoste-jasje – is uitgesprokener. „Iedere dag is het weer shit. De politie komt, maakt onze spullen kapot, jaagt ons weg. Maar waar moeten we heen? Er zijn geen appartementen voor ons in Parijs. En ik moet hier blijven, want ik werk hier, en mijn vrouw ook.”

Na de evacuatie kreeg Hassan een onderkomen van een week aangeboden. „En daarna kom ik weer op straat? Moet ik [het nummer voor noodopvang] 115 bellen? Daar hebben ze nooit plek.” Ibrahim Adam: „Tegenwoordig nemen ze niet eens meer op.” Dat is in heel Frankrijk een bekend probleem.

Dat migranten niet weten waar ze aan toe zijn is ook de zorg van de ngo’s. „Wij zijn niet per definitie tegen uitzettingen”, onderstreept Célia Mougel. „Maar er moeten langetermijnoplossingen gevonden worden, opvanglocaties waar mensen langer dan een paar dagen of weken kunnen blijven. Nu worden mensen steeds rondgeduwd en kunnen ze ook niets opbouwen.” Het verkassen van dakloze migranten naar andere plekken in Frankrijk werkt volgens haar niet. „Mensen komen terug naar Parijs, omdat ze hier werken, mensen kennen, ngo’s weten te vinden.” Ook van een aanzienlijk deel van de migranten die in de tijdelijke opvangcentra verblijven is bekend dat ze terugkeren naar de hoofdstad.

Wasieczko voegt toe dat het geen tijdelijk probleem is. „De komende jaren zullen er waarschijnlijk alleen maar meer migranten naar Frankrijk komen. Als we de mensen die er nu al zijn niet eens kunnen opvangen, wat gebeurt er dan als zij komen?”

Woensdagavond maakte de prefectuur bekend dat krakers met een lopende asielaanvraag doorgestuurd zijn naar asielzoekerscentra. „Een honderdtal” kwetsbare bewoners, onder wie families met kinderen, konden terecht op daarvoor bestemde opvangplekken en zo’n honderd mensen zijn op bussen gezet naar de tijdelijke opvangcentra elders in Frankrijk. De rest kregen een tijdelijke opvanglocatie. Zoals schoonmaker Mohammed Abdi, die een maand een gedeelde kamer krijgt elders in Vitry-sur-Seine. Wat hij daarna gaat doen, weet hij nog niet.

Voor timmerman Ibrahim Adam (22) is er geen oplossing, sms’t hij woensdagavond. Hij is naar vrienden gegaan die in tenten wonen onder een brug in het noorden van Parijs. „U hoeft zich geen zorgen te maken”, schrijft hij. „Ik ben gewend aan dit leven en heb mijn slaapzak bij me.”

Delen





Mail de redactie